Tíminn - 31.05.1964, Blaðsíða 2

Laugardagur, 30. maí.
NTB-Aberdeen. — Miðaldra
kona lézt í gær í Aberdeen í
Skotlaindi úr taugaveikibróður,
og er hún hin fyrsta, sem Iát-
ið hefur lífið í farsóttinni. Skól
ar og skemmtistaðir eru lokað-
ir og umferð úr og í bo'rgina
takmörkuð. 172 sýktir liggja
nú á sjúkrahúsum.
NTB-Kuala Lumpur. — Fund
ur æðstu manna Malaysíu,
Indónesíu og Filippseyja verð-
ur haldinn í Tokio í næsta
mánuði, og þar reynt að finna
lausn á Malaysíudeilunni. Tal-
ið er víst, að utanríkisráðherra
fundur þessara ríkja verði hald
inn áður.
NTB-Vientiane. — Forsætis-
ráðherra Laos, Souvanna
Phouma prins, hefur fallizt á
58 eiga fund með leiðtoga
fcreyfingar vinstri manna í
iandinu, Souphanouvong prins,
en telur, að slíkur fundur skuli
hatóinn í Luang Prabang eða
f Vientiane.
NTB-Klagenfurt. — Stolið
var skartgripum frá sænsku
kvikmyndaleikkonunni Ingríd
Bergman að verðmæti um 130
þús. krónur, meðan hún lék
í kvikmynd einni, sem tekin
var í Klagenfurt í Austurríki.
Hún var fyrst vör við þjófnað-
inn, þegar töku myndarinnar
var lokið og hún komin til
London.
NTB-Kaupmannahöfn. —
Gervihnattarannsóknastöðin í
Rude Skov hefur fundið nýtt
geislabelti yfir Mið-Skandi-
navíu. Er hér Iíklega um að
ræða brot úr ytra Van Allen-
beltinu.
NTB-New York. — í gær-
kveldi var send sjónvarpsdag-
skrá gegnum Telstar um John
F. Kennedy, fyrrum forseta
Bandaríkjanna. Þátt í henni
tók Jacqueline Kennedy, aðrír
úr Kennedy-fjölskyldunni og
þekktir evrópskir stjórnmála-
menn.
NTB-Moskvu. '— Walter Ul-
bricht, leiðtogi austur-þýzkra
kommúnista, átti f dag fund
með Krustjoff forsætisráðherra
en Ulbricht er í tveggja vikna
heimsókn í Moskvu.
NTB-New York. — Á þríðju
daginn fara fram prófkjör
republikana í Kaliforníu og
eru bara tveir frambjóðendur,
Barry Goldwater frá Arizona,
og Nelson Rockefeller frá New
York. Þetta verður síðasta
prófkjörið fyrir flokksþing
Republikanaflokksins í júlí.
NTB-Bangkok. — Dean Rusk
utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, kom í dag tii Bangkok
og mun hann ræða við thai-
lenzka leiðtoga um ástandið i
Suð-au&tur-Asíu.
NTB-Tokio. — Hayato Ik-
eda, forsætisVáðherra Japans,
segist vilja gera friðarsamn-
lnga við Sovétríkin, ef þau
skili aftur þeim japönsku eyj-
um, sem Rússar fengu við lok
síðari heimsstyrjaldarinnar.
Þáttur kirkjunnar
„Ég kvelst í þessum logaw
Oft hefur sagan um ríka
manninn og Lazarus, auðmann
inn og öreigann, nautnasegginn
og allsleysingjann veríð mis-
skilin og mistúlkuð. Hún hef-
ur verið færð svo langt i burtu,
að orð hennar voru líkt og
bergmál af fjarlægum viðburði.
Og líkingamál hennar hefur
verið talið túlka veruleika í
óþekktum heimum. En sannleik
urínn er sá, að hún er ekki
annað en undirstrikun á grund-
vallaratriði kristins dóms, lífs-
skoðun Kristis, sem hlýtur að
birtast í svarinu við spurningu
hans: „Að hvaða gagni kæmi
það manni, að eignast allan
heiminn, ef hann biði tjón á
sálu sinni?“
Heimurinn er þá hugtakið
yfir allt þetta hið sýnlega, á-
þreifanlega og eftirsóknar-
verða, peninga, fasteignir,
nautnalíf, völd, frægð, lífsþæg-
indi.
