Alþýðublaðið - 21.08.1945, Blaðsíða 6

I
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Þriðjudagur 21. ágúst 1945»
Hernumið í fyrsfa sinn
Íímá\ STATUTE MILES
Japanseyjar verða nú hernumdar í fyrsta sinn og öll hin miklu
landflæmi, sem Japanir hafa lagt undir sig, verða af þeim tekin
— ekki aðeins landvinningarnr í 'þessu stríð, heldur og Mansjú-
ría, Kórea og Formosa. Sagt er að Korea, sem lotið hefir Japan
síðan 1895, eigi að verða sjálfstætt ríki.
BANNES Á HORNINU
Framh. af. 5. síðu
um að láta þetta hi*s vera þarna.
Eða til dæmis grindurnar kring
um trén á Ráðhústorginu, Þær eru
ljótar og verða að fara. Bær sem
á staði eins og lystigarðinn og
gróðrastöðina má ekki leyfa sér
hirðuleysi.
OG SVO ER HÓTEL KEA. Ég
hafði iheyrt lof um það, en ég hélt
ekki að það væri eins myndarlegt
og raun er á. ÍÞiar er allt fyrsta
ffokks: húsið, herbergin og salar-
kynninn, allur' útbúnaður og að-
búnaður — og fólkið. Alúðleg
bros mæta manni allsstaðar, allt
frá litla snúningadrengnum til for
stöðumannsms Jónasar Lárusson-
ar. Þarna er allt svo smekklegt og
fágað, kyrrt og rólegt að betra
verður ekki á ikosið. Okkur Reyk-
víkinga vantar fjögur svona hót-
el hér. Það er fyrirmynd og á að
vera fyxirmynd. Þeir sem vilja
kynnast góðum hótelum þurfa að
fara þangað og læra. Þetta eru
ekki að eins mín orð beldur og
allra gesta sem þama dvöldu og
þar á meðal margra Reykvíkinga.
AKUREYRINGAR eru í keppni
við Reykvíkinga um myndarskap.
Þeir eru spölkorn á undan okkur.
Við verðum að hlýta því að hafa
að nokkru leyti verri aðstöðu til
dæmis hvað gróður sneríir, en það
er óviðunandi að höfuðborgin
standi Akureyri að baki 1 því sem
hægur vandi er fyrir okkur að
standa ihöfuðstað Norðurlands
framar. Og mjólkin á Akureyri.
Ekki má ég gleyma henni. Hún
er önnur en hér í Reykjavík, enda
öðruvísi stjórn á þeim málum. Ég
minnist kannsfee'á þao mái seinria.
Bréfum sem mér hafa borizt með
an ég var burtu mun ég nú lara
að sinna.
Ilamics á horninu.
að verði eftirspurn þeirra, sem
ekfei hafa ráð á ■—■ án tilsvarandi
vísitöluhækkunar — að feaupa
þessar vörutegundir með hinu stór
hækfkaði verði, sem óumÆlýjanlega
verður krafizt' fyrir nýja fram-
leiðslu vegna sívaxandi framleiðslu
•kosnaðar? Sannarlega er sú trygg
ing minni en éngin, þar sem vitað
er, að fyrra árs framleiðsla kiar.t-
aflna er uppiseld fyrir löngu og
kjötbirgðirnar mjög á þrotum."
Það fpr ekki hjá því, að menn
undrist þögn kommúnista yfir
bráðabirgðalögum landbúnaðar
ráðherrans. • Alþýðutolaðið hefir
gert lög þessi að umræðuefni
og toent á það, hversu með þeim
sé höggvið næirri lagaákvæð-
unum um fulla dýrtíðaruppbót
og hversu hættulegt það sé að
raska hlutföllunum milli kaup
gjalds og verðlags. Og fari svo,
að skortur verði á toirgðum af
kjöti og' kartöflum með vísitölu
verðinu, verður erfitt að af-
saka þessi toráðábirgðalög land-
búnaðarráðíherra. En komi ekki
til 'þess, getur almenningur
•mun toetur unað ástandinu í
þessum efnum nú en því á-
standi., sem ríkti á valdatíma
fyrrverandi ríkisstjórnar og
öllum er í fersku minni.
ifiini iwri
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Frh. á 4. síðu
fela vandræðafáim sifct og stjórn-
arfarsleg afglöp fyrir augum al-
mennings í lengstu ilög. Og vissu-
lega er það vandræðafáim og ann-
að ekki, að lögfesta möguleikana
fyrir tvenns konar verðlagi á sömu
vörutegund á einum og sama mark
aði. Og hvar er tryggingira. fyrir
því, að nægjar birgðir af fyrra
órs framleiðslu kjöts og kartöflna
séu jafnan fyrir hendí, ævo að svar
O ÍÐASTLÍÐINN Iaugardag
hafði feorgarstjóri og bæjar
stjórn boð mni að Hófel Borg'
fyrir forsetáhjónin og' marga
fle'ri gesti.
