Alþýðublaðið - 19.11.1954, Blaðsíða 8

Föstudagur 19. nóvember 1954
(«81
Óþægilegar staðreyndir.
Gjaldeyrisfoíorð bankanna
miklu hærri en inneip
I ÞHEMUR greinum segir
Morgunblaðið í gær frá
tveim ræðum, sem ég fluíti
á alþingi í fj’rradag um á-
' standið í efnabagsmálum
þjóðarinnar, einkum gjald-
eyrismálunum, og er það í
samræmi við það, að þrem
ráðherrum þótti nauðsvn-
legt að taka tii máls og
verja stefnu ríkisstjórnar-
innar, sumum oftar en einu
sinni.
Þær staðreyndir, sem svo
óþægiiegt reyndist að sagt
skyldi frá, eru í nieginatrið-
um þesssar:
Við lok síðasta mánaðar
var brúttóinneigh íslenzkra
banka erlendis 88,8 millj.
kr. Þegar ábyrg'ðarskuid-
bindingar barikanna (68
millj. kr.) eru dregnar frá,
svo sem bankarnir gera
ávallt í yfirlitum sínum,
verður nettó-inneignin 20,8
millj. kr. Inneignin er aðal-
lega fóigin í dolluium (186,5
m. kr.), en
í Evrópugjaldoyri skuld-
ar þjóðin 75,6 millj. kr. og
í ujuruskiptagjáldeyrj
skuldar hún 22,2 millj.
kr.
Skuid íslendinga vi‘ð
Greiðslubandalag Evrópu
hefur VAXIÐ á síðastliðnu
ári um 55 millj. kr.
Enn fremur verður að
taka tillit til þess. að bank-
arnir höfðu um síðustu mán
aðamót gefið út algjöriega
bindandi GREIÐSLULOF-
■ORÐ vegna vörninnflutn-
dngs samkvæmt frílista, að
upphæð 31,8 millj. kr.,
en það er 11 milij. kr.
meira en nettó-gjaldeyris
eigninni nemur.
Að suYustu ber svo að
hafa hliðsjón af því, að á
bönkunum hvíla miklar
gjaldeyrisskuldbindingar
vegna bátagjakleyriskerf-
isins
(þ. o. mismunur útgcfinna
A-skírteina og afgreiddra
B-skírteina). Nam sú skuld-
binding í septemberlok 42,8
millj. kr.
Gjaldeyrisskuldbinding-
ar bankanna nema því yf-
ir 70 millj. kr., en nettó-
gjaldeyrisinneignin er að-
eins 21 millj. kr.
Þetta er hörmuleg niður-
staða, þegar þess ér gætt,
AÐ utanríkisviöskiptin eru
nú liagstæðari en líklega
tiokkru sinni fyrr, AÐ þjóð-
in hafði á isíðasta ári 213
millj. kr. gjaldeyristekjur
vegna varnarliðsframkvæmd
anna og mun hafa um 200
niillj. kr. gjaldeyristekjur
af þcim í ár, og AÐ birgðir
útflutningsafurða eru nú
næstum 50 millj. kr. minni
en á sama tíma í fyrra. Ef
vel hefði verið haidið á mál
um, ætti allt þetta þrennt
að hafa oi'ðið þess valdandi,
að íslc'ndingar eignuðust
mjög gilda gjaldeyrisvara-
sjóði. Það, að þjóðin á þá
ekki, sannar, að illa hefur
verið á lialdið.
A síðustu 12 mánuðum
hefur nettó-gjaldeyriseigniu
aukizt um 43,4 millj. kr., en
það er ekki einu sinni jafn-
mikið og birgðir af útflutn-
ingsvörum hafa minnkað.
Greiðsluloforð banl/nna
JUKUST á saraa tíma um
3,9 millj. kr.
GYLFI Þ. GÍSIASON.
Bankar skyldaðir lil að lála af
Nýil hlufverk.
Nýtt hlutverk, kvikmynd Ósk-
ars Gíslasonar, verður sýnd í
dag kl. 7 og 9 í Tjarnarbíói
vegna áskorana. — Á mynd-
inni eru Gerður Hjörieifsdótrú:
Óskar Ingimarsson í hlut-
verkum.
eyri fyrir vörum á frílisfa! ]
Frumvarp á þingi um, að þeir verði að af-
henda gjaldeyririinn innan tveggja vikna.
IIARALDUR GUÐMUNDSSON og Guðmundur í. Guð-
mundsson bera fram á alþingi frumvarp um breytingu á lögun*
um um skipan innflutnings og gjaldeyrismála, fjárfestingar-
mála o. fl, og fjallar breytingin um það, að bönkunum sé skylt
að láta af liendi gjaldeyri fyrir vörurn, sem innflutningur er
frjáls á, innan tveggja vikna frá því, er þeim berst beiðni una
hann. Hið sama eigi við um frjálsar gjaldeyrisgreiðslur fyrir
öðru en innflutningi. 1
og
Vísifafan 159 sfig.
