Alþýðublaðið - 01.05.1954, Blaðsíða 5

iLaugardagiim 1. mai IÍS54-
WU>YBUBEAÐIÐ''
0m' *
þvo þér —• líka um fæturna.
2>ú hefur vanrækt þá núna
einu sinni enn“. Hún var glettn
isleg, og hann horfði í augu
hennar, og um leið færðist ró
yfir hann. Hann rétti henni
barkaða höndina og strauk
henni um silkimjúkan vang-
ann.
Vinstri hönd hans lá graf-
Styrr á stokknum. Hún tók um
hana og fann, að hún var mátt-
lítil. Það kom áhyggjusvipur
á andlit hennar, en hún hark-
aði af sér, lagði hana ofan á
sængina og klappaði henni
Íéttilega.
,.Ég kem alveg strax með
kaffisopann — og — og ég
skal hafa hann góðan“.
Svo fór hún niður. Læknir-
ínn var farinn, og Einar var
í neðstu tröppunni á leiðinni
urpp. Þau gengu saman inn í
eldhúsið.
„Það er aðkenning af slagi“,
sagði Einar. „Hann datt niður
allt í einu. Það er ekki lítið
erfiði að berjast á móti svona
veðri alla þessa leið. Læknir-
inn segir, að hani geti náð
sér aftur, en aldrei til fulls.
Mér þykir bara verst, að skip-
ið fer að koma og mér verður
þá ekki til setunnar boðið.
Þetta verður ekki lítill ábætir
fyrir þig með börnin svona lít-
il“.
„Það verður allt í lagi. Hafðu
engar áhyggjur af því, vinur
minn“.
„Hásteinn“ kom úr Englands
ferðinni tveim dögum seinna
©g fór samdæaurs á veiðar.
Jón gamli Steinsson var ekki
erfiður sjúklingur. Hann bað
eiginlega aldrei um neitt, en
tók við öllu með þökkum, og
Línu leið vel í návist hans.
Kún hafði nautn af því að
Sijúkra honum, hlúa að honum
og búa um hann. Henni þótti
gáman að því að iáta tóbak í
baukinn hans, já, jafnvel að
setja það á handarbakíð á hon-
mm og reisa höfuðið frá kodd'
anum, svo að hann gæti notið
þess. Nú tók hann bara í aðra
nösina. Hún fann líka augu
hans alltaf hvíla á sér, þegar
hún var hjá honum, og hún
fann yl þessa augnatillits. Það
var, það var eins og ástarylur
■— og þó eins og þetta væru
augu barnanna hennar. Henni
fiannst, (í sannleika sagt, að
dagarnir væru Ijúfari eftir að
garali maðurinn veiktist.
Og það liðu vikur.
Einu sinni hafði gamli mað-
tmnn orð á því, að hann þyrfti
að ná tali af Jóni stóra. Það
var vinnufélagi hans og skips-
félagi frá gamalli tíð. Þeir
höfðu oft hitzt og Jón stóri
lcomið í heimsókn til bans áð-
nr en hann veiktist. En enn
hafði bann ekki komið — o;í
það var eins og Jón gamli
hefði eínhverjaV áhyggjur út
af bví.
Lína hríngdi bví og bað fyr-
Ir skilaboð til Jóns stóra. Hann
’kom líka undir kvöldið. Það
var hálfgerður sorgarsvipur á
andliti hans, þegar hann lædd
ist imp tröppurnar og kom inn
I eldhúsið til hennar. Hann
hringsnerist þar vandræðaleg
ur. en sagði svo og horfði með
eftirvæntingu á andlit hennar:
„Er hann m,eð rænu? Ég get
ekki talað við fólk. sem er mik-
ið veikt. Ég get ekki talað við
fólk, sem, líður ílla og ég get
ek.kert gert fyrir. Þess —- þess
veffna hef ég ekki komið, bók
sta-Þeffa ekki borað að koma“
En begar hún bafði sagt hon
um, að hann hefði alltaf verið
með ræuu, og að honum færi
hatnandi, þá réttist úr Jóni
stóra, og áhyggjusvipurinn
hvarf af andlitinu. Hann iðaði
og varð glettinn eins og hann
átti vanda til.
fara og líta á gamla skrögg“.
