Alþýðublaðið - 10.05.1950, Blaðsíða 1
^eðurSíorfurs
Suiinan kaldi, smáskúrir.
Forustugrelns
Björgviusþáttur ríkisstjórii-
arinnar.
XXXI. árgangur.
Miðvikudagur 10. maí 1950
103. tbl.
iikwu a mor
cæðir við Síðiin og Vis
Jagona og Ácheson,
TBYGVE LIE, aðalritari bgndaiags hinna sameinuðu þjóða,
fiýgur. í rússneskri stjórnarílugvél frá Prag til Moskvu á morg-
un og mUn ræða við þá Stalin og Visliinski þar sömu dagana
og utanríkismálaráðherrar Vestuiveldanna, þeir Aclieson. Be-
vin og Schuman, sitja á rökstólum í Lonðon. Fréttastofa Reut-
ers telur litlar líkur til þess, að MoskvufÖr Lie beri nokkurn
árangur nema því áðeins, að hann komi að austan með ákveðn-
ar tillögur spvétstjórnarinnar, svo að ekki verði um villzt, að
hún vilji semja og binda encla á kalda stríðið.
r *>
■ 06* ( r
þingi hefsl II.
r B ai
OtvarpaÍ verður
eldhásumræð-
um.
ÚTVARPAÐ verður í
kvöld og annað kvöld eld-
búsumræðum á alþingi og
hefjast umræðurnar bæði
kvöldin kl. 20,15.
1 kvöld verður aðeins
ein ræðuumferð, 40 mínút-
ur fyrir hvern flokk og verð
ur röð flokkanna þessi:
Kommúnistaflokkurinn, Al-
þýðuflökkurinn, Framsókn-
arflokkurinn og Sjálfstæð-
isflokkurinn.
Fyrir hönd Alþýðufloltks
ins talar í kvöld Stefán Jóh.
Stefánsson.
Lie hefur hvað eftir annað
síðan hann kom til Evrópu fyr-
ir mánaðamótin lýst yfir því,
að erindi hans til Moskvu sé
ekkert annað en það, að reyna
að jafna ágreininginn í banda-
lagi hinna sameinuðu þjóða út
af því, hver fara skuli með um-
boð Kína þar, en vegna þess
ágreinings hafa Rússar nú lagt
niður störf í hér um bil öllum
stofnunum sameinuðu þjóð-
anna.
,.Ég veit ekkert um það,“
sagði Lie í Haag, „hvað fram
fer milli stórveldanna. Tilgang
ur minrf'með förinni er sá einn,
að gera bandalag hinna sam-
einuðu þjóða starfhæft á ný og
fylla aftur hin auðu sæti í
Btofnunum þess.“
Grunur leikur þó á, að fyrir
Trygve Lie vaki eitthvað meira
og er Moskvuför hans tekið
mjög misjafnlega af blöðum og
stjórnmálamönnum Vesturveld
anna. Brezka blaðið „Man-
chester Guardian11, sem sjálft
telur austurför hans djarflega
tilraun til þess að fá stórveldin
til þess að talast við á ný, seg-
Framhald á 8 síðu.
ACHESON kom til London í gærmorgun í einkaflugvél
Trumans,-„Independence“, og átti strax í gær langar viðræSur
við Bevin. Fundur utanríkismálaráðherranna þriggja hefst þó
ekki fyrr en á morgun.
í viðræðunum við Bevin
tóku þát tí gær þeir Dr. Jess-
up, hinn þekkti utanríkismála-
ráðunaúlur Bandaríkjastjórn-
ar, Harriman, fulltrúi Mar-
shallaðstoðarinnar í Evrópu,
og McCloy, fulltrúi Banda-
ríkjastjórnar á Vestur-Þýzka-
iandi.
Acheson lét svo um mælt
eftir viðræður sínar við Bevin
í gær, að hann væri mjög
ánægður með árangur þeirra.
Talið £i’ að þeir hafi aðallega
ræðst við um viðskipti og
greiðslujöfnuð landa sinpa.
Ólafur Björnsson
á
ÓLAFUR BJÖRNSSON pró-
fessor tók í gær sæti á alþingi í
stað Gunnars Thoroddsen borg
arstjóra, en Ólafur er fyrsti
varaþingmaður Sjálfstæðis-
áðalíillögur álþýiuffokkili
viðskiptamálui
Trygve Lie.
En örlög verzlunarmálsíns á þingi óviss,
þar eð það á efri deild eftir.
ALLAR HÖFUÐTILLÖGUR ALÞÝÐUFLOKKSINS í verzl-
unarmálunum voru samþykktar við aðra úíhræðu í neðri deild
í gær, er frumvarp framsóknarmanna um breytinga á fjár-
hagsráðslögunum og fjölmargar breytingartillögur, sem borizt
höfðu við það, komu til atkvæða. Hefur meirililuti deildar-
innar því faliizt á sjónarmið Alþýðuflokksins í nokkrum höf-
uðdráttum þessara mikilvægu mála, en óvíst er þó með öllu,
hver örlög þetta mál fær, þar sem það á eftir þriðju umræðu
í neðri deild og alla afgreiðslu í efri deild. Var nokkuð af til-
lögunum samþykkt með eins atkvæðis mun í neðri deild í gær,
svo að tvísýnt er um örlög þeirra í efri deild.
oddaraleikur Framsóknar í
æðismálunum afhjúpaður á
hús
Tfminn skrifaði vel fyrir kosningar, en
nú er framsókn á móti öllum tilraunum
til að útrýma heilsuspillandi húsnæði.