Hefur baírinn tekið upp þá
venju að efna til nokkurs rnann
fagnaðar einu sinni á sri og hef •
ur valið til bess 18. ágúst, af-
mælisdag bæjarins.
Borgarstjóri bauð gesti vel-
komna með ræðu, en forseti ís-
lands Sveinn Björnsson, mælti
fyrir minni Reykjavíkur, og
margar fleiri ræður voru flutt
ar í samkvæminu og fór það í
allastaði mjög vel og virðulega
fram.
Knud Zimsen sjölugur
Haraldur Kristjánsson
verkstjóri hjá Bæjarútgerð
Hafnarfjarðar er fjörutíu ára í dag.
A FÖSTUDAGINN átti einn
if þekktustu borgurum Rvík
ur 70 ára afmæli, -— Knud Zim
sen fyrrverandi toorganstjóri.
EÆ mér hefði verið sagt það
fyrir svo sem 25^—30 árum, að
ég myndi eirihverntíma finna
hvöt hjá mér til þess að rita
ium hann, þó ekki væri nema
nokkur aí'mælisorð, þá hefði ég
sjálfsagt tæplega trúað iþví. En
nú geri. ég það með glöðu geði
og þykir meira að segja vænit
um að íhafa á s. 1. 15—20 árum
haft 'tækifæri tii iþess að kynn-
ast störfum hans, mannkostum
og áhuga. Og vel gæti ég trúað
því, að ærið margir af miðaldra
og eldri toorgurum þessa bæjar
væri vel minnugir starfs hans
og að til væru allmargir menn,
sem væri ekki ósvipað farið og
mér, — hefðu einhvern tíma ver
ið í andstöðu við hann og þess
vegna ekki komi.ð auga á kosti
mannsins 'eins og þeir voru.
Annars skal ég taka það fram
að ég æt.la mér, ekki. að rita
l.angt mál um K. Zimsen, til þess
ber margt. Ætti ég að rita um
störf hans ýtarlega grein yrði
hún of löng fyrir okkar blöð,
og sá maður, sem slíka grein
ritaði, yrði. að vera mér færari
og kunnugri. og sennilega þyrfti
•hann að fletta upp all mörgum
blöðdm, bókum og skýrslum til
þess .að skýra að fullu frá störf
um hans. Svo umfangsmikil og
mörg hafa þau verið, og lang-
samlega mest af þeim unnin í
þágu toæjarins. Hann var bæj-
arverkffæðingur um alllangt
S'keið. Borgarsljóri í Rey'kjavík
í I8V2 ár, einn af aðal
starfsmönnum K. F. U. M. og
vís't oftast í stjórn þess í 43 ár,
í sóknarnefnd dómkirkjusafn-
aðarins í 42 ár. Starfandi í Iðn-
aðarmannaféliagi Reykjavíkur á
annan tug ára, í stjórn verkfræð
ingafélagsins. Formaður kirkju
garðsstjórnar hefir hann verið
s. 1. fimm ár og verið driffjöð-
urin í því þarfa verki, sem
kirkjugarðsstjórnin er að fram
kvæma. í>ó ekki sé fleira nefnt
af þeim íjölmörgu málum, sem
K. Zimsen hefir haft með hönd
um, þá ætla ég að flestum sé
það ljóst, að öll þessi slörf hefði
enginn maður irilit vel af hendi
án þess að hafa til að toera ó-
venjulega starfsorku,. viljaþrek
og ósérhlífni. En það hygg ég
að isé almenn skoðun alilra þeirra
mörgu er þekkja Zimsen, að
þegar litið er yfi.r öil hans störf
þá megi ótrúlegt hei.ta hvað
hann hefir afrekað, og að hann
hafi unnið 'öll sín margþættu
störf af samvizkusemi og dugn-
aði. Og annað hygg ég og, að
a'llir, sem reynt hafa, geti með
sanni sagt þ. e. að Knud Zim-
sen 'hafi verið mjög ánægjuleg
ur og Iipur samstarfsmaður —
líka yið þá, sem stóðu á önd-
verðum meið í ýmsum skoðun-
um. Það er mjög miki.ð starf og
■ segir rne.ii'a en siuít blaðagrein
um álit á manni, sem hefir ver
ið nærri tvo tugi- ára borgar-
stjóri í Reykjavik. Og það var
•off. mikí.ð i h-úfi.
