Alþýðublaðið - 01.05.1949, Blaðsíða 7

Sunnudaginn 1, maí 1949.
ALÞVÐUBLAÐIÐ
7
fímari
slands
.31
Flyfur að staðaldri: Fræðandi greinar um hagsmunamál verkalýðshreyfingar-
innar. Nákvæmar fréttir af starfsemi heifdarsamtakanna og einsfakra féiagá.
Birtir reglulega skrá yfir kaupgjald ailra félaga innan samtakanna eins og
það er á sama tíma.
Fylgist með starísemi heildarsamtaka íslenzkrar alþýðu!
m í t mm
í f iw
v w-

Gerisí kaupendur að málgagni Alþýðusambands Islands!
- iK 11
. . xs >.;• • ■ I
- -.ríá ^ ; i. -ét M
■
< f 1 ‘ «í

Framh. af 5. síðu.
felíkt afbrot. Við köllum hann
,,úlfinn“.
Ég hlustaði á sögu hennar,
undrandi mjög. Og samt þótti
mér ságan skopleg.' Þetta bar
allt svipkeim brjálseminnar.
' „Þú venst þessu og hlutum,
sem eru enn furðulegri“, sagði
Rachel og brosti biturt.
- Bezt féll mér við unga, Ijós-
hæðra konu, sem Maroussia
nefndist. Öllum virtist vel til
hennar. Allar brostu við henni
og mæltu til hennar vingjarn-
legum orðum. Hún var aðeins
tvítug að aldri og ófrísk. Hún
rseddi um eiginmann sinn,
Petia, sem verið hafði starfs-
maður í bifreiðaverksmiðju.
Hún lýsti gleðidögum þeirra í
litlu íbúðinni, gluggablómun-
um, hvítu gluggatjöldunum og
gljáfáðu tehitunarvélinni.
: „Þeir komu á miðnætti og
fluttu okkur þaðan og í þenn-
an hræðilega stað“, grét hún;
„Hvers vegna? Við vorum fá-
skiptin og tökum engan þátt í
stjórnmálastarfsemi. Ég er
viss um, að við höfum verið
fangelsuð vegna þess, að Petia
fékk bréf frá bróður sínum,
sem flúði til Ameríku. Og
elsku Petia minn, situr í ein-
hverju dyflissuklefanum, ef
til vill misþyrma þeir honum
og pynda hann. Hann er grun-
aður um njósnir! Guð minn
góður! Guð minn góður! ,,Og
hún grét með þungum ekka.
Ekaterina Ivanovna hraðaði
sér til hennar: „Vertu róleg,
góða mín; litla dúfan mín.
Vertu róleg barnsins vegna,
Hver veit, — hver veit nema
kisi flyti þér einhverjar fregn-
ir af Petia þínum. 1 fyrrakvöld
flutti hann Lísu fregnir af eig-
ínmanni hennar!“
Hún strauk tárin af æsku-
fríðu andliti sínu og tók að
stara vonaraugum út að glugg-
anum. Mér varð hugsað til
ástvinar míns, er dvaldist ein-
hvers staðar innan þessara
dyflissuveggja. Verið gat það,
að kisi bæri mér einhvern tíma
fregnir frá honum.
Rétt sagðist Ocar Wilde forð-
um: „í fangelsinu nemur mað-
ur svipblæ eilífðarinnar“. Mér
þótti sem þessi fyrsti dagur
minn í dyflissunni ætlaði ald-
rei að líða. Seint og síðar meir
tók að skyggja. Lítil og ó-
hrein rafljósskúlann í loftinu
svarpaði daufu skíni á flekk-
ótta veggina og hin ömurlega
hóp þrautpindra kvenna.
Klukkan 7 síðdegis heyrðist
þungt fótatak fyrir dyrum úti.
Síðan hringl í lyklum. Vörður-
inn var.þar á kvöldeftirlitsferð
sinni.
Konurnar spruttu úr sætum
sínum og stóðu í tveim röð-
um, stóð önnur röðin uppi á
bekkjunum, hin á gólfinu, við
bekkina og lögðu konurnar í
aftari röðinni hendur sínar á
axlir þeirra, er stóðu í þeirri
fremri. „Úlfurinn11 gekk inn á
klefann og' tveir aðstoðarverð-
ir í fylgd með honum. „Úlfur-
ínn‘ var maður stór, þrekinn,
sterklegur og herðabreiður.
Hann studdi öðrum hrammi
sínum á skepti skammbyss-
unnar í beltisfetanum og leit
grimmdarþrungnu augnaráði
á fangana. Vei hverri þeirri.
sem ekki fann náð fyrir augum
hans. Að þessu sinni var allt
eins og það átti að vera, og er
hann hafði talið hjörðina, gekk
hann út, ásamt förunautum
sínum og aflæsti klefadyrun-
um.
Mínúturnar liðu, langar sem
klukkustundir. Skyndilega var
sem fagnaðarandvarp liði frá
barmi hverrar einustu konu,
sem þarna stóð. Svartur kött-
ur stökk inn um gatið á glugg-
anum og niður á bekkinn.
