Alþýðublaðið - 21.07.1945, Qupperneq 5

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
'Laugardaguriim 21. júlí 1945
Bréf um elliheimili fyrir íslendinga erlendis — Rödd
um að þeir eigi að koma iheim — Blaðafulltrúi íslands
á Norðurlöndum — Tillaga eins, sem nýkominn er heim.
VALUR segir í bréfi til mín:
,Ég sá þess einhvers staðar
getið að íslendingar í Danmörku
hefðu áhuga fyrir því að koma
upp elliheimili í Kaupmannahöfn
fyrir .aldraða .íslendinga, .sem
hvergi ættu höfði sínuí að að
halla. í sjálfu sér er hér um göf-
ugt starf að ræða, en mér finnst
að þetta eigi þó ekki við. Ég tel
að íslendingar eigi að koma heim
og vera heima. Mér skilst líka
að flestir þeirra þrái það, vilji
fyrir alla muni komast heim til
íslands ef þeir geta lifað hér. Eins
finnst mér að gamla fólkið eigi
að koma heim, en ekki setjast að
í elliheimilinu, jafn vel þó að því
sé komið upp af íslendingum og
stjórnað af þeim
EINHVER minntist á Betel Vest
urýslendinga í þessu sambandi.
En mér finnst að !þar sé allt öðru
máli að gegna. Kanada er ættland
þeirra landa sem þar búa. Þeir
eru kanadiskir ríkisborgarar. ís-
lendingar í Danmörku eru þar
miklu fremur sem gestir en heima
menn, já, jafn vel þó að um aldrað
fólk isé að ræða. Þetta fólk á að
koma 'heim. — Þó að ég hafi
nú skrifað þér þetta álit mitt er
þetta að sjálfsögðu einkamál ís-
lendinganna í Danmörku, en mér
fannst rétt að þessi rödd heyrðist
að heiman.“
„NÝKOMIN HEIM“ skrifar
mér á þessa leið: ,,Við, sem erlend
is dveljum verðum oft áþreifan-
lega varir við nauðsyn þess að
ísland haldi meira uppi land-
kynningu en raun er á. Kynning
á íslandi og íslenzkum málum er
af ákaflega skornum skammti til
dæmis á Norðurlöndum — og það
var mikill skaði að enginn blaða-
fulltrúi skyldi starfa á Norður-
löndum á stríðsárunum, sérstak-
lega í sambandi við sjálfstæðis-
málið.“
ÉG TEL að ríkisstjórnin eigi að
fela góðum og hæíum manni blaða
þjónustu við sendisveit okkar í
' einhverri höfuðborg Norðulanda.
Slíkur maður getur hæglega séð
um upplýsingarstarfsemi á Norð-
urlöndum einn. Tel ég heppileg-
ast að hann sæti í Kaupmannahöfn,
annars kemur Stokk'hólmur að
sjáifsögðu einnig til greina, en nú
er mjög vaxandi áhugi fyrir ís-
landi og íslenzkum málefnum í
Svíþjóð, enda virðast viðskipti
milli landanna muni vaxa mjög
á næstunni.“
EF TIL VILL mun einhver segja
að sendifulltrúar okkar á Norður
löndum geti séð um slikt starf og
diggi í hlutverki þeirra. En allir,
sem til þekkja munu iþó vera á
þeirri skoðun að heppilegast sé
að fela' þetta starf manni með þekk
ingu á blaðamennsku og upplýs-
ingastarfi. Það verði til þess að
starfið sé rækt af kostgæfni, enda
hafa venjulegir sendifulltrúar í
fjiölda mörgu öðru að snúast og
þeir hafa öðrum hnöppum að
hneppa en að vera að eltast við
blaðamenn og hafa- jafn vel dag-
legan félagsskap við þá, en það
þarf blaðafulltrúi að gera. — Ég
vænti þess að þú minnist á þetta
í pistlum þínum, því að hér er um
nauðsyríjamál að ræða.“
ÉG VIL taka undir iþetta. Land
kynning okkar er ákaflega bág-
borin. Við verðum að vísu að gæta
mjög hófs í því að kosta dýra ut-
anríkisþjónustu, en ég tel að þessi
uppástu'nga bréfritara míns um
að hafa einn blaðafulltrúa á'Norð-
urlöndum sé mjög góð og gæti,
ef vel væri á haldið, orðið til þess
að færa ísland nær umheiminum,
en, upplýsingastarf um land og
þjóð, sem er isvo langt frá öðrum
þjóðum, er brýn nauðsyn.
