Alþýðublaðið - 19.12.1945, Qupperneq 5

Miðvikudagur 19. des. 1945
ALÞYeuatftPIP
Ferðasaga Jðrgen Petersen om Mið-Evrópu:
1 Viaarborg og uœ Aastarriki
WIEJN er óskapiega ilia ledk-
in borg. Fyrst voru ótal
marigar loftáráBÍr igerðar á Ihaina
og stfóan sitóðu lainlglvara!ndi, og
íharðir bardagar uim ihana. Svip-
ur Vínartborgar (hetfir gjöribreyzt
við þessa eyðileggingu. Burg-
theater, óperan og ráðhúsið og
ótal önniur hdinna £om/u stór-
hýsa eru eyðilögð af viöilduan
loftáráisanina. Borginni er sikipt
í 4 hemámssivæði og alfestaðar
úir og grúir af hermönnum
hinna fjögurra stórvelda. Mat-
væiaástandið í Wien er, eins oig
hvarvetna, svo slæmt, að til
vandræða horfir.. Austurrfkis-
menn svelt-a og elkkert útlit er
fyrir það, að ástandið batni á
fyrsitunni. í Wien Ihefur ebki
verið til kjöt frá Iþví í aprfílmán
uði. Smjör og grænmeti hefir
ekfci íengist allt árið. Gasstoðv-
arnar eru ekki fcomnar í lag
enn öig götuljós hvergi tii. Á
kvöldin er stundumi loikað fyrir
rafmagnið 1—2 klukkustundir.
Miatarskömmtunin' er að mestu
eins á öMium fjórum hernáms-
svæðum, en þar eð Bretar og
Bandaríkjamenn senda igríðar-
stórar matvælasendinigar til
sinna svæða, er altaf öryiggi fyr
.ir því, að til eru í ibúðunum þær
vörur, er leyft er að kaupa.
Mega íbæjarbúar ekki verzla í
búðum annarsstaðar, en á því
hemámssvæði, er þeir toúa á,
og eru sibömmitunarmiðar auð-
kenndir þanmiig, að ekki ' er
hægt að nota iþá annarsstaðiar.
Eru því íbúðir í íbrezka og ame
ríska hlutanuim mjög eftirsótt-
ar og stundium seldar fyrir igeysi
upphœðir. Frakkar og Rússar
virðast ikomia liílkt fram við
Austurríkismenn og við Þjóð-
verja, en aftur á móti sýna Bret
ar oig Bandaríikjamenn þeim
sama h,ug og himum Evrópu-
þjóðunum,, er hafa endurheimt
frelsi sitt. Ef þessu leiðir, að
Rússar og Frakkar hafa gert
nokkuð að því, að flytja burt
úr iandinu vélar og framleiðslu
tæki og eins t. d. bifreiðar.
Afstaða Ausiturrikis er í heiid
sinni mjög erfið. Það hefir ver-
ir mynduð austurrisk stjórn,
sem allir Tausturrísku ilýðstjórn-
arflokkarnir styðja, en hún hef-
ir ekkert verulegt vald.
í Wien útvegaði alþjóða raiuði
krossinn okkur gistingu hjó
lækni einium,, og var tíianm Gyð-
inigiur. Bijó hann í ítoúð, er naz-
isitafjölsikylda hafði verið rek-
in úr. Eitt íkivöldið töluðum við
um starf hans, en hann var
lækmir í flóttamiannatoúðum,
þar sem þýzku flóttafólki var
safnað samian. Sagði hann heil-
brigðisástand flóttafóLksins ivera
mjög ískyiggilegt, aðalilega
vegna matarskorts' og að heil-
brigðisástanldið meðial toarn-
anna vær:i sérstaiklega slæmit.
Frá Unigverjalandi einu flýja
dagleiga hundruð Þijóðverjar yf
ir austurrísbu 'landia'mærin, og
í heild sinmi s-agði hann, að það
væri orðið það stórt viðfangs-
efni, að sjá fyrdr öllu þessu
flóttafól'ki, er kemur frá Ung-
ALÞÝÐUBLAÐIÐ birtir í dag fjórða þáttinn úr ferða-
sögu Jörgen (Volla) Petersen um Mið-Evrópu S haust.
