Alþýðublaðið - 10.05.1956, Blaðsíða 4

AlþySuhlaðia
Fimmtudagur 10. maí 1Í556
Úigefandi: Alþýðuflökkuriim.
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sfgvaldi Hjálmarson.
Blaðamenn: Björgvin Guðmundsson og
Loftur Guðmundsson.
Auglýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttir.
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902.
Auglýsingasími'. 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði.
Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgötu 8 — 10.
Hvar er Konni?
MORGUNBLAÐIÐ Lyt-
ur enn þann boðskap. að
fundahöld Alþýðuflokksins
Dg Framsóknarflokksins
víðs vegar um land séu tal-
andi tákn hræðslunnar viö
kjósendur! Með öðrum orð-
um: Mennirnir, sem ræða
málefnin í áheyrn þjóðar-
innar, eru hræddir við kjós-
endur, en hinir, er sitja
heima og forðast fólkið, eiga
sigurinn vísan. Þetta er
Morgunblaðsspeki, sem seg-
Staðreyndirnar eru líins
vegar í mikilli mótsögri við
málflutning Morgunblaðs-
ins. Fundir Alþýðuflokks-
ins og Framsóknarflokks-
ins eru mjög fjölsóttir og
bera vitni um almennan á-
huga. Sums staðar er
kosningaundirbúningusinn
lflcastur því sem kjördagur-
inn væri um næstu hclgi.
Og þetta er einmitt árang-
ur þess að ræða málefuin
í áheyrn þjóðarinnar og
gefa fólkinu kost á því að
taka þátt í umræðunum,
setja fram skoðanir sínar og
áhugamál og marka af-
stöðuna í kosningabavátt-
unni. Hræðslubandalagið
þarf ekki á skemmtikröft-
um að halda til að málsvör-
um þess sé veitt áheyrn
og athygli. En Sjálfstæðis-
flokkurinn forðast umræð-
ur eins og heitan eldinn,
þegar undan er skilin þátt-
taka Gísla Jónssonar í
fundum Alþýðuflokksins
og Framsóknarflokksins í
Barðastrandarsýslu. Hann
leitar í fjölmennið til að
kveðja.
Þegjandaskapur íhaldsins
sýnir og sannar, hvað það tei
ur sig standa höllum fæti á
glímupalli opinberra um-
ræðna. Sjálfstæðisflokkur-
inn á ýmsum snjöllum ræðu
Rógur dánarbúsins
ÞJÓÐVILJINN kallar Al-
þýðuflokkinn hlutafélag og
ber honum á brýn þjófnaö.
En væri ekki ástæða til þess
fýrir skriffinna kommúnista
blaðsins að athuga, hvað
Finnbogi Rútur og Hannibal
Valdimarsson höfðu að segja
á sínum tíma um eignarná!
verkalýðsfélaganna í Reykja
vík? Umsagnir þeirra eru at
hyglisvert fylgisskjal með úr
Krústjov lét berast með streumnum -
mönnum á að skipa. En þeir
láta ekki til sín hr,ira.
Hvers vegna ekki? Svarið
liggur í augum uppi. Menn-
ina vantar málefni. Þeir telja
ráðlegast að sætta sig við
flokksfundi. En þeir reynast
ósköp fásóttir og svara því
naumast kostnaði. Meginor
sök þess er sú, að Sjálfstæð
isflokkurinn hefur ir.isst
bezta skemmtiatriði sitt
með einhverjum einkenni-
iegum hætti.
Hér er átt við togleðms
strákinn Konna, sem undan
farin ár hefur fengið fóJk
til að koma á fundi og
skemmtanir Sjálfstæðis-
flokksins og sætta sig við
að hlusta á Ólaf Thors og
Bjarna Benediktsson. Nu
er engu líkara en Konni
hafi sagt skilið við íhaldið.
Hann kemur hvergi við
sögu í kosningabaráttumii,
íhaldið verður þess vegna
að koma sér upp nýju
skemmtiatriði. Hvernig
væri að nota tónlistavá-
huga Bjarna Benediktsson
ar í flokksþágu og láta
hann syngja á almanna-
færi? Eitthvað verður að
gera í tilbreytingarskyni
fyrst íhaldið er orðið hrætt
við Konna eða togleöurs-
strákurinn orðinn andvíg-
ur Ólafi og Bjarna. En síð-
ast af öllu mun Sjálfstæðis
flokkurinn grípa til þess
ráðs að reyna að rökræða
málefni sín í áheyrn þjóð-
arinnar eins og Alþýðu-
flokkurinn og Framsóknar
flokkurinn. Það væri
hræðslumerki að dómi
Morgunblaðsins og spek-
inganna í Holsteini!
