Alþýðublaðið - 24.06.1952, Side 5

Kvéðíiiorð

JÓN H. GUÐMUNDSSON
xítstjóri verðu.r borinn til graf
ar 1 dag, en hann lézt í Landa
.kotSspítalanum 12. þ. m., eftir
rúmlega sex mánaða veikindi,
aðeins tæpra 46 ára að aldri.
Jón var fæddur í Reykjavík
21. júlí 1906, sonur hjónanna
Guðmundar trésmiðs Jónsson-
ar frá Snotru í Þykkvabæ og
Margrétar Ásmu.ndsdóttur frá
Rima í Mjóafirði. Guðrnundur
íaðir Jóns er látinn fyrir
mörgum árum, en Margrét
móðir hans er enn á lífi og býr
Srjá dóttur sinni og tengdasyni
2iér í bænum. Er sú dóttir Mar
grétar eina barn hennar, sem
eftir lifir, en Jón er hið þriðja,
er hin aldraða móðir fylgir til
grafar. Kona Jóns heitins er
Guðrún Halldórsdóttir frá
Arngerðareyri og eiga þau eina
dóttur, Sigrúnu, sem nú við
fráfall föður síns er aðeins fjög
tirra ára. Auk þess lætur hann
eftir sig uppkominn son, Guð-
mu,nd Magnús, sem hann átti
með fyrri konu sinni, Guðnýju
Magnúsdóttur, en þau skildu
samvistir eftir 'fárra ára sam-
buð.
Jón varð ungur að fara að
vinna fyrir sér, enda ólzt hann
upp við lítil efni, og þó að hug
Ur hans muni hafa stefnt til
mennta, varð hann að láta á
móti sér langskólagöngu. Þetta
bætti hann sér hins vegar upp
síðar með miklum lestri, enda
var hann mjög víðlesinn orð-
inn og fróður vel, og þótti hon
um þó sjálfum sem aldrei
hefði hann numið nóg. í hinni
löngu legu í sjúkrahúsinu var
jafnan stór hlaði af bókum,
innlendum og erlendum, við
rúm hans, og við þær stytti
hann sér stundir, þegar hann
gat því við komið. Jón var nnn
andi fagurra bókmennta og
lista, og sjálfum auðnaðist hon
um að leggja íslenzkum bók-
menntum góðan skerf með bók
um sínum og öðrum ritstörf-
um.
Þegar Jón Helgi Guðmu.nds-
son, en svo hét hann fullu
nafni, var 17 ára gamall hóf
hann prentnám í Gutenberg,
og stundaði síðan prentiðnina,
unz hann gerðist ritstjóri* vik-
unnar árið 1940. Á þeim árum,
er hann vann að prentiðninni,
tók hann mikinn þátt í ýmsum
tfélagsstörfum, ekki hvað sízt í
félagssamtökum prentara; var
meðal annars í stjórn Prentara
félagsins um skeið og ritstjóri
blaðsins Prentarinn um nokk-
v;r ár. Þá var Jón og alla tíð
ötull liðsmaður í Alþýðuflokkn
um, og hreyfst u.ngur af hug-
sjón jafnaðarstefnunnar, enda
var hún í samræmi við eðli
hans og lífsviðhorf. Hóf hann
starf sitt fyrst sem unglingur
í Félagi ungra jafnaðarmanna,
og fylgdist æ síðan af óhuga
með baráttu flokksins.
Eftir að Jón gerðist ritstjóri
og varð meðlimur í Blaða-
mannafélagi íslands, lét hann
sig málefni þess félags miklu
skipta og var jafnan einn af
áhugasömu.stu félögum þess;
en merkasti þáttu.r hans í blaða
rnannafélaginu, voru störf
hans fyrir Menningarsjóð
blaðamanna, en hann var í
stjórn þess sjóðs frá stofnun
hans. og sýndi alla tíð mikinn
áhuga fyrir eflingu hans og
starfsemi.
Það eru ekki liðin nema u.m
12 ár frá því er leiðir
ctkkar Jóns H. Guðmundsson-
Jón H.
vsmásagnasöfn, JSfá liðnum
kvöldum og Sárriferðamenn,
skáldsagan Snorri Snorrason,
Vildi ég um Vesturland .,
kvæði og„ ferðasaga, og barná-
bókin .Víppasögur, en þaeir
sögur skrifaði hann fyrst fyrir
Vikuna, og hlutu þær mjög
miklar vinsældir og 'voru síðar
gefnar út sérprentaðar.
Það var mjög fjarri skap-
lyndi Jóns, að barðar væru
bu.mbur honum til dýrðar. Að
eðlisfari var hann mjög hlé-
drægur — kannski um of —
en þó var hann einarður og
einbeittur, og fylgdi. sannfær-
ingu sinni af einurð og fullri
hreinskilni, því að u.ndirmáls
maður var hann aldrei. í ræðu
var hann rökfastur, og er mörg
um félögum hans minnisstæð
, , , málsnilld hans, því að ræðu-
ar lagu fyrst saman, en þo hef magur var hann ágætur, og
ég lengur notið vináttu hans j,.om honum þar að góðu liði,
en margra þeirra ku.nningja, er hye málhagur hann var.
eg eignaðist í æsku,. Og það ( þoll Jón væri borinn og
ímynda ég mér mál fleiri fé- barnfæddur Reykvíkingur, tók
laga hans og vina, að fáa hafi hann á s£ðarr árum svo miklu
þeir þekkt trygglyndari hon- ástfóstri við Vestfirði, að lík-
ura‘ , . • ast var því, sem . þeir væru
Þegar eg kynntist Jom, var æskustöðvar hans. Hann ferð-
hann orðinn fullþroska og full aðist þangað náiega á hverju
mótaður maður, en eg var þa ;sumri> og eina af bókum sínum
enn reynslulítill unglingu.r, og helgaði hann Vestfjörðum og
furðaði á, því, hversu mikla gaf ágoðann af sðlu hennar til
rækt og alúð Jón lagði við mig, (hyggðagafns Vestfjarða. Er
þótt ég væri honum algerlega þetta eitt dæmi þesS) hverri
óvandabundinn. Hann varð að tryggð jðn gat tekið bæði við
vissu leyti fyrsti lærimeistari menn Qg málefni Vera má þó
að ást hans á Vestfjörðum eigi
dýpri rætur, og að honum hafi
þótt, sem hann ætti þeim
mennskui, því að hjá honum meira upp að unna en öðrum
hóf ég blaðamennskuferilinn, j stoðum) enda fóstruðu þeir
og vann hjá honum við Vikuna konu hanSj Guðrúnu Halldórs
í tæpt ár. Þessi tími varð mér J <jóttur frá Arngerðareyri, er
góður skóli og veitti mér mikla hann virti og mat svo mikils.
minn á . sviði ritlistarinnar;
fvrst sem leiðbeinandi í smá-
sagnagerð og síðar í blaða-
uppörvun. Og við þann tíma
eru margar góðar minningar
tengdar — ekki sízt um það,
hversu örðugt var að gera
Jóni til hæfis, hvað málvönd-
un snerti, en sjálfur var hann
mjög næmur á fegurð íslenzkr
Lífssaga Jóns H. Guðmunds
sonar varð ekki löng — allt of
stutt — að dómi okkar, sem
skiljum ekki rök tilverunnar
til hlítar, óg höfðum vænzt
þess að njóta lengri samfylgd
ar við hann. Við skiljum ekki
ar tungu,, og það bókstaflega þá gátU; hvers vegna hann er
særði hann, ef hann sá eða
heyrði málinu misboðið. Sjálf
ur lagði hann mikla alúð við
það, er hann skrifaði, svo sem
bækur hans bera vott um, en
eins og áður er að vikið, fékkst
hann mikið við ritstörf, auk
starfs síns við Vikuna, og raun
ar var hann orðinn þekktur
smásagnahöfundur áður en
hann byrjaði starf sitt þar.
Alls hafa verið gefnar út
eftir Jón fimm bækur; tvö
burtu kvaddur á miðjum aldri
frá mörgum óleystum viðfangs
efnurn. En þessum skapadómi
verður ekki áfrýjað. Og þó að
lífssaga Jóns yrði ekki ýkja-
löng, þá má með sanni segja,
að hún sé fögur og vel gerð.
Sjálfur hefur hann bezt tjáð
hug sinn og innra eðli í bókum
sínum, og verður það að sjálf-
sögðu ekki betur gert af öðr-
um.
Framhald á 7. síðu.

