Alþýðublaðið - 06.03.1928, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MlIwarpIII
Sísarsta llI©lafilSIagíæff,-
laaál nétiiMSBis.
Ötisrasa’pssÉöðisi s Sej/Jílssvsk.
WÉðvíEi’pssÉöö ÍslasssBs.
Eftir Kristófer Grímsson.
---- (Frh.)
Ég ska.1 geta hins helzta, er ég
vil að útvarpsstöð hér á landi
leggi áherzlu á.
Hafa stuttan víðvarpstíma í
byrj'un, esn vanda sérstaklega til
efnjs.,
1. Veðurfregnir, almennar fréttir
og tilkynp,ingar.
2. Almenin fræðsla, svo sem há-
skóli og' stúdientafræðslan, einn-
ig uppl&stur úr úrvalsritum. Rík-
ið hefir góða aðstöðu til þess að
láta í té góða krafta til almennr-
ar fræðslu án mikils aukakoistn-
aðar.
3. Barnáfræðsla. Mikið gagn
mætti gera á þesisu sviði. Þar ætti
fræðslumálaistjóri og valdir kenn-
arar að hafa aðalstjóm.
,4. Guðsþjónustur og fyrirlestrar
um andleg mál. Þar ætti guð-
fræðideild háskólanis að hafa for-
ustú. Víðvarpið verður að fá að
njóta beztu starfskrafta í þess-
ari grein, eins og á öllum sviðum
menniugarinnar. Ekki vil ég neita
nokkrum trúmálaflokki um mál-
frelsi, þó ég persónulega ó'Ski
helzt fræðslu um þróunar og
bræðralagskennihgar guðspekinn-
ar.
5. Sönglist; bpn er fegurst allra
lista; verður því að leggja mikla
áherzlu á hana. Endurvarp frá ná-
grannalöndunum á samsöng og
einscng mundi mörgum kærkom-
ið. Ástæðíá væri til þess, að gera
þeim söngmönnum og öðrum
listamönnum, er hingað' koma að
leita sér fjár, að skylidu, að látia
einu sinni til sín heyra í víð-
varpið.
Fræðsla um Iandbúnað undir
stjórn Búnaðarfélags Islands. Mjög
mikið mætti vinna í þessu efni
bændum til gagns, einkum þó ef
ríkið legði meiri áherzlu á verk-
legar leiðbeiningar. Víðvarpið
gæti þannig orðið mjög stór
þáttur í verklegri menninigu land-
búnaðar bænda. Framtíð þjóðar-
Innnr byggist m&st á því, að sem
allra flestir geti lxfað af Iandbún-
nði.
n Húsmæðrafræðsla er mjög
þörf og mundi flestum kærkomin,
bæði til sjávar og sveita. Ætti
það að vera að einhverju leyti
matreiðslukensla, ten þó sérstaklega
fræðsla um uppeldi barna. Þar
þarf bæði heilsu- og uppeldis-
fræðingur að koma til.
8. Almenn heilsufræði umdir
forustu læknaidieildar háskólans.
Allir rnunu viðurkenna þörf á
þessu atriði.
9. Tungumálakensla. Ég þykist
vita, að námskeið þau, er ót-
varpsstöðin hér hefir haft í >ensku
Og esperanto geta koimið áhugá-
sömum m'önnum að fullum not-
um við tungumálanám. Mest á-
herzla sé lögð á esperanto; líklegt
að það verði aðalsaimbandsliður
milli þjóðanna í framtíðinni,
einkum þó vegna víðvarpsins. Ég
■ h&ld þjóðirnar verði aldriei sam-
mála urn það aÖ nota t. d. ensku
fyrir víðvarpsmál. Margt mundum
við gjarnan vilja segja heiminum
um land vort og þjóð, ekki rnund-
um við segjá það á íslenzku;
margir mundu vilja nota mskuna,
een innan fárra ára hlýtur espe-
rantó að verða tekið fram yfir
enskuna.