Svo fór hann upp.
hlýnaði í veðri, fór hann að
klæða sig. Hann hafði að
mestu fengið mátt í vinstri
Nokkru siðar, . þegar Lína handlegginn og ekkert varð
kom upp með kaffi og kökur á heyrt á máli hans, en þegar
bakka, sat Jón stóri á stól-; hann gekk, dróst vinstri fót-
garminum og hallaðist fram
með eitthvað milli handanna,
sem hann stakk í skyndi í
jakkavaxann sjnn og klappaði ur hans hafði komið með frá ekki’rviðstaddurT"Ín stundum
a brjostið a eftir, ibygginn. ? Englandi, sagði hann, 'ög það leit hann út um gluggann sinn
Þeir robbuðu saman, gomlu kenndi hálfkærfngs í rómnum: á ]0ftinú um leið og Einar fór
mennirnir, langt fram á
kvöld.
Næsta dag kom Jón stóri aft-
ur eftir vinnutíma, en fór þá
fljótt aftur.
Um morguninn, þegar Lína
var að búa um gamla manhinn,
fann hún, að honum lá eitt-
hvað á hjlf ta. Hann var allt-
af að ræskja sig, en átti víst
erfitt með að byrja. Svo að
hún vildi hjálpa honum og
sagði:
Var það eitthvað, Jón
minn?“
O, nei“. svaraði hann
dræmt.
En.seinna heyrði húh, 'að
„Ég vil engum
neitt.“
Jóni Steinssyni

skulda j upp á mífli hjósianna, en hann
I sagði ekki neitt. Augun voru
fór fram. > að vísu vökul, en munnurinn
„Það . . . það er þá bezt að Þegar leið fram á vorið og það þagði. — Það var bara einu
inn örlítið. Þegar hann fór út
í fyrsta skipti, með nýjan staf
í hægri hendi, sem Einar son-
sinni, sem hann impraði á því,
að sjórinn væri viðsjáll.
„Ég held að maður hafi nú
ekki slegið slöku við í síðasta
stríði, sigldi alltaf og slapp við
allt. Það var nú það.“
Þau voru hætt að kveðjast
hjónin að honum ásjáandi. Þau
kvöddust alltaf, pegar hann var
„Aldrei hélt ég, að það ætti
fyrir mér að liggja að ganga
til skips, og þá sá hann hve
sonur hans gekk hratt eins og
með montprik í hendinm um hann væri að stökkva frá ein-
göturnar í Reykjavik.‘
..Þeir eru seigir þessir húð-
arjálkar, sem unnið hafa alla
sína ævi í öllum veðrum á sjó
hverju, já, næstum því eins og
hann væri að fiýja.
Á útmánuðum sá gamli mað-
urinn, að Lína hafði breytzt.
og Iandi‘j sagði læknirinn við hafði þykknaði undir
Lí-nu, pegar hann kom einu áhyggjur voru farnar
sinni og Jón var farirm út. „Það
kæmi mér svo sem ekki á ó-
vart þó að hann færi bráðum
að skera rúnir á vanga henn
ar.
Sumarið leið, og enn sóttí
að impra á því, að hann þyrfti ’lon Steinsson nýtt heilbrigði
að fara að vinna.“ , 1 grózkuna. Og aht í einu heyr-
ist nýr barnsgrátur ei'na nótt-
Um sumarið batnaöi gamla
manninum enn meira. Hann
var eiginlega oftast úti. Lá þá
>að var barið í þilið, það var, stundum á Arnarhólstúni og
merki þess, að hann þarfnaðist rabbaði við menn, eða hékk
einhvers, svo að hún fór upp. ' niðri við höfn. En Jón stóri
Hann var brúnaþungur, þeg kom aldrei. Nú fór Jón gamli Jakklinhverju undirTængina
ar hun kom. sjálfur i bankann, þurfti ekki
„Já“, sagði hann og stundi. á Jóni stóra að halda, þó að
„Það er þetta Lína mín. Ég sýnt væri, að hann treysti þess
. ég er nú farinn að *skulda um vini sínum næst sjálfum
bér“. sér.
