Alþýðublaðið - 21.10.1945, Qupperneq 2
2
ALS» YÐUBUMBIÐ
ísland sampykkt i I.L.O.
með lðfataki
Boðið velkomið af ræðumönnum margra
þjóða.
---------6---------
AFUNÐI í ráðstefnu alþjóða-verkíimálasambandsins í
föstudaginn 19 október var borin fram inntökubeiðni
íslands og samþykkt með lófataki.
Að því loknu héldu eftirtaldir menn ræður og buðu ís-
land velkomið: Bramsnæs, forstjóri danska Þjóðbankans,
Paal Berg, forseti hæstaréttar Noregs, Wilhelm Björck aðal-
forstjóri, ennfremur stjómarfulltrúar Kanada og Astralíu,
og fyrir hönd verkamanna Gunnar Anderson, annar forseti
sænska alþyðusambandsins, en fyrir hönd atvinnurekenda
Örsted, framkvæmdastjóri skandinaviska atvinnurekenda
bandsins.
Fulltrúi íslands á ráðstefnunni, Þórhallur Ásgeirsson, mun
fá fulltrúaréttindi á næsta fundi ráðstefnunnar, og ber hann
þá fram þakkir íslands og kveðjur ríkisstjórnarinnar.
Nýja frœðslniögin bafa ið f@ri
iið frai á alpioii.
, ---a..........
Frumvarpið er sami® af milliþinganefnd í
skélamálum og fSutf af menntamálanefnd
' f, neéri deildar
MEIRI HLUTI MENNTAMÁLANEFNDAR neðri delidar al-
þingis flytur frumvarp til laga um skólakerfi og fræðslu-
skyldu, sem samið er af milliþinganefnd í skólamálum, er iskipuð
var af Einari Arnórssyni fyrrverandi menntamálaráðherra á
sumarmánuðum árið 1943 og falið var „að rannsaka kennslu og
uppeldismál þjóðarinnar og gera tillögur um skipun þeirra“.
Frumvarp þetta er í -tíu grein
uöi' og fier það hór á eftir í
heild. Fylgir því ýtarleg grein-
argerð miiliþinganiefndarinnar
og yfirlit yfir sikólahverfi Dan-
merkuir, NoregB, Svíþjóðár og
Englamds:
1. gr. Allir sfeólar, þeir sem
kostaðir em eða srtynktir af al-
manináfié, mynda samÆellt skóla-
kertfi.
2. gr. Skólakerfið skiptist í
þessi fjögur stig: 1. barna-
-ifræðisluistig, 2. (gagnífíræðiastig,
3. mlenntaskóla og sérskólastig,
4. háisikólastiig.
Á barnaifræðsluisitigin'U em
barnaskólar. Á gagnfræðástig-
inui emi uinglinigáslkólar, imiðskól
ar og ganifræðaslkólar. Á meninta
:skóla og sénskólastiginiui enu
ixuentotaskólar og sérskólar.. Á
MskólaiS-tigin'U er háskóli.
3. gr. Barnaskólar lenu fyrir
börn á aldrinuim 7—13 ára.
Barnafiræðislunni lýkur með
barniaprófi.
4. gr. Uniglinigaskólar, mið-
skólar og gagnfræðaskólar taka
þegar við að Ioknu barnaprófi.
Þieir greinast í tvennis 'konar
deildiir, bóknámsdeild og venk-
námisdieild, eftir því, á hvorrt
náimið er lögð mieiri áherzla.
Uniglinigasikólarnir enu tveggja
ára skólaa*. Nám í þeim jafn-
gddiir námi í tveimoir neðstu
bekkjfuim gagnifrlæðaskóla. Því
lýkiur með unglingaprófi, og
veirtir það rétt til framhalds-
nláms í miðskóluimi og igagn-
fræðaskóluim.
Miðskólar em þriggja ára
skólar. Nám í þeim jíaffingildir
nátird í þrlaraur neðstu þekkjium
gagnfræðaskól a. Því lýkur með
landsprótfi, miiðskólaprófi. Það
veirtir rétt til inngöngu í sér-
skóla og menntaskóla með þeim
takmörkuirnum, er kuinina að
verða settar í lögum þeirra eða
ragluigerðum. Þó veirtir aðeins
próf úr bóknlámsdeild rótt til
inngöngu í mlenntaskóla og aðra
samlbærilega skóla.
Gagnf ræðaskólar eru fjögurra
'ára skólar. Þó er fræðsliuimála-
stjórni heimiilt að leyfa gagn-
fræðaskóluim í sveirtum að veita
aðeins tviegigja ára fræðslu að
loknu uinglingaprófi. Nemend-
ur gaignifræðaskóla gamga eftir
2 eðia 3 ár uindir siama próf sem
fniemiendur iuinglinigasikóla og mið
skóla. Buirtfarairpróf úr gagm-
fræðásfcóla, gagnfiræðapróf, veiit
ir rétt til niáims í þeim sérskól-
um, er þes® prófs kreÆjaist, og
til starfs við ýmsar opinberatr
sitofnanri.