10. Stjórmnálaíræðsla er þarfur
liður á víðvarpsskránni. Þar eiga
anenn að heyra hverjar aðferðir
stjórnmálaílokkarnir telja sæmi-
legasta fyrir einstaklinga og þjóð-
ir í baráttunni fyrir lífinu. Þess-
ari fræðslu mun þjóðin bíða eftir
með óþreyju. Á blöðunum einum
verður ekki bygð hlutlaus fræðsla.
Flokksforingjarnir þurfa að tala
við þjóðina persónulega. Æski-
legt væri einniig að fá þingTæður.
11. Leiklist frá Leikfélagi
Reykjavíkur og ýmsir gamanleik-
ir, einniig gamansöngvar öðru
hverju. Nauðsynlegt að fá menn
til að hlægja, til þess eru gam-
anl&ikir bezt lagaðir, þó nokkuð
bresti á, þegar ekki er hægt að
sjá persónurnar.
12. Hljómleikar alls konar. Þeir
eru sjálfsagðir, en svo mikið má
senda af þeiim,, að leiðindum
valdi. Orgel og fiðla mun möhg-
um þykja skemtilegt.
Þetta er þá hið helzta, sem mér
d.ettur í hug að væntanleg víð-
varpsstöð íslands ætti að senda
almenningi, en vafalaust verður
það fjölmargt fleira er timar Jíða.
Ég veit að víðvarpið markar
glögt spor í mienniingarsögu þjóð-
arinnar, sé sæmleiga á haldið.
Það á alveg sérstakt erindi ,til
okkar til þess að bæta úr þeirri
eihangrun, sem við eigum við ,að
búa, en einangrunin léiðir af ^sér
kyrrstöðu í þjóðlífinu. Hið dásam-
lega loftsamband, sem nú getur
tengt okkur saman, mun þvi ,flýta
fyrir bættum samgöngum á sjó
og landi. Það getur gert pkkur að
bjartsýnni og betri þjóð. Vinnum
því öll í sam&iningu að því að
víðvarp komist sem fyrst inn á
hvert heimili á lanidinu, einkum
þó sveitaheimilin.
Kynnum þjóðinni helztu menn-
ingarstefnur nútímans. Leiðum
hana inn í töfralönd sönglistar.
Uppskeran mun verða betri synir
og dætur, en þá er tilganginum
náð.
ISeörf delld.
Kaffi- og sykur-tollurinn.
Eins og áður heíir verið skýrt
frá, flutti Héðinn Valdimarsson
þá br&ytingatillögu við frv. stjóin-
arinnar um framlengingu gengis-
viðaukans, að hann skyldi ekki
ná til kaffis né sykurs, en að
öðrum ko>sti lagði bann til sem
fjárhagsnefndarmaður, að frumv.
yrði felt. Hinir nefndarmiennirnir
vildu láta samþykkja frv. óbreytt
og þar m&ð framlengjá gengisvið-
aukann á kaffi- og svkur-tolli.
Þó kom,u þ&ir sér ekki samian um
að leggja þiað til í fólagi, h-eidur
skiluðu fialld. Stef. og Hannes
áliti sér í lagi, en Ól. Thors og
Sig. Eggerz í öðru lagi, og voru
þó bæði samhljóða. Málið kom í
gær til 2. umr. Héðinn kvað það
skiljanlegt, að. Ól. Th. og Sig.,
Egg. væru- á móti því, að kaffi-
og sykur-tollurinn væri minkað-
ur. Væri það samkvæmt annari
framkomu þeirra í þjóðmálum.
Hitt hefði síður verið ætlandi, að
„Framsóknar“-m.ienn gerðu slíkt
hið sama. Nafnakali fór fram um
tillögu Ilé&ins, og var hún feld
fneð 20 atkv. gegn 5. Auk Alþýðu-
flokksfulltrúanna voru þeir Há-
kon og Jóhann einir með' því, að
dálítið væri dr&gið úr kaffi- og
sykur-verðinu með lækkun tolls-
ins. Allir aðrir viðstaddir á móti.
Gengisviðau\rafrv. var síðan ,víisað
til 3. umr. gegn atkvæðum jafn-
aðarmanna.
W
Breytingas1 á hegningarlögun-
um o. fl.
