Alþýðublaðið - 21.10.1945, Page 3
&mmmáago<m 21. oictéfcer 1S45
ALÞYDUBLADIÐ
Venezúeta
FREGNER hafa nú borizt um,
að tbylting væri hafin i Suð-
ur-Ameríkuríkinu Venezuela
og virðast uppreisnaírmenn
hafa yfirhöndina. Þetta er í
' sjiálfu sér ekki nein stórfrétl.
Slíkt ihefir komið fyrir áður,
oftar en einu sinmi Flestar
þjóðir stunda ei,nihverja i-
þrótt, sem kölluð er þjóðar-
íþrótt. íslendinigair telja glím
una þjóðaríþrótt sína, Norð-
menn sonniiega skíðagöngur
og stöfck, Spánverjar nauta-
at og Bandaríkjamenn „íbase-
ball“, Hins vegair mætti ef
til Viill ttil sanns vegar fær.a,
að Venezuielumenn og raunar
1 flestar þjóðir Suður-Ameríku
teldu ibyltingu í einhverju
formi,, þjóðaríþirótt sína, að
minnsta kosti várðas't slík umi-
brot ií þjóðfélaginu eíga ó-
venju miklum vdnsældum að
fagna með þessum þjóðum
sunnan Karibaihafs.
BYLTINGIN í Venezuela virð-
ist að þessu sinni hafa fari.ð
algierlega eftir áætlun, hæfi-
lega miklir bardagar. forset-
xnn settur af, hiermannaskál
ar ieknir, lögreglan snýst í
lið með uppreisnarmönnum
og væntanliega er ný stjórn
koanin á, er þessar línur eru
ritaðar, eða þá alveg á nsest-
unni, og landsmenn geta afl-
ur tekið lífið rólega, hvdlt
sxg í forsælunni og notið sinn
ar ,,siesta“, eins og það heit-
i,r á máli þeirra
VENEZUELA er stórit land,
nyrzt í Suðu r Ameríku, um
það hil i milljón ferkílómetr
ar að stærð. Að norðan ligg-
ur landið að Karibahafii, að
austan að brezku Gu-iana, að
sunnan að Brazilíu og að
vestan að Coliomlbiu. íbúar
landsins munu vera rúmlega
3% milljón. Af þeim er ekki
nema lítið brot hvítir, menn,
þá er nokkuð af indáánum,
en annars eru landsbúar mjög
blandaöár, múlattar, meztísar
og zamibóar.
COLUMBUS FANN LANDIÐ í
þriðjuför sinni til Vestur-
heims, árið 1498, en það var
Sþánverjinn Alonso d-e Hoj-
eda sem nefndi landið Vene-
zuela, en það þýðir „litla
Venezda“, sem stafar af því,
að landikönniuðurinini sá indí-
anakofa bvggða á staxxrum í
flæðarmálinu. Síðan var land
ið undir stjórn Spánverja allt
til sjálfsfæði þess var lýst. yf
i.r árið 1819, eftir hetjulega
baráftu Simons Bolivar, sem
er frægasti sonur þessa lands.
Bolivar hra'kti Spánverja
eiinnig frá Colombíu og Ecua
dor. Sirnon Bolivar andaðist
1830 o-g ér igröf íhains d Car.a-
cas, höfuðborig landsins.
SÍÐAN HEFIR gengið á bylt-
ingum og ýmiiskonar umróti
með nokkuð jöfnu miilJlihili,
en iþó ivoru miexri hrögð að
slíkrií dægrastyttingu lands-
Bandarikjaherlið á göngu í Tokio
Hollendingar og Frakk
ar flylja liðsaaka lil
Myod þessd er tekin, er ein fyrsta herdeild Bandaríkjamanna hélit inn x Tokio eftir upp-t
igjöfina. Fremstur gen-gur William C. Chase, hershöfðingi og herforingjaráð hans. Myndin er
tefcin 8. fyrra mánaðar.
Ræða vffrmanns Ausfur-Asíudeildar utanríkls
málaráðuneytis Bandaríkjanna
,Kórea æfti fyrsl um sinnað vera undír sfjórn
hlnna sameinuðu þjóða."
