Alþýðublaðið - 27.11.1949, Qupperneq 6
6
ALÞÝÐUBLAÐÍÐ
Sunnudagur 27. nóv.'1949
--------------------1
Leifdéías Reykjavíkur
Hringurinn
Sýning í kvöld klukkan G.
Miðasala í dag frá klukkan 4—7. Sími 3191.
ynnin
frá
r
Menníamálaráði Islands.
Umsóknir um „námsstyrki samkvæmt ákvörðun
Menntamálaráðs“, sem væntanlega verða veittir á fjár-
lögum 1950, verða að vera komnar til skrifstofu ráðsins
að Hverfisgötu 21 eða í pósthólf 1043, Reykjavík, fyrir
1. janúar næstkomandi.
Um úthlutun námsstyrkjanna vill Menntamálaráo
sérstaklega taka þetta fram:
1. Námsstyrkirnir verða eingöngu veittir íslenzku fólki
til náms erlendis.
2. Framhaldsstyrkir verða alls ekki veittir, nema um-
sókn fylgi vottorð frá skólastjóra eða kennara um
skólavist umsækianda.
3. Styrkirnir verða ekki veittir til þess náms, sem hægt
er að stunda hér á landi.
4. Tilgangslaust er fyrir þá að senda umsóknir, •iern
þegar hafa hlotið styrk fjórum sinnum frá Ménnta-
málaráði eða lokið kandidatsprófi.
5. Umsóknirnar verða að vera á sérstökum eyðublöð-
um, sem fást í skrifstofu Menntamálarácfe og íf*á
sendiráðum íslands erlendis. Prófskírteini og önnur
fylgiskjöl með umsóknunum þurfa að vera staðfest
eftirrit, þar sem þau verða geymd í skjalasafni
Menntamálaráðs, en ekki endursend.
Aialfundur
Verzlunarmannafélags Reykjavíkur
verður haldinn annað kvöld klukkan 8,30 stund-
víslega í Sjálfstæðishúsinu.
Dagskrá:
1. Verfjuleg aðalfundarstört
2. Önnur mál.
Félagar sýni skírteini við inngar);inn.
Stjórnin.
NÝJU OG GÖMLU DANSARNIR
í G.T.-húsinu í kvöld kl. 9.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 6,30 e. h.
Hin vinsæla hljómsveit, stjórnandi Jan Moravek,
sem jafnframt syngur danslagasöngva.
Auglýslð i Al^ýðubSaðlnu
ÁLPHONSEDAUDET
S APP
og af ítölsku þorpi. Og þegar
hann fór til pósthússins, neydd-
ist hann ætíð til að hlusta á
sömu leiðigjörnu endurtekn-
ingarnar við hvert valt stein-
þrep við hverjar dyr. Hann
varð að hlusta á sömu þvæluria
í öllum gömlu körlunum, sem
voru skakkir og snúnir eins og
tré, sem standa áveðurs, og
eátu og létu handleggina hvíla
á milli hnjánna. Og sama söngl-
ið var í gömlu kerlingunum.
Það var eins og hökur þeirra
væru úr gulnuðum harðviði
undir þröngu húfunum, sem
þær höfðu á hausnum. Og litlu
augun þeirra glömpuðu og
glitruðu líkt og eðluaugu í
sprungum gamalla veggja.
Það mátti alltaf heyra sömu
harmatöluna um dauða vínvið-
arins og möðrunnar, sýkina í
móberjatrjánum — hinar sjö
plágur Egyptalands, er væru
að eyða hinu fagra Provence-
héraði. Hann fór stundum aðra
leið heim, til þess að. forðast
fólkið. Hann gekk þá eftir
I bröttu stígunum, sem liggja
meðfram hinum stóru veggjr
um Páfakastalans. Þetta voru
auðir stígar og mannlausir.
