Alþýðublaðið - 27.07.1945, Side 6
ALÞYÐUSLAÐIÐ
Föstudagfuvitin 27, júlí 1945
Sigraður kappi.
Þetta er Max Schmeling. hinn frægi þýzki hnefa'leikari, sem
var um skeið heimsmeistari i íþrótt sinni. Schmeling var tekinn j
til fanga af Bandarikjamönnum i Hamlborg, og sést hann hér
vera að gefa sýnishorn af nithönd sinni.
Úr álögum.
frh. af 4. siðu.
lagið er svo gjörbreytt, að við,
!hin nýkomnu botnum víst ekki
neitt í þvi, fyrr en við höfum
fengið starf og kaupgjald í sam
ræmi við það. Það hefir færzt
myndarbragur yfix bæinn á
margan hátt á stríðsáru'num, en
hann er samt enn á gelgjuskeiði
og kemur manni oft fyrir sjónir
eins og telpa, sem fengið hefir
laglegan fermingjarkjól og þyk
ist vera ósköp fín, en steypir
sér svo allt i einu kollhnís af
eintómri ærslalöngun og barna
skap. —
En þrátt fyrir smávegis mis-
fellur, sem heldur geta aldrei
horfið með öllu, er gaman að
dáðst að ölium þeim afrekum,
sem unnin hafa verið á síðustu
árum. Og ég fyrir mitt leyti er
glaður og öfundarlaus yfir
þeirri auðsæld, sem hér ríkir.
Ef rétt er á henni haldið, hlýt-
ur hún að koma allri þjóðinna
Myndaspjald
HallveigarslaÖa
af hinni föigru höggmynd
,VERNDINf‘ eftir Einar Jóns
5on fæst í bókabúðunum.
Sömuíleiðis í skriístcsfu
KYENNFÉLAGASAM-
BANDS ÍSLANDS, Lækjarg.
14 B og hjá fjáröfl'U narr. efnd
Hallve igarsta ða.
Tilkynnmg:
6295
er símanúmer mitt íram-
vegis.
Fatapressan
P. W. Biersng
Afgreiðslan: Traðakots-
sundi 3
(tvílyfta íbúðarhúsið).
að notum, og um það er mest
vert. Ekki dylst mér heldur, að
ýmsir örðugleikar eru fyrir
stafni. En ef þjóðin er sam-
huga, mun hún sigrast á þeim
öllum. Það er eflaust gott fyrir
oss að fá tækifæri til að sýna,
að vér erum ekki aðeins færir
um að auðgast á böli. annarra
þjóða. Vandamálum ófriðarins
er ekki lokið, þó að vopahlé
sé komið á i Evrópu, og þau
verða e. t. v. enn þá nær-
göngulli við oss í framtíðinni
en hingað til. Þá er gott að vera
sterkur og geta tekið mannlega
á móti,.
Auk þess hefir stríðið ekki
aðeins fært oss gróða, heldur
lika tjón. Þegar mér verður
gengið niður að 'hö'fninni í
Reykjavík, þykist ég sjá, að skip
unum hafi heldur fækkað en
fjölgað. Og eldri og lakari eru
þau orðin. Eins gengur það orð,
að sveitirnar séu í mestu nauð
um vegna fólkseklu, en vélarn-
ar ekki heldur til, sem taka við1
starfi vinnufólksins. Gróði
stríðsáranna er því ekki veru- 1
legur gróði, fyrr en búi.ð er að ,
endurnýja og auka framleiðslu j
tæki.n, svo að aflföst þeirra j
verði meiri og larðbæraii en i
nokkurn tíma fyrr. Þróunin frá
því hámarksverði, sem nú er á
vörum og vinnu, til verðlags,
sem gerir oss samkeppnis-
færa á erlendum markaði einn
ig á friðartímum, hefir að sjálf-
sögðu ýmsa erfiðleika í för með
sér. En sú er ósk min og vona,
að allar stéttir innan þjóðfé-
lagsins eigi þann skilning og
þá sanngirni, sem lausn þess-
ara vandamála krefst af þeim.
Niðurlag á morgun.
Baldvtn Björnsson
piisminr látinn.
AU3VIN BJÖRNSSON
gullsmiður lézt að heimili
sínu, Hatfnarstræti 4 24. þ. m.
að kvöldi. Hafði hann legið í
tvo mánuði.
Baldvin Björnsson varð 66
ára að aldri. Hann var einhver
mesti listamaður í sinni iðn. —
Málaði hann og allmikið og eru
myndir hans víða til.
Helskógurinn í Trandum
Framh. af. 5. síðu
snæri. Fangarnir, sem valdir
hafa verið til starfans, hefjast
handa við uppgrötftinn.
Þjóðverjarnir fara úr hinum
grænu einkennisbúningum sín-
um og vinna berár ofan mitt-
is. Þeir eru þreklega vaxnir
og vöðvasterkir. Norsku fang-
arnir eru miklu veiklulegri.
Maður heyrir skelli í hökum
og skóflum. Það eru einu
hljóðin í kyrrlátum skóginum.
liitinn er gífurlegur.
IV.
Einn af norsku læknunum,
sem eru í rannsóknarerindum
í Trandumskógi, sýnir mér
velkta blaðaúrklippu með
kvæði. Úrklippan fannst í
frakkavasa eins fangans, sem
lá skotinn í gröf sinni. Það er
sjómannakvæði og er á sænsku.