Hræðslubandalagið mun
aftur á móti halda funda-
höldunum áfram. Það hefur
heldur ekki misst neinn
Konna.
skurði dómstólanna.
Annars lætur Alþýðublaö
ið sér í léttu rúmi liggja. þó
að dánarbú Sósíalistaflokks-
ins rifji upp gamlan og
dæmdan róg í rökþrotum
sínum og vonbrigðum. Hitt
er talandi tákn um siðferði
Valdimarssona í nýju vist-
inni, að þeir skuli levfa róg
inn, sem þeim var áður við
urstyggð.
ISAAC DEUTSCHER, höf-
undur hinnar miklu og frægu
ævisögu Stalins, vinnur nú að
því að skjrifa ævílsögu Trot-
skys. Að undanförnu hefur
hann dvalizt í Noregi til að
afla sér upplýsinga um dvöl
Trotskys þar 1936—37. Isaac
Deutcher var einn af sambylt-
ingarmönnum þeirra Lenins,
Trotskys og Stalins, en fór út
af línunni og hefur síðan gerzt
sagnfræðingur byltingariima-
bilsins.
Norskir blaðamenn áttu tal
við hann í Osló og inntu hann
álits varðandi þróun málanna
í Moskva að undanförnu. Fór-
ust honum meðal annars orð
á þessa leið.
KOM EKK.I Á ÓVAET.
Ekkert af því, sem fram hef-
ur komið að undanförnu,
reynist meira en ég vissi Því
til sönnunar get ég bent á það,
að ég tel mig ekki þurfa að
breyta einni einustu setningu
í ritverki mínu um ævi Stal-
ins vegna þeirra „upplýsinga“
sem félagar hans hafa um hann
gefið. Ef til vill getur afsiöðu-
breytingin gagnvart Stalin
orðið sterkari en staðreyndir
standa til, enda þótt sú sé ekki
raunin enn sem komið er. Eg
hef ekki talið Stalin einan
eiga sök á öllu, sem úrhendis
fór, enda tel ég það ekki rétt.
Félagar hans legg'ja mikla á-
herzlu á það, að hann hafi gerzt
einráður í flokknum, en sést
yfir það, að það gat hann etiki
orðið nema fyrir þeirra at-
beina, beinlínis og óbeinlínis.
Þeir, sem gera einn mann á-
byrgan fyrir öllu því, gera að
honum harðari hríð en sagn-
fræðingar, er reyna að lesa
atburðarásina hlutlaust niður í
kjölinn.
SAGNFRÆÐILEGT
RÉTTLÆTI.
Eg tel með öllu ósennilcgt,
'að rússneskum sagnfræðingum
takizt að halda dómi Stalins
yfir Trotsky óbreyttum í aug-
um almennings, um leið og
þeir rífa niður Stalindýrkun-
ina. Þeir hljóta að neyðast til
að segja sannleikann. Eg er
ekki neinn dullliiúarsinni, en
einmitt það, sem nú hefur ver-
ið að gerast í Rússlandi, sann-
færir mig um, að kenningin um
hið svonefnda „sagnfræðiiega
réttlæti“ hafi við rök að styðj-
ast. Sannleikurinn er sterkari
en nokkurt kenningavald. —
Kvörn sögunnar getur mala<5
hægt, en að þessu sinni snýsí.
hún hraðara en mig eða nokk-
urn annan gat grunað fyrir 4
til 5 árum. í raun réttri höfðu
ákærurnar frá Moskvarétta-
réttarhöldunum þegar verið
dæmdar dauðar og marklausar.
MIKIL ÁTÖK.
Vegna ónógra upplýsinga af
gangi málanna á flokksþinginu
gæti svo virzt sem þessi leið-
rétting málanna hefði fyrst
komið frá þeim æðstu, og þá
fyrst og fremst Krútsjov. Hið
sanna er, að á flokksþinginú
urðu allmikil átök, og að það
var einmitt Krústjov, sem beið
að minnsta kosti hálían ósia-
|ur. í upphafi þingsins kallaði
hann hina gömlu andstæðinga
Stalins ..þjóðniðinga". Það
|var í .síðasta skiptið, sem þeir
, voru nefndir því nafni á flokks-
þinginu. Nú er aðeins talað
um ,,frávik“, — ekki svik. —-
fullnægir ekki menntaðri
verkamannastétt.
Eg tel Trotsky að mörgu
leyti hafa staðið Lenin framar.
enda þótt Lenin væri gæddur
ýmsum eiginleikum, sem hinn
skorti. Og sem sagnfræðingur
ber Trotsky höfuð og herð'ar
yfir alla þá, sem um bylcing-
una hafa ritað.