Runnarnir uxu yfir þá, einnig
hið hávaxna Saint-Rochgras,
er kemur að notum sem lækn-
ing við hringormi. Þessi afkimi
, miðaldanna var einkar heppi-
legur staður fyrir gras þetta.
Það óx þar í skugganum af
hinum risavöxnu rústum, sem
gnæfðu yfir veginn.
Þá hitti hann venjulega séra
Malassagne, sem var að koma
frá messu. Hann stikaði af á-
kefð löngum skrefum niður
hlíðina. Flibbinn hans var
skakkur, og hann hélt hemp-
unni uppi með báðum höndum
vegna þyrnanna og illgresisins.
Presturinn stanzaði venjulega
og rausaði um guðleysi sveita-
fólksins og hið svívirðilega
framferði bæjarstjórnarinnar.
Hann úthellti formælingum
sínum yfir akrana, nautpenng-
inn og fólkið — frávillinga,
sem sæktu ei lengur guðsþjón-
ustu græfu dauða án sakra-
mentis og reyndu að lækna
sína eigin kvilla með dáleiðslu
og andatrú til þess að komast
hjá kostnaði í sambandi við
prestinn og lækninn.
„Já, herra minn, andatrú!
Svo djúpt er sveitaíólkið sokk-
ið í Comat! Og þið búizt við
því, að vínviðurinn ykkar sýk-
ist ekki!“
Jean, sem ef til vill var með
opið, brennandi bréf frá Fanny
í vasa sínum, hlustaði jafnan
með svip, er sýndi, að hann var
annars hugar. Hann fiýði und-
an ræðu prestsins eins fljótt og
mögulegt var, snéri heim til
1 Casteletsetursins og kom sér
vel fyrir í klettasprungu, en
þær eru venjulega nefndar gil
í Provence. Klettasprungan var
í skjóli fyrir vindinum, sem
blæs þar um allt og saínaði
saman hlýjunni af sólargeisl-
unum, sem klettarnir vörpuðu
frá sér.
Hann valdi afskekktustu og
eyðilegustu klettasprunguna,
þar sem purpuraeikur og bróm-
berjarunnar uxu í einni bendu.
Þar lagðist hann niður til að
iesa bréfið. Og óljós ilmur
bréfsins, blíðuorðin og draum-
fiýnirnar, sem slíkt vakti í hug
hans, höfðu lostaþrungin, á-
feng áhrif á hann, er hleyptu
ólgu í blóð hans og orsökuðu
svo máttuga hvikskynjan, að
honum virtist allt umhverfið
sópást burt sem gagnslaus leik-
sviðsútbúnaður -—- áin, eyja-
klasarnir, þorpin í dalverpuum
lágu fjallanna, allur hinn risa-
stóri dalur, þar sem öflugur
vindurinn elti sólargeislana og
rak þá í ljósöldum á undan sér.
Jean var nú kominn í svefn-
herbergi þeirra gegnt járn-
brautarstöðinni með gráa þak-
inu. Hann var algerlega á valdi
blíðuatlotanna, hinnar trylltu
ástríðu, sem kom þeim til að
þrýsta hvoru öðru að sér með
með krampatökum drukknandi
manns.
Skyndilega heyrði hann fóta-
tak á stígnum og tæran hlátur.
„Þarna er hann!“ Systur hans
komu þá í ljós, Þær stóðu ber-
fættar í lynginu, og í fylgd
með þeim var gamla Krafta-
verkið. Seppi var eins stoltur
og skrattinn sjálfur vegna þess,
að hann hafði getað rakið slóð
húsbónda síns. Hann dínglaði
rófunni sigri hrósandi, en Jean
rak hann venjulega í burt með
sparki og afþakkaði boð telpn-
anna um feluleik, sem þær orð-
uðu feimnislga við hann. Og þó
alskaði hann þessar litlu tví-
burasystur sínar, sem sáu ekki
eóli'na fyrir þessum stóra bróð-
ur sínum, er dvaldi svo langt í
burtu. Hann var aftur oroinn
barn þeim til skemmtunar,
ntrax og hann kom heim. Hon-
um fannst mótsetningin í útliti
laglegu telpnanna skemmtileg.
