Tíminn - 30.06.1964, Blaðsíða 8

Philip hertogi vlS liðskönnun s|óliða.
eyja og Suðureyja og var oft
kokkur í þessum ferðum, því
að hann var einna sjóhraust-
astur þeirra skólasveina og
þoldi því bezt svækjuna í eld-
húsinu. Hann lét sér þó ekki
nægja skólaferðirnar, heldur
kom sér í kunningsskap við
fiskimenn þarna í nágrenninu
og fór í sjóferðir með þeim.
Seinna fékk hann sér eigin
bát og hlaut sérstakt heiðurs-
merki sjómanna, Morayshire-
orðuna, fyrir sjómennsku sína.
Hefur hann borið þetta merki
oft síðan.
Philip þótti ekki neinn sér-
stakur lestrarhestur í skóla, en
hann var fremstur félaga sinna
í ýmsum íþróttum. M. a. var
hann fyrirliði í hockeyliði skól
ans. íþróttaáhugi hans er enn
þá vakandi, m. a. er hann
áhugasamur pólóleikari.
Eftir fjögurra ára dvöl í
Gordonstoun fór Philip á
Dortmouth Naval College.
Hann fékk'þar mjög góðan vitn
isburð. Sneihma á styrjaldar-
árunum gekk hann í brezka
sjóherinn og starfaði á ýms-
Herfoginn
maður nút
er
amtíðar
í dag bjóða íslendingar vel-
kominn Philip, hertoga af Ed-
inborg — mann drottningarinn-
ar, eins og hann er oft nefnd-
ur. En þótt hann sé nefndur
svo og kunni að sjálfsögðu hlut
verk sitt til hlítar, fer fjarri
að hann standi í skugga hinn-
ar tignu konu sinnar. Philip
hertogi hefur frá upphafi ver-
ið einn af þeim þegnum Breta-
veldis, sem mestra vinsælda
njóta meðal þjóðarinnar. Það
er vissulega ánægjulegt að fá
slflcan gest í heimsókn.
Áður en Philip kvæntist
Elísabetu árið 1947, hét hann
Mountbatten og var sjóliðsfor-
ingi, en það nafn tók hann
upp í febrúar 1947, þegar hann
afsalaði sér grískum og döns.k-
um prinstitlum sínum og gerð-’
jst óbreyttur brezkur borgari
til þess að geta kvænzt Elísa-
betu. Ferill hans í brezka sjó-
hernum var þess ekki sízt vald
andi, að Bretar voru strax
ánægðir með eiginmann drottn
ingarefnis síns, því að flotinn
er framar öllu öðru eftirlæti
brezku þjóðarinnar.
Philip hertogi fæddist á
Korfu 10. júní árið 1921. Fyrir
brúðkaup hans og Elísabetar
töluðu kommúnistar og rót-
tækir jafnaðarmenn í Bretlandi
gegn honum og beittu því eink
um fýrír sig, að liann væri
grískur, og gæti það haft
óheppileg áhrif, eins og þá var
ástatt í heiminum. Sannleikur-
inn er þó sá, að grískt blóð
rennur alls ekki í æðum Phil-
ips. Faðir hans, Andrew prins
var sonur Georgs I. Grikkja-
konungs, en hann var sonur
Kristjáns IX. Danakonungs,
sem íslendingar minnast að
Konungshjónin brezku, Elisabet og Philip.
góðu og líta gjarnan til, þegar
þeir eiga leið fram hjá Stjórn-
arráðshúsinu.
Móðir Philips, Alice prins-
essa, var dóttir þýzka prinsins
Louis af Battenburg, en hann
gerðist ungur brezkur þegn og
kvæntist dóttur Viktoríu drottn
ingar og var flotamálaráðherra
Breta 1912 til 1914. Árið 1917
tók hann sér ættarnafnið
Mountbatten. Sonur þess
Mountbatten og móðurbróðir
Philips var Mountbatten jarl,
sem var varakonungur Ind-
lands um nokkurt skeið.
Það er sameiginlegt með
þeim Elisabetu drotTningu og
Philip hertoga, að þau rekja
bæði ættir sínar til Kristjáns
IX. Danakonungs og Viktoríu
Englandsdrottningar. Viktoría
var langa-langamma þeirra
hjóna beggja.
Philip var aðeins ársgamall,
þegar ein af hinum mörgu
byltingum varð í Grikklandi,
og var hann þá sendur ásamt
móður sinni með brezku her-
skipi til Englands. Þetta voru
fyrstu kynni hertogans af
brezka flotanum, en þau áttu
eftir að verða méiri síðar. Fað
ir hans kom nokkru síðar til
Englands, og ólst Philip þar
upp með foreldrum sínum, svo
að það er ekki aðeins ætterni
hans, sem er ógrískt, heldur
var allt uppeldi hans svo
ógrískt, sem það framast gat
verið. Raunverulega hefur
hann ekki dvalizt í Grikklandi
nema fyrsta ár ævi sinnar.
Þegar Phiiip fékk aldur til,
var hann sendur í skóla, fyrst
í Cheam, þar sem sonur hans,
Charles stundar nú nám, en
síðan í hinn fræga skóla í
Gordonstoun í Skotlandi. í
þeim skóla hefur jafnan verið
ríkjandi mikill sjómennsku-
andi, og hafa því margir dreng
ir, sem síðar áttu að fara í
flotann, verið sendir þangað til
náms. Philip fór margar sjó-
ferðir á skipi skólans til Orkn-
um herskipum. Hann tók m. a.
þátt í Matapanorrustunni, þeg-
ar ítalski flotinn var verst leik
inn. Hann stjórnaði þá leitar-
ljósum eins orrustuskipsins.
Hann var foringi á einu
brezku herskipanna, er var við-
statt uppgjöf japanska flotans
á Tókíóflóa. Seinna fór þetta
herskip til Ástralíu, og var þar
í frásögur fært, hversu vel
áströlsku stúlkunum hefði lit-
izt á þennan brezka sjóliðsfor-
ingja, sem var sex feta hár,
vel vaxinn, ljóshærður, bláeyg-
ur og með ljóst alskegg, sem
hann hafði látið sér vaxa á
stríðsárunum. Hann kom þá á
nokkra skemmtistaði með fð-
lögum sínum, án þess að láta
uppskátt, hver bann væri, og
er óhætt að segja, að hann
þurfti ekki að nota prinsnafn-
bótina til að gera lukku hjá
kvenfólkinu. Og enn hrífast
konur um allan heim af þess-
um gervilega manni, eigin-
manni drottningarinnar.
Kunningsskapur þeirra Elísa-
betar og Philips hófst strax
Philip Mountbatten — myndin
er tekin rétt áður en hann
kvæntist Elisabetu árið 1947.
taa
8
T í M I N N, þriðjudagínn 30. júní 1964