Alþýðublaðið - 29.04.1954, Síða 5

Fimmtudaguí" 29-. apiril 1954
ALÞYÐUBLAÐIfil

Utan úr heími:

franska kommúnisfaflokknum
ÞAÐ er ástæða til að ætla,
að nú sé í uppsigli ngu ' meira
eða minna leyníleg andstöðu-
Ihreyfing innan franska komm-
únistaflokksins. Umburðarbréf,
sem undirritað er af „kojnmún
istísku lýðræðisneíndinni“, hef
: ur nokkrar undaniarnarS vikur
verið tekið til meðferðar í all-
mörgum sellum flokksins. Hér
á eftir verður gerð grein fyri-r
meginefni bréfsins.
„Flokksforustan tekur allar
ákvarðanir, er síðan eru lagð-
ar fyrir hinar ýmsu flokks-
deildir sem endanlega útkljáð-
ar. Ef nauðsynlegt þykir, hik-
ar forustan ekki við að skír-
skota til flokksagans til þess
að komast hjá allri gagnrýr.i.
Blil
flokksins til lýðræðisins? Lít-
ur hún á Ivðræðið sem sam-
vizkufrelsi fyrir alla, — fyrir
trúað fólk jafnt sem fríbenkj-
ara? Er foru=tan samþykk mál
.freJei. nrentfrelsi. . og félaga-
frelsi? Vill hún vernda frið-
helgi emkalífsins. eða viður-
kennir forústan þá breýtni í
þeim málum. sem héfur verið
■'dðhöfð í alb'vðulýðveldunum?
S-íðari talda aðferðin mun aldr
pi. ná viðurkenhingu meða.1
Frakka.
Það getur ekki orðið okkur
hgítt undronarefni, bq að okk-
ur sé mætt msð nokkUrri tor-
tryggni og varfærni; ef við leit
• um eftir samvinnu við þau öfl,
. sem star.da okkur nærri, Þau
Öskar Ingimarsson og Emelía Jónasdóttir í kvikmyndihni
„Nýtt hlutverk“.
Hýff h lutverk
Afleiðingar slíkrar málsmeð- S&S'S ÍS^aía fulla ástaTðu ti! að
ferðar !ru mjög háskalegar: ^Sním "kipuSm, jafníel
Þetta leiðir til algors skorts á þó að þær túlki í engu hennar Le' ólvðræs‘
heilbrigðri gagnrýni, drepur Jgin akoðanir! * þ^gar við maum nve oly&æð-
miður alla viðleitni til að kynna 'Hér er ekki yið -það átt, að &gal að‘er0 r 0,0 notl° 1
sér málin af eigin raun og franskir kommúnistar eigi að
•eyðileggur hið pólitíska líf í hætta að taka tillit til þeirrar.
seUunum. / Ireynslu, sem rússneski komm-
Aðferðir sem þessar eru ó- únistaflókkuíinn befur aflað
lýðræðislegar og hljóta að sér. Með þróuninni í Sovétríkj
vekja okkur til umhugsunar unurn verður að fylgjast af
um, hvort núverandi forusta vakandi áhuga til þess að við
ílokksins æskir í rauninni lýð- séum færir um 3g draga
ræðislegra vinnubragða. Fjöl- henni alla þá lærdóma, sem oss
mörg dæmi um tilhneigingu til mega að gagm koma. En
hlns gagnstæða, nú síðast í fran,ski kommúnistaflokkurinn
Marty-málinu, fá oss til að ef- verður ag varast að ganga syo
ast um það. langt í þessu efni, að hann
En þegar forustan leggur verði aðeins vesælt verkfæri í a
viðfangsefnin fyrir Ihina ó- höndum leiðtoganna austur
brevttu meðlimi sem endanleg bar.“
.ar ákvarðanir, þýðir slíkt það,
að forustan sjálf má útkljá NOKKR.AR SPURNINGAR
málin án bess að fá tækifæri Þessar aðstæður knýjá okk-
til umræðna. Flokksskriístof- ur til að leggja íram þessa
an er, í hverju sem hún tekur: spurningu, segir enn fremur í