UTVARPIÐ í New York hefir sagt frá ræðu, -sem Winson
yfirmaSur þeirrar 1 deildar utanríkismálaráðuneytis
Bandaríkjanna, sem f jallar um Austur-Asíumál, hefir flutt
Ræddi Winson um margháttuS vandamál þar eystra og af-
stöSu Bndaríkjanna til þeirra. Lagði ræðumaSurinn áherzlu
á, að mikil og góð samvinna yrði að vera jmeð Bandaríkja-
mönnum, Bretum, Kínverjum og Rússum um lausn vanda-
málanna og yrðu Rússar og Bandaríkjamenn að viðurkenna
og virða rétt hverra annarra. Hann taldi rétt (að iKórea yrði
fyrst um sinn sett undir sameiginlega stjóm hinna samein-
uðu þjóða.
Winson ræddi að sjálffsögðu
mes I um afstöðu Bandaríkja-
:mann-a til annarra aðiila í Aust-
ur-Asíu eða þeiirra, sem þar eiga
haigsmuna að gæta. Lagði hann
sérstaka láherziu á vinsamlega
og trausita samvinnu við Kína
og Rússland, en um Japan sagði
hanni, .að óþarft væri að f jölyrða
Landið yrði algerlega aívopn-
að, Ihergagnaiðnaður þess gerð-
ur óstarfihæfur mieð öllu og fyr-
ir það girt, að Japanar gætu
hervæðzt á -ný eða ógnað ná-
granniaþjóðunum. Hann sagði
enn fremur, að það þyrfti að
mennta japönsku þjóðina é ann
an ihiátt en gert heffir verið til
þessa og koma á fót þar í landi
hýju skipula-gi, byggðu á lýðræð
lisgmndvelli.
Wiiinson vók að Kóreu, sem
verið hefir undir yfini'áðum Jap
ana, eins og kun-nugt er. S.agð-
ist hann áfbíta, að heppiliegast
væri, að Ihinar samcinuðu þjóð-
ir tækju ;að sér stjórn lándsius
fyrst o-g si.nn. að minnsta kosti,
þar til Kórieumenn gætu tekið
sitjómina í sínar eigin hendur.
Hann fcvað vandamlálLin v.arð
andi Indó-Kína og Austur-Indí-
ur flókin og ill viðfangs, en
ihann kvaðst heldur ekki vé-
ffengja rétt Frakka tl Indó-Kína
né rétt Hollendinga til Austur-
Indía. Þau mál yirðu þessar þjóð
íir að leysa sjáMar, Band-aríikja
menn myndu tek'ki skipta sér af
þeim. — Winson 'kvaðst fullkom
fega viðurkennn rétt'Thailend-
dnga (Síamashúa). til sjálfsstjórn
ar.
Um afstöðu Bandariíkjamanna
Tlfo bannar drauga-
sögur
TQ> REZKT bliað skýrði frá nú
nýverið, að júgóslavneska
stjórmn heffiði bannað sýningu
á hrezkri kvikmynd, vegna þiess
að hún fj-allar um draugaigang.
En lýsingar lá slíkum fyriirlbriigð
um murau ekki þykja heppileg
ar tdl uppfræðslu í Jiúgósl-avíu,
segir Ihið hrezka blað.
Þá ihefir stjórn Titos bannað
að sýna itvær brezkar frétta-
■myndir, en þar má'lli sjá o-g
heyra, er Bretakonungi og
drottninigu var fagnað við Buck
inighami-höl'l i London, og er
hrezkir Ihermenn fengu borgara
•ieg föt í stað lemkeninisfatanna,
eftir að þeir Ihöfðu verið skráðir
úr herþjónusltu.
manna á öMinni sem Ileið og
lá við borð, ,að þessi þjóðarí-
þrótt landsmanna félli í
gleymsku og dá um tíma, en
viðburðir síðustu daga sýna
að emn lifir í gömlum glæð-
um.
AÐALÚTFLUTNINGSVARA
landsins er olía og eru þar
geysimiklar olíulindir, auk
iþess er unnið gull úr jörð.