í greinargerð er bent á það,
eins og . Alþýðuflokkurinn
vakti athygli á, er lögin voru
til umræðu á þingi i fyrra, að
í þeim: fælist engin breyting,
sem. máli skipti. Innflutningur
væri eftir sem áður háður inn
j flutningsleyfum. Bæði fyrir og
! eftir gildistöku laganna væri
j það á valdi bankanna, hvort og
hvenær iþeir létu af hendi
KAUPLAGSNEFND hefur gjaldeyri til kaupa á vörum,
reiknað út vísitölu íramfærs'u sem innflutningur var jrjáls á.
kostnaðar í Reykjavik hinn 1.
nóvember ,s.l. og reyndist hún
vera 159 stig.
Enn fremur hefur kauplags-
nefnd reiknað út kaupgjalds-
vísitölu fyrir nóvember, meö
tilliti til ákvæða 3. mgr. 6. gr.
laga nr. 22/1950, og reyndist
hún vera 149 stig.
TILLAGA UM FRJALSAN
GJALDEYRI FYRIií
BIFREIÐUM
Svo segir í greinargeró:
,,Nú er komin fram tillaga
til þingsályktunar frá þing-
mönnum úr öðrurn. stjórnar-
flokkanna um, að veittur verði
Sfofnaðar lúðrasveifir barna
og unglinga í skólum bæjarins
.Bærinn beitti sér fyrir stofnuninni..
BÆJARSTJÓRN REYKJAVÍKUR samþykkti á fundi sín-
om í gær að stofna lúðrasveitir barna og unglinga í skólum
bæjarins. Segir í samþykktinni að stofna skuli nú þegar tvær
lúðrasveitir. fyrir 15—16 meðlimi livora.
, Frv. Alþýðuflokksins á alþingi:
Tekjuskattur ekki lagður á bætur
frá Tryggingasfofnun ríkisins
LAGT HEFUR verið fram í efri deild alþingis frumvarp
til laga um breytingu á lögum um tekjuskatt og eignaskatt, —
Flutningsmenn eru Haraldur Guðmundsson og Guðmundur I.
Guðmundsson. Efniskjarni frumvarpsins ei sá, að bætur frá
Tryggingastofnun ríkisins verði undanþegnar tekjuskattit
I skuli einir allra þeirra,
Tillagan fer hér á eítir:
Bæjarstjórn samþykkir að
Stofna lúðrasveitir barna og
unglinga { skólum bæjarins.
Skulu nú þegar stofnaðar
tvær lúðrasveitir fyrir 15—
16 meðlimi hvor.
Bæjarrá'ð felur þeim dr.
Páli Isólfssyni tónskáldi, Jón
asi B. Jónssyni fræðslu'full-
trúa, Paul Pampichler, stjórn
anda Lúðrasveitar Reykja-
víkur, Karli O. Runólfssyni,
stjórnanda Lúðrasveitarinn-
ar Syan's, og Haraldi Guð-
mundssyni, stjórnanda Lúðra
sveitar verkalýðsins, að
ikoma þessari starfsemi á fót.
Bæjarráð lieimilar kaup á
nauðsynlegum hljóðfærum í
þessu skyni.
Tillapjan var samþ. með sam-
hljóða atkv.
Fjölmenni við jarðaríör
Ófafs Hvanndals.
JARÐARFÖR Ólafs Hvann-
dal prentmyndagerðarmeistara
fór fram í gær frá Fríkirkjunni
að viðstöddu fjölmenni. Séra
Þorsteinn Björnsson jarðsöng.
Þeir, sem báru kisíuna, voru
prentmyndagerðarmenn, prenf
smiðjustjórar og blaðamenn og
nánustu vinir og ættingjar.
Frumvarpið hljóðar svo:
1. gr. Aftan við 1. málsgrein
12. gr. laganna bætist: Frá-
dráttur þessi skal þó aldrei
nema lægri upphæð en þeirri,
sem skattgreiðandi hefur feng-
ið greidda í bætur hjá Trygg-
ingastofnun ríkisins á árinu.
2. gr. Lög þessi öðlast þegar
gildi og koma til framkvæmda
við álagningu skatta ári'ð 1955.
í greinargerð með frumvarp
inu segir, að í ljós hafi komið
að ýmsir, er ekki höfðu annað
sér og siínum til framfæris en
bætur frá Tryggignastofnun
r.'kisins, hafi orðið aö greiða
tekjuskatt af bótunum. Gamal
menni og öryrki, sem dvelja á
elliheimili eða sjúkrahúsi og fá
því smávægilegar uppbætur á
ellilaun sín eða örorkubætur,
verða sambvæmt skattalögun-
um að greiða nokkurn tekju-
skatt af þessum bóium. Ekkja,
sem fær ekkjubætur í eitt ár
og barnallfevri að auki, lendir
einnig í tekjuskatti.
