Alþýðublaðið - 02.02.1928, Blaðsíða 2

a
| AL1»ÝÐUBLAÐIÐ f
j kemur út á hverjum virkum degi. f
I* Aígreíðsla i Alpýðuhúsinu við f
Hveriisgötu 8 opin irá kl. 9 árd. !
til kl. 7 síðd. t
f Hferifstofa á sama staö opin ki. >
J 91/, — 10l/s árd. og kl. 8—9 siöd. E
I4 Sirtiar: 988 (afgreiðslani og 1294 [
(skriistofan). [
Vérölagf: Áskríftarverð kr. 1,50 á [
\ rnánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 [
Ihver mm. eindálka. !
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmi&jan [
(í sama húsi, sömu simar). |
Mþingi.
Samkvæmt áskorum bæjarstjórn-
«r Reykjavíkur, er samþykt var
með samhljóða atkvæðnm á síð-
asta fundi hennar eftir tillögu frá
bæjarfulltrúunum Hallbirni Hall-
dórssyni og Pétri Halldórssyni,
flytja pingmenn Reykjavíkur frv.
uan samskóla Reykjavíkw.
Meðri deild.
Magnás dósent flutti frv. um
áð breyta Mentaskólanum í
Reykjavík í óskiftan skóia með
latinukensiu frá byrjun. Þing-
menn tóku með kafdri fyrirlitn-
ingu þessari náttuglu, eins og
Gestur Pálsson nefndi iatlnuna,
jrví að þegar Magnús hafði talað
nokkur orð í gær með frv. við
1. umr. þess, feidu deildarmenn
það þegar í stað þegjandi með
14 atkv. gegn 10, og er það þar
með úr sögunni.
Frumvorp Harafds Guðmunds-
sonar um gagnfræðaskóla á ísa-
firði og' um breytingar á bæjar-
stjórnari ögu m Isafjarðar voru
bæði samþykt til 2. umræðu. Var
skóiafrv'. visað til mentamála-
nefndar, en hmu ti! alisherjar
neíndar. Fyrsta verk Jóns Auð-
unar eftir að honum var veittur
þjngmannsréttur var að andæfa
því, að Mirðingar fái jörðina
Tiung'u tekna í iögsagnarumdæmi
kaupstaðarins, þött kaupstaðurinn
eigi mestan hluta hennar og hafi
þegar tekið heimúng hénnar í-á-
búð. Þannig hóf hann þingstarf
sift. —
■ Miannaskifti haía orðið í tveim- •
*tr nefndum neðri deildar þann-
i.g, að Bernharð heftr farið úr
meniamálanefnd yfir í ai Isherjar-
neínd, en Sveinn aftuir úr alls-
herjarnefnd í mentamáianefnd.
Efri deifd
Þar var bara eitt mái til umr.
í gær, frv. stjórnarinnar un: fnð-
«n skóga. Prá Jóni Þorlákssyni
komu nokkrar breytingartillögur,
en þær voru feldar tneö 7 atkv.
gegn 6. Greiddii fý.irmálaráöherr-
ann þó atkv. með tillögum Jóns.
Mun hann hafa álltið afð þær
muindu draga úr kostnaöi ríkls-
sijóðs <við skógræktina. Frum-
varpið var afgreitt til neðri deild-
ar.
Allsherjannfefnd e. d. e.r klofn-
Uð um rakara ru ..ar ið svo
ALPÝÐUBLAÐIÐ

íslenzku. Sjálfur var faann íslenzk-
sem vænta mátti. Leggja þeir Jón
Baldv. og Ingv. Pálmas. til að
framvaxpið verði samþykt ó-
breytt, en Jón ÞorLáksson álítur
„óviðeigandi" að gefa bæjar-
stjómunr svo mikið vald, að þær
geti ákveðið lokunartíma fyrir
rakarastofur. Frv. þetta er tii 2.
uímræðu í dag.
Uppfoaf Aradætra.
Saga eftir Ólaf Friðriksson.
Sagan vikur nú aftur að Helgu,
þar sem hún gekk á Túngötuimi
á leið til kirkju. Það var sólskin
og logn, en svalt, og hún tók
nú eftir því, að himininn var ekki
eins blár og hann háfði verið;
það hafði dregið þunna, hvíta
slikjfu upp um himinhvolfið.
„Þab ætlar að verða rétt hjá
ömmu gömiu, að það verði enginn
þurkur í dag," sagði hún við
sjálfa sig, „ég hélt að það væxi
af því að það var afmælið raitt,
að hún vildi ekki að ég breiddi."