Hún rak upp stór augu og . Stundum var gamli maður- ] ar, og bátsmaðurinn að sjálf-
ætlaði að segja eitthvað, en inn órólegúr, eins og eitthvert sögðu með. Þegar hann kom
óþol væri í honum, en aðra! heim tíl sín úr v'eiðiförinni,
stundina virtist hann sætta [ rétt í mýflugumynd, var Lína
ina í timburhúsinu við Grett
isgötu. Þá var Einar heima og
lék við hvern sinn fingur. Hann
var heima í fimm daga — og
það hittist vel á. Lína var svo
hamingjusöm. Gamli maðurinn
hjá henni fyrsta daginn, sem
hún lá. Hann hafði svo sem
alltaf gefið henm sængurgjöf.
„Hásteinn" fór svo á veið-
hann lyfti hægri hendinni.
„Nei, láttu mig tala. Ég
skulda þér. Ég ætla að gera
sig við orðinn hlut. Og eitt
letta -upp núna, sko. Það er j binn sa§öi hann upp úr þurru
bezt. Fæðið upp í húsaleíguna, | v\ð TT eftn' að. hann hafðj
en svo er hjúkrunin að auki. í setf þegjandi v.ð utvarpið
Það þýðir víst ekki mikið að, g°Sa stund.
spyrja þig ráða.“ Svo fór hann »'la’ hlutverki manns er .ok
með höndina undir koddann og ið’ lokiö fyrir fnllt °§ fast eftir
kom með peníngaseðla. „Taktu að maður er orðmn svona aum'
við þessu fyrir það, sem af er
legunní. Við sjáum svo til.“
„Ég vil þetta ekki. Ég vil
þetta ekki. Við Einar ...“
En þegar henni virtist hann
ætla að rísa unp 0g hann fór
að titra undir sænginni, þagn-
aði hún.
í,Jæja“, sagðí hún og tók
ur. Svo er nú það.“
Stríðið brauzt út. En skipin
héldu áfram að sigla til Eng-
lands með aflann. Fregnir bár-
ust af vaxandi kafbátahern-
aði — og svo kom fregnin um
fyrsta íslenzka togarann, sem
orðið hafði fyrir árás. Lína
varð óróleg, en það var eins
og hún reyndi sem mest að
við peningunumT „En“, en vera ein með Einari í hvert
húii tók sig á og sagði ekki sinn sem hann kom inn. Jóni
meira. Hún þorði ekki að malda Steinssyni fannst einhvern
í móinn, 1 veginn, að ósætt væri komin
komin á fætur. Hann stóð bara
við í tvo tíma, og þá var allt
hlýtt Qg gott á heimilinu. Hún
fylgdi honum til skips, og þeg-
ar gamli maðurinn horfði á eft
ir þeim út í bifreiðina um leið
og hann ruggaði vöggunni hægt
með vinstri fætinum, sá hann,
að það var enginn asi á Einari
syni hans.
,,Hásteinn“ fór til Englánds,
eða átti að fara þangað. Jón
gamli Steinsson hafði lengi
haft það hlutverk að spyrjast
fyrir um ferðír skipsins hjá út
gerðarfélaginu, og á fimmta
degi rölíi hann þangaS eins og
venja hans var.
„Nei, enn hecfur elski borizt
neitt skeyti.“
Það gat verið allt eðlilegt
með það.
• ir v k k « * r u r (i v n v ( « k v n n ii» n ii n a. t> n k ■ ■ c * n bi c ■>» w k (i r * n CBi e r n v ■• ■< v ■> V r •> ii n c K v « r v »• v v v ii v v r< n
n ■■ ii ■; n n ii i< i. n i n r n ii n »i
laitdisltis
b. i: c u n K c ki ii b ■: ii n r ti« v n w ii u ii K » n n n i. a n ii r ii e r n ii n n & u n n n ci c c ii n c ii m a s n n r i< ii k r m » r n i< n n n « c n n n n n ti n ii c k ti in r ci n I* n n n r n n ■ ■ ■ ■ n
En ekkert; skeyti hafði held •
ur borizí hæsta dag. Hann átti
bágt með að svara Línu, þegai*
hún var að spyrja. Hann sagði
bara:
,Skeyti geta oft tafizt á
svona tímum. Svo geta þeív
hafa fengið skipun um að fara.