sér fyrir hendur, háð íyrirmæl bréfinu: „Hvaða afstöðu tekur
um flokksleiðtoga Sovétríkj- forusta franska kommunista-
ÞAÐ kann. ýmsum að þykja
um dúk bg disk sð fara þá
íyrst eð geta kvikmyndar. beg
ar sýningum á henni er lokið;
en sýningum á kvikmynd
ykkár éigm flökki?' , ■
Þess ve»na teljum við bað
óhjákvæmilegt, að- fo’'usta
franska kommú ui staflokk si ns
gefi skýrt og skorino’-t Svar
við þessari spurningu: Vill hún
Ivðræð'slegar aðferðir eða vill
hún panpa iú««.nesk»iTn' leiðtog
um alfferlega á bönd9“
Umburðarbréfið pRdar með
áskorun til alKa meðlimá kom
múnistaflokksins um að taka
þessar' spurningar til meðferð-
seirra Óskars Gíslasonar ög fé er þetta þó höfundarins söik,
laga hans „Nýtt Mutverk“ hann h'afði búið frásögninini
•er í sjálfu -sér. ekki IdkiðJ smásöguform, og '■ tekizt: vei,
>ví að nú verður hún sýnd neldur. verður að kerina .þeim
í Hafnarfirði og víðs vegr t um, ,er .samdi tökuhandritið.;
ar um land. Þykir mér ekki ó-
Fyri
NÝVERIÐ hefur verið skip- vægast sagt allmikla undrun.
aður hér á ísafirði umiboðs- Nú vil ég, fávís maður um
maður — rukkari — fyrir leyndardóm innheimtauðferð-
STEF. anna, sem fjáraflastarfsemi
OFtukkara þessum er m. a. fal STEFs grundvallast á, bera
'1 ð það starf að innheimta fram eftirgreindar spurning-
greiðslur til STEFs af skemmt ar, er ég vona að forráðamenn
unum, sem hér voru haldnar fvrirtækisins svari innan
árið 1953.
Áformað var í byrjun að ,. , .
irefja um greiðslur lengra aft- !' ,oii tonlist, sem f'lutt er
J á Islandi, „vernduð“ tón-
list?
ÞÝftlNG ANÐSTUmTNNAR
Umburðarbréfið leiðir í ljós,
að hinar oninberu játningar
Martys, Tillons, Lecours o. s.
frv. hafa ekki rv^-et til að
grafa. undan andstöðunni inn-
an fldkksins. En hvaða ’hlut-
verki gegnir þessi andstaða og
hvaða þýðingu getur hún haft?
Þvi er ekki auðvelt að svara.
Þó er talið, að fimm meðlimir
miðstjórnar franska kommún.
is-taflokksins séu þeim sjónar-
miðum hliðhollir, er fram
koma í umburðarhréfi bví, sem
hér hefur verið vitnað í.
ST7ERSTA HINDRUNIN '
Sú starfsemi. sem andstað-
an rekur, er að nokkru levti í
samibandi við broítrekstur Le-
eour, en bann átti sæti í mið-
st.iórn flokksins cg var talinn
, , . nána.sti sam«tarfsmaður flokks
SA-ammi a fuEnægjandi hatt. ,|eiðtog.ans Thorez. Núverandi
fornstá hefur ákært Lecour
fvrir að hafa hvorki haft vib'a
né crstu til að biarma að and
Bréfakassinn:
irspurnir fil Ifefs
ur í tímann, en því var- hætt,!
enda ógnuðu magnaff-ar óvin-
. 2. Ef svo er ekki, hvernig er
Að sjálfsögðu. liggja engarí Þá unnt á lögle2an há« að
upplýsingar eða nein skrá íy-r-
ir um bau lög, sem ísfirðingar
hafa leikið eða raulað á s.l. ári,
eða á hv-aða tónlist þeir hafa
hlustað í kvikmyndum.
Enda mun það- má'a sannast, j
að svo virðist sem, þaS atriði — !
hvaða tónverk og tónskáld hér j
er um að ræða — vera algert;
aukaatriði hjá þeim, sem- inn- j
heimture-glurri-ar hafa ákveðið.
