Alþýðublaðið - 16.03.1928, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBIíAÐIÐ
ALÞÝÐUELAÐIÐ
; kemur út á hverjum virkum degi.
; Afgreiðsla i Alpýðuhúsinu við
■ HverfisgÖtu 8 opin frá kl. 9 árd.
i til kl. 7 síðd.
■ Skrifstofa á sama stað opin kl.
i 9»/s — 10Va árd. og kl. 8—9 síðd.
j Sinnar: 988 (afgreiðslan) og 1294
(skrifstofan).
j Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
; mánuöi. Auglýsingarverðkr.0,15
; hver mm. eindáika.
; Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan
; (í sama húsi, sömu simar).
AlpingS.
Efri deild.
Til 3. umræöu var vísað frv.
um heimild hreppstjóra til þess
að taka lögtak og frv. um skafct-
greðislu Eimskipafélagsins. Til 2.
umræðu og nefndar var vísað
frumvarpinu um að nota nokk-
uð af fé Strandarkirkju til sand-
græðslu.
Mfeðrl deild.
Vökulögía.
í gær afgreiddi neðtri deild frv.
um aukinn hvíldartíma togarahá-
seta umræö'ulaust til efri daiMair
með 15 atkv. gegn 8. Fjórir þirng-
menn voru ekki viðstadd&r, en
tveir þeiiga greiddu áður atkv.
, með frv. og tveir á móti. Vo(ru
'það Gunnar, Sig. Eggerz, Lárus
og Ól. Thors. íhaldsmenn einir
greiddu atkvæði gegn frv., en aíl-
ir aðrijr viðstaddir með. Hákon
greiddi ekki atkvæði. -4- Hvildar-
aukinn á að ganga í gildi 1. júlí
í sumar.
Slysatryggingar.
Nokkrar umbætuir munu fást
samþyktar á s 1 ysatryggingarlög-
unum, þótt talsvért séu minni en
Héðiim Valdimarsson fór fjram á
í frv. sínu. Varð samkomulag í
allsherjarnefnd n. d. um millitil-
•lögur, sem örugt mun um að nái
fram að ganga á þessu þingi.
Samþykti deildiiri' þær í gær og
var frv. svo breyttu vísað til 3.
umr. i frv., eins og það er nú,
er ákveðið, að slysabætur hækld
um 50% frá því, sem nú er.
Verða þá fullar örorkubætur 6
þúsund kr., í stað 4 þúis. nú, dán-
arbætur, ef slys veWur dauða
ioman árs, 3 þúsund, í stað 2
þúsund nú, og að sama skapi
hækka þær bætur, er greiddar eru
vegna eftirliíandi barna, úr 200
og 400 kr. í 300 og 600 kr. á
hvert þeirra. Allir bifreiðarstjórar
skulu vera trygðir. Fleira úr frv.
Héðins náði ekki fram að ganga.
Þá var þvi bætt við, að styrkur
ríkisins til iðgjaldagreiðslu fyrir
vélbáta, sem eru minni eii 5 smá-
lestir, hækki upp i SÁ° hluta ið-
gjaldsins eða tíl jafns við ára-
bátastyrkinn að tiltölu. Þá sé og
fastákveðið, að þegar sljs hefir
jorðið, skuli lögreglustjcri halda
próf þar um, og einnig hvenær
sem Slysatryggingin óiskar þess,
svo að jafnan sé gert það sem
unt er tíl ,þess að vissa fáist um
það, hver var orsök slyissins.
Bneytingar þessar gildi frá næstu
áramótum.
Landbúnaðarmál.
Frv. um búfjártryggingar varð
að lögum. Með þeim lögum er
sveitar- og bæjar-félögum heim-
ilað að stofna vátryggingarsjóði
með skyMuábyrgð fyrir verðmæt-
asta búpening, kýr, kynbótanaut,
kynbótahesta og hrúta. Þá ,má og
vátryggja í sjóðnum öll hross í
þeim sveitum, sem hafa búið sig
svo vel gegn voða af fóðurskorti,
að trygt er að áliti Búnaðarfélags
íslands og atvinnumálaráðherra. í
frv. stjórnarinnar var einnig gert
ráð fyrir sams konar tryggingu
alls saiuðfjár, en e. d. feldi það
ákvæði úr. Vátryggingarsjóður
bæti gripi að a/s hlutum, en hvergi
má vátryggja annars staðar þann
V# hluta þeirra, sem eigi verður
bættur. Þykir það nauðsynlegur
varnagli. Ríkið stofni á næsta ári
„endurtryggingarsjóð, er nefnist
Búfjártryggingarsjóður Islands,
með árlegu tillagi næstu 20 árin,
eigi miinjna en 15 þús. kr. á ári,
en auk þess fái hann ’/s hluta
allra iðgjalda hinna einstöku vá-
tryggingarsjóða, gegn því að
bæta þeim þann skaða, er þeir
hljóta af vanhöldum um fram
meðallag. Þykir þetta nauðsyn-
legt til tryggingar, því þegar svo
vill 451, að óvanalega mikil van-
höld eru í einstlkri sveit, gæti
hlutaðeigandi vátryggingarsjóði
orðið um megn, að standa straum
af tryggingunum, nema þá að í-
þyngja búfjáreigendum tiliinnan-
lega. Aftur er ósennilegt, að end-
urtryggingarsjcðu'inn verði oft
fyrir stcrum útborgunum, því fá-
gætt er, að óáran og heilsuleysi
búfjár nái yfir mikinn hluta
landsins í senn.“
Frv. um einkasölu ríkisins á
tilbúnum áburði var rætt lengi
dags og síðan vísað til 3. umr.
Er frv. að vísu að eins um heim-
ildarlög, en atvinnumálaráðherra
(Tr. Þ.) lýsti yfir því, að heim-
ildin verði notuð. Á hún að
ganga í giWi 1. okt