Titoisminn er nú sem stend-
ur sterkari í Moskva en í sjálf-
um leppríkjunum, en forustu-
menn leppríkjanna eru hins
vegar ekki þess umkomnir að
hlýða eggjuninni frá Moskva
og standa á eigin fótum. Það
er haft eftir Krútsjov, er har.n
var í Varsjá við jarðarför Bei-
ruts forseta, að miðstjórnin þar
gæti ekki vænzt þess léngur,
að þeir í Moskva segðu henni
fyrir verkum. Hins vegar verð-
ur ekkert um það sagt, að svo
stöddu, hver þróunin í lepp-
ríkjunum kann að verða.
Kirkjuvö
Isaac Deutscher.
Straumflóðið var svo öflugt,
að Krútsjov neyddist til a3
láta berast með því. Stalinism-
inn hefur sjálfur grafið sér þá
gröf, sem hann er nú fallinn í,
með iðnvæðingunni og rikis-
uppeldi verkalýðsins. Nú eru
75% iðnaðarverkamanna í
þungaiðnaðinum sérmenntaðir
menn, en voru aðeins 25% fyr-
ir tuttugu og fimm árum.
Stjórnarhættir Stalins voru
miðaðir við lítt menntað verka-
fólk í smærri þorpum. En sú
furðulega blanda af marxisma
og einfeldnislegum átrúnaði
FYRIR FORGONGU kirkju-
kórs Bústaðasóknar, en organ-
leikari og stjórnandi hans er
Jón G. Þórarinsson, verður
haldið kirkjukvöld í Háagerð-
| isskóla að kvöldi uppstigning-
ardags kl. 9,30. Aðalefni dag-
skrárinnar er: Sóknarprestur
flytur ávarpsorð. Þórir Kr.
Þórðarson dósent flytur erindi.
Söngur kirkjukórsins. Einsöng-
^ ur. Allir eru velkomnir og er
!aðgangur ókeypis.
| Kórinn hefur frá fyrstu tíð
(verið mjög áhugasamur um
allt er varðar starf hans og
( heill safnaðarins. Tel ég óhætt
! að fullyrða, að menn muni
sækja þessa samkomu sér til
ánægju. og uppbyggingar. Ætti
hún að geta orðið til aukinnar
kynningar innan safnaðarins.
Gunnar Árnason.
Fyrirlestrar Sigurðar Þórarissonar -
Þúsund ára sfríðið við
eldinn og ísinn
ÚT ER komið hjá Bókaút-
gáfu Menningarsjóðs rií, er
nefnist „The Thousand Years
Struggle against Ice and Fire“
(Þúsund ára stríðið við sld og
ís).
Höfundur er dr. Sigurður
Þórarinsson, og er ritið að efni
til tveir fyrirlestrar, sem hann
hélt í Lundúnum í boði Lund-
únaháskóla í febrúar 1952. I
fyrri fyrirlestrinum rekur höf-
undur sögu þjóðar sinnar i
■ þúsund ár í ljósi náttúruf.-æði ■
ilegra staðreynda, svo sem
loftslagsbreytinga, breytinga á
útbreiðslu hafísa og jökla,
I eyðingu jarðvegs vegna upp-
blásturs o. s. frv. Eldgos og
jarðskjálftar komu og að sjál!„,
sögðu hér við sögu. í fyrir-
lestrarlok er yfirlit um bróur:
atvinnuvega landsins á þessari
öld, Er það bæði til að sýna,
að landið er betra en e. t, v.
mætti ætla af ýmsu því, er á
undan er sagt, og svo til að
sýna, hversu ör þróunin hefur
1 verið síðan íslendingar tóku
fjárforráð í sínar hendur, en.
höfundurinn telur þó, að ekki
megi gleyma því, að hin öra
þróun á þessu sjálfstæðishma-
bili eigi einníg sínar nátf.úru-
| fræðilegu orsakir á sama báít
og blómaskeið þjóðveldistíma-
, bilsins og að baráttan við nátt-
, úruöflin eigi einnig sinn þátt,
■ í niðurlægingu einokunarald-
anna.
j Síðari fyrirlesturinn fjallar
um Austur-Skaftafellssýsiu og
j er að verulegu leyti dreginn
saman úr greinaflokki, er bírt-
ist fyrir nokkrum árum í Les-
bók Morgunblaðsins, en efnið
er fært hér í vísindalegri bún-
ing án þess þó að vera þungt
! aflestrar.
í ritinu er fjöldi korta og
línurita, auk 16 ljósmynda
prentaðra á myndapappír Ijiit-
ið er prentað í prentsmiðjunni
Hólum og vandað að frágangi.
Útlendingar, sem til fslands
^ koma, og hafa hug á að kynn-
ast landi og þjóð, kvarta oft,
Framhald á 7. síðu.