Sálin er hins vegar tilfinn-
ing, hugsun, vilji. Þetta hið
innra og órannsakanlega, sem
getur falið í sér bæði himna-
ríki og helvíti, eftir því hvern
ig á er haldið, sælu og van-
sælu, frið eða angist, unað eða
þjáningu. Við gætum fært
spurninguna nær til skilnings
með því að spyrja, hvers virði
væri hálfvita eða vitfirringi að
eiga milljónir. Hvers virði væri
þeim, sem glatað hefði hæfi-
leika til að gleðjast, tilfinninga
lausri eða skyndauðri mann-
eskju að eiga öll skemmtihús
borgarinnar og koma þangaö,
dvelja þar. Hvers virði væri
viljabiluðum letingja, að eiga
beztu jarðeignir landsins?
Saga Jesú um óhamingju-
sama auðmanninn er saga
margra blátt áfram hversdags-
saga margra á okkar landi
núna, yfirleitt saga misskilinna
allsnægta og áhrifa þeirra á
fólk, sem hefur óþroskaða hugs
un, vanþróaðar tilfinningar eða
rangsnúinn vilja. Og líkingin
um kvalastaðinn, er ekki mynd
af neinu fjarlægu helvíti með
logandi sínum Surtseyjarbáls,
iheldur ástand í eigin sál manns
ins, ástand, sem því miður
margir kannast við, og er hið
hryllilegasta, stundum kallað
timburmenn, stundum delirium
og nú á síðustu tímum af al-
gjörlega þekkingar- og skilnings
lausum kallað „morall". Sem
á að þýða eitthvað í líkingu við
iðrun, en táknar siðferði eða
siðfágun.
Hafið þið tekið eftir orðun-
um, sem eru gleðilegust fyrir
vesalings fyllibyttuna ríku í
dæmisögunni? Það eru ein-
mitt orðin: ,,Eg kvelst í þessum
loga“. Þau sanna, að hann hef-
ur enn tilfinningu. Og sú til-
finning getur knúið hann til
lífs og starfs að nýju. Sú
tilfinning er óp lífsins í sál
hans og sannar, að hann hef-
ur ekki glatað henni og að enn
er von. Von um, að hann geti
snúið við eins og týndi sonur-
inn forðum.
Hann er ekki enn kominn á
hærra stig en svo, að hann
telur án hugsunar eða án vilja,
að auðurinn verði bezt notaður
fyrír munn og maga til veizlu-
halda og víndrykkju.
Kannast íslendingar nokkuð
við þetta þroskastig núna eftir
góða vertíð, með háan hlut á
bátunum? Sagði ekki t. d. ung-
ur hreinskilinn vinur minn við
mig um daginn: Sjáðu til ég er
búinn að hafa 140 þús. krónur
núna á þrem mánuðum. En
þær verða allar farnar til fjand
ans á hálfum mánuði. Og Bakk
us er þessi fjandi. Og áhrifin
eru dásamleg bara að bölvaðir
timburmennirnir og morallinn
kæmi ekki á eftir að kvelja
mann. En þetta er nú það
eina sem maður getur lifað
fyrir.
Þessi orð eru hversdagleg
yfirlýsing um nútímamann sem
ber fram sömu játningu, sama
vitnisburð og auðmaðurinn, er
sagði:
„Eg kvelst í þessum loga“.
Og þau veita mörg ægileg
hugsunarefi. En samt eru þau
ekki annað en illa gerð gríma
til að hylja rótleysið, trúleys-
ið, og uppeldisskortinn, sem
blessað unga fólkið hefur hlot
ið frá okkur hinum eldrí. Og
hvers er von um framtíðina?
Hvað er að fást um Þjórsár-
dalsævintýri og Hreðavatns á
meðan fullorðna fólkið er sýnu
verra í sinni eigin borg og
hefur þar magann einan að
æðstum Guði í dansinum kring
um gullkálfinn.
Þessi gullkálfadans sannar
að hugsunin fær ekki tökin, er
að deyja út. Það er engin rök-
rétt hugsun bak við orð unga
mannsins. Tilfinning er þar
af skomum skammti. Og það
er eitt hið ægilegasta, samt
viðurkennir hann, að hann geti
kvalizt í loganum á eftir.
En hins vegar hefi ég nýlega
átt tal við unga menn, sem virð
ast hafa ratað í hina hræðileg
ustu glæpi og vandræði, en
eru samt rólegir, sljóir án
sársauka, án iðrunar og ótta,
með öðrum orðum án tilfinn
ingar. Og viljinn til að rétta
við er þá líka þorrínn, horfinn.
