Alþýðublaðið - 01.05.1949, Blaðsíða 5
Sunnudaginn 1. maí 1949.
ÁLÞÝÐUBLAÐiÐ
3
• •
MARIE CORBIN er dulnefni landflótta konu frá
Sovét-Rússlandi, sem nú dvelzt í Bandaríkjunum. Hún
sat um tíu ára skeið fangi í dýflissum sovétstjórnar-
innar og fangabúðum. Saga þessi er frá þeim árum.
Kona þessi er gift þekktum prófessor, rússneskum, og
er nú að skrifa endurminningar sínar.
ÞAÐ var einn örlagaríkan
morgunn í júlímánuði að ég
var flutt í Boutyrki dyflissuna
í Moskvu. Innan múrveggja
þeirra húsakynna hafa menn,
svo hundruðum þúsunda skipt-
ir, sætt þeirri meðferð, sem
heppilegust var álitin til þess
að brjóta andlegan, líkamlegan
og siðferðislegan þrótt þeirra.
Þegar ég gekk inri fyrir járn-
hlið dyflissunnar, barst að vit-
lim mér rammur daunn, •—
mygludaunn, þefur af illa
ræstum líkömum, — daunninn
frá Helvíti, sem mönnum hafði
tekizt að búa meðbræðrum sín-
um.
Ég var leidd inn í geysistór-
an klefa. Þar stóðu bekkir með
veggjum. Út um járngrindum
girtan og óhreinan gluggann
mátti sjá fangelisgarðinn, girt-
an háum múrveggjum dyfliss-
unnar. Allt að því hundrað kon-
ur sátu eða lágu á bekkjunum.
Þær lyftu höfði, þegar klefa-
dyrunum var skellt í lás að
baki mér, og fýsti auðvitað að
sjá hinn nýja félaga. Þær
spurðu margar í senn hver ég
H<1 Vífill
Ufgerðarfélag
Vesfurgöfu 12
væri og hvers vegna ég væri
þangað komin.
„Ég veit það ekki. Maðurinn
rninn var fangelsaður, og sem
kona hans, bitnar grunur á
mér“.
Og fjöldi radda svarði:
„Þannig var það einnig með
okkur!“
Skilin, ef til vill fyrir fullt
og allt, frá ástvinum mínum,
heimili og vinum, yfirbuguð
af örvæntingu undir fargi
þessarar martraðar, leitaði ég
sætis úti í horni og grét sáran.
Þá var það, að Ekaterina
Ivanovna kom og átti tal
við mig. Hún var eins konar
sjálfsögð forustukona þessara
frelsissviptu þjáðu kvenna.
Hún _var skorpinn í andliti og
hárið silfurhvítt, en eldur lífs
og orku brann í djúplægum,
gráum augum hennar. Hún
horfði vingjarnlega á mig,
strauk hönd mína og mælti:
„Vína mín; ég skil hvernig
þér er innanbrjóst. En eitt vil
ég ráðleggja þér. Varaðu þig á
því að aurnkva sjálfa þig. Ger-
ir þú það, ert þú glötuð.
Minnstu þjáningarsystra
þinna. Það hefur verndað mig
frá vitfirringu og tortímingu".
„Ég hef dvalizt hér í meira
en ár. Ég hef orðið sjónarvitni
margra hörmulegra atburða.
Þegar sumir fangarnir koma
aftur úr réttarsalnum, eru þeir
nær dauða en lífi vegna mis-
þyrminga, sem þeir hafa orðið
að þola þar; bak þeirra blóð-
risa eftir svipuhöggin, hörund-
ið brennt og bólgið eftir vind-
lingaglóð. Og hvernig leika
þessir böðlar svo karlfangana.
Oft heyrum við hingað kvala-
vein þeirra. Og þá getur hver
okkar um sig gert sér í hug-
arlund að verið sé að mis-
þyrma eiginmanni sínum,
bróður eða syni. Þá er vit-
fyrringin ekki fjarri“.
,,Já, ég veit, að þetta er Hel-
víti. Og lakast er að fá aldrei
neinar fregnir af því, sem ger-
ist utan fangelsisveggjanna.
Sálir okkar tærast af hungri,
ekki síður en líkamir okkar.
Tíunda hvern dag gefst okkur
kostur á að kaupa dálítinn
'aukabita, sem er okkur nokk-
ur hungursbót, en hvað lítið,
sem okkur kann að verða á,
og hægt er að telja mótþróa,
er okkur refsað með því að
svipta okkur þessu tækifæri.
Já, dvölin hér er okkur örðug,
en við megum ekki gefast upp.
Ég veit að ég má vænta hjálp-
ar þinnar. Ég er sjálf dálítið
þreytt á stundum".
Hún kyssti mig og gekk síð-
an brott. Dásamleg kona
Ekaterina Ivanovna.