Segir þessi þáttur frá dvöl í Vínarborg og ferðalaginu um
Austurríki.
verjalandi, er oftast mjög illa
til fara, stumdum toenfætt og fá ,
klætt. Með beisku brosi sagði
hanm, að Ungverjar virtust nú
toeita isömu hörku við ofsókn-
irnar gegn Þijóðverjium og þeir
áður gerðu við Gyðirngaofsókn-
imar. Móttafclk frá Tékkó-
slóvalkiu var sérkemnilegt að
því leyti, að engir karlmenn
frá 15 til 60 ára vor,u á meðal
þess. Tékkar setja þá alla í
vinnubúðir. Þessi Gyðingur var
rnjög swartsýnn á framitáð Aust
urrfk'is, og tíólt því fram, að ef
Bandamenn etoki veittu því
toráða tojálp með 'því að senda
efni til þess að igera ivið járn-
ibrautarkerfið, væri ekki toægt
að dreifa matvæiLafriamleiðslu
landsins, og hungur og farsótt-
ir m,yindju hljótast atf. Fannst
honium tframikoma Bandamanna
gagnvart Austurríki foera vitni
um háKveLgju, þar eð þeir að
natfninu til viðurkenndu sjiálí-
stæði og fullveldi Austurríkis,
en í raun qg ver,u virtu að vet-
hugi þarfir landsmanna. Póst-
samgönigur við útlönd eru enn
toannaðar og skiptirig ilandsins
i hemámissvæði táLmiar viðreiso
landsins.
Við vorum kyrrir í Wien í
4—ö daga og haimsóttum ís-
lenzkiu fjiölsikyldiurnar þar.
iStóð svo vel ó fyrir otokur, að
við gátum útlbýtt matvælum atf
eigin forða til þeirra. IÞað var á
tabaniLeigt, að sjá þatokLæti
þeirra. GLeðin yfir jþví, að
finna, að ísLand hatfði ekki
igleymt þessmm tfyrrverandi rtfto
isfoorgurum sínium, og þatok-
læti þeirra í igarð rauða toross
Æsjands, sem stóð tfyrir tferð ofck
ar, var takmarkalaust. Við foölív
uðum iþví, að ,,lStojóni“ skyldi
etotoi hatfa getað iborið 10 sinn-
um meiri birgðir.
Hijá íslenzikri fjiöldstoyldu í
Wien kynntist ég stúlku, -er 'hét
Milly. Ræddum við stundum
, saman um daginn og veginn.
j Hún hafði aldrei litfað það, að
geta farið í búð og toeypt það,
iseim hana langaði í. Þegar strtfð
ið toyrjaði, var hún 14 ára og
stoicimmu seinna byrjaði viöru-
eklian að gera varit við sig. Síð-
ustu þrjú árin hatföi hún
enga' flíto getað veitt sér
alilur hugur hennar snerist
um, hve undursamilegt það
yrði, þegar hún gæti fceypt
sér aLl't það, sem hiún ósfcaði
,siér: kjóla oig toápu, skó og silfci-
sokka og toannstoe meira að
segja loðtoápu. Atihugar hún alls
elktoi, að svo illa getur tfarið, að
þegar þetta allt saman verður
á' tooðstóLum aftur, ivanti pen-
imgana til að fcaupa það.
Ég tfór einu sinni niður á
lystiigarði málægt tetoniska há-
„svarta markaðinn“, sem. er í
Svissoesk barsafðt
sérlega faileg og smekkleg, með handunnum útsaum,
tekin upp í dag; mjög mikið úrval.
Verzlunin Holt h.f.,
Skólavörðustíg 22 C.
©kicianum,. Strax er ég var toom
inn inn í garðánn, vék unglings-
piltur, ssm hélt lá 3—4 sigar-
eittium. sér að mér og foauð mér
að ka-upa. Verðið var frá 3 til
'8 scf.TÍLling, aiit eftir gæðum.
Gskto ég ium .garðinn og tók eft
•ir aðförum fóLks. Verð á öll-
um vörum var ósfcaplega faátt,
t. d. ikostaði 'smjiör 700 ,sch. og
S'VÍnatoijöt 1000 sdh. fcíióið. Vin,
sem áður var mjöig ódýrt, kost-
aði hér 100 sch. flaskan. flveiti
toostaði 150 sclh. qg sykiur 3—400
sdh. Mlóið. Ltftil plata af súktou
laði 2—300 scih.. og allt í þess-
um stíl. Einin schilLingur jafn
igildir einu iþýzku marki og til
samariburðar má nefna, að með-
al verkamannakaup er ium 250
— 350 sch. á mánuði.
Laugardaig 6. ototótoer héld-
úm við iaf stað frá Wien áleiðis
til Passau. Leiðin, sam liiggur
um ;St. Pölten, er dásamlega
faillegi Fjallasýn er til toeggja
Ihanda qg daldrnir skógi tolædd-
ir. Laust fyrdr hádegi komurn
■við að ánni Enns, en tatomark,a
línan m,illi Rússa og Banda-
rítojamanina fylgir henni. Höfðu 1
þeir toáðir vörð við torúna.
