Alþýðublaðið - 06.01.1928, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
jALÞÝÐtJBLAMÐ [
* kemur út á hverjum virkum degi. |
\ Afgreiðsla i Aipýðuhúsinu við \
< Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. í
< til ki. 7 siðd. \
í Sterifstofa á sama stað opin ki. >
J 9*/s — ÍO1/* úrd. og kl.0—9 siðd. f
j Siniar: 988 (afgreiöslan) og 1294 f
5 (skrilstofan). í
| Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á |
J mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 f
j hver mm. eindálka. ►
{ Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan \
j (í sama húsi, sömu simar). >
Skjóf pú ,M©u5fife.
Ég skal sSgta.
Enn þá er „Mgbl." að stagast á
því, hve alvarlegt mái það sé, að
dansk'ÍT jafnaðarmenn hafa styrkt
íslenzka skoðanabræðnr sína, og
enn þá er Jóti Kjartansson að
jórtra þá tuggu, að íslenzkir jafn-
aðarmenn hafi 1918 setið að
samningum við Dani og selt í
hendur þeim mikilvæg réttindi.
Aftur og aftur hefir verið rekin
ofan í ,, MbJ. ‘ ‘-ritst jiörana lygi
þeirra uan réttindaafsat jafnaö'-
armanna, og aftur og aftur hefir
\ærið reynt að troða því inn í
hin alræmdu höfuð þeirra, að frá
sjónarmiði jaina'ðarmanna uin
alLan heim er ekkert athugavert
við að .þiggja styrk af f>eim, sem
a ðhyl iast b ræ'öra ’ags h ugs jón ina,
hvar á hnettinum, sem þeir búa.
Gg hvsernig stendur þá á þvi, að
„Mgbl.‘‘-ritstjórarnir endurtaka a!t
af sömu lygarnar og saraa róg-
inn? Jú, þeirri spumingu er auð-
veit að svara. Af veikum mætti
þrautpíndra sálra eru þeir að
reyna að círaga athyglina frá
þeám hviinJ.eica danska auðvalds-
daun, sem loðir við biað þeirra
og flokk freirra allan. Blaði'ð hefir
ekkt að ófyrirsynju hlotið nafnið
„Danski Moggi".
Bnn heíir það ekki gleymst,
sem var'ð alþjóð íslenzkri kunn-
ugt árið 1924, að Danix eiga
miklinn hiuta af hlutafé félags
þess, sem gefur út „Mgbl.“, enda
var það sta'ðfest með „notariai“-
vottorði. Enn hafa menn ekki
gleymt því, að „Blaðamannafélag
Islands" samþykti svohljóöandi
yfirlýsingu, sem beint var að
»MgbI.“:
„Biaðamanisalélag íslands“ á-
lyktaf að lýaa því yfir, að þa'ð
telur mjög varhugavcrt. að hald-
ið sé uppi póiitískum blöðum á
íslandi þannig, að umráðin, eöa
meiri hluti fjármagns þess, sem
að baki stendur, sé í höndum
manna, sem eiga annar-a en inn-
iendra hagsmuna að gæta. Telur
féiagið sjálfstæði iandsins geta
staiáö hin mesta hætta af slíku.“
Enn er þaö ekki fallið i
gteymsku, að Berleme, hinn ii,-
ræmcli hatursmaður íslenzítrar
frelsisviðJeitni, er einn hinna
mörgu dönskuoghálfdönsku hlut-
hafa. Enn er það i mirmum, að
þorsteinn Gíslason kvartaöi súr-
an yfir rölti danskra „Mgbl."-<eig-
enda á skrifstofu blaðsins og
„skúmaskots-isltítkasts-'tálhneiging-
um“ þeirra, eins og hami komst
að orði. Og í fersku ntinni er
mönnum það, að danskur maður
var formaður útgáfufélags „Mg-
bi..“ um langt skeið.
Þá hafa allir orðið varir við
tilhneigingar blaðsins til að hefja
til skýja alt danskt, hafa tal af
hverjum dönskum snáp, í brók eða
pilsi, sem hingað hefir komið
mieð regingssvip „dönsku niömmu'‘
á gljósmettinu.
Um flokkinn, sem „BerLemske
Tiidende" er aðalmálgagn fyrir, er
það að segja, að í honum, eru
mestir ráöamenn áðurnelndir
Sanskir og hálfdanskir hluthaf-
ar og þeir þröngsýniustu og fá-
ÍTÓðustu úr stétt islenzkra stór-
kauprnanna og stórútger?armanna
hér í Reykjavík. Sa'mskonar menn
í smærri kaupstöðum og kauptún-
um landsims fylla flokldnn, ásamt
fylgil'iði sinu, og auk þess a'ð-
hyllast stefnu hans ýms gamal-
menni í sveitunum, líkamlega
stirðnuð og andlega uppþomuð.
