Alþýðublaðið - 12.02.1956, Blaðsíða 4

4
Alfrýðubíaðig
Sunnudagnr 12. febrúar 195®
Útgefandi: Alþjðuflol(l(mriu».
Ritstjóri: Helgi Samunáttuu.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmuruuu.
Blaðamenn: Björgvin Guðmuuátuu mg
Loftur Guðmundssou.
Auglýsingastjóri: Emilía Samútliááttér.
Ritstjórnarsimar: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusimi: 4900.
Alþýðuprentsmiðjan, HverfitgðHt I—íi.
Atþriftarverð 15JX) á mánuði. t huuotðim ljOO.
Hlœgilegur tvísöngur
MORGUNBLAÐIÐ hefur
öðru hvoru vikið að því und-
anfarna mánuði, hvað það sé
furðulegt uppátæki, ef stofn
að verði til kosningabanda-
iags milli tveggja eða fleiri
flokka. Kommúnistar tóku
svo undir þennan íhaldssöng
c útvarpsumræðunum á dög-
unum. Hvorugum ferst þó að
vera með þessi sýndarlæti.
Hér eru sem sé hafðar í
frammi hlægilegar blekking-
ar, þegar stríkkar á leyni-
þræðinum milli Ólafs Thors
og Einars Olgelrssonar.
Tilgangur kosningabanda-
lags er sá, að tveir eða fleiri
flokkar, sem gera með sér
málefnasamning, reyna að
fá hreinan meirihluta í kosn
ingum með stjórnarmyndun
fyrir augum. Nú er flokka-
skipunin hér á landi með
þeim hætti, að enginn stjórn
málaflokkur getur gert sér
von um þingmeirihluta í
náinni framtíð. Þess vegna
hljóta tveir eða fleiri flokk-
ar að efna til samstarfs, svo
að landið verði ekki stjórn-
Iaust. Þetta hefur reynsla
undanfarinna ára sannað.
Og vissulega er lýðræðis-
legra að gengið sé frá mál-
efnasamningi fyrir en eftir
kosningar. Þá gefst kjósend-
um kostur þess að fella dóm
um stefnu og úrræði væntan
legrar ríkisstjórnar í stað
þess að fela flokksforingj-
unum allt vald og alla
ábyrgð í þessu efni. Hug-
myndin um kosningabanda-
Iög eru þannig lýðræðinu til
styrktar, þó að íhaldið og
kornmúnistar vilji ekki við-
urkenna þá staðreynd af því
að öfgaaðilarnir í íslenzkum
stjórnmálum telja umrætt
fyrirkomulag óhagstætt sér
eins og nú horfir.
Sú var samt tíðin, að
Sjálfstæðisflokkurinn hafði
ekkert á móti hugmyndinni
um kosningabandalag.
Öðru nær. Hann reyndi
ekki alls fyrir löngu að ná
meirihluta á alþingi með
kosningabandalagi við
Bændaflokkinn sáluga. Þá
var þetta fyrirkomulag lýð-
ræðislegt og farsælt að
dómi Morgunblaðsins og
foringja Sjálfstæðisflokks-
ins af því að það gat orð-
ið íhaldinu til framdráttar.
Ennfremur er vitað mál, að
nágrannaþjóðir okkar tíðka
kosningabandalög með svip
uðu fyrirkomulagi og nú
er ráðgert hér. Þær hafa
Fór vegabré
þó ekki verið sakaðar um
ólýðræðislegt stjórnarfar í
Morgunblaðinu hingað til.
Þannig er hægt að færa
mörg rök að því, að afstaða
íhaldsins í þessu sambandi
stafar af því einu, að það
óttast um völd sín og áhrif.
Auðvitað datt engum
í hug að telja kosn-
ingabandalag Sjálfstæðis-
flokksins og Bændaflokksins
ólýðræðislegt. Það var ekk-
srt annan en skiljanleg við-
leitni til að ná þingmeiri-
hluta. Flokkunum tókst að
gera með sér samkomulag
um málefni og frambjóðend-
ur, og þar með var ekkert
við því að segja, þó að þeir
efndu til kosningabanda-
lags. Og hafi Morgunblaoið
skipt um skoðun í þessu sam
bandi, þá verður það að
byrja á því að fordæma at-
hæfi Sjálfstæðisflokksins og
stimpla það ólýðræðisleg't
Sennilega verður bið á slíku.
Kommúnistum ferst því
síður að hamast í ræðu og
riti gegn hugmyndinni um
kosningabandalög. Sain-
herjar þeirra víðs vegar
um heim hafa þennan bátt
á og telja hann í samræmi
við fullkomnasta lýðræði
veraldarinnar! Sósíalista-
flokkurinn myndi heldur
ekki hafa neitt við hug-
myndina um kosninga-
bandalög að athuga, ef
jafnaðarmenn eða einhverj
ir aðrir fengjust til sam-
starfs við Einar Olgeirsson,
Brynjólf Bjarnason og sálu
félaga þeirra. Afstaða Sósí-
alistaflokksins markast af
einangrun hans og feigðar-
ótta. Og honum er sæmst
að játa, að harm sé á móti
hugmyndinni um kosninga
bandalög þangað til hann
fái að vera með. Það er
sannleikur málsins, og sann
leikurinn er sagna beztur.