Jarðyrkja og nautgriparækt
eru einnig þýðingairmifclir at
vinnuvegir.
"P REGNIR frá Venezúela eru
enn frekar óljósar, en að
því er Lundúnaútvarpið hermdi
í gærgveldi, niunu uppreisnar-
menn hafá náð völdum í Iand-
inu og myndað nýja stjórn.
til Kínverja saigði Winson, að
það væri, ákveði'n stefna Banda
ríkjamanna að veita Kínverjum
þann stuðning er þeii* gætu
og vinna að því eftir föngum
'iog lendurneisa það, sem eyði-
lagzt Ihefði í hinni langvinnu og
mannskæðu styrjöld þeirra. —
Hann kvað æskilegt, að sam-
vinna Kínverja og Rússa yrði
siem traustust
Loks sagði Winson, að Banda
rííkjamienn viðurk'enndu full-
ibomlega, að Rússar hefðu hags
muna að gæta í Austur-Asíu, en
á hinn bóginn yrðu Rússar 'lfflsa
að viðurkenna hagsmuni Banda
rikjanna þar eystra.
1
Soekarno snýr sér til
Trumans.
I
FRETTUM í gærkveldi
var sagt frá því, að Frakkar
væru að senda meira herlið til
Franska Indó-Kína, en þar hef-
ir verið róstusamt að undan-
förnu. Bretar hafa um 4000
manna setulið í Saigon, höfuð-
borg landsins.
Þá eru Hollendingar að senda
allimikiið Iftð til nýlendna sinna
í Austuæ-As-íu, einjkum til Java,
þrátt fyrir mótmæli ýmissa leið
'toga, þjóðiernissinna, sem , láta
allófriðlega. Segir i fregnum, að
Hollendingar séú staðróðnir í
því að kioma á lögum og reglu
á eynni,, Ihvað svo sem Dr. Soek
arno og ifylgismenn hann segja.,
Á Jáva er e-kki barizt eins
mikið o-g að undanförnu. Borg
in Semarang á norðurströnd
eyjarinnar er nú á valdi ind-
vérsikra Gurkah--hersveiita, Þá
hafa indverskar horsveitir leyst
úr haldi u-m 1000 HoiUlendiniga
og kristna Javabúa, sem þjóð-
lernissinn-ar höfðu sett i fanga-
búðir.
Dr. Soekarno hefir snúið sér
tili Trumans Bandaríkjaforseta
og beðið hanin um að sjá til þess
að hoHenzka hemum á Java
berist ekki vopn frá Bandaríkj-
ununn eða fúá bækisitöðvum
Banda'ríkj,amanna í Asíu.
Brezkur Ihershöfðingi mun í
dag taka við formlegri uppgjöf
japanska setuliðsns á Súmatra.
Fer atlhöfn þessi, firam í iboir-ginni
Padang, sem er á vesturströnd
eyjarininar.
í nlánari fregnum frá Java
segiir, að aðstæður á Jav,a séu
að ýmsu leytí mjög flóknar fyr-
i:r ihið brezlka setulið, ekki sé
gott að vita, hverjir séu með
þj óðernissinnum eða ekki. Hin
ir brezku Mermenn eru sagðir
koma fr.am af ihinni mestu still
ingu. en festu.
japönskum síríðs-
glæpamönnum
ILKYNNT var í aðalbæki-
stöðvum MacArithurs í
Tokio í gær, að innan skamims
myndu hefjast réttarhöld í máli
2000 Japana, sem handteknir
hafa verið, sakaðir um stríðs-
glæpi.
Fleiri Japanar verða ieknir
fyrir innan tveglgja mánaða,
einnig sakaðir um stríðs'glæpi,
eða alls um 4000 manns.
Hideki Tojo, fyrrverandi for
sætismðherra Japana, sá er
gerði, tilraun til sjálfsmorð á
'dögunuim, er nú á góðum bata-
vegi. Einnig er annar af fyxr-
verandi forsætisráðherrum Jap
ana, Togo, óðum að hressast, er
hann var sagðux mjög veikm
af hjartasjúkdómá.