Ensku olíukyndingartækin
í eldavélar og smámiðstöðvarkatla komin aftur. —
Verð kr. 585.00. Sendum gegn póstkröfu um land allt.
Helgi Magnússon & Co.
Hafnarstræti 19.
Sími 3184.
Fimmtugur í dag
Þorgeir Sigurðsson sjómaður
ÞORGEIR SIGURÐSSON
sjómaður, Austu.rgötu 36,
Hafnarfirði, er 50 ára í dag.
Þorgeir er Árnesingur að
ætt, fæddur að Sólheimum í
Hrunamannahreppi, en til
Hafnarfjarðar flytzt hann 1920
og hefur ávallt átt þar heima
síðan.
Þorgeir er elzti sonuir hjón-
anna Sigurðar Gíslasonar og
Jóhönnu Gestsdóttur frá For-
sæti í Villingaholtshreppi,
sem lengi bjuggu í Hafnarfirði,
en eru látin fyrir nokkrum ár-
um.
Þorgeir var hraustur og táp-
mikill unglingur; enda var
ekki mu.lið undir hann á upp-
vaxtarárunum, eins og það er
kallað. Hann vandist því brátt
við að vinna hörðum höndum
og leggja sig fram í harðri lífs-
baráttu.
í þau rúm 30 ár, er Þorgeir
hefur búið i Hafnarfirði, hefur
han(s aðalstarf verið sjó-
fcemur úf í dag.
Sölubörn komið í Víklngsprent kl. t.
F0RSETAKJÖR.
Þorgeir Sigurðsson.
mennska, og nú er hann á tog-
aranum Júní, sem er á veiðura
við Grænland.
Þorgeir hefur hvergi hlíft
sér, hvort sem hann hefur
starfað á sjó eða landi, og hef-
ur enginn verið svikinn á að
hafa hann í þjónustui sinni.
Hann er maður harðduglegur
og kappsfullur að hverjui sem
hann gengur, og hefur ávallt
sýnt skyldurækni og hollustui
við sína húsbændur.
Giftur er Þorgeir Katrínu
Markúsdóttur frá Hafursstöð-
um í Kolbeinsstaðahreppi, og
hafa þau hjónin eignazt 6 börn,
öll uppkomin. j
Þorgeir er góður og gegnt
Alþýðuflokksmaður og verka-
lýSssinni, og hafa alþýðusam-
tökin ávallt átt traustan mál-
svara þar sem Þorgeir er.
Öllum, sem kynnzt hafa
Þorgeiri, er vel til hans, og á
hann því marga kunningja,
sem munu, senda honum kærar
kveðjur og heillaóskir í tilefni
þessa merka afmælis.
Heill og gæfa fylgi ávallt
þér og þínum.
Hafnfirðingur.
AB 5;