5. ,gr. Mennrtaskólar skiuilu
vera samfelldir fj'öguirra ára
skólar og greinasrt í deildir efftir
því, sem þörf krefur. Buirtfar-
iarpróf þaðan, stúdentspróf,
veirtir rétt til háskólainiáims..
Uim sérskóla segir í lögum
þeirra og regluigérðuim hveris
um sig.
6. gr. Tfl ínnigöngu! í háskóla
þarf stúd'ienitspróf. Þó gertuir há-
skóladeild ikrafizt viðbótar-
próifa, ef' þörf geirist. Háskól-
inn greimist í eins margar dieild
ir og þurfa þykir, eftir því stem
■ákveðið verður í iögum hans og
regluigerð.
7. gr. Kemnsla er veirtt óbeyp-
is í öllum sikólum, sem fcosrt aðir
eru. að mleiri hlurta af aiknlanna-
fé.
8. gr. Öll börn og uinglingar
I eru fræðsluskyMiir á akfcrinum
I 7—15 ára< og skulu ljúka barna
Sumiudag'iiin 21. október 194$
Vegið a& einingu verkalýéssamtakanna:
KO!
imúoistar gera ipnsaiSa
nds ai kosningahrelðrl fyrir
Kommúnistarnir í sijérn þess beimia nafna-
skrár félaganna til afnota fyrir ftokk sinn.
-------«------
HIN KOMMÚNISTÍSKA stjórn Alþýðusambandsms,
sem í raun og veru er ekkert anmað en verkfæri Komm-
únistaflokksins, hefur hafið undirbúning að sínu leyti fyrir
flokkinn til undirbúnings kosningabaráttunni sem stendur
fyrir dyrum.
Það skal strax lekið fram, að
Iþað er engin ástæða til þess fyr-
ir verkalýðsfélög að afhenda
kommúnistum meðlimaskrár
sínar að þessu sinni.. Alþýðui-
sambandsþing sitendur ekki fyr
tir dyrum, og ef stjórn sam-
bandsins þykist þurfa að vita
nákvæma tölu féíagsmanina get
ur hún látið sér nægja að fá
hana hjá félags.stjórnunum. Það
befur aldrei verið venja hjá
Alþýðusambandinu að heimta
meðlimaskrár félaganna, nema
þá ef til vill nobkru fyrir sam-
bandSþing. En með nýjum
herrum koma nýir siðir.
í bréfi þvi, sem stjórn Al-
þýðusambandsins sendi verka-
'lýðsfólögunum er það ibeiníliniis
tekið fram, að það sé nauðsyn-
lagt fyrir hana að ffá í sínar
bendur nafnaskráimar, þar sem
bosniingar standi nú fyrir dyr-
um.
Þeiim verður ekki flökuírf af ó
sviífninini hinum koarumúnisrtilskui
loddurium. í mörg ár prédkuðu
(þeir um það a'ð Aiþýðusamband
ið ætti að vera óháð og ópóli-
rtískt —- algerlaga ópól'itis'kt, þa;r
ættu ailílir flokkar að haffa jafna
aðstöðu, annars gætá verkalýð-
urinn ekki sameinast um hags-
munamál sán og kváðust þieiir
myndu sjá um 'að svo væri ef
þeir næðu meirihluia í stjórn
samlbandsins.
Þannig var talað. En nú sjá.
verfcamenm efndirnar, þetta
minmr dálitið á Ihinar svoköM-
uðu , ,0ý ðræðis “ - a ðf er ðiir suðúr á
BalkanS'kaga um þessar mund-
irlKommúnis'tar hafa igert skrdf
stofu A'lþýðus'amhands íslands
að 'ko.snnigasikrifstofu komrnún-
^tff'lolk'ksíms'. Hagsmu’niasamtök
verkalýðsiins d landinu gera þeir
að séki í pólitiískfi valdaibar'áttu
sinmi. Þeir munu Iheldur ekki
svífast neims. Þeir 'haffa orðið
fyrir stórkostlegum vonbrigð-
um i þedm kosningum, sem und
anfarið hafa ffraið ffram i Evxópu
Þessar 'kos'ningar hafa samnað
heimiiníuim að komlmúniiistaifflokk
arnir hafa tapað fylgi siíðustu
mánuðina — og þairf ekki' að
greiná orsafcir þess. Ailt bend-
ir og til þess að kommúnistar
hafa imjög tapað fylgi hér Þeir
l'áta í ljós ótta lUim það í sínum
prófi og uniglingapiróffi, svo
fframarfega sem þau haffa' tiil
þess heilsu og þroska. Heimiilt
er þó sveitafrfélögium með sam-
(þyfcki ffræðslulmlálasttjlóraiar að
Ihækka f ræðslulskyldiuialldur til
16 ára.
9. gr. Nú gertur neimandi ekki
stuindað skylduinálm söfcum' f jlár
skorts, og skal þá veirta srtyrk
til þess af almiainmaffé.
