Alþýðublaðið - 23.08.1949, Blaðsíða 4
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Þfiðjudagur 23. ágúst 1949
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Beneðikt Grönðai.
Þingfréttir: Helgi Sæmundsson.
Ritstjórnarsímar: 4901, 4902.
Auglýsingar: Emilía Möller.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Alþýðuprentsmiðjan hX
Sjáifsfæðisflokkur-
inn og kosningamar
MORGUNBLAÐIÐ reyndi á
sunnudag á klaufalegan hátt að
blanda utanríkismálum þjóð-
arinnar inn í þá kosningabar-
áttu, sem nú er að hefjast.
Morgunblaðið sagði í rit-
stjórnargrein á sunnudaginn:
„Fyrir ágæta forustu tveggja
utanríkisráðherra, þeirra Ól-
afs Thors og Bjarna Benedikts-
sonar. hefur tekizt að sameina
lýðræðisflokkana að mestu um
ákveðna og skýrt markaða
stefnu“. En í Reykjavíkur-
bréfi sínu sama dag brigzlar
það Alþýðuflokknum og Fram-
sóknarflokknum, þvert ofan í
þessi ummæli, um að „hafa
báðir reynzt klofnir“ í utanrík-
ismálunum. „Slíkum flokkum
verður ekki treyst“, segir
Morgunblaðið, ,,í örlagaríkum
málum þjóðarinnar . . .“ Þess
vegna eigi menn við í hönd
farandi kosningar að kjósa
Sjálfstæðisflokkinn. „Lýðræð-
issinnaða íslendinga greinir
ekki á um það“, segir í rit-
stjórnargrein blaðsins, „að ut-
anríkismálum þeirra hafi ver-
ið vel stjórnað undir forustu
sjálfstæðismanna. Þeir eiga
þess vegna að gefa Sjálfstæð-
jsflokknum möguleika til þess
að raarka stefnuna einum í
innanlandsmálum þeirra. Það
er eina leiðin til þess að skapa
cér heilbrigt stjórnarfar“.
Svo mörg eru þau orð Morg-
unblaðsins. Með öðrum orðum:
Af því að sjálfstæðismenn
hafa undanfarið farið með ut-
anríkismálaráðuneytið og á-
greiningur hefur ekki verið
með lýðræðissinnuðum íslend-
ingum um stefnuna í utanrík-
málunum, eiga íslendingar nú
við kosningarnar að fela sjálf-
stæðismönnnum stjórn innan-
landsmála sinna!
sjc
Þetta minnir ofurlítið á
kosningabaráttu íhaldsins á
Englandi eftir stríðið. Af því
að það hafði stjórnarforustu á
Englandi í stríðinu, þóttist það
einnig til þess kjörið, að fara
með stiórn í landinu á friðar-
tímum. En brezka þjóðin
reyndist vera á öðru máli.
Jafnvel þótt íhaldið hefði for-
ustu slíks afreksmanns á ó-
friðarárunum og Winston
Churchills, sagði hún nei við
kosningarnar, minnug íhalds-
stjórnarinnar og atvinnuleys-
isins eftir fyrra heimsstríðið,
og fól Alþýðuflokknum að
taka við stjórn landsins.
En það er nú ekki svo vel
einu sinni, að íhaldið hér eigi
neinn Winston Churchill. Og
þó að Ólafur Thors og Bjarni
Benediktsson hafi, hver á eftir
öðrum, farið með utanríkismál
okkar undanfarin ár, og gert
það á þann hátt, sem mikill
meirihluti þjóðarinnar hefur
vafalaust viljað, þá er það í
sjálfu sér ekkert, sem Sjálf-
stæðisflokkurinn getur slegið
sér pólitíska mynt úr. Morg-
unblaðið viðurkennir í öðru sýnt meira traust í utanríkis-[
orðinu sjálft, að lýðræðisflokk- málum þjóðarinnar en Alþýðu-
arnir hafi staðið sameinaðir flokknum, sem í þeim hefur
um þá utanríkismálastefnu, hreinni, skjöld en nokkur ann-
sem fylgt hefur verið; og Al- ar flokkur.