Bandiardkjamaðurinn var mjög
Lipur við ototour og saigði, að af
ihans háiLfu væri allt í lagi, en
Rúsisinn virtist ófús tiil þess að
hleypa okitour yfir. Horfði hann
lenigi á piilöigg otokar oig sagði að
lokum: „Papier nichet gut“. Var
saima, hvað við gerðum til þess
að reyna að skýra ihoinum mál-
ið, ihann endurtóto síföLlt þetta
sama. Fór hann loks burt pg
toallaði á yfirmann sinn, en allt
toom fyrir ekki. Bandaríkja-
hermaðurinn kunni rússnesku
og reyndi að miðla málum. Tal-
aði hann við Rússann, en snéri
sér svo að ofctour og sagði, að
Rússinn hefði tfadið honum að
spyrja otofcur, hvort við ættum
nototoiuð áfenigi. Við áttum því
miður etoki dropa, svo við továð
umum nei við. Sagði túlkur
ototoiar þá, að Rússinn seigði, að
■við yrðum að fara aftur til 'St.
Pölten, en við vorum 100 km.
þaðan, i áttina til Wien. í St.
Pölten fórum við á allar hugs-
anlegar rússneskar skrifstofur,
en árangurslaust. Enginn vissi
neitt um það, hvar hægt væri
að fá leyfi annars staðar en í
Wien.
Á meðan við foiðutm eftir 1
manni fyrir utan hús rússneslka
forinigjaráðsins igiaf. vörðurinm
þar sig á tal við otofcur. Benti
hann á skó Lúðvígs o,g saigði:
„Niche gut Wasser“. Því næst
benti toann á hermanina'stígvél-
M 'sdn og sagði með andlitið
ljómandi af ánægju: „Gut Wass
er“. Til þesis að undirstrika orð
sín fretoar óð hann iþví mæst út
í stóran poll og fram og aftur
um hanm.
iÞegar við .komum till Wiem
varð lotokur torátt ljóst, að það
myndi tefja oktour alltof mifcið
að totíða eftir leytfi Riússamna. Á-
továðum við þvd að fana úm
Úudij'ovioe, Plaig og PLzen og
þaðan suðureftir til Passan.
Fyrir þrálæti Rússana urðum
•við þanni'g alls að deggja um
'600 tom. toróto á leið okikax. Fyr-
ir varúðar sakir fengum við hjá
alþjóða rauða 'torossinum mok'kr
ar ivímflöskur og fáeinar cigar
ettur, er við höfðu með oldku.r.
__________ __________________ »
Natsvelia- og veitinga-
pjónaféiag fslands
heldur
almennan dansleik
í Tjarnarcafé 2. jóladag.
Matur verður framreiddur frá kl. 8—10, fyr
ir þá gesti er þess óska.
Klassisk músik.
Dansinn tíefst Idukkan 10.30. — Aðgöngumiðar seldir
í Tjarnarcafé fimmtudag 20. og föstudag 21. des. frá
klukkan 4—6.
Dökk föt áskilin.
itajifnnr.4oi5
Gegn framvísun vörujöfnunarmiða fá félagsmenn
afhent út á reit nr. 4 epli og reit nr. 5 appelsínur.
Skammturinn er 1 kg. epli og 10 stk. appelsínur á
hvern fjölskyldumeðlim.
Vörujöfnunin sfendur aöeinstil n.k.
föstudagskvölds.
Þeir félagsmienn, sem ekki hafa sótt vörujöfnun-
armiða, en hafa rétt til þeirra, vitji þeirra í skrifstof-
una á Skólavörðust. 12 fyrir kl. 6 á miðvikudagskvöld.
Biaupfélag Heykjavíkur og nágrennis.
Hafnfirðlngar
Jólablað AIÞýðublaösins
er komið og verður það selt á götunum.
Jól'ablaðið er án efa
BEZTA OG ÓDÝRASTA JÓLALESNINGIN.
Kostar aðeins kr. 5.00 en er 64 síður að stærð.
Rafvirki
getur fengið atvinnu við gæzlu spennistöðvar.
Umsóknir sendist fyrir 31. des. 1945.
Nánari upplýsingar fást, ef óskað er hjá skrifstofunni.
Rafmagnsveita Reykjavikur.
HJARTANLEGA ÞAIKKA ÉG ÖLLUM, sem
glöddu mig með gjöfum, blómum og skeytum á 95 ára
afmæli mínu.
Jórimn Hallgrímsdóttir,
Sólbyrgi.