Hannes á horninu.
vantar til að bera blaðið til áskrifenda
í eftirtalin hverfi
MeðalhoH
Lindargöiu
Bræðraborgarsiíg
TaiiH vs'ð afgreSt&slisna strax.
Alþýðublaðið
Sími 4900.
iezf a8 loilfis í áifðnislata.
Gittusf amerískum hermönnum.
Þetta er hópur kvenna -frá Evrópu, sem gifzt hafa amerískum hermönnum og nú eru
komnar vestur um haf. Sumar þeirra eru með börn á handleggnum. Myndin var tekin í
Boston rétt eftir að þær komu þangað. Þær e.ru glaðar og virðast hyggja gott til glóðar-
innar í hinum nýju heimkynnum.
AstyrJaldartímum
er gott skap mikils virði.
Það hj áipar til að vinna styrj-
aldir. Yfirherstjórn Þjóðverja
komst að þessari niðurstöðu
skömmu eftir fyrri heimsstyrj-
öldina. Þá varð þeim Ííka Ijóst,
hvers vegna þeir höfðu tapað
stiriðinu. Höfuðniðurstaða
þeirra eftir miklar hugleiðingar
varð sú, að Bretar höfðu sigrað
vegna þess, hversu þeir hefðu
jafnan litið kómiskum augum á
hvern einstakan ósigur sinn eða
andstæðingsins.
Ég leyfi mér að Segja, að í
nýafstaðinni styrjöld hafi þeir
oft og iðulega farið halloka fyr
ir léttlyndri afstöðu Breta ti.l
hlUtanna. Athugum þetta nán-
ar.
Ef einhver, sem gaman hefði
'af hagfræðilegum útreikning-
um, tæki sig til og rannsakaði
skrítlur þær, sem verið hafa á
hvers manns vörum í Bretlandi,
undanfarin sex styrjaldarár, og
hlotið mestu vinsældirnar, er ég
viss um, að meginþorri þeirra
myndi vera þær, sem að meira
eða minna leyti gera grín að
yfirvöldum landsins. Ekkert
virðist eiga jafn vel við kimn-
isgáfu Englendingsins eins og
reglulega viðeigandi skop um
ráðamennina i landinu. Þetta
gerir þá síður en svo ólög-
hlýðna. Þetta er aðeins í nös-
unum á þeim. Englendingurinn
er einu sinni þannig gerður, að
hann finnur hvöt hjá sér til a'ð
storika þeim og hæða hvað eina,
sem minnir á stjórn eða valds-
mennsiku.
Á fyrstu mánuðum styrjald-
arinnar varð hvers kyns endur
skoðunarstarfsemi einkum fyr
ir barðinu á háðfuglunum- —-
Sömuleiðis gaf skyndisókn Þjóð
verja þá nokkuð tilefni til þess
að skopsagnasmiðlr Englend-
inga færu á slúfana. Áfergja
Breta í það að sjá eitthvað skop
legt við hlutina, varð jafnvel
yfirsteirkari óttanum við há-
vaða af sprengingum og ögrun
um eyðileggingaraflanna. Sum-
ar sögurnar voru ærið svæsnar
Brezfk kímni er yfirleitt á mjög
víðum grunvelli reist og teflir
oft á tvær hættur, — ef svo
má segja. Ef Englendingur seg
ir skrítlu, leggur hann sig allan
fram við túlkun hennar og er
O ÖFUNDUR efíirfarandi
E-JL greinar er Lester
Powell, en greinin birtist
fyrir skömmu í „English
Digest“. Se'gir höfundur hér
frá einkennum brezkrar
kímni og nefnir nokkur
dæmi til frekari skýringar.
Greinin er örlítið stytt í
þýðngunni.
oft mjög opinskár. Á Bretlaads
eyjum er hártogun eða undir-
lægjuháttur sannarlega ekki
, einkennandi fyrir fyudni
manna.