þýðublaðið getur bætt því við, j
að eigi nokkur lýðræðisflokk-1
anna öðrum fremur heiðurinn Þá kastar þó fyrst tólfunum,
af beirri stefnu, hiklausari þegar- Morgunblaðið er svo
samvinnu við hinar vestrænu barnalegt, að biðja um umboð
lýðræðisþjóðir, þá er það ekki þjóðarinnar fyrir. Sjálfstæðis-
Sjálfstæðisflokkurinn, þó að flokkinn til þess að taka við
hann hafi farið með utanrík- stjórn innanlandsmála hennar
ismálaráðherraembæætið síðan svo sem í þakkar skyni fyrir
1944, heldur Alþýðuflokkur- stjórn utanríkismálanna! Ætli
inn; því að sú stefna var mörk- þjóðin vilji ekki fyrst fá að
uð strax á fyrstu árum ófrið- vita, hvar Sjálfstæðisflokkur-
arins, þegar Stefán Jóh. Stef- inn stendur í innanlandsmál-
ánsson fór með utanríkismál unum og hvað hann vill í þeim
landsins, en Sjálfstæðisflokk-'gera? Sem stendur er það eng-
urinn var þá mjög fjarri því, an veginn Ijóst; því að svar
að vera heilshugar í fylgi sínu SjálfstæðiSflokksins við kröf-
við hið vestræna lýðræði. um Framsóknarflokksins var- í
mesta máta loðið. Hver er til
dæmis afstaða hans til gengis-
Það verður ekki hjá þvi lækkunarkröfu Framsóknar-
komizt, að minna á þetta, fyrst flokksins? Um það segir svar
Morgunblaðið fór að reyna að Sjálfstæðisflokksins ekkert.
slá sér pólitíska mynt úr utan- En engu að síður er það vitað,
ríkismálastefnu þjóðarinnar til að margir áhrifamenn í flokkn
þess að nota í kosningabai -' um hafa lengi haft uppi kröf-
áttunni. Enginn flokkur hef- ^ ur um gengislækkun. Og hver
ur frá því fvrir stríð og fram er afstaða Sjálfstæðisflokksins
á þennan dag tekíö ei.is hreina til stjórnlagaþingstillagna
Gangstéttagrindurnar. — Ljósmerki. — Tillaga
frá prentsmiðjustjóra. — Enn eitt bréf um hár-
greiðurnar.
og skýiausa afstöðu með ná
inni samvinnu við hinar vest
rænu lýðræðisþjóðir og
þó
GANGSTÉTTAGRINDURN-
AR verða án efa mikil umbót í
umferðamálum Reykjavíkur.
Það er ekki aðeins aff þær séu
hindrun fyrir vegfarendúr aff
ana hugsunarlaust ut í umferff-
ina, heldur hafa þær, ef svo má
segja, sálræn áhrif á alla vreg-
farendur. Þær eru sífelld áminn
ing til þeirra um aff gæta sín og
fara eftir settum reglum. Nauff-
synlegt er aff koma þessum
grindum upp víffar og þá fyrst
og fremst þar sem Bankastræti
og Austurstræti mætast og enn
mér sammála um það, að í hópi
vagnstjóra séu of margir rnenn,
sem lítið skeyta um öryggið, en
grípi ætíð hvert tækifæri, jafn-
vel þó að þar sé teflt á tæpasta
vað og ekbert megi þá út af
bregða svo að ekki verði slys.
Hann segir líka að eftirlit með
umferð á vegum úti sé miklu
minna í sumar en verið hefur
áður — og virðist mér það líka
vera rétt.
ENN FREMUR segir hann:
„Það er erfitt fyrir lögregluna
þýðuflokkurinn.
Og
Framsóknarflokksins? I svari
Sjálfstæðisflokksins segir, að
Ai- j hann hafi þegar „áður til-
að kynnt, að hann er fús til við-
kenna Reykvíkingum umferða-
menningu, því að borgin hefur
risið upp á einni nóttu o.g það
er ekki langt síðan meginþorri
fullorðinna borgarbúa voru
smalar og vinnukonur til sveita
þar sem ekki þurfti að gæta sín
á hættulegum hornum og.engar
umferðarreglur voru viðhafðar.
vel vonaraugum til | tískt réttlitlar eða réttlausar | Næst eru það svo Ijösamerkin.