Oft er réttilega á það bent,
að íslenzku stjórnmála-
flokkarnir séu of margir og
allt of mikil tvísýna á því
í kosningum, hverjir veljist
til landsstjórnar. Úr þessu er
hægt að bæta með kosninga-
bandalögum. Þau tryggja
kjósendum úrskurðarvald,
sem þeim ber, og myndu
kannski smám saman þoka
flokkaskipuninni í áttina að
tveggja flokka kerfinu. Sú
þróun er æskileg að dómi
allra annarra en þeirra, sem
kvíða hlutskipti utanveltur.n
ar.
í lítið þorp á
er Schatten-
Landamærin
kirkjunni og
KUNNINGJAR mínir verða
undrandi þegar ég segi þeim að
ég hafi farið inn fyrir járntjald
ið án vegabréfsáritunar, meira
að segja án vegabréfs. Ég hef
haft gaman af að segja þá sögu
síðan ég kom heim frá Austur-
ríki fyrir nokkrum vikum. „Þið
getið auðveldlega leikið þetta
eftir sjálf“, segi ég hógvær
mjög til þess að koma í veg fyr-
ir að fólk haldi að ég sé að
grobba eða fari með ýkjusögu.
AUÐVELD FERÐ.
Þannig er mál með vexti, að
ég ók, ásamt austurrússneskum
kunningja mínum frá Vínar-
borg að ungversku landamær-
unum suður af Eisenstadt í
Burgenlandi, þar sem mig lang
aði til að líta þetta „járntjald“
eigin augum. Nú er orðið auð-
velt að ferðast að ungversku
landamærunum síðan Rússar
kvöddu heim setulið sitt úr aust
urhluta Austurríkis síðast lið-
ið haust.
Við ókum inn
landamærunum
dorf nefnist.
liggja meðfram
við gengum um kirkjugarðinn
að gaddavírsgirðingunni. Þorps
búar voru margir að vinnu í
gárðinum, slógu grasið, snyrtu
umhverfis leiðin og skreyttu
þau því að Allra sálna messa
fór í hönd. Allar voru konurn-
ar svartklæddar, báru klútskýl-
ur um höfuð sér og unnu þegj-
andi. Það var eins og dapurleiki
umhverfisins hefði náð tökum
á þeim.
VIÐ JAÐAR JÁRNTJALDS-
INS.
Þokumistur hvíldi yfir land-
inu, en upp úr þokuhafinu
gnæfðu varðturnarnir, þar sem
óséðir varðmenn fylgdust með
öllu, er gerðist í nágrenninu. í
hverjum slíkum turni, — en
þeir standa með tæpra fimm
hundrað metra millibili með-
fram öllum landamærunum, —
standa tveir ungverskir her-
menn vopnaðir hríðskotabyss-
um, reiðubúnir að framkvæma
þá skipun að skjóta vægðar-
laust hvern þann, sem leita
kann yfir landamærin.
Handan við gaddavírsgirð-
inguna var breið ræma, þar sem
jörðin hafði verið plægð og jarð
sprengjum komið fyrir. Þar tók
við Ungverjaland, og Rúmenía
enn fjær, — síðan hin víða
rússneska slétta alla leið til
Vladivostock, um heiminn hálf-
an.
Skammt frá Schattendorf er
lítið brautarstöðvarþorp, Leip-
ersbach. Þaðan halda lestirnar
inn í Ungverjaland, inn fyrir
jaðar járntjaldsins. Þarna geng-
ur tota úr Ungverjalandi inn í
Austurríki, og járnbrautin ligg-
ur þvert yfir þessa totu og síð-
an aftur út fyrir jaðar járn-
tjaldsins, inn í Austurríki.
„NEI!“ SAGÐI ÉG.
Við stigum úr bifreiðinni í
nánd við járnbrautarstöðina og
báðum bifreiðarstjórann að aka
eins og leið lág meðfram landa-
mærunum, fyrir totuna, og bíða
okkar við járnbrautarstöðina í
Deutschkreuz fyrir handan. Síð
an gengum við upp þrepin að
brautarstöðinni og inn í gegn-
um afgreiðslusalinn, út á braut
arpallinn, og rakleitt inn í lest-
ina, sem þar beið búin til brott-
ferðar. Aðeins tveir farþega-
vagnar voru í lestinni og báðir
tómir.
„Ætla herrarnir að fara úr
vegninum í Ungverjalandi?“
spurði brautarþjónninn.
„Nei!“ svaraði ég, hátt og á-
kveðið.
FJOLGAR I VOGNUNUM.