Erindin eru alls fimmtán að
tölu og ég set hér lokaerindið:
Varför klaga uppá livet, nár
himmelen ár blá,
och nár solen den skiner sá
klar.
Vi ha gungat uppá havet sá
det gungar nár vi gá.
Tack och lov för allt det
sköna som finns kvar.
Það lætur sem ötfugmæli í
eyrum manns, að þess konar
kvæði skyldi finnast í vasa
dáms manns. Maður verðUr
svo utan við sig af öllu því
athyglisverða, sem hér er að
sjá, að manni finnst að lokum
fáltt eitt öðru merkilegra.
Eg stend kyTr og horfi á
grafarana Himininn er heiður
og blár. En hann er það ekki
lengur fyrir þá, sem nú liggja
í gröfum sínum.
Fyrsta daginn, sem uppgröft-
urinn fór fram, voru fangarn-
ir látnir vera berhentir við
starfið, en síðan hafa þeir ver-
ið látnir hafa gúmmíhanzka á
höndunu-m, sem þeir setja
reyndár ekki upp fyrr en þeir
byrja á sóðalegasta verkinu.
Hættan á því, að upp gætu
komið sjúkdómar hefur verið
geysimikil og norsk yfirvöld
hafa ekki viljað hætta á, að
slíkt kæmi fyrir.
Þarna er mergð flugna og
amiarra skorkvikinda. Um há-
degisbilið er þarna 30 stiga
hiti. Sumum verður svo ógiatt,
að þeir kasta upp.
Eg spyr norskan lögreglu-
þjón, hvað hann haldi um
flugurnar í sambandi við sjúk-
dómshættuna. Hann ypptir
öxlum og svarar:
„Eg veit sveimér ekki. Það
voru nú 'hraustir menn, sem
voru grafnir hér.“
Svarið er þó ekki alls kostar
rétt. í gröfinni, sem einmitt er
verið að grafa, finnst lík af
rnanni með spelkur um fót. —
Menn gera sér vonir um, að
frekar sé hægt að hafa uppi á
honum vegna spelkanna. Hægt
er að sanna, að hinn látni hef-
ur verið borinn á börum frá
Grini-sjúkrahúsinu. Börurnar
hafa verið settar niður við
grafarbarminn, áður en skot-
inu var hleypt á þann, sem á
þeim lá.
Gröfin ,er grafin til fulls. —
Þarna liggja líkin í röð með
hendur bundnar á bak aftur, og
eru sum þeirra bundin saman,
tvö og tvö. Sum liggja í hrúgu.
Mörg hafa fengið s'kot í hnakk-
ann. Þau hafa bindi fyrir aug-
um. Gröf þessi er þriggja ára
gömul.
Byrjað er að hefja líkin upp
úr gröfinni. Fötin valda því að
mestu, að holdið .tollir við bein-
in. Börurnar standa á bersvæði,
þar sem sandrokið er einna
mest. Fangarnir bera líkin í
átt.ina þangað eftir barrlaginu á
skógargötunni. Síðan eru bör-
urnar með líkunum settar inn
í bifreiðarnar Lögregluþjónn-
inn skrifar töluna 147 í bókma
sína. Hér er maður staddur
mitt í helvíti Trandumskógar.
Trandum er á leiðinni til
Eidsvoll. Norsk stórskóld munu
vissulega taka Trandum sér
sem yrkisefni. Sumir gera ráð
fyrir því, að minnismerki verði
reist í Trandum. Ekki hef ég
neitt á móti því. Trandum mun
ekki gleymast.
Enda þótt maður hvíli vanga
sinn við skrautblóm og ilmandi
íöðu í marga málna fjarlægð frá
Trandum, gleymist manni ekki
sá staður. Þess er engin þörf
að dylja sannleikann í slíku
máli. Flugnasveimurinn er í
huga mínum um nætur, bæði í
vöku og svefni. Það er eins og
þær sitji ennþá á buxnaskálm-
unum mínum og skónum. Eg
sé þær ennþá fyrir mér, hvar
bær fljúga í stórhópum, hvar-
vetna, þar sem verið er að
gratfa upp Norðmeninina, sem
margir hverjir hafa legið þrjú
Bamalöskur
Brunabílar
Barnabeizli
Barnamái
Barnarullur
Barnastraujárn
Barnastraubretti
Barnaþvoftabretti
Barnagöngustafir
Barnagjarðir
K. Elnarsson &
Björnsson h.f.
Bankastræíi 11. ,
Tómata
^ Á hvers manns disk ^
S frá $
S . S
S SÍLD&FISKS
ár í gröfum sínum. Nályktin er
fyrir vitum mínurn dögum
saman.
Það liggja þúsund ár millum
Hjörungavág og Trandum.
Ma-ður vonar, að þeir, sem lát-
:ð bafa lífið í Trandumskógi,
hafi tekið dauða sínum hreysti-
lega. I Trandum eru merki
þess, hvernig lffskjör f.ólkisins í
Noregi voru á árunum 1940—
1945. Og þar eru líka merki
dauðans.
Trandum mun ætíð verða
mmnzt í Noregi.
Clark Gable aftur farinn að lelka.
Myndin sýnir hinn fræga kvikmyndaleikara, sem til skamms tíma var í Bandaríkjahernum
við kvikmyndatöku í Hollywood Clark Gable sést á miðri myndinni.