Alþýðublaðið - 27.01.1928, Page 2
a
ALfeÝÐUBDAÐIÐ
ALÞÝÐUBLAÐI3)
kemur út á hverjum virkum degi.
Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við
• Hverfisgötu 8 opin frú kl. 9 árd.
; til kl. 7 síðd.
Skrlfstofa á sama stað opin kl.
; Ql!s— lO'/s árd. og kl. 8—9 síðd.
< Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
! (skrifstofan).
; Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
! mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15
; hver mm. eindálka.
! Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan
; (i sama húsi, sömu simar).
x A-Mnn
15réf C-listaais.
Undan farna daga hefir aftur-
haldsliðið sent út bréf til kjós-
enda, þar sem lagt er ríkt á við
þá að kjósa afturhaldsframbjóð-
enduima.
Kemxifr berlega fnam í bréfimi,
að ihaldið reynir að hylja mein
sín undiir pilsum kvenna. Fer vel
á því, aö veiklaðar íhaldssálir og
„hysteriskir“ fasteiganasaiar eins
og' Vælugerðis-Magnús og’ Braut-
arholts-Ciuðmundur heiti kjökr-
anidi á konuæ sér til hjálpar þeg-
ar öldur aimenningsálitsins brjóta
úr þeim sjólfum a)t þor og all-
an kjark.
Verst þykir gárungum bæjar-
ins að mynd af Guðmundi í hin-
uim fræga „smoking“ skuli eigi
vera birt í bréfinu, því þar sem
Guðmundur er, þiar er „smoking-
inn“ og þar sem „smokinginn“
er, þar er Guðmundur, — en verst
er þegar Guðmiundur hverfur al-
veg fýrir fegurð fatsins.
Guðrúniu . Jónasson er otað
ífaman í kvenfólkið. En reigings-
svipur kaupkonurmar er svo á-
herandi, að fáar alþýðukonur
munu flaska á því að henda at-
kivæði sínu í þann óþarfa.
Ýmisar auðvaldssálir rita nöfn
sán undir bréfið — og lætur Jón
Þorláksson þar titil sinn skína
sem „fyrrv. ráðherra". Þykir
S'uimum hann minna ail-óþyrmi-
iega á rassaköst harns í ráðherra-
stóli 'og fiali, og frávísun úr stöð-
unni. Er slíkt álappalegt í kosnr
ingum sem þessum, og ætti í-
hialdið að þurka út sem flest spor
að baki sér.
Alþýðufóik mun ótrautt ganga
að kjörborðinu á morgun og kjósa
A-listann og láta „frjálslynda"
gaurinn á C-listanum, Magnús
Kjarian, skjálfa á beinunum
aí hræðslu við fall.
ihaldið mun hanga aftan í
vagninum, sem flytur reykviska
alþýðu til betri framtíðar. Hlut-
verk þess er að feta í spor braut-
ryðjenda og fita sig á blóði og
striti þeirra.
A-iistdnn er listi fmmfaranna.
Alþýðustefnan er stefna fram-
táðarinhar.
FyJkjum liði að kjörborðinu á
morgun og
kjésmn A-Iista»sn.
Neðri deild.
Togaravökulögín.
Frv. um aukinn hvíldartima liá-
seta á togurum, sem fulltrúar Al-
'þýðuflokksins í neðri deild bera
fram og flutt er samkvæmt ítrek-
uðum áskorunum sjómannastétt-
arninar, var í gær til 1. uimr. í
neðri deild. Sigurjón Á. Ölafsson,
formaður Sjómannaféiags Réykja-
víkur, flutti framsöguræðuna, og
verðiur hún bráðlega birt hér í
biaðinu. Jón Ól. útgerðarstjóri
einn varð til að. hreyfa andmæl-
um, og taiaði hann sig ,dauðann“.
Vildi hann láta sjómenn'ma offra
sér fyrir „þjóð'arheildina“ (þ. e.