*
Uppáhaldssaga min af leift-
ursókn Þjóðverja, var mér
sögð af bifreiðastjóra einurn í
London, — og það merkilega
er við söguna, að hún eir að öilu
leyti. mjög sennileg. Sagan er
þannig:
„Kvöld eitt var ég á leið
heim til mín, akandi í bifreið
minni, þegar loftárásarmerki
var allt i einu gefið. AMc komst
i uppnám, skothvellir heyrðust
úr öllum áttum, sprengjurnar
féllu i óhugnanlegri nálægð.
Slrætin voru mannauð . Lund-
únabúar skildu svo sem, að göt
urnar voru etkki sá réíti staður
til að dvelja á, þegar svona stóð
á. Ég hélt dauðahaldi *Um stýr-
ið, og hjaxtað barðist í brjó.sti.
mér. Ég var skelfdari en ég fái
með orðum lýst.
Svo var það, að ég ætlaði að
beygja fyrir hornið á Hyde
Park. Þá sá ég, hvar tröllsleg-
ur náungi í meira lagi skugga-
leguir vindur sér út úr horni. og
gengur á veg' fyrir bifreiðina.
Það skipti engum togum, — ég
neyddist til! að stöðva bifreið-
ina.
Og hvað heidurðu að hafi
skeð?
Náunginn opnaði hurðina á
bílnum mínum, glotti við tönn
og mælti ögrandi. dimmum
málrómi. — Heyrðu, lagsi! —
Kannske þú akir mér, hérna
kring um Iiayde' Park. Ég er
ókunnugar götunum herna hjá
ykkur i London!“
Þannig eru, nú sögurnar fólk.s
ins Þetta er/fyndni alþýðunn-
ar 'brezku. Hún sprettur upp ó-
sjálfrátt af vörum hvers ein-
asta manns. Engin reglla
er hér til að fara eftir og
iþvinga frásöguna eða innihald
hennar. Sögurnar eru á ferð og
flugi manna á miili- í sporvögn
unum, neðanjarðarbyrgjuinum,
biðröðunum fyrir utan verzlan
irnar. Kímnisögurnar njót sín
bezt, er þær eru sagðar fram
munnlega," — þannig ganga þær
frá manni til manns og breið-
ast út eins og eldur í sinu.
Tiíbúningur og utbreiðsla
láímnissagnanna er algengasta
og einhlitasta aðfetðm fyrir
fjöldann ti;l þess að tjá einlæg
usta hugsanir og viðhorf Bret-
ijrr. eru ljos grundvallaralriði
þeirrar listar að Kunna að „lifa
lifinu“. Ekkert er óbærilegt, ef
maður kann að hlæja.
Þetta er einfallt spakmælá1, —
en þó, nolkkuð djúptækur sann-
leikur.
Á veitfngastað einum í
London sat uppgjafahermaður
frá fyrri heimsstyrjöldinni og-
þambaði bjór. Hann var klædd
ur einkennisbúningi Heima-
varnaliðsins og var búningurinn
auðsjáanlega alltof stcr á mann-
inn og ekki sniðinn á hann. Auk
þess leit maðurinn á engan hátt
hermannlega út.
Eflir svolitla stund frá því
maðurinn settist að drykkjunni,
kemur unglingspiltuir inn i
krána, spengilegur og fjörlegur
i hreyfingum, klæddur her-
mannabúningi, og biður um öl.
Honum varð þegar starsýnt á
náungann í víðu fötunum Og
gat ekki á sér setið, togaði í aðra
öxlina á jakkanum hans og hló
við:
„Heimavarnarliðsmaður, —
er ekki svo? —Hvað á það að
þýða, lagsi.?“
Heimavarnaliðsmaðurinn
snéri sér hinn rólegasti við,
leit á komumann háft og lágt,
§aup gúlsopa úr glasinu sínu og
sagði með allmiklum merkis-
svip:
„Hvað á það að þýða lagsi?
— Huh! Ég get toara sagt þér
það, að þið, tolækurnar ykkar,
létuð hrekja ykkur í sjóinn hjá
Dunkirk, — hreflcja ykkur í
Framhald á 6. síðu.