á aðra höfn, rneðan peir voru
í hafi.“
Það liðu átta dagar, og han.n
fann, að skrifstofumennirmr
voru orðnir órólegir. Hann var
það líka, en hann sönglaði bara
fyrir munni sér, raulaði á
leiðinni heim — og reyndi að
snúa sig undan spurningum,’
hennar, eh hann var farinn að
finna tortrygginn. spurnar -
svip í augum hennar — og hann
sá, að hún var kvíðin. ■*
Og svo hitti hann kunnan
mann á Arnarhóli einn daginn.
Haran spurði hann varlega unj
„Hástein“>
„Þeir eru famir að óttasí
um hann. Hann er búinn að
vera í tóíf daga, og ekkert
•hefur spurzt til hans. Útgerö-
arfélagið fékk svar við fyrir-
spurn sinni í morgun frá Eng-
landi. Skipið hefur ekki komið
fram“. Maðurimn sá einhvern
titring fara um gamla manninn,
„Þekktuð bér einhvern unj
borð?“
„Það — það ...“ Gamli ma j
urinn reis hægt upp af gráum
steinbekikmHnl., „Já, sonur minrn
var iþar ibátsmaður.“ Hann
leit í kringum sig, eins og harm
væri að leita að eimhverju
„Það . . það er víst bezt fyriý
■mig að koma mér heim til Línu
og barnanna.“
Maðurinn rétti út hondina:
„Fyrirgefið. Ég . „ .“
En Jón gamli Steinsson leit
rétt á útrétta höndima, eins og
hanai vissi ekki, hvað þetta
ætti að þýða. Svo rölti hann ai
stajð, hsegt fyrst, eins og hann
stingi svolítið við, en svo hrað -
ara, beinni í baki og stakk fys-
ir sig .stafmHn.
Þegar .hamn kom heim, stóði
presturfnn í stoíunni, en Lína>.
sat í stólnum með litla barniðt
í fanginu og hin þrjú við hném
Húm grét 'ekld, sat aðeins þög-
ul, jafnvel stolt. Og gamla
manninum datt í hug sýn, sem.
hann sá í æsku. Stoltan hvít-
an fugl, og ungar hans gægðusí,
undan væmgjunum.
Hann sat dálítið hjá henn.u
um kvöldið eftir að börnin;
voru sofnuð. Hann sat bara og
sagði ekki mikið. Hann var
teinréttur og' alveg eins og
hann væri önnarn kafinn viu>
róleg störf. Það var enginn asit
á homrm, Seint gekk hann með:
hemni inn til /barnanna og
horfði á þau soíandi. Hún gekk
þá til garnla mannsins, grúfði
andlitið við öxl ’hans — og grét.
En hann Mappaði á kollinn á>.
henmi og muidraði x skeggið;
„Og' þá berum við tvö ábyrgðx
á þessu, Lína mín, ég og pú.
Ég er ek’ki aldeilis einn eftir —-
og hlutverkin’u ekki lokið . . .
hlutverkinu efeM lokið“.
SvoTelddi hann hana að rúm>
inu hennar og beygði sig til að
taka af hemni sfeóna. En í þvú
hrein litli kúturinn, og hún>
spratt upp, þurrkaði af sér tár •
in.
„Hann vill fá að drekka.“
Hún hneppti frá sér treyjunni,
og þrýstið brjóst sprafek út'
eins og hnappur á fögru blómi.
Þegar barníð var komið á
brjóstið, fór gamli maðurinn
upp til sín.
Næsta dag kom Jón Steins-
son heim með gulan skinn -
jakka og sýndi hemni.
„Ég ætla að hafa hann und-
ir veturinn. En dýr var hann,
drottinn mimn.“ Svo sat hams
Framhald á 6. síðu.