útgerðarmennina), en mestur ó'ti
virt'ist honum standa af því, að
hiásetarnir hlypu í spik, ef þeir
þyrftu ekki að vjnna lengur en
16 stundir á sóiarhring, og vildi
hann forða þeim frá óþæginduim
offitunnar með þvi að rísa önd-
verður gegn því, að þeir fái hæfi-
legan svefntima. Var mörgum
skemt, er þeir heyrðu fituhræðslu-
ræðu Jórís. Sigurjón og Haraldur
hröktu ýmsar aðrar lokleysur, er
Jón af gömlum vana sagði gegn
aukningu bvíldartímans. Benti
Sigurjón honum á, að Jón hefði
fengið efni sín fyrir strit sjó-
mannanna, og þaö ætti hann að
kunna að meta. Erfiði íslenzkra
sjómanna er meira en sjómanna
nokkurrar annarar þjóðar, sagði
hann. Þeir afla mest allra togara-
fiskimanna heimsins, ,en eru lægst
iaunaðir. Harmiagrátur, sem Jón
rak upp út af því, hvað útgerÖ-
in þoli, væri því öþarfur. Eftir að
stórútgerðin hefir notað bezta
hlutann úr æfi sjómannanna í síjk
ar þarfir, lendi þeir oftast á eyr-
inni og verði að reyna að sjá fyr-
iir sér og sínum með stopulli og
eAfiðri hafnarvinnu. Einnig benti
hann á þann augljósa sannleika,
sem J. ól. sá þó ekki, að nægi-
ieg og reglubundin hvíld myndi
auka mjög starfsþrek sjómann-
anna. Kvaöst Sigurjön ekki vita
tii, að Jón Ól. hafi nokkru sinni
unnið sjálfur á íslenzkum togara
eða neinn annar af framkvæmda-
stjórum togarafé'aganna, seip nú
eru hér í Reykjavík, og því geti
Jón eða þeir stéttarbræður ekki
borið um erfiði hásetanna af eigin
reynslu. Það, sem á skortir, sé
einmitt skilningur ísl. útgerðaf-
manna á þörfum sjómannanna.
Haraldur benti á [>að undarlega
fyrirbrigði, að á sama tíma og
margar aðrar þjóðir eru að' lög-
festa 8 stunda vinnudag, þá skuli
rísa upp iöjuhöldar hér á iandi
til að setja sig á nióti 8 stunda
hvíidartima. Þaö lýsi, hve slíkir
mienn eru iangt á eftir tímanum.
Enn fremiur benti hann á, að þaö
er segin saga, að löggjöfin verð-
ur að taka í taumana til að
trýggja það, að iðjuhöidar stofni
ekki iífi og hail.su verkalýösins í
óþarfa hættu (sbr. frv. um eftirl.it
með verksmiðjum og vélum).
Frv. var afgreitt til 2. uimtr.
gegn atkv. Ólafis Thors eins og
vísaö tii sjávarntvegsnefndar.
AHii' snanni'éttindavinip
kjósa X Mistann!
„¥oðaskot4i.
í „Mgbl.“ á þriðjudag var grein
um atvinnubætur þær, sem Ful.l-
trúaráð verklýðsféiaganna hefir af
stað komið hér í bœnium. Á grein-
in að vera árás á stjiómina og
fulltrúaráðið. Þykir biaðinu það
hin mesta óhæfa, að reynt skuli
hiafa verið að bæta úr sárustu
neyð fátæklinganna.
Jafnan halda þeir sér við sama
heygarðshomið, eigendur
,,Mogga“. Jafnan eru þeir dreng-
lyndir, holldr alþýðunni og hlynt-
ir þeim, sem bágt eigaii
Svo sem „Mgbl.“ segir frá, báru
fuíi'trúar jafnaðarmanna í bæjar-
stjórninni fram tillögu um það,
að safnað yrði skýrslum um ait-
vinnuilausa menn í bænum. íhald-
ið feldi tillöguna. Þab vildi ekki
eiriu sinni leyfa, ab grenslcfst oœri
eftir þvi, hverjiir væru í nauðum
staddir.
En aiþýðufulltrúarnir gátu ekki
unað því, að íhaldið kæmii í veg
fyrir, að þeám yrði hjálpað, sem
bágast áttu’. Fuiltrúaráð verklýðs-
félaganna auglýsti hér í blaðinu
og bað þá að gefa sig fram, er at-
vinnulausir* væru. Gáfu sig fram
um 130 manns.