Eini grundvöllurinn, sem!
inmheimta þes-si virðist því
grundvallast á, eru brúttótekj- .
urnar af skemmtanahaldinu,'
enda er jþeim aðilum, sem j
inna eiga a-f höndum STEF-
gjaldagreiðslur" gert að skvldu
að greiða samkvæmt brúttó-
tek.jum 1 skemmtanahaldisins.
Þetta hefur að vonum vakið
töluvert umtal í bænum og
in-nheimta greiðslur til
STEFs alveg út í bláinn. þ.
e. a. s. aí brúttótekium?
Hvernig getur STEF ko-mið
greið-slum. til þeirra höf-
unda, sem lagalegan rétt
eiga á þeim, þegar inn-
Iheimtan er byggð á slíkum
forsendum, sem hér um
nemia m-argnefndar brúttó-
tekiur?
burðarádn v-erður að ..vera
hröð og stí-gandi, en til þess s<J
svo geti 'orðið, þarf' að yrlg-a út
frá efninu, eí það er ekki sjálfi
nægil-ega umfangsmikið. Ekki
Ljósmyndunin er yíðaiA
hvar akýr og: góð, — þó ber
I 'lítils. háttar á „titringi“-í eú>'
' staka atriðum:. slík atriði. .hefði
líklegt, að þar hljóti hún ein-
mitt betri aðsókn- en í Reykja-
vík; efrii hennar er að mínnsta j
kosti béss eðlis, að því fólki,' , . , . _ ■ ..
sem stendur í n'ánustum tengsl ^ælaiaust purft að endmv
um við erfiðisstorfin, ætti að taka, .þar eð ahorfendur er haín
lei-ka nokkur rorvitni á að sjá
íæknilega fullkomnar myndir
hana. Sagan er úr lífi alþvðn-,®. Ef^nburðar, taka _ strax
fólks, að'vísu binda öll kenni- eítir þess'u telia ÞaS nvan<U
leiti hana við Révkiavik. er að segl\;um‘
en ao öðru levti gæti hún gerzt atnðaskuptinguná - ;svortu,
í ílestum af kaupstöðum lands-' sem kvika a tjMd-
,ns |:nu a milli atnða, eru .heldur
J 'Óskar Gíslason er dugnaðar-! ósmekldegar. Andlitsnærmynd.
'maður, ef Vl vill á 'stundum ir sJí0rtf með öllu’ og
hslzt til ák-afur og óbolinmóð- •er ^ikmyndavelm of st#>
ur ef-tir árangri. en hins vegar bundin> en bar mun og vera-
gæddur ódrepandi þrautseigiu, jskorti á nauðsynlegum tæUy.
ef í það Jer. Hann kann iðn jam að Kenna-
sína til. hlítár, — og ef til viil j Leikurinn er yfirleitt góður;
verour það honum emstaka framkoma leikarann-a þokk-ale^
sinnum til trafala, að hann- er og iátl-aus. en nokkuð 'ber. ó.
fyrst og frem-st liósmyndari. því, að sumir þeirra „viti“ uwi
Með ófullkonum- tækjum, lélejg 0f af myndavélinni. Talupptalí
um- aðfaúnað: og litlu fjár-' an er e'kki gallalaus, en þó á-
magni hefur honum tekizt að- reiðanleg-a sú bezta, sem ’h-ér
komast mun íengra í kvik- . hefur verið gerð. í heild er frá
myndagerð heldur en.sann- sögn rnyndarinnar bugðnæm,
gjarnt er að ætlast til; lært af en dálítið þunglam-aleg, ubj*
r-eynslunni einni saman, — og hverfið raunihæft, búningarnir •
vfirstigið þannig fjölmarga yfirteitt géðir. Um leikstjórna-r
bvTjunarörðugleika, sem hann j atriði má a]ltaf deila> en yfiiv
áð vísu heíði losnað aigerlega leitt finnst mér Ævari Kvaran
við, ef hann hefði haft yfir hafa tekizt vel að leysa þann.