ÓSAMRÆMI
í niðurlagi segir svo orðrétt:
Þetta er ósanngjarnt, og
gætir hér ósamræmis milli
tekjuskattslaganna og trygg-
ingalaganna, sem miða bætur
aðeins við brýnustu nauðþurft
ir. Bætur ekkiunnar og gamai
mennisins í ellilheimilinu eru
ekki við það miðaöar. að þessir
aðilar séu af bótum sínum ein-
um aflögufærir um tekjuskatts
greiðslur. Það er og í fvllsta
máta óeðlilegt, að þessir aðilar
eimr allra þeirra, sem
bóta njóta, tekjuskattsskyldir
af bótum sínum. Þessu frum-
varpi er ætlað að snia þennan
galla af lögunum um tekju-
skatt og eignaskatt með því að
taka það fram, að bætur frá
Tryggingastofnun ríkisins skuli
ætíð falla undir persónuffá-
dráttinn að fullu.
frjáls innflutningur á bifreið-
um, og frá þingmunni úf• hin-
um stjórnarfiokknum viðbótar
tillaga um, að jafnframt verði
tryggt, að bankarnir selji á
hverjum tíma öllum, er þess
óska, erlendan gjaJdeyri til
kaupa á bifreiðum.“
NÝR SKILNINGUR í HER-
BÚÐUM STJÓRNARLNNAK
„Þessar tillögur, o;| einkum
þó viðbótartillagan, verða
trauðla skildar á þann veg, að
formæleridur þeirra taiji, að
Framhald á 7. siðu.
Bærinn eignastl
^ vVi , rr
„raohus
REYKJAVIKURBÆR lief^
ur nú eisrnazt „ráðliús“, a. ‘
eignazt „ráðliús“, a. ^
m. k. til bráðabirgða. Skýrði ^
borgarstjóri frá því á bæj-^,
arstjórnarfundi í gær, aðv
bærinn hefði eignazt liús-V
eignina Skúlatún 2, og væriS
liún ætluð undir skrifstofur V
nokkurra sstofnana bæjar- ^
íns, svo og fyrjr bæjarstjórn ^
arfundi. Bærinn keypti upp^
haflega hús þetta ásamt^
Eimskipafélagi Islands, en ^
nú hefur bærinn keypt hlut^
Eimskips og á því allt húsið. v
Kvað borgarstjóri bæinn
því bafa eignazt mjög gottý
bráðabirgðahúsna-ði. Gat S
hann þess að liinn nýi bæj-S
arstjórnarisalur, er þar hef-S
ur verið komi’ð fyrir, væri^
mun stærri en Kaupþings- ^
salurinn, er orðið hefur að'
notazt
við um langt
skeið. (
Frá bæjarstjórnarfund?;
Ihaldið fellir að veifa kaup-
endum Búsfaðahúsa géð lán
BÆJARSTJÓRNARÍHALDIÐ felldi á bæjarstjórnarfundí
í gær tillögu Alfreðs Gíslasonav og Bárðar Daníelssonar um ao
veita væntanlegum kaupendum raðhúsa í Bústaðahverfi lára
með 4% ársvöxtum til 40 ára. Þótti íhaldinu þetta of góð kjöra
að
Bæjarráð hafðl áður sam-
þykkt að veita lán rneð 5Vé%
ársvöxtum til 25 ára. Lagði
borgarstjóri til að sú tillaga
yrði samlþykkt. Var tillagan
samþykkt með 8: 7 atkv. og
þar með þeir aðrir skilmálar,
er bæjarráð hafði samþykkt,
en þeir eru þessir:
að liúsin verði seld fokheld fyr | fram
ir kostnaðarverð. Kaupend-
ur fullgeri sjálfir.
að bærinn gefi kaupendum
kost á að enduvgreiða kaup
verðið með 5% ársvöxt-
uni á 25 árum. Trygging 1.
veðréttur.
að krafizt ver'ði innborgunar
tryggingarfjár á svipaðan
liátt og er íbúðir voru seld-
ar á árunum 1950—’51.
skilniálar verði að öðn*
leyti sambærilegir vjð skil-
mála um sölu íbúða í hverf
inu.
Guðmundur Vigfússon baf
þá tillögu, sð lánstími
yrði 50 ár og vextir 3%. Sú
tillaga var felld með 8 atkv.
íhaldsins gegn 6 otkvæðum
(Framsókn sat hjá).
Tillaga Alfreðs og Bárðar
var felld með 8 atkv. íhaldsins
gegn 7.