í fyrra höfðu verklýð|sfélögin
farið þess á leit við íhaldsstjörn-
ina, að hún iéti í té til atvinnu-
bóta hér í bænum lítið eitt af
því fé, sem ætlað var á fjárlögum
til vegagerðar. Brást stjórnin vel
við þessari umleitun, og var all-
miik/ii vinna veitt atvinnuiausum
mönnum. I vetur fór fulltrúaráð-
ið fram á það sama við núver-
andi stjótrn, og lét hún í té nokk-
urt fé til atvinnubóta. Tuttugu
af þeim, sem höfðu' látið skrá
sig, var veitt vinna, og voru það
menn, sem ekki höfðu haft vinnu
síðan í september í haust og
höfðu mjiög iélega atvinnu síðast
liðið súrnair. Þá er þeim var veitt
vinnan, var einungis litið á það,
hve þörf þeirra var brýn.
„Mgbl.“ atyrðir stjórnina fyrir
það sama og íhal'dsstjórniin gerði
í fyrra. Það slettir skætingi í
farystumenn Alþýðuflokksins hér
í bænium fyrir, að þeir hafa ekki
látið fúlimanniegt og . flónslegt
tömlæti íthaldsfulltrúanna í hæj-
arstjórn.inni aftra sér frá að vinna
gagn fátækum atvinnulausum
mönnum og þ'ax með bæjarfélag-
inu öllu.
Það eggjar borgara bæjarins
Iögeggjan, eggjar þá tii að fyltgj-
ast með því, sem firam för í þeissu
málii.
AI þýöufil okkurinn kann því
þökk fyrir lögeggjan þess, kann
því þökk fyrir að hafa bent á
þann mikla mun, sem er á um-
hyggjU' Alþýðufilokfcsiins og I-
haldsflokfcsiins fyrir almennings-
heiil.
Eki skamt er nú orðið milli
„voðaskotanna" í herbúðuim
„Mogga“-dótsins.
Miaissö
‘ Kjósið X A-listanatf
ErleitSfi saansisejrti^
Khöiin, FB., 26. jan.
Jafnaðarmaimastjórn i Noregi-
Frá Osló er símað: Hornsrutd,
varaforseti þingsins hefir tekist
á hendur að rnynda stjóm. Senni-
legt er talið, að stjörnin verði
fullmynduð á morgun. Menn bú-
ast við því, að vinstri flokkur-
inn muni styðja stjómina í ýmis-
um málum.
Frá Nicaragna.
Flrá London er símað: Sant-
kvæmt fregn, er borist hefir frá
Niqaragua, hefir her Bandarikj-
anna tekið aðsetur Sandinos hers-
höfðingja herskil'di Sandino er
flúinn.
(Síðast liðið ár hófu frjálsiymd-
ir rnenn í Niaaragua baráttu tii
þess að varpa Diazi forseta úr
sessi. Diaz er íhaldsmaður og
stjórn Bandaríkjanna var honum
vinveitt. Þegar nú við lá, að Diaz
hröklaðist úr sessi, semdi Coolidge
Ba'ndaríkjaforseti Henry L. Stim-
son herdeildarforingjá til Nicairar
gua, til þess „|ið komia í iveg fyxir
blóðsúthellingaT og jafnframt sjá
um, að Diaz væri áfram við
völd“. Foringi frjálslyndra vair
Moncada. Stimson fór eigi dult
nrneð það við Moncada, að annað
tveggja yrði hann að gera, gefast
upp eða berjastvið herBandadkj-
anna. Moncada valdi hinn fyrri
kostinn. En einbver hinn færastí
yfirforingja MonGada, Sandino,
neitaði að gefast upp. Og síðam
hefir hann átt í sífeldum skærumt
við hermenn Bandiaríkjianna í Ni-
oaragua. Er þetta haft eftir blað-
inu Washington News, er segir,
að í opinberum fregnum frá
stjórninni séu menn Sandinos
kiallaðir bófar, en sannleikurinH
sé, að Sandino og menn hans
séu borgarar í Nioaragua, sem
eigi vilji þolia það, að stjórn
Bandaríkjanna blandi sér í mái'
þjóðar sinnar svo sem verið hefir
undanfarið. — Fjöldi amerísikra
biaða befiir mótmælt }>ví, að
Bamdaríkin iskifti sér af innan-
Jandismáium Nioaragua og hafii
þar her manns, en önnur telja
nauðsyn á því, að Bandaríki*
komii á friði í landinu, „vegna
kosniinganna, sem þar eiga að fara
fram 1928“.
Ófriðarhættan og Washington.
Frá Washington er símað:
Stjórnmálamenn í WashingtSH
búast váð því, aö BaivJarikin ge:ri
ekki frefcari tilrawnir t'l ram*-