Ef þetta er ekki það, sem
Kristur kallar að fyrirgjöra
sálu sinni, þá veit ég ekki hvað
það er. Við höfum ekki kennt
börnunum að trúa á Guð, trúa
á lífið, gleðjast yfir gæðum
þess og fegurð, hryggjast yf-
ir ægileika, grimmd og ö-
mennsku. Það er meinið. Og
svo kemur áfengið, óminnis-
hegrinn, og ber eld að öllu
saman og brennir sálina, svo
að allt verður til einskis, sem
óskað var. Og við sjáum enga
leið til að brúa bilið milli lífs
og dauða, sælu og vansælu.
En þótt undarlegt megi virð-
ast, þá verður bilið ekki brúað
nema með þjáningum. „Eg
kvelst í þessum loga“ væri
fagnaðarboðskapur ásamt tár-
um frá vitund tilfinningasljóa
ólánsmannsins. Það værí lífs-
markið, fyrsta fetið til baka inn
í það land ástar og sælu, sem
æskunni, óspilltri æsku er á-
skapað að þrá og njóta. Eng-
inn virðist hafa skilið þetta
fólk betur en Kristur. Hann
veit, að það er ekki vont í
sjálfu sér, getur meira að
segja verið gott, gáfað og glæsi
legt smbr. Maríu Magadalenu,
Pétur postula, og Júdas frá
Kariot. Og hann segist vera
kominn og sendur til að
hjálpa því og frelsa það, og
trúarjátningin heldur því fram,
að hann hafi stigið niður til
helvítis til að bjarga því sem
bjargað verður. Og hann brú-
aði bilið, breiða bilið með sinni
eigin þjáningu, þar sem hann
kvelst í loga krossfestingar og
örvænis.
Og nú skulum við vera öll
samtaka um, að óska þess að
Jesú takist að bjarga okkar
þjóð frá rótleysinu í brimróll
auðsins, þar sem lifað er hvern
dag í dýrlegum fagnaði, svo
að sálin gleymist og visnar.
Hugsunin dvínar og deyr til-
finningin dofnar í moðvolgu
blóði og viljinn snýst allur um
auð og nautnir, veizlur, vin
og klæði.
Hann er einasta vonin, það
er að segja kraftur hans og
kærleiki, þjáning hans og
fórnarlund hvar sem þessi and
lega auðlegð birtist. En samt
verða flest ráð til lítils meðan
Bakkus gengur laus. Betra væri
að stemma á að ósi og loka
áfengisverzluninni ag minnsta
kosti um tíma, meðan eitthvað
er að rofa til með slysin og
glæpina. Hér sést varla handa
skil. En ópin: „Eg kvelst í
þessum loga“ eftir slys og
harma gnæfa þó hæst, og á
meðan tilfinning er til þá er
von um líf. Árelíus Níelsson.
Frá þjóðhátíðarnefnd
Þeir, sem áhuga hafa fyrir að starfrækja veitinga-
tjöld í Reykjavík í sambandi við hátíðahöld þjóð-
hátíðardagsins, 17. júní n. k., mega vitja umsókn-
areyðublaða í skrifstofu Innkaupastofnunar
Reykjavíkurborgar, Vonarstræti 8, frá mánudeg-
inum 1. júní n. k.
Umsóknum skal skilað til skrifstofu Innkaupa-
stofnunarinnar í síðasta lagi miðvikudaginn 10.
júní.
Þjóðhátíðarnefnd Reykjavíkur.
Hafnarfjörður
afgreiðslukona óskast til afleysinga í sælgætis-
sölu. Gott kaup uppl. í síma 17908.
I. DEILD
ÍSLANDSMÓTIÐ
Laugardalsvöllur, sunnudag kl. 20,30
Valur — Fram
Keflavík
Njarðvíkurvöllur sunnudag kl, 16,00
I.B.K. — I.A.
MÓTANEFND.
Tilboð óskast í
Peugot 1963
í því ástandi, sem bifreiðin er 1 eftir árekstur.
Bifreiðin verður til sýnis við Bílaskálann h.f., Suð
rilboð merkt „Peugot“ óskast send skrifstofu Sam
vinnutrygginga, herbergi 214 fyrir kl. 17 þriðju-
daginn 2. júní.
2
T ( M I N N, sunnudagur 31. maf 1964.