Hann var gripinn varfærnum
höndum og settur í kjöltu
Ekaterinu Ivanovnu. Mishka,
Mishka! Blessaður kötturinn!
Og Ekaterina Ivanovna var
ekki sein á sér að taka svarta
strangann, opna hann og rekja
sundur hinn þunna, þéttritaða
pappírsvafning.
Á meðan Mishka gæddi sér
á pylsunum, skrifuðu sumar
konurnar hjá sér það, sem á
pappírsvafninginn stóð skráð,
en aðrar rituðu örðsendingar
og skilaboð eða fyrirspurnir.
Þegar þessu var lokið, var
Mishka hafinn á loft og honum
ýtt út um gatið á glugganum.
Og nú söfnuðust konurnar
saman hjá Ekaterinu Jvanovnu
með eftirvæntingarsvip. Hægt
og lágt las hún allt það, sem á
pappírsvafningnum hafði stað-
ið, nöfn, nöfn, nöfn. Einn hafði
verið sendur til Síberíu, öðr-
um misþyrmt, sá þriðji fluttur
dauðvona í fangelsissjúkrahús-
ið. Konurnar stóðu á öndinni.
Þá sneri Ivanovna sér að
Rachel: _________
IW ' ' 'III f
„Hér eru skilaboð til þin
barnið mitt. Eiginmaður þinn
var yfirheyrður fyrir tveim
dögum síðan. Hann lézt í morg-
un“.
Rachel náfölnaði. Hún reik-
aði út í eitt horn klefans, kraup
þar og fól andlitið í höndum
sér. Um hríð ríkti dauðaþögn
í klefanum. Ekaterina Ivan-
ovna mælti: „Maroussia-
Skilaboð til þín, ljúfan. Klefi
nr. 263. Góð líðan. Beztu ósk-
ir til minnar ástkæru Moro-
ussiu. Frá Petia“.
Aldrei mun ég’ gleyma svip
hinnar barnungu konu. Hún
fórnaði höndum sem í bæn og
gerði bæði að gráta og hlægja
í einu. Síðan varpaði hún sér
í faðm Ekaterinu Ivanovnu.
Ég lá vakandi lengi nætur.
Mér varð hugsað til Maroussiu
og Petia, og ég hugsaði um
ástvin minn. Hver gat sagt um
hvort mér bærust ekki skila-
boð frá honum einhvert kvöld-
ið. Blessaður, blessaður kött-
urinn!
Næsta morgun varð ein-
hverri okkar litið út um glugg-
ann. „Sjáið! Sjáið!“ hrópaði
hún. „Guð minn almáttugur!11
Við ruddumst út að glugg-
anum. í dyflissugarðinum gat
að líta ,,Úlfinn“ sitjandi í stól,
og á borði fyrir framan hann
lá lítm, svartur strangi. Hin-
um meginn borðsins stóðu
tveir fangaverðir í réttstöðu.
Annar þeirra hélt svörtum
ketti hátt á hnakkadrembinu.
Mishka! Mishka! Hann
spriklaði og barðist um. Úlf-
urinn kvarflar sjónum að
dyflissugluggunum. Síðan
þrumar hann hárri raust, svo
að heyrist inn í hvern klefa:
„Byltingardómstólinn hefur
fundið félaga Mishka sekan
um andbyltingarstarfemi og
dæmt hann til dauða!“
Og annar fangavörðurinn
bregður snöru um háls kattar-
ins, sem berzt um í æði á með-
an. hanr. 'It hengdur á nagla,
er stendur út úr dyflissumúrn-
um. Augu hans ranghvolfast
og rófan litrar. Þá kveður við
skammbyssuskot. Fangaverð-
irnir hlægja.
Við störum orðlausar á þess-
ar aðfarir. Allt í einu er þögn-
in rofin. „Morðingjar! morð-
ingjar!“ hrópar Maroussia há-
stöfum um leið og hún brýtur
gluggarúðuna með steyttum
hnefa. Blóðið lagar úr særðum
armi hennar.
„Maroussia! í guðanna bæn-
um!“ hrópar Ekaterina Ivan-
ovna“. Gættu þín! Þú steypir
okkur öllum í glötun.
Of seint. Úlfurinn ryðst inn
í klefann, ásamt böðlum sín-
um, með skammbyssu í hendi.
„Gætið að!“ öskrar hann.
Við stökkviun í raðirnar.
„Farið með þessa á brott!“ seg-
ir hann við félaga sína, sem
draga Marouissu á brott. Það
blæðir úr sárurn hennar og
lokkarnir hennar björtu sópa
gólfið. Úlfurinn starir á okkur
grimmdarþrungnu augnaráði:
„Látið ykkur þetta að kenn-
ingu verða. Næstu tuttugu dag-
ana erúð þið sviptar matar-
kaupaheimild fyrir tilraun til
andbyltingarstarf semi* ‘.
Hann snýst á hæll, hraðar
sér út og skellir hurð að stöf-
um.
Við lítum hvorar á aðra.
Harður er dómurinn, en það
skiptir minnstu máli. Mishka
er dauður.
Útbreiðið
Alþýðnbiaðið!