—— ■» --------------------------
HÚSNÆÐISMÁLIN voru til umræðu á alþingi í gær, og
fengu framsóknarmenn þar eftirminnilega ámlíiningu fyrir
loddaraleik sinn í þeim málum. Kom það greinilega fram, að
lítils er vænzt af íhaldinu í því efni, en Tíminn skrifaði svo
vel og af svo miklum skilningi og áhuga um húsnæðisvand-
ræðin fyrir kosningar í vetur, að nokkurs hefur verið vænzt
af framsóknarmönnum. Nú snúa þeir hins vegar blaðinu við
á þingi, og neita ekki aðeins að styðja hverja viðleitni til að
heilsuspillandi húsnæði verði útrýmt, heldur vinna að því að
húsaleigulögin verði afnumin og þúsundir Reykvíkinga þar
með reknir út á götuna.
Það var frumvarp þess efn-*— -----------------—
is, að þriðji kafli laganna um
húsnæði, sem getur um styrk
ríkisins við útrýmingu heilsu-
spillanv húsnæðis, verði tek-
inn í gildi, sem var til umræðu
í neðri deild. Hafa framsókn-
og íhaldið sameinazt um að
drepa þetta mál með rök-
studdri dagskrá þess efnis, nð
ríkið hafi ekki ráð á því að
styðja útrýmingu heilsuspill-
andi húsnæðis.
Páll Þorsteinsson, þingmað-
ur Austur-Skaftfellinga, fékk
það hlutverk að tala fyrir áliti
afturhaldsins í þessu máli, og
var fátt um haldgóð rök í mál-
flutningi hans og lítið um svör,
þegar- lesið var yfir honum,
hvað Tírninn sagði um húsnæð-
isvandræðin fyrir kosningar í
vetur.
Stefán Jóh. Stefánsson var
raeðal þeirra, er til máls tóku,
og kvaðst hann eindregið
styðja mál þetta til þess að geía
framsóknarmönnum, sem nú
Fnamhald á 7. síðu.
flokksins í Reykjavík. Gunnar
er farinn utan og mun hann
verða fulltrúi Reykjavíkur á
900 ára afmæli Osloborgar.
Bðtmsijérni!) vili
ka sæfs sem
élagi í Evropuráðl
STJORN ADENAUERS lief-
ur nú áltveðið einróma að
rnæla með því við sambands-
þingið í Bonn að Vestur-
Þýzkaland taki sæti í Evrópu-
ráðinu sem aukafélagi, svo
sem því hefur verið boðið.
Búizt er við allhörðum um-
ræðum á sambandsþinginu í
Bonn um þetta mál, því' að
Schumacher, forustumaður
jafnaðarmanna, hefur lýst yf-
ir því, að flokkur hans muni
greiða atkvæði gegn þessu.
Með því að bjóða Vestur-
Þýzkalandi að gerast aukafé-
lagi í Evrópuráðinu sé því ekki
boðið upp á jafnrétti við önn-
ur ríki, sem sæti eigi í ráðinu;
og þar að auki myndi Vestur-
Þýzkaland með því að þiggja
boðið viðurkenna aðskilnað
Saarhéraðsins og Þýzkalands^
þar eð Saar eigi að fá sérstakt
sæti í ráðinu.
♦ Önnur aðaltillaga Alþýðu-
flokksins, sem samþykkt var,
er þess efnis, að fjárhagsráð
heyri framvegis undir við-
skiptamálaráðherra en ekki
undir ríkisstjórnina alla. Hafa
Alþýðúflokksmenn haldið því
fram, frá því þeirra maður fór
með viðskiptamál í ríkisstjórn,
og halda því fram enn, að ekki
sé vit í öðru en að þessi mál
lúti einni og öruggri stjórn.
Að vísu fylgir sá böggull
skammrifi, að íhaldsmaður
er nú viðskiptamálaráðherra,
en alþingi getur að sjálf-
sögðu ekki miðað lagasetn-
ingu um skipulagsatriði við
það, hverjir séu ráðlierrar í
augnablikinu. Auk þess mun
þessi skipun, ef að lögum
verður, hafa þann stóra kost
í för með sér, að nú verður
ekki lengur á því nokkur
vafi, hver ber ábyrgð á fram
kvæmd viðskiptamálanna,
og verður hægt að sækja við
skiptamálaráðherrana til
fullrar ábyrg'ðar í þeim mál-
um. Eins og þessi mál hafa
verið, hafa nefndir og ráð
vísað frá sér ábyrgð mála
og oft engan hægt að krefja
skýringa á framkvæmd við-
skiptamálanna.
Framsóknarmenn og komm-
únistar stóðu saman gegn þess
ari breytingu, kommúnistar
vafalaust af því, að þeir vilja
sem rnesta ringulreiS, og fram
sóknarmenn af því að þeir hafa
ekki viðskiptamálaráðherrann,
enda vildu þeir, að hann fengi
þessi völd, meðan líkur voru á
Framh. á 7. síðu.
Hveifi slórhækkar
í heildsölu
HVEITÍ hefur nú stór-
hækkað í heildsölu, og
verður þess því ekki langt
að bíða, að sú hækkun segi
til sín, til dæmis í brauða-
verði. Hveitipokinn kostar
nú krónur 150,25, en fyrir
gengislækkunina í haust
kostaði hann ekki nema kr.
62,00.