Um þjóðernishvatir og frjálslyndi
slíkra manna, sem íhaldstiðsins,
stendur enn þá óhaggaður dómur
Jóns Sigurðssonar, og sá dómur
var harður. Höfuð flokksfns, Jón
Þortáksson, er og hefir ávalt ver-
ið alkunnur áhugaleysissauðiur um
sjálfstæðiisrnái þjóðarinaar,. og
fyrir skömmu urðu ]ra.u firn heyr-
inkunn landslýð öllum, að danskir
hluthafasr hjafa valið Jón Þorláks-
son, fyrverandi forsætisráðherra,
átrúnaðargoð alls afturhaikbs á
tandi h.érr, fulltrúa sinn í ráði
íslandsbanka. Fyrfr skömmu urðu
þau ósköp lýðum Ijós, að danskt
auðvaid tirúitr betur Jóni Þoriáks-
syni til þess að gæta hagsmuna
sirma en danskboirnium mönnum,
sein í Reykjavík búa og hafa
sem ( igendur „Berlemske Tídlen-
de“ sýnt ættjorðu sinni, Dan-
rncirku, frábæra trygð og ræktar-
semi! . . Og Magnús Guðmunds-
son er kunnur að því að vera
mikill vinur Dana — eða svo
sögðu „Nationaltidende" þá er í-
haldssfjórniin var sett á laggirnar
1924. Og aikunna er þaö, að nu
er hann þjónn og merkisberi er-
lends auðvalds á landi hér.
þaö, siem hér hefir verið rifj-
að upp fyiir mönnum, ætti að vera
nægilegt til þesvs, að ailir átt-
uðu siig á þvi, af hvaða rótum
e.ru runnar árásihnar á jaínaðár-
meriin, sem áttu, |)ö að þeir hefðu
ehgftn fulltrúa á alþingi 1918,
ved'gAr.ikinin þátt í því, aö ís-
lend'ingar heiintu úr dönskum auð-
valds- og íhalds-greipum stjórn-
málalegt i'relsi sitt.
I.andslýð hviir ekki verið gert
þáð kunnugt, að íhaldsflokkur-
inn liafi tekið neina’ ákvör&un urrr
að trera íslenzkan málstað frani
til sigurs 1943, og aðalmálgagh
hans, „Mgt>l.“, hefir ekki minst
ednu orði. á það, hvaö þá skuli
gera.
Menn dæma „Moggann" og
flokltínn aö eins eítár gsrðum
þeirra, vita að þcir eru brenni-
merktir ,,Dajmebrocf' á bak og
brjóst. Þ-ess vegna ar það til-
igang's.laust fyri-r ritstjóra.ia að
reyna aó leiða athyglina frá sér
og sinu liði með því að ráðast á
jafnaðarmenn. Mcnn eru ]>ess
fullvissrr, að „danska mamnra"
segir við þæga og danskuppalda
drenginn sinn:
„Skjót þú, „Moggi"! Ég skal
sigta.,,
Khöín, FB., 5. jan.
Prófessor látinn.
Heiberg prófessor er látinn.
Rússar í Afghanistan.
Frá London er símaö: Brezk
blöð skýra frá því, a'ð Rússar
séu að auka starfsemi sína í Afg-
hanistan, Vir'ðast blöðin óttast, að
Rússar ætli að vinna að fram-
gangi kommúnistastefnunnar í
Indlandi, fyrst ekki blés byrtegar
í Kína, en starfsemin í Afghaníst-
an sé undirbúningsstarfsemi uind-
tr Indlandsstarfsemina.
Frá styrjöidinni í Ameriku.
Frá Washington er símað:
Mörg blöð demokrata mótnræla
því, að Bandaríkin skifti sér af
innanlandismáium í Nicaragua.
Frá ÍtaJíu.
Frá Rómaborg er símað: Mus-
solini hefir ákveði’ð, að fjórtán
þýðingarmestu hafnirnar i ítalíu
verði frihafnir. Búast menn við
því, að ákvörðun þessi rnuni auka
verziun ítalskra borga og styrkja
Genuia í samkeppni við Marieille.
Bæjarsíjórnarfundur
vair haldinn í gærkveldi. Gerðis-t
])ár fátt söigulegt.