Nokkrum mínútum síðar stað
næmdist lest frá Vínarborg við
pallana. Fjöldi farþega kom út
Framhald á 7. síðu.
KVIKMYNÐIR

Rainier prins og Grace Kelly á heimili hennar í Philadel-
phiu er trúlofun þeirra varð gerð opinber.
UNDANFARIÐ hefur ekki
vrerið svo lítið rætt um Rain-
er prins og Grace Kelly og
mætti kannski segja, að það
sé að bera í bakkafullan læk-
inn að fara að minnast á þau
hér. Þó langar mig til að
eyða nokkru rúmi til að minn
ast fáum orðum á þau.
Það mun hafa verið hiirð-
prestur Rainers, sem átti ekki
hvað minnstan þátt í að hann
íét af hinu fyrra líferni sínu
og ævintýrum, m.a. með leik-
konunni frönsku, Gisele Pa-
eal, og ákvað að lokum að
Leita sér kvonfangs' í fullri
alvöru. Prestur þessi heitir
Francis Tucker og er frá
Wilmington, Del., í Banda-
ríkjunum. Auk þess að vera
hirðprestur' Rainers var hann
einnig ráðgjafi hans um flest
mál, og má segja, að öll stjórn
dvergríkisins Monaco hafi
breytzt til batnaðar við komu
hans til staðarins. Einkunn-
arorð Grimaldi ættarinnar,
„Deo Juvante“, eða „Með
guðs hjálp“, voru á ný í
heiðri höfð og allt breyttist
til batnaðar.
Svo var það eitt sinn að
kvikmyndaleikkona að nafni
Grace Kelly var stödd í I,as
Vegas Miðjarðarhafsins, en
þar var verið að taka kvik-
myndina „To catch á thief“.
Prins staðarins, Rainer III.,
sýndi henni við þetta tæki-
færi höll sína og blöð stað-
arins sögðu samstundis, að
hér væri eitthvað á seiði.
Prinsinn mótmælti þessu
ekki aðeins við vini sína, held
ur einnig í útvarpi staðarins
og réðst harkalega á „sorp-
blaðamennskuna“. Eftir þessu
að dæma hefur hvorugu
þeirra dottið í hug, að þessi
höll yrði seinna meir sameig-
inlegt heimili þeirra.
Eittlivað hefur þeim þó far
ið fleira á milli en venjulegt
kurteisishjal, því að upp frá
þessu tókust með þeim vin-
samleg bréfaskipti. Þegar svo
séra Tucker og prinsinn fóru
til Bandaríkjanna á síðast
liðnu ári hitti prinsinn leik-
konuna á ný og lauk þeim
kynnum svo, að faðir hennar,
jack Kellv, tilkynnti opin-
berlega að þau væru trúlof-
uð, frá lieimili sínu í Phila-
delphiu. Viðbrögðin í Mona-
co voru snögg og var tilkynnt
þar litlu seinna að brúðkaup
þeirra, borgaralegt og kirk-ju
legt, myndi fara fram í Mona-
co. Prinsinn afturkallaði til-
kynningu þessa þó fljótlega
og sagði, að aðeins myndi
fara fram kirkjuleg vígsla í
heimakirkju brúðarinnar,
þar eð þau væru bæði kaþólsk
og því í einskis þágu að láta
fara fram borgaralega vígslu.
Grace Kelly á þó enn ólok-
ið leik í tveim myndum fyrir
kvikmyndafélagið Metro-
Goldwin-Mayer og eiga þær
að heita „High Society“ og
„Designed Woman“. Talsmað
ur félagsins sagði í blaðavið-
tali í byrjun janúar, að er
hún hefði lokið leik sínum
í fyrri myndinni, væri lík-
legt að bruðkaup þeirra færi
fram og gætu þau jafnvel far-
ið í stuíta brúðkaupsferð
áður en taka seinni myndar-
innar hæfist. E£ svo færi, sem
þessi talsmaður segir, myndi
það verða í fyrsta skipti, að
furstafrú leikur aðalhlutverk
í kvikmynd.
Það verður þægilegt fyrir
Grace Kelly, að flytja til Mo-
naco með allar eignir sínar,
því að þegnar dvergaríkisins
eru skattfrjálsir. Hitt gæti
svo haft alvarlegri afleiðing-
ar, ef þau hjónin skyldu ekki
eignast afkomendur, því að
þá verður landið hluti af
Frakklandi og verða þegnarn
ir að gjalda skatt samkvæmt
frönskum lögum. Því mun
það verða númer eitt hjá
þeim hjónum að eignast af-
komendur til að tryggja við-
hald ríkisins þó að smátt sé,
eða lítið stærra en Gentral
Park.
Vafalítið eiga svo frímerkja
safnarar eftir að sjá Grace
Kelly oft á frímerkjum ríkis-
ins.
S.Þ.
S
S
S
S
S
S
;.S
S
s
s
s
s
,s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
\
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
V
s
s
s
s