Frv. stjórnarinnar um, breyting-
ar á hegningarlögunum, fór til
2. um,r„ en nokkuð var þó dregið
úr ákvæðum slæpingjabálksins
og sumtíhonum gert vafasamara.
Stóðu þar að Gunnar og tveir í-
haldsmenn (Magnús Guðm. og-
Hákon), sem mynduðu meiri hluta
í allshn. Héðinn skilaði miinni
hluta áliti, og ydldi láta sami-
þykkja frv. óbr&ytt, en 5. nefnd-
armaður, Bernharð, var veikur,
þegar neíndin hafði málið til
meðferðar. — Jónas ráðherra
skýrði frá því, að dr. Björn Þórð-
arson hæstarétíarritari hefði sám-
ið frv. Kvað Jónas varla ráð fyrir
því gerandi, að það yrði í snatri
orðað upp til bóta, og óskaði,
að það væri samþykt óbr&ytt.
Jafnfraxnt gat hann þ8«s, að hann
h&fði falið þeim, dr. Birn-i og
Ólafi Lárussyni prðfessor að
vinna að gagngerðri endurskoðun
á hegningarlöggjöfiuni, en bjóst
v;ið, að til þess starfs þurfi tvö
ár. — Svo fór samt, að bneytingar
þeirra Gunnars og ihaldsmann-
feur frasn frá fríkirk|iUEiii£ á
fbssíradaglBsiia keinnr hefst
kl. 2 e. li. Sr Fríkirkjan þwí
fremur vaiin til pessarar
sorgaratkafnau* ew ctómkirkjj*
an, að háii rárnar fleiri menn
og er petta gert til pess, að
sem fiiestir geti verlð vlð. fsað
ei’ti 1® lík, semm þarna verða
kafln ót f einss, og eru fsau
af pessram kmeiub :
©lafl Jóhannssyni, vélstjórac
Skála Einarssyni, vélstjóra.
Graðjóni A. Jónssyisi, káseta.
Ólafi Jónssyni, kyndara.
Stefáni Einarssyni, hryta.
Arna Kr. syni haims.
Ingva B. Ejörssssyni, loftsk.m,
Haraldl Einarssysni, káseta.
Jólianni Jóhannssyni, taáseta
Eyþór IS. AsgrSanssyni, háseta.
anna voru samþyktar. Kvarnaðist
nógu mikið úr „Framsóknar“-
flokknum til þess. Voru íhalds-
mennirnir ailir, sem viðstaddiE
voru, með því að „krukka“ í frv„
Sig. Eigg., Gunnar, Ben. Sv„ Bem-
harð, Halld. Stef. og Hannes, en
aðrir deildarmenn fylgdu frv. ó-
breyttu.
Ftv. um nauðungaruppboð á
fasteignum og skipum var gert að
lögum. Sé ieitt uppboð, en auglýst
þrisvar. Þingskapabreytingafrum-
varpið var endursent e. d„ en feld
tillaga frá H. Stef. um að bæta
sveitarmálanefnd við fastaneíndii:
hvorrar deildar alþingis.
Frv. um breytingar á jarðrækt-
arlögunum var nokkuð rætt, en
frh. 3. nmr. síðan freistað. Varð á-
greiningur út af tilhögun verk-
færakaupasjóðs handa bændum.
— Haraldur og Lárus flytja tiil-
lögu um, að bæjar- og hreppsfé-
lög skuli hafa jafnan rétt til
jarðabótastyrks einis og eimstákir
menn, en hingað til hafa bæjar-
félög og kauptún ekki orðið
styrkisins aCnjötandi. Bjarni s.uddi
einidregið tillögu þeirra.
Efrfi defild
í gær.
Frv. til hjúalaga var samþ. sem
lög. Til annarar umræðu voru
siamþ. þessi frv.: Heimild landS-
stj. til ríkisreksturs á viðvarpi, um
eftirgjöf á skattgreiðslu Eimi-
skipafél. um nokkurt árabil, um
að skylda prentsmiðjur til þesS
að gefa amtsbókasafni Færeyiniga
eitt eintak af öllu prentuðu, og
frv. um tannlækningar. Til 3. unir
ræðu' var samþ. laxafrumvarpið.