nazismans og matiu i landinu? Þetta vilja menn PRENTSMIÐJUSTJÓRI hef-
ur skrifað mér bréf af tileíni
skrifa minna um umferðina á
vegum úti. Hann segist vera
Sjálfstæðisflokkurinn hafi þvílræðna um hugmyndina um
betur tekið sömu sceniu í ut- stjórnlagaþing". Þýðir þetta,
anríkismáiunum í stríðslokin, að hann geti hugsað sér að
var utanríkismalastefna hans taka höndum saman við Fram-
fyrr á stríðsárunum mjög reik-, sóknarflokkinn með það fyrir
ul, svo sem ekki hvað sizt | augum að afnema hér hlut-
skrif Morgunblaðsins þá báru, íallskosningar og gera Alþýðu-
vott um. Bæði það og margir j flþkkinn og þar með verka-
áhrifamenn í flokknum litu ^ lýðinn og launastéttirnar póli-
lengi
þýzka
helzt ekki heyra hann gagn- fá að vita.
rýndann hér, svo sem gert var
í Alþýðublaðinu, bæði fyrir
Það er þýðingarlaust fyrir
stríðið og eftir að ,það var byrj- -úorgunblaðið að ætla sér að
að.
Með slíka fortíð getur Sjálf-
veiða kiósendur með skrumi
um þátt Sjálfstæðisflokksins í
stjórn utanríkismálanna, sem
stæðisflokkurinn áreiðanlega lýðræðisflokkarnir eru nú allir
sízt vænzt þess, að honum sé sammála um og hafa verið
saman um að móta. Það verður
ekki kosið um þau í haust,
heldur um innanlandsmálin.
Lihertas~ Kominform99 norska íhaldsins
LIBERTAS heitir félagsskap-
ur einn í Noregi. Það er að
nafninu til félag til að
safna og dreifa upplýsing-
um um atvinnu- og efna-
hagsmál norsku þjóðarinn-
ar. Þetta er bó aðeins brot
af starfi félagsins. Megin-
tilgangur þess er að vinna
gegn jafnaðarstefnunni, og
vaxandi alþýðustjórn í Nor-
egi, en á bak við félagið
stendur auðvaldið í Noregi,
sérstaklega útgerðarmenn-
irnir, og hafa þeir ausið fé
í Libertas og starfsemi þess.
ARBEIDERBLADET, málgagn
norskra jafnaðarmanna,
fletti ofan af starfsemi Li-
bertas og skýrði fyrir
norskri alþýðu, hverjir
standi á bak við félagið og
sjái því fyrir fé, svo og
hverjum það er sett til höf-
uðs. Út af bessu hafa spunn-
izt miklar deilur í sambandi
við norsku kosningarnar og
þingnefnd hefur athugað
fjármál hinna pólitísku
flokka.
SLÍK FÉLAGSSTOFNUN
sannar bezt, að auðvaldið á
Norðurlöndunum sér fyrir
dauðadóm sinn. Það er að
gera úrslitatilraun til að
heft framsókn sósíalismans
og bað notar eina vopnið,
sem það skilur: peningana.
Starfsemi bessi er að því
leyti svipuð alþjóðastarf-
semi kommúnista, að félag-
ið, sem stjórnar henni. er að
nafninu til upplýsingastofn-
un: Libertas er „Komin-
form“ norska íhaldsins. Það
sér fyrir áróðursefni, fé og
erindrekum, kemur skipun’
um hinna voldugu til deilda
og einstakra liðsmanna.
SLÍK STARFSEMI sýnir vel
veikleika auðvaldsins. Það
lifir sjálft fyrir gull og
gróða, og heldur að það geti
til lengdar verndað aðstöðu
sína með fjármagninu einu.
En vöxtur og völd alþýðu-
hreyfingarinnar, jafnaðar-
stefnunnar, á Norðurlönd-
unum hefur sannað, að allt
gull og öll áróðurstæki í-
haldsins duga ekki til að
hefta sókn alþýðunnar. Þeg
ar hún hefur sameinazt í
baráttu sinni, kastað fyrir
borð tækifærisinnum og
kommúnistum, mun ekkert
geta stöðvað hana.
ÞAÐ ER EÐLILEGT, að
Morgunblaðið skuli birta
lofgrein um Libertas, „Kom
inform" norska íhaldsi'ns.