Þær voru fæddar á sama tíma,
gn voru samt svo ólíkar. Önnur
var hávaxin og dökkhærð, með
hrokkið hár, dulhneigð og þrá.
Það var hún, sem hafði fengið
bá hugmynd að sigla af stað í
bátnum, þar eð henni hafði
fundizt frásögn séra Malas-
sagne æsandi. Og þessi litía,
„egypzka“ María hafði dregið
hina ljóshærðu Mörtu inn í
ráðabrugg sitt, Marta var blíð-
lynd, eftirlátssöm telpa, er.líkt-
tst móður sinni og bróður.
Hann lifði nú í minningum
sínúm, og gramdist honurn
hryllilega að finna þessi .sak-
Ieysislegu blíðuatlot telpnanna
blandast saman við fíngerðan
ilminn, sem bréf ástmeyjar
iians hafði flutt með sér inn í
hug hans. Hann sagði: „Nei,
látið mig vera. Ég verð að
vinna.“ Og hann hélt heimleið-
is og ákvað að loka sig inni í
herbergi sínu, en þá kallaði
faðir hans til hans, um leið og
hann gekk fram hjá:
„Ert þetta þú, Jean? Hlust-
aðu á þetta.“
Pósturinn færði venjulega
föður hans nýja orsök depurð-
ar. Hann var þunglyndur mað-
ur að eðlisfari, og líf hans í
Austurlöndum hafði vanið
hann á hátíðlega þögn, sem
hann rauf sundum snögglega
með endurminningunum:
„Þegar ég var ræðismaður í
Hong Kong.“ .... Þessar end-
urminningar blossuðu upp og
dóu út eins og neistar af göml-
um drumbum í arineldinum.
Jean hlustaði á föður sinn
lesa morgunblöðin og ræða efni
þeirra, en stafði á meðan á eft-
irmyndina af styttu Caoudals
af Sappho á arinhillunni.
Hún sat og vafði handleggjun-
um um hné sér. Harpan lá við
hlið henni —- 'ÖLL HARPAN.
— Þetta var eftirmynd úr
bronsi, sem keypt hafði verið
fyrir tuttugu árum, um þáð
leyti, er endurbætur höfðu
verið gerðar á Casteletsetrinu.
Og þessi bronsstytta, er hafði
gert hann hugsjúkan í París,
vakti hja honum ástarþrá. Hún
kom honum til að þrá að kyssa
þessar axlir, opna þessa köldu,
þjálu lófa og heyra hana segja
við hann: „Sappho fyrir þig,
en fyrir engan nema þig!“
Þessi freistandi likami reis
upp fyrir framan hann, er
hann gekk út, gekk við hlið
hans og bergmálaði fótatak
hans í breiðum, íburðarmikl-
um stiganum. Dingullinn í
gömlu klukkunni nefndi nafn
Sappho í hvert skipti, er hann
sveiflaðist. Vindurinn’ hvíslaði
nafn hennar eftir löngum, köld-
um, steinlögðum göngurn húss-
ins. Hann fann nafn hennar í
-öllum bókum sveitabókasafns-
ins á heimilinu, gömul bindi
með rauðum endum, þar sem
enn mátti sjá kfesstar við bók-
bandsþráðinn leifar frá máltíð-
um, er hann hafði neytt í
bernsku. Og þessi þráláti
minjagripur um ástmey hans
elti hann jafnvel inn í svefn-
herbergi móður hans, þar sem
Divonne var að greiða fagurt,
hvítt hár sjúklingsins. Hún
greiddi það aftur frá andliti
hennar, sem enn hélt sínum ró-
lega svip og bjarta litarhætti,
þrátt fyrir hinar stöðugú*‘og
margvíslegu þjáningar. .
G
O
L
i
A
T