Rétt þegar sálmasöngurinn var
að byrja í kirkjunni, tók Helga
eftir pilti, isem sat nokkrum
bekkjum fyrir framan hana. Hann
sat nokkuð tll hliðar við hana og
horfði beint á pred ikunarstólinn,
svo hún sá á vangann á honum.
Hún hafði séð hann nokkrum dög-
um áðux. Hann haiði komið á
fiusnd í stúkunni, sem hún var í,
og henni hafði sýnst hann ait af
vera að horfa á sig. Af því henni
fanst hann laglegri en aðrir piít-
ar, sem hýn hafði séð, hélt hún
að öiium öðrum myndi finnast
það líka, og hafði því ekki komið
sér ti! að spyrja nedna vinkonu
sína að því, hvað hann héti, eða
hver hann væri. Og nú gat hún
eliki að sér gert atmað en horfa
á hann. Hún myndi aldrei hafa
látið neinn sjá að hún væri að
horfa á pilt, því hún áíedt það
ósiðlegt, og að gera það í s jál'M
kirkjunni, áleit hún langt um
meira en það: það var hreint og
beint synd. Og samt gat hún ekki
látið vera að horfa á hann í hvert
skifti, sem hún leit upp.
Um kvöldið, þegar sólin var
komin beint í vestur í Reykja1-
vík, sat Signý, eða Valkyrjan,
sem hún var kölluð, að snæð-
ingi meö vinum sinum úti á víða-
vangi vestur í Kaliforníu, en það
var ekki komið háidegi þar. Vair
kyrjunafnið hafði hún hiotið þrem
árum áður, iroröur við Stóra
Bjarnarvatn i Kanáda. Hún var
þar nieð fósturforeklnmi sínum,
I>á íjórtán ára gömuil. Það gaf
henni [rnð aidraður maður, sem
dáðist mdfcið að því, hvernig hún
stjórnaði óstýrjláíum hesti. Seinna
•varð liann forvitinn, er hann
heyrði að hún hét Signý; hvórnig
vék því við, að hún hét íslenzku
nafni? Hann fékk þá að vita, að
hún væri af ísienzku bergi brot-
in, þó ekkert orð kynni hún í
ur, hafði fluzt fjögra ára vestur
um haf, og alist upp í afskektri
islenzkxi nýbyggð, en komið sem
stálpaður ungl.ingur meðal ensku-
mæiandi manna, með íslenzka arf-
inn sinn: tvær hendur tómax, ást
á bókum og fróðleik, og meiri
trú á eigin en anmara ályktunum.
En nú var hamn frægux orðinn
fyxir uppgötvanix sínar á sviði
rafmagnsfræðinnar og auðugur að
fé; fóstri heninar kannaðist við
hann, undir eins og hann heyrði
nafn hans.
Þessi isiendingur hafði sagt
benni svo mikið um ísland, að
hún var staðráðin í að iæra tung-
una og fara þangað, en af hvor-
ugu hafði orðið enn þá. Hanin
hafði kent henni tvær vlsur, en
hún var búin að gleyma nafni
höíundanna, og fór aldrei nema
með niðurlag þeirra. Önnur var
bftir óiöfu á Hlöðum, og var um
fuglana; seinni hlutinn var þann-
„Það fara ekki sögur af fólkinu
þiví,
en fegurð þó eykur það landinu í,
i Iandinu litla mínu.
í hrjóstruga, litla landinu þínu
og mínu.“
En hin var eftir Einar Benedikts-
son, til íslenzku þjóðarinnar:
„bókadrauninum, böguglaumnum
breyt í vöku og starf."
Signý og vinafólk hennar var
að ræða um áhrif umhverfisins á
skoðandr manna.
„Ég segi þér satt, Valkyrja!"
sagðd eirnn af þeim, sem sat næst-
ur henni í grasimu. „Ég segi þér
satt, að hefðir þú alist upp með-
al villimanna, þar sem siðgæðið
ex á lágu stigi, heföir þú orðið
edns og kvenfólk er alment par.
Hefðirðu híns vegar alist upp á
afskektu, en trúræknu sveita-
heimili, myndi þér hafa þótt Ijþtt
að horfa á piltana, hvað þá
kyssa þá!“
En Signý áleit þetta fjarstæðu.