5.
stöðunni. Að siálfsögðu' heíur
hessi ákæra ekki verið gerð
hevrinkurm, því að með þ'
hp-fði gildi andstöðunnar verið
viðurkennt.
Hins vegar muncii það vera
rangt. að gera sér of háar hug-
myndir nm mösmleika andstöð
unnar. Flokksvélin er ná eins
og endranær reiðubúin til að
kæfa hveria andstöð-uhreyf-
ræðir. b. e. a. s. ekkert við . í fæðinmnni og fjarlægja
að styðjast í útMutunin-ni ábanvendur hennar
En hvað sem öðru líður. Það
er gtaðreynd. að fjölmargir ó-
Er íslenzk lössjöl virkiléga' brevttir meðlimir og framá-
slík, að STEF hafi lagaleg- menn flokksins lita á undir-
an rétt til að <Éattle-sgja al flokksins. gafnvart Rúss-
menning. á þennan hátt? ;nm pem stærstu hindrunina í
H’vernig er ,.tekjum.“ sem v“«i þep.s að ná «amstarfi vxð
iþessum rúðstafað af STEFi aðra sósíalis-ta. Þetta vanda-
og ber bví ekki að-gefa upp m.á) hefur nú begar valdið
lýsing'ar um það? jmiklum deilum í. komm-únista-
ísfirðmgúr. Framhald á ‘1. síðu.
nógu fullkomnum tækjum, að-
búnaði og fyrst os fremst nægi
•legu fjármagni að ráða.
Sas-an, sem hann hefur vahð
til kvikmyndunar i betta skint.
ið. er í s.iálfu sér prýðisgóð
smása-ga: raunhæf o? sam.úð-
arrík lýsing á hversdagslegu
Hfi og örl-ösum- ajþýöufólks.
En ég er ekki viss um, að at-
faurðir þeir, sem hún greinir
frá. nægi sem efm í „kvölds-
vanda, miðað við aðstæður.
ASalatriðið er það, að myii-A
þessi sýnir verulega framför á
þessu sviði. Og þekki ég Ös'ka-v
rét-t, lætur hann hér ekki .stað'-'
ar n-amið. Nú er hann bú-inn að:
yfirstíga marga byrjunaröroug ■
leika, en um leið verður h-ann
að gera sér Ijóst, að franwegiy
verða gerðar til hans enn’meirl
kröfur. H-ann má því ekki láta
kvikmynd“. Fyrir bragðið kem j neitt 'það spilla áran.grinum og
ur fyrir, að lík atriði voru ] áhrifun-um, s-em auðvelt er aö
ehd'urte'kin, og gerir það mvnd jfeomast hjá eða lagfæra, — og
ina dálítið 1-angdregna á köfl-1 hann verð-ur að gera hóílegrL
um. Má nefna sem dæmi, að i kröfur til sjálfs sín, en um.leM'
þrisvar sinnum- er sýnt, er s.iö-
maðurinn legaur af stað að
heiman, — hefði nægt að sýna
þau tvö skipti, — i. byrjun- sög-
unnar, og er hann leggur af
stað í hina örlagaríku för. Ef
ti.1 vill hefði mátt bess í síað
fella ínn í atriði úr lífi sjó-
mannsins um borð í skipínu —
til dæm-is, er hann- sæti í klefa
sínum- og hugsaði- heim. Figin-
lega fannst manni bálfóeð-li-
legt, aS sjá hann aldrei öðru
vísi en prúðbúinn heima hjá
sér eða akandi í bifreið. ... At-
meiri kröfur -þil aðstoðarmannn.
sinn-a. Það er ógerlegt f yrir,
einn mann, bótt duglegur sé,
að an-na-st allar framkvæmdir,
jafnhliða tökunni, þegar ura.
1-engri kvikmyndir er að ræða.
L. Guðm.

^taiilanQnr ÞórHarson |
$ héraðsdómslögmaður §
S Aðalstr. ö b. Viðtalstími ^
S10-—12 L h.
Sími 6410. |