Alþýðublaðið - 24.12.1948, Blaðsíða 42

42 _________í.------------------
um. En þeir sanngjarnari sögðu, að
þetta væri alltaf sagt um þá, sem
ekki eyddu hverjum eyri í óþarfa,
og þetta væru nú svo að segja einu
tekjurnar, sem Jón lieí'öi.
Barngóður var Jón gamli. Það
vissu allir. Og enginn vissi hann
nokkru sinni mæla styggðaryrði við
strákana á bryggjunni. Hann rnælti
ekki styggðaryröi við neinn, enda
átti hann aldrei í deilum eða brös-
urn. Það mæltist því afariíla fyrir,
þegar honum var eitt sinn gerður
slæmur og illkvittnislegur grikkur.
„Þessir strákar!" sagði fólkið. „Það
er skömm að því, hvernig þeir haga
sér. Og sá, sem framið hefur þetta
óþokkabragð við vesalings gamla
manninn, sem engum gerir mein,
ætti skilið að vera flengdur, — og
það duglega!"
En — það komst ekki upp hver
liefði skroppið niður í grásleppu-
kænuna og tekið úr henni negluna
á meðan Jón gamli var staddur inni
í skrifstofu hjá kaupmanninum. Hún
var sokkin við bryggjuna, þegar Jón
gamli kom til baka, og náðist ekki
upp fyrr en á fjörunni. Hún laskaðist
að vísu ekki neitt, en ekki var það
prakkaranum eða prökkurunum að
þakka. Og þegar kaupmaðurinn tók
að yfirheyra strákana, brá svo kyn-
lega við, að enginn strákanna virtist
hafa verið staddur niðri á bryggju,
þegar hrekkjabragðið var framið,
III.
Jól voru að ganga í garð. Stina
gamla var að Ijúka við að þvo bað-
stofugólfið. Það var ekki stórt að
flatarmáli, gólfið það, en samt -varð
Stína lúin í baki og handleggjum
við þvottinn. Hún var orðin svoddan
skar.
Við og við varð henni litið á gömlu
klukkuna, sem hékk á veggnum yfir
rúmi þeirra hjónanna. Hún var að
verða fimm. Ekki nema klukkustund
unz sjálf hátíðin hófst. Hvað var Jón
Jólablað AI'þýðu btaðsins
hróið nú að dunda? Ætlaði hann
ekki að þvo sér og hafa fataskipti
áðiir en lcirkjuklukkurnar í þorpinu
tækju að hringja?
Jú, nú heyrði hún fótatakið hans
frammi í ganginum. Mikið var. —
„Jæja, — ætli maður strjúki ekki
framan úr sér“, sagði hann og dró
af sér skóna áður en hann gengi inn
á nýþvegið gólfið.
í sömu svifum var barið að dyr-
urn, en svo laust að varla heyrðist.
„Hver getur þetta verið?“ tautaði
Stína og hraðaði sér fram göngin
serh mest liún mátti.
Hún opnaði dyrnar. Á toæjarhell-
unni stóð drengur, á að gizka tíu
ára gamall. Ljóshærður og myndar-
legur snáði. Stína sá strax að hann
var eitthvað stúrinn. Og ósköp var
aumingja drengurinn fátæklega til
fara----------
„Er — er Jó—ón heima?“ spurði
drengurinn hálf kjökrandi eftir
nokkra þögn.
„Já, stúfurinn minn“, sagði Stína
blíðlega. „Hann er inni í baðstofu.
Áttu eitthvert erindi við hann?
Komdu þá inn, góði minn. Lofaðu
mér að leiða þig inn göngin. Það er
allaf svo dimmt í þeim-----------“.
Hún greip um hönd hans og leiddi
hann inn göngin. Ósköp var vesalings
barninu lialt á höndum.
„Það er kominn hérna Jítill stúf-
ur, sem æílar að finna þig, Jón“,
mælti Stína, er þau komu inn í bað-
stofuna.
Ha — hvað -— — —?“ sagði Jón
og bar’’ greiðu í skegg sitt. „Finna
mig, segirðu?"
En þá var litla stufinum öllum
lokið. Hann tók að háskæla. Stina
hjúfraði hann að sér og gerði allt,
sem hún gat til þess að hugga hann,
en hann grét svo sárt að tárin komu
fram í augnakróka gömlu konunnar.
Það var nú orðið svo langt síðan
hún hafði reynt að hugga grátandi
'dreng. Jön starði á þau og botnaði
ekki neitt í neinu. „Svona, svona,-
stúfurinn minn! Hættu að skæla,
blessaður. Viltu kandísmola, vesa-
lingur-------—“
Jón tók að hugsa margt. Ekki gat
snáðinn skælt svona að orsakalausu.
„Sencíi mamma þín þig eftir reykt-
um rauðmaga — — og datztu svo og
týndir aurunum? Það gerir ekkert til.
Hún fær rauðmagann eins fyrir það,
----i---I-Ivao áttir þú að fá mikið?“
„Nei, néií“' kjökraði drengurinn.
„Það —-------var var ég, sem--------
sem------“, og enn herti hann grát-
inn.
„Sem hvað?“ spurði Stína.
„Sem — — —• sö — ö —ökkti
byttunni þinni við bry—bryggjuna.
Stóru strákarnir sögSu mér að ge—
gera það“.
„Já, einmitt það. Þeir sögðu þér að
gera það'. Það er nú það. Og hver
sagði þér að íara hingað og segja
mér írá þessu? Mamma þín?‘
Jón tók ■ játningu drengsins svo
Ijúfmannlega, að faonum óx kjarkur
við. „Nei“, mælti hann með grát-
hreim í röddinni,. ,,En mámma sagði
í gæfkvöldi, þegár ég fór að sofa,
að slæmir strákar fengju ekki gleði-
leg jól------“
„Og tolessaður, blessaður stúfur-
inn!“ sagði Stína. Og nú var það
hún, sem kjökraði. „Tylltu þér þarna
á skákina, góðurinn minn, og lofaðu
mér að þurrka þér um augun. Þú
verður að fá einhverjar góðgerðir,
áður en þú ferð heim aftur!“
„Hefuí — — hefur Jón þá fyrir-
gefið mér?“ spurði snáðinn, og
horfði stórum, blábjörtum augum
ýmist á Stínu gömlu eða Jón.
„Já, það hefur hann áreiðanlega
gert! Eða er það ekki, Jón minn?“
„Jú, — þó það nú væri!“ Og Jón
gamli brosti, eins og honum þætti
einstaklega gamab að fyrirgefa
stráknum, sem tók negluna úr kæn-
unni hans. ,,En þú verður bara að