Það er þó ef til vii.j enn þá
meira, í márgra augum, að hafa
upp undir hálfa öid starfað að
kirkjulegum^ og kristilégum
málum. Það rná bezt sjá nú,
þegar tsvo er .kömið, að K. F.
U. M. og 'K. eru kannske einú
æskulýðsféiögin, sem friðuð eru I
fyrir því geigvænlegasta, sem
svo rnjög er á vegi æskunnar )
nú. Mennirnir, sem stjórnað
hafa og stjórna þeim félagsskap
eiga miklar þakkir skildar, en
þar hefir eins og áður er sagt
Knud Zimsen staðið í frenjsta
fiokki.
Sá er þessar línur riltax hefir
starfað með K. Zimsen sem
Knud Zimsen.
borgarstjóra í nefnd um áratoil.
Og síðustu árin verið í sam-
starfi við 'hann ásamt fleirum
og undir hans umsjá og reynt
það, að með slíku-m manni er
ánægjulegt áð starfa.
Knud Zimsen hefir unnið mik
ið fyrir bæinn okkar, um það
verður varla deilt. En bærinn
hefir líka goldið honrim að
nokkru. Reykjavík fóstraði til
handa honum torúði, sem stað-
ið hefir við hlið hans, séð um
að hann ætti heimili, sem sam-
Lsv.araði hans störfum. Heimili
sem veitti -honurn þr-ek og hvíld.
Og margir þei.r, sem oft þurfa
að hi.tta hústoóndann og -sitjameð
h-onum fundi, þeir hafa reynt
hvað gott er þar að vera. Það
hefir ekki verið nóg að K. Zim
‘s-en innti af hendi mi,kil félags
's-törf endurgjaldslaust, heldur
hefir hann oft halidið nefndar-
fundina heima á eigin heimili.
Og þá Ihafa gesti.rnir ekki kom- ;
izt hjá áð sjá og meta húsmóð-
ursst'örf frú Önnu Einarsdóttur
og jai'nframl því að sjá og kynn
ast börnunum þeirra, vinsarn-
legum og prúðum.
Um leið og ég þakka Knud
Zimsen fyrir allí gott og óska
honum og fjölskyldu hans alls
góðs/ vildi ég mega óska Reykja
vík og þjóðfélaginu að það
mætíi eiga sem fles'ta atorku-
.menn á borð vi.ð hann, jafn ,rétt
sýna menn -og drengilega ,og að
seim flest -heimili landsins lík-
ist heimili þeirra hjóna.
Felix Guðmundsson
. Framh. af. 5. síðu
ir króna, .— og lóðaverðið eitt,
sé húsið t. d. reist á Manhattan,
í hjar-ta New York. borgar, kost
ar síundum aðra álíka upphæð.
A krepputímunum stóðu sumir
skýjakljúfanna svo að segja
tómir. .Nú eru þeir allir n-otað
ir til hins ýtrasta.
RCA-byggiriginn er reist
á bjargi, — í bókstaflegustu
merkingu. Það burf-ti 89.000
pund af dynamiti til þess að
sprengja sundur grjótið, þ-egar
grunnur hússins var tekinn.
rlúsið er 200 m-etra hátt, og'frá.
efstu hæðinni má í góðu
•skyggni s)á 80 kOórnetra út frá
byggingunni til alira blioa. Meo
re.slulegu miiibili þarf að' fág-a
5800 gerrúð-ur. — — Þarinig
má 'lengi nefna háar tölur 1
sarnbandi vio einn skýjakljúf.
Mesti -erfii:ie!iiiiin við bygg-
Ingu slíks hús3 er rá að gera-
húsiS sv 1 tráust, &i bað 'poli
vei liirin ákafa viucip: ý :ting,
f.ern gr'úr komizí upp í léO kg.