10. gr. Námari ábvæði um
firamlkvæmld á fræðtslu, sfcipam
slkóla hvers stigs og fjárfram-
þöig riikis og sveitarífiélaiga til
skólahaldsins sfculu sertt í lög-
um og reglugeTðiuim fyrir skóla
hvers' stigs.
Ihóp. — Þess vegna er nú öilU
tjaldað sem til er — og öll
vopn niotuð.
Verlkalýðssamtakini eiga ekki
að affhenda jþeim nafnaskrár sín
ar. Þeir hafa ebkert með þær
að gera að sinni. AJþýðusam-
handið á ekki, að vera neita verk
færi d hendi þessa flotkks, sem
vinniur meðal okkar fyrir erfent
stórveldi.
Munið skemmfanir
Hringsins í dag
SKEMMTANIR fcvenfélags-
ins Hringurinn Ihiefjast í
öllum kvifcmyndahúsum ibæjar-
ins í dag kl. 1,30.
Eins og áður befir verið skýrt
frá, verður skemmrtiskráin á öll
um stöðunum fjölbreytt og
sbemmtileg. Klukkan 4 e. h.
hefjast hljómleikarndr i Trípólí
leifchúsilnu. 'Þar flytur Valdimar
Bjömsson sjóliðsforingi stutt á-
varp og 'kynnir einstaka liði
hjjómlei'kanna.
Þá verður Útvegslbankasalur-
'inn við Lækjartorg opiin fyrir
almenning efftir kl. 2 og verður
þar margt til skemmtunar, svo
sem margskonar þrautir og spil.
Meiri byggingafram-
kvædir þess opin-
bera í ár en nokkru
sinni fyrr
A YFIiRSTANDANDI ári hafa
hyggingarframkvæmdir á
vegum Iþess opirubera verið
meiri en á nokbru öðru ári, seg
ir húsameistari ríkisins i grein-
argerð, sem hann hefir sent
blöðunum til birtángar um bygg
ingarframkvæmdir ríkisins.
Þó er 'tailið að enn meiri fram
bvæmddr hefðu ártt sér stað ef
nægur vinnukraftur hefði verið
fyrir hendi. Sérstaklega var það
sfcortur ó faglærð'um mönnurn
einfcum múrurum, siem var
mjög tilfnnanlegur. Telur húsa
meistari. mikla þörf að fjölga
möninum í fhinum ýmsu grein-
um byggingariiðnaðarins.
‘Sökum rúmleysis í blaðinu í
dag verður- ekki unnt að birta
greinargerð húsameistara um
hinar einsrtöku byggingarfram-
kvæmdir fyrr en eftir helgina.
Ifmsóknarfresfur um
presísembættíS
vlð Dómkirkjuna
úfrunninn
FJérlr prestar sóttu
um embættið
IT
MSÓKNAKFRESTUR
um prestsembættið við Dóm
kirkjuna í Reykjavík, sem
laust var til umsóknar, vax
útrunninn í gær.
Alls hafa 4 prestar sótt um
embættið og eru það þessir:
Séra Jón Auðuns, prestur í
Reykjavík og Hafnarfirði;
séra Óskar Þorláksson, prest-
ur á Siglufirði; séra Sigurð-
ur Kristjánsson, prestu r á
ísafirði og séra Þorgrímur
Kristjánsson, prestur að Stað
á Ölduhrygg, Snæfellsnesi.
Framfaraféiagið Kópa
vogur fæfur reisa
skýli á vfðkomasðð-
um sfræiisvagna
Framfarapélagið
Kópavogur hefir nýlega lát
ið reisa skýli við Nýbýlaveg í
Fossvogi. fyrir fólk, sem ferðast
þarf með sllræíisvögnum,
Hefir það lengi valldið hinum
mestu óiþægindum fyrir fólk í
vondum veðrum, að þurfa að
ihíma við veginn meðan það hef
ir beðið eftiir strætLsvögnuoum
og ekkert afdrep haft.
Skýli iþetta ter byggt úr timbri
og er járnklætt, i því geta dval
Ið milli 10 og 20 mamis.
Ætlun félagsins er að reisa
slík skýli á öðruip viðkomustöð
um strætisvagnianna í Fossvogi
og Kópavogi.
Skrá um þá sem réff
hafa fil niur-
greiSslu á kjótverSi
ÍGÆR var lögð fram i skatt
stofunni skrá um þá menn
'1 Reykjavík, sem rétt hafa til
niðurgreið.slu úff ríkissjóði á
kjötverðd, og mun skráin liggja
frammi almenningi til sýnis til
næsitfcomandi laugardaigsfcvölds.
Ný bókabúð opnuð
T GÆR var opnuð ný bóka-
-®- verzlun hér í bænum. Er
fcún i ihúsakynnum þeóm við
Lækjartorg, þar sem Litla bíl-
stöðin var í áður.
Eigandi þessarar bókaverzlun
ar er Leaftur h.ff. og eru þar á
boðstólum bæði erlendlar og inn
lendar bækur.