Sagðist myndi hafa orðið sú hin
sáma, favar svo sem hún heiði
aiist upp. Hrin vissi, að vinkön-
ur hennar höfðu flestár kyst pilta,
og að slíkt hafði stundum komið
fyrir hana sjálfa; henni fanst það
ekki neitt ijóit, þó hún hinis veg-
ar kærði sdg ekki um að neinn
vissi þaó. Én henni datt sízt í
hug, að þríburasystir hennar
sem hún vissi ekki einu sin-ni af
að hún ætti, því fósturforeklrar
hennar vissu ekki uin Helgu
væ'i'i einmitt á sömu stundinni að
hugsa um hváö þaö væri’ ijótt af
sér, að vera að horfa á pilt í
kirkjunni, og því síður, aö bún
myiuli sjálf hafa hugsað nákvæm-
lega ftins og Helga, hefði hún al-
ist upp hjá ötnmu siínmi. Og þó
hafði hún orðið enn meira hisisa,
hefði hún vitað uim iíferni Ásu
systur sinnar á Ei Matador. Ása
tók hara í hiendina á þedm pilti,
henni geðjaðist aö. En vildi hann
ekki fara meö bermi, henti hún
í gletni í hann grjóti, þar tii
hann var oröinn svo gramur, að
hann fór að elta hana. Hiún vas
flestum öðram fljótari að hlaupa
og gat ráðið hvenær hún lét ná
sér. En hún vissi af. reynslumni,
að hegndngin, sem hún fókk, viar
einmitt þaÖ, sem hún vildi.
Um sólarlag var Sigirý stödd
úti á grundunum, ekki langt frá
rrsatrénu, er næst var. Hún sá
hvernig sólin skein á efri hlu/tsi
þess, löngu eftir að hún viar
horfin af jafnsiéttu, og fór að
hugsa um, hvernig koma mætti
fyrír kaðalstiga á hinum breiða
stofni þess (sem var greinalaus
neðstu 100 fetin), svo hægt væri
að njóta útsýnisins, er hlaut að
vera þarna uppi á milli greinf
anna.
Á E1 Matador voru tvær stu/ndir
liðnar frá sólarlagi, og það var
komin svört nótt fyrir löngu, því
rökkurstundirnar eru skammai- í
hitabeltiniu. Ása svaf í heilisskúta
ásamt fimm eða sex öðrum. Þar*
lágu í þéttum hnapp og öll í
kút, til að halda betur hdtanum.
f Reykjavík mundd hafa veirið
diimt fyrir sex eða sjö stundum,
ef þeKJja hefði. verið um vetur.
en nú var vox.
Helga tók sér kvöldgöngu ásamt
Þ’eim vinkonum sínum. Það var
dálítið regnlegt í norbrinu; það
hafði dregið mátulega mikið sam-
an tdl þess, að gera fagurt sólar-
lág, og þær gengu alla leið út að
Skerjafirði / og settust þar á grá-
steinsbjörg, er sjórimi haíði veit
t'il í einhverju aftaka útsynnings-
briminu. Lognaldan sogaði og
stuindi neðariega í fjörimni milli
þaragróinna steina. Helga horfði
út yfir sjóinn; það var aitt af
þessum skínandi fögru vorkvöld-
um. Svo tók húp eítir því að þaö
lagði fjólubláan lit á Esjuna, og
rétt á eftir skartaði kvöldroðinn
hana og öll suðurfjöllin glóandi
purpuiáhjúp. Helga rétti upp
handleggina, eins og híin breiddi
fabminn móti undrafegurðinn'i.
Hana langaði til að segju eitthvað,
en gat engum orðum komið fyrir
sig, er svöruðu til þess, er hún
fann. Svo fór hún að syngja, og
hinar stúlkurnar tóku undir.
Á aðra hönd vora himinn og
haf skrýdd rauðu og gulli, en á
hina lýsand'i purpuri fjallanna.
Þær sungu: Sjááö hvar sölin hún,
hniguir.
E n d i r.
ErSeMí® simskéjrtf*
Khöfn, FB., 1. febr.
Umbótastefna stjórnarinnar
norsku.
Stjórmn hefir iýst yfir stefnu
siiirni í þinginiu. Kveðst áformn;
að hækka fjárviöitingu til þess
að miinka atvinnuleysi, lögleiöa
eiinkasölu á kornvöru, aifnema
komtollinn, breyta skattalöguín-'
um, svo skattabyrðixnflr hviii að-
allega á hiinum efmtðu, læfcka út-