Þegar fyrsta daginn, sem
ég avaldist þarna, tókst mér að
ná nokkurri stjórn á tilfinning-
um mínum. Úr hópi þjáningar-
systra minna, þessum horaða,
dapurlega hópi, sem mest
minnti á bleikan gróður í
skugga, — valdi ég tvær, sem
mér leizt bezt á. Ég átti tal við
Rachel, gáfaða en þrjóskulega
konu. Hún kvaðst vera læknir
og kommúnisti. Húsbóndi
hennar og hún sjálf höfðu ver-
ið handtekin og ákærð fyrir
skemmdarverkastarfsemi, •—
laumuárásir á flugdeildarliða
rauða hersins, framkvæmdar
með sóttkvtiiíju.m. „Fráleitt,
----------—$*"■- .- 1.. -
Segir -það hafa’brugðizt ölliini voo-
un\ sínum og stefoa að nýrri hrýlfl-
íegri heimsstyrjöld.
-----------i,---------
UPTON SINCLAIR, hiim heimsfrægi ameríski skáld-
sagnahöfuntíur og sósíalisti, hefur sagt skilið við Sovét-
Rússland. Lengur en flesíir aðrir úti um heim, sem fögn-
uðu byltingunni á Rússlandi á sínum tíma, hefur hann
alið þá von í brjósti, að unn af henni myndi vaxa það
þjóðíélag, sem vakir fyrir sósíalistum; en nú hefur hann
geifð urn alla von um það.
Upton Sinclair hefur Iýst yfir bessu í sambandi við
hin svokölluðu „friðarþing“ rithöfunda, Iistamanna og
vísmdamanna víðs vegar að ur heiminum, sem haldin
eru að undirla?i kommúnista undir yfirskini þess að ver-
ið sé að vinna að friði, en raunverulega til þess að blekkja
menn uti um heim til
fylgis við kaldrifjaða
heimsyfirráðapólitík
Sovét-Rússlands.
Yfirlýsing Upton
Sinclair, sem kölluð var
fram af tilraun kommún-
ista til að misnota í blekk-
ingaskyni hið fræga
nafn hans í sambandi við
þessi „friðarþing“, er
svo hljóðandi:
„I fjörutíu og sjö ár
hef ég boðað sósíalis-
mann á grundvelli frels-
is og lýðræðis, fram-
kvæmdan míð aðferðum
uppeldis og upplýsingar Upton Sinclair.
við okkar ameríska stjórnarfar með samþykkt fólksins
sjálfs. Ég varði rétt rússnesku þjóðarinnar til þess að velja
sér sitt eigið stjórnskipulag svo Iengi sem ég trúði því, að
henni yrði yfirleitt gefin nokkur kostur þess að velja. Ég
treysti á loforð Lenins, að ríkisvaldið skyldi hægí og hægt
hverfa; en það hefur ekki gert það. Það hefur þvert á móti
snúið aftur inn á brautir afturhalds, þjóðernisrembings og
heimsyfirráðastefnu, sem jafnvel vill skipa rússnesku
þjóðinni fyrir um það, hvaða íónlist hún megi hlusta á
og hverju hún eigi að trúa um arfgengi tileinkaðra eigin-
leika. Tortíming lýðræðisins í Tékkóslóvakíu slökkti hjá
mér síðasta neista vonarinnar um það, að nokkuð gott
geti komið frá Sovét-Rússlandi. Og hafi ég nokkurt á-
hrifavald meðal rússnesku þjóðarinnar, þá mun ég nota
það til þess að segja henni, að núverandi stefna rússneska
kommúnistaflokksins hljóti að leiða til nýrrar heims-
styrjaldar, mörgum sinnum hryllilegri en hinnar síð-
ustu“.
j
I
j
í
«
I
v
i
!
i
;
>
I
;
er það ekki?“ spuröi hún. „En
þeir álita að við séum Trotsky-
sinnar“.
Hun hneppti frá sér treyj-
unni. „Sjáðu! þeir börðu mig
með togleðurssvipuum, í þvi
skyni að neyða mig til að und-
irrita játningu. En ég verð að
áalda skildi flokksins hreinum.
Slla kýs ég dauðann!“ Hörund
hennar var þakið, bólgnum
sárum og hrúðurörum.
Samt hafði augnaráð hennar
ekki sljóvgast. „Ég þjáist mest,
-er mér verður hugsað til eig- j
mmanns míns. Þeir pína
hann til dauða. Ef ég aðeins
gæti einhverjar fregnir fengið |
af högum hans. Jæja, — það
er þó alltaf ein von . . . gleði-
stundin”.
„Á hverju kvöldi kemur
Mishka, svarti kötturinn, hing-
að inn. Hann kemur gegn um
gatið á glugganum þarna. Við
’ eyðum okkar síðasta eyri til
þess að kaupa pylsur handa
j honum. Með þeim er hægt að
[ lokka hann inn í klefann. Und-
ir rófu hans er bundinn lítill,
svartur strangi og í honura er
! falinn þunnur saman vafinn
pappír. Á þennan pappír rita
j íangar í öllum klefunum hér í
nánd, nöfn sín, skilaboð og
ýmsar upplýsingar. Þetta er
eina fréttasambandið sem við
höfum. Svona hefur þetta
gengið* til í mánuð. En við
verðum að fara mjög varlega,
og á miðnætti er kisi alltaf los-
aður við svarta strangann og
fer þá frjáls ferða sinna á eft-
ir“.
„Fangavörðurinn, sem fylgdi
þér hingað inn, er fúlmenni
mesta. Hann mundi fagna því,
ef hann gæti sannað á okkur
Franui. á 7. síðu.