Pótur Haildórsson stýrði fundi,
en Guðrn. Ásbjötrnsson skiipa'ði
sæti iroTgarstjóra og talaði fyrir
hans munn.
Kosnir til að vera í kjörstjórn
við kosningu enduirsko-ðenclH bæj-
arreikninga:
Borg-arstjóri,
Stefán Jóh. Stefáns-son og
Jón Ásbjörn.sson.
Kosn-ir til að semja skrá yfir
gjaldendur til eilistyrktarsjóðs:
olafur Friðriksson,
.lón Ásbjöírnsson o-g
Pétur Halldórsson.
Kosnir tii að setnja kjörskrá
til alþingiskosninga:
Borgarstjóri,
Hallgriinur Benediktsson og
Ágúst Jósefsson.
Samiþykt var að skifta kjiós-
endum r 1.5 kjördeildir i Irarna-
skóLanuim og 1 á Laugarinesi við
bæjarstjómaíkosningarnjar n-æstu.
Ræðismað irr Frakka batt’ö að

se.l;-a ba-num frakkneska spítal-
anu fyrh 95 þ.ús. krónur dansk-
a-r og lóðina undir frakknesicu
pakkhúsunum fyrir 25 þús_. krón-
ur að fengnu samþykki fraikk-
nesku stjóirnarinnar. Samþyktí
bæ.jarstjórn að halda sér við til-
boð fjárhagsnefndar urn að lcaupa
spitalann fyrir 85 þúsund íslenzk-
ar krónrur.
H.f. „Olhisalan" var leyft að
setja upp. benzíngeyma, 1 við
Laugaveg og 2 á hafnarbakk-
anum.
Tillaga frá fasteignanefnd uim
að láta geira heildaruppdrátt af
öllu bæjariandiinu milli Klepps og
Suðurlandsbirautar alla lerð init
að Elliðaám og tillögucr um skift-
ingu á þessu lamdssvæðá, voru sam-
þyktar í einu hljóði.
Nefnd sú sem kosi ) var á f.ndl
5. desemhe-r til að athu-ga hús-
nreðismáiið og kynna sér ástand
leiguíbúðia og húsal-eigu í bænum,
iagði til, að borgarstjóra yrði fal-
iö að útbúa liúsnæöisskýrslur. Var
það saimþykt af bæja-rstjóm.
Vonanídi bregst nú borgarstjór:
vel við og rösklega.
Jesús Kristur
* og
Jens Eyjóifsson.
’Þegar Jens Eyjólfsson, sá, er
tók að sér að rei-sa nýju krrkjuna
í Landatooti, hafði í rúmt ár látið
verkamenn sína „af náð" vinna
fyrir lægra kaup en þeir gátu
lifað af, gaf hann kirkjunni þrjár
klukkuT, er vógu alls 6000 kgr.
Með gjtöf þessaxi hefir hann víst
ætl-að að sýna, að það var mark-
leysa, sem Jesús Kristur sagði,
að enginn gæti þjónað tveim h-err-
um, guði og mammoni. Manun-
oni þjónaði Jens með því að klipa
af kaupi verkarnanna sinna og
styðja þan-nig samtök auðvaídsins
til að kúga og véla verkalýðinn.
En fyrir hina uel fengnu peningar
kaupirhann þrjár kirkjuklukkur og
gefur brúði gu-ðs sem þakkarfó-m
fyrir vel unnið verk í þarfir au-ðr
vaidsins. Er hægt að hugsa sér
forh-ertari og kaldhæðnislegri trú-
hræsni og guðlast?
Kirkjan tekur feginshiendi við
ágóðahluta af Júdasaj-peningum
þessum. Það ear Uka ofur-skiljan-
legt, að kirkjan þ,iggi með gleði
slíkar gjafir sem þ-essar. í henn-
ar skj-óli hafa slík,ir guðiastar-
ar blómgast, og undir hennar
vernd hafa þeir óátal-ið getað vél-
að og kúgað þá, seni minni;
ináttar eru.
Varla er það hugsanlegt, að
Jens Eyjólfsson hafi gefið klukk-
ur þessar fyrir sáiu sinni, þvi
mér heíir verið tj-áð, að þær hafi
allar kosfað um 16 000,00 krón-
ur, én þa'ð þ-arf stærri sál ’en
hér er uin að ræða, til að ná
svo háu penihgamati. Aö ín-instá
kost-i irtuó.u þess ctærni, að þær
ítofa verið seldar lægra verði.