á íermetra. Og maður getur
hæglega ímyiiáað sér, hvaoa af-
leiðingar það myndi hafa, bó
eklri nema lítill hluti úr stein-
vegg ofarlega í byggingunni
losnaði og félli niður á götuna
l'yrir neðan, þar sem aragrúi
manna er stöðugt á ferli. Vegg
brotið myndi falla með -geysi-
hraða. — En — það er sannar
iega vel um hnútana búið, þeg
ar svona hús eru reist. — Þau
eiga að standast hina mestu
jarðskjálfta, sem gert er ráð fyr
ir að átt geti sér stað á oikkar
tímum. Þegar jarðskjálftinn
mikli geisaði í San Franeisco,
hrundu rmörg hin smærri hús
umhverfis skýjakljiífana til
grunna, en skýj akljúf arnir
stóðu gjörsamlega óskemmdir.
Það er því ekki að undra, þótt
Araeríkanar séu hreyknir af
hinum háu byggingum sínum,
sem einnig eru mjög fagrar að
útliti til.
íslenzka orðið skýjakljúfur
er sannarlega hentug útlagn-
ing á enska orðínu „skyscrap-
er,Li — enda þótt ísl-enzka orðið
,,ský“ þýði all-s ekki það sama
og enska orðið „sky“ (sem þýðir
himinn). Það getur verið skrýt
in og skemmtileg sjón að sjá
skýin liðast umhverfis þessi
háu hús, — horfa á þau fyrir
neðan si-g, er maður stendur á
efstu hæðunum, eða sjá efri
hluta húsanna hverfa upp í
skýin, standi maður á gö-tunni
fyrir neðan.
Þó merkilegt megi heita.
svimar mann ekki, þótt maður
norfi nið-ur fyrir sig úr glugga
á 70. hæð. — Það er nefnilega
svo keimlíkt því, að maður líti
út um flugvélaglugga, að mað-
ur gleymir því að láta sig
svima.
Með byggingu skýjakljúf-
anna hefur Am-eríka náð heims-
meti í hæð húsa. Þó m-un meðal
næð húsanna í New York lægri
en húsanna í París, — þrát-t
íyrir hundruð skýjakljúfa.
Íslandsglímsn
Framhald af 4 sáðu.
glímunni við Sigurð. En glímu-
staðan hans —- að stand-a ná-
lægt keppanda, er til fyrir-
myndar. Steinn er mjög ákafur
glimumaður, gefur s-ér ekkí
tíma 'til a§ ljúka við tekið bragð
heldur byrjar á öðru. Það verð-
ur óhreinni glíma í glímustíg-
andanum. Enda skynjuðu sum-
ir glímumennirnir ekki hreyf-
ingar Steins og gerðust aðgerða
litlir, svo sem Guðmundur
Ágústsson, Sigurð.ur og fleiri.
sem féllu.
Haukur er glímumannsefni,
en er ekki ennþá fjölhæfur og
beitir of 'mikið utan fótar hæl-
tk-rók, sem getur ekki talizt sig-
ursælt bragð, nema það sé tek-
ið aftur fyrir báða fætur.
Sigurður gliímdi lýtalaust,
hálka á pallinum gerði honum
einna erfiðast um vik. Her-
mann gl-ímdi stífur og ekki
beinn, en býr yfir miklum hæfi
I eikum. Sókn hans var hikandi.
Steingrímur glímdi vel, en vant
að' krafta á við aðra, til þéss að
standa jafnt að í sókn og vörn.
Guðmundur Ágústsson hefur
ekki áður átt eins erfitt með að
halda glímukappatign. En nærri
lá það, að hann ætti ekki feg-
urðargl'ímuverðlaunin í þetta
sinn, og að þau ætti nafni
hans.
Öllum glímu-mönnunum vil ■
ég færa þakkir fyrir glímurn-
ar -og ósk um -að ég megi sjá þá
alla aftur keppa. Én áhorfend-
ur ættu að at'huga meira en
þeir virðast g-era, að ef varnir
ei'u fu'll'komnar, verður sókriin
óafgErandi. Það getur skapr.ð
þann blæ, að kenpnin kann að
sýnást þung. Því jafnari s. m
menn eru í sókn iog vörn bví
erfiðara cr að ná snjöllu úrshta
þ'ragði. En á'horfendur virðast,
ekki skilja það stunduri. Slik
fyrírbrigði komu fyrir í íclr.nds
glímunni í þetta sinn.
Benedi-kt G. Waage, forceti
1. S. í. afhenti varðlaunin og
rakti sögu ,,Grettisbeltisins“,
sern Akureyringar gáfu til að
keppa um. Mæltist honum vel.
Síðast kvaddi fánaberi, Guð-
mundur Ágústsson mannfjöld-
ann með fána'kveðju, og létu á-
horfendur fögnuð sinn í Ijós
með lófataki og húrrahrópum.
#