Blaðið finnur skyldleikann
við íslenzka íhaldið, þekkir
smjórþefinn af bardagaaö-
ferðanum. Morgunbiaðra ei
fremur á horninu hjá Árna B. að hafa strangt eftirlit á vegun-
Björnssyni. [ um. Hún getur ekki verið alls
, staðar. Hins vegar finnst mér
ÞANNIG SÆKI&T smatt og', ag vgl megj fapast á tillögu bína
smátt í áttina, enda er ekki van- I þag> að almenningur taki
þörf á því, en skiljanlegt er að | nokkurn þátt f eftirlitinu. Ég
það taki nokkra aratugi að gkal gjarnan prenta ókeypig
fyrir yfirvöldin miða, sem bif-
reiðaeigendur og bifreiðastjór-
ar geta haft í vögnum sínum.
Þegar þeir verða varir við
glópsku í akstri eiga þeir að út-
fylla miðann, taka vitni að og
senda síðan yfirvöldunum. Ef
slíkar kvartanir koma óft á
sömu menn, þá er hægur vandi
fyrir yfirvöldin að taka þá til
athugunar.“
MÉR LÍZT VEL á þetta og
gæti þetta haft töluverð áhrif í
þá átt að auka öryggið á vegun-
um. Reynslan er líka sú, að
glóparnir eru í miklum minni-
hluta. Nokkrir menn hafa til
dæmis hringt til mín í sumar
og rætt við mig um skrif mín
um þessi mál og hefur komið í
ljós að um sömu bifreiðir er
oftast að ræða. Fjórir menn,
sem ræddu við mig í síðustu
viku af tilefni þess, sem ég
sagði um glóp á G-bifreið,
höfðu einmitt veitt þessari
sömu bifreið athygli. Okkur
kom saman um að næst þegar
við hneyksluðumst á framferði
þessa vagnstjóra, skyldum við
sameinast um kæru á hann.
FRÁ lieildsölufyririækinu
Sveinn Björnsson og Ásgeirsson
hef ég fengið eftirfarandi bréf:
„í tilefni pistils þíns í Alþýðu-
blaðinu í dag, svo og fyrri
greina í sama blaði viðvíkjandi
veitingu gjaldeyris- og inn-
flutningsleyfa fyrir hárgreið-
um, viljum vér taka eftirfar-
andi fram:
HINN 9.- MAÍ s.l. var oss
veitt innflutningsleyfi fyrir
hárgreiðum að upphæð kr.
5000,00, eftir ítrekaðar um-
sóknir. Gerðum vér þá strax
pöntun, sem staðfest var af
seljanda í byrjun júní og opn-
uðum vér þá strax bankaábyrgð
fyrir sendingunni. Hinn 11. ág-
úst s.l. kom varan með m.s.
„Dettifoss“ og 17. ágúst fengum
vér afhenta pappíra úr banka,
nefnilega sjálft „Libertas“
íslenzka auðvaldsins. ís-
lenzkir auðmenn hafa aus-
ið fó í blaðið og gert það að
voldugu áróðurstæki. sem
þeir treysta mikið á. B.laðið
er að vlsu slíkt bæli for-
heimskunnar, að það verður
ekkí kallað „upplýsmga-
stoinun“ nema heú'. um
svarta markaðinn í sruaaug-
iýsingum þess.
ÍSLENZKIR AUÐMENN þjást
af sömu trúvillunm og
bræður þeirra erlendis. Þeir
halda, að þeir geti tryggt
þjóðfélagsaðstöðu sína cg
fengið öllu framgengi. með
peningunum einum. Dæmi
um þétta eru mýmörg, og
þarf ekki að minna á anrtað
en hina ruddalegu innreið
Eggerts Kristjánssonar heild
sala í Strandasýslu með
nóg af gulli til að kaupa
atvinnutæki og sennilega
fleira, ef falt er.
og varan þá „sett í toll“ sam-
SVO MUN FARA hér á landi dægurs 0g í gær var varan
sem erlendis, að auðvaldið
getur ekki, þrátt fyrir „upp-
lýsingaskrifstofur“ sinar
spyrnt við sókn alþýðunnar.
Hversu margt illt, sem
segja má um „hátívir'a
kjósendur“, þá er yfirgnæf-
andi meirihluti þeirra ekki
falur
„tollafgreidd“. Hárgreiðunum
héfur verið skipt á milli 50—
60 verzlana hér í bænum og
víðs vegar út um land, og voru
þær sendar frá oss í gær og í
dag. (Bréfið dagsett 19. ágúst.)
FYRIR LEYFI ÞETTA, kr.
5000,00, fengum vér 30 096 —•