Alþýðublaðið - 24.12.1927, Síða 8

orðin hreinasta fjarstæÖa í huga
alls þorra manna, ef ekki hvers
einasta manns á landi hér.
Kristinni kirkju hefir ósjaldan
verið brugðið um óheilindl-í f)jón-
ustu smni viö sannleikann, og
getur fátt átakanlegra en þegar
frær ásakanir reynast á r&ktmi
byggðar. En nú var skoðun bjart-
sýnna manna, að upp væri að ;
renna nýr tími, sem vildi berj-
ast undir merkjum sannfeikans og !
reka í burt óheilindi í kristin-
dómsboðun kirkjunnar. Þab voru
vorómar nýja timans, sem kváðu
við í erinduni þeirra prestaskóla-
kennaranna Jóns Helgasonar og
Haralds Nielssonar, þegar f>eir
neituðu því, að ttúarjátningarn-
ar ættu nokkurn rétt yfir sain-
vizkum og sannfæringu þeirra,
sem. starfi í þjónustu kristinrtar
kirkju. Og það var vorgróðnr
hins nýja tíma, sem birtist í því,
þegar hætt var að binda prest-
inn á vígsludegi við bókstaf á-
kveðjnna játtiinga. En er sá vor-
gróður nú að falla á háifnuðu
þroskaskeiði ? /Etlar prestastétt
landsins að gera sig seka í þeirri
óhæfu að mótmæla með öðru
munnvikimi því, serii hún hefir
boöað með hinu? Getur prestum
og leikmönnum dnlist það, að það
er herfilegt ósamræmi í því að
ætia presti að skira barn til játn-
ingar, sem ekki þykir viðeigandi
að krefjast að hann undirgangist
ðjálfur? Getnr f>eim dulist, hví-
lík ósvinna það er að taka Lof-
orð af móður um, að barn eigi að
skírast til skoðana, seni móðirin
aðhyllist alls ekki sjálf og dett-
ur ekki í hug að halda að barni
sínu? Getur þeim dulist, hvjlík
ógn þaö er að iáta hrein og bein
ósannindi vaða uppi í heigiat-
höfnuni kirkjunnar? Pað ætti eng-
uöi að geta duiist, að móðurinni
er það heilög stund, þegar hún
kemur með barnið sitt til að færa
það Jesú í hinni heilögu skírn,
og þar er ekki staður fyrir nein
öheilindi. Það á ekki við að
þvinga hana til að fara með ó-
sannindi fyrir hönd barnsins, vit-
iiindi eða óafvitandi, eða varna
henni þeirrar athafnar að öðrum
kosti. Væntanlega heyra svo
margir til sín kaílað af konungi
sannleikans, að komiö verði í veg
fyrir það, að hin helga skírnar-
athöfn verði saurguð með fölsk-
um vitnisburði um það, sem mað-
urinn á helgast í trú sinni og
skoðunum.
Saurbæ í Jlyjafirði, 19. nóv. 1927.
Gwmar Beaediktsson.
ALfeÝÐUBLAÐIÖ
kirkjuna.
Jólasaga eftir V. S. V.
Bærinn var að skrýðast hátíða-
skrúða. Húsaþökin voru ofð'n
drifhvít, og göturnar voru eins
og á þær hefði verið breiddu.r
hvítur og tárhreinn dúkur.
Ungmeyjarnar þutu eftir göt-
unum meb pinkla og stranga í
handarkrikunum, brosandi og
glaðlegar. Augu þeirra Ijómuðu
af áhuga iyrir einhverju óþektu.
Þær skutust milli húsanna 03
hristu snoðkollana, fagra og
skrýfða, framan í snjóað veðrið.
Þær flýttu sér sem mest þær
máttu, þvi að jólin voru að_5pna
dyrnar og gægjast inn fyrir til
þeirra. „Jólin." sögðu þær og
hlógu. „Hátiðin, þegar allir eiga
að vera glaðir." Þær vildu ekki
yerða of seinar. Þær vildu ekki
iáta standa á sér með að búa í
haginn fyrir hlessuð jólin, og þær
tritluðu á tánurn yfir snjóugar
göturnar. Þær sáu og fundu, hvað
göturnar voru drifhvitar, og litu
því við og við aftur, því að þær
viidu ekki láta sporin sin sjást í
snjónum. Það mátti ekki óhreinka
göturnar, því a'ð þær voru svo
hreinar.
Veturinn hafði verið harður í
frekara lagi, og, eins og títt er
um þennan tima árs, var atvinnu-
leysið mjög tilfinnanlegt. Skip
höfðu raunar komið við og viö,
en það var margt um manninn
og kom það því fjöldanum að
litlu haldi.
Verkamennimir stóðu í smáhóp-
um eða röltu urn hafnarbakkann
alla daga. Þeir ræddu um útlit-
ið, atvinnuhorfur, slysfarir og
stjófnmál, en ræður þeixra voru
orð og orð á stangli, sundur slitn-
ar hugsanir. Kuldinn var stund-
um rnikill, svo að þeir börðu sér
og ýttu húfunum niður fyrir eyr-
un. Þeir litu öfundaraugum til
þess, er gekk fram hjá í þykkum
frakka og með loðhúfu á höfði.
Þeir óskuðu þess oft að eiga eina
slíka. Oftast var þó hugurinn
heíma, þar sem heimilið var,
bjargarlítið og stundum kait. Þeir
leituðu því af áhuga eftir .vin.nu-
snöpum. Þó ekki væri nema ör-
fáar stundir, sem þeir fengju
lutndartak ab gera, þá glöddust
þeir mikið. Gleðin hreif þá ai-
veg. Hún hreif þá svo, að þeir
réttu úr sliguðum herðtinum og
þeyttu gamanyrðum í féiaga sína.
Það var eins og „ríki himnanna"
opnaðist fyrir þeim. ÞaÖ Var eins
og þústindir gleðistrauma hrifi þá
á vængjum bjartsýnis og birtu.
Þeir fundu, hvað það var lítið,
er gat glatt, og leitin að þessu
litia \rar uppistaðan í lífi þeirra.
Þeir höfðu litlahugmynd um,hvað
aðrir áttu bágt með að skilja
þessa gleði, því að það eru svo
örfáir úr öðrum stéttum, sem
skilja, hvað það er, sem gerist,
ef atvinnuleysingi fær alt í einu
verk að vinna.
Þa'ð vildi svo til, að kolaskip
kom tveim dögum fyrir jól.
Nokkrir verkamenn fengu vinnu
við það, en ösin \-ar svo mikil
kringum verkstjórann, [>egar hann
var að ráða á skipið, að hann
mtmdi varla eftir sliku. Þar gekk
á hnippingum og olnfcogaskotum,
hnjóðsyrðum og köllum. Þar var
frjáls samkeppni í algleymi, mis-
kunnarlaus og köld. Hvær um sig
brauzt um og reyndi að komast í
fremstu röð, sem næst verkstjór-
anum. Augu verkamanna hvildu
á honum, svo að mörgum hund-
ruðum skifti. Það var eins og
öll þessi augu vildu bora sig inn
í hjarta hans. Sum þeirra voru
flóttaleg og leitandi, dauðhrædd
um, að þau yrðu eigi nógu sterk
til að leiða athygli hans að sér.
önnur voru miskunnarlaus og
köid, eins og þeim stæði á sama
um alt miili himins og jarðar, og
þó einblíndu þau á verkstjórann;
það var eins og eigendur þeirra
væru negldir við jörðina. Sumir
verkamennixnir sögðu ekki orð;
aðrir heilsuðu verkstjóranum
með auðmýkt; [>eix höfðu lært
lífsregluna: Skriddu! Þá færðu
að liía. — Þeír, sem urðti fyrir
valinu, byrjuðu vinnuna. Hínir
stóðu grafkyrrír; þeir vildu bíða;
þeir vonuðu, að ef til vill yrði
„bætt á". Þeir stóðu langt fram
á dag, en vonin brást, það var
ekki „bætt á“- Þá röltu þeir heim
til sín, þreyttir, kaldir og úrillir,
og undir slíkum kringumstæðum
spurði konan aldrei um atvinn-
una, því að hún sá neikvæði
vinnugleðinnar í svip hans.
Það var unnið sleituJaust í skip-
inu. Eigendur farmsins vildu fyrir
hvern mun iosa skipið úr höfn
fyrir jól. Hafnargjaldið var hátt,
og þeir vildu losna við að greiða
|>að. Það vaf því unnið í skipimi
í tvo sólarhringa, og verkamenn-
irnir þræluðu miskunnarlaust.
Þeir vissu, hvers yfirboðarar
þeirra óskuðu, og keptust þvi eft-
ir mætti. Svitinn rann niður eftir
andlitum þeirra og skildi eftir
rákir í andlitum, sem þakin voru
koiasalla. Það voru fingraför
þrældómsins, og þó voru þeir
glaðlegir. Þeír vissu, að með
[ressari hörðu virinu gátu þeir
keypt handa börnum sínum gleði,
jólagleði, í þetta skifti, en þeim
þótti hart, hversu litla gleði þeir
gátu keypt Tyrir svona mikla!
vinnu. En þeir sættu sig við það,
því að þeir vissu, að þetta var
hlutskifti þeirra allra, og þeir
voru vanir þessu frá barnæsku.
Á aðfangadag var uppskipunin
búin. Verkamennimir litu upp úr
kolunum, réttu úr' bakinu og
stundu. Þrælkunin hafði verið gif-
urleg. Það brakaði í líkðmum
þeirra, þegar þeir réttu úr þeim
vegna hins sífelda bogurs. Þá
kendi til í lófunum, og hendur
þeirra voru settar djúpum sprung-
ítm. t sprungurnar hafði kolasali-
inn sezt, og sums staðar var hann
litaður blóði. Þeir néru svitann af
enninu með handarbakinu, reyndu
að klóra kolasallann úr augna-
krókunum, löguðu á sér húfuna
og gengu heim á leið.
Þeir sáu það fljótt, að jólin
voru komin í sum húsin, og þeir
hröðuðu göngunni. Alis staðar,
þar sem þeir fóru, inátti rekja
svarta slóð í drifhvítri mjöllinni,
en þeir veittu því enga athygli;
þeim stóð nákvæmlega á' sama
um snjóinn. Við og við beygðu
þeir sig niður og gripu snjó I
lófa sér og þvoðu hendur símir
meö honum. Svo struku þeir sér
um andlitið á eftir.
Fjórir verkamenn gengu eftir
Lækjargötunni. Þrír þeirra voru
„Pólverjar", en einn átti heirrta í
skúrskrifli bak vjð kirkjuna. - Þar
hokraði hann búi sínu með konu
og fjórum börnum. Hann hét Þor-
steinn, og félagar hans kölluðu
hann stundum í gamni „Þorstein
rolu". í raun og veru var hann
engín rola. Hann var að eins
mjög hæglátur, gerði engar kröf-
ur, sætti sig við alt, svaraði aldr-
ei fyrir sig, en brosti að eins góð-
látlega, ef einhver kallaði hann
rolu eða atyrti hann, og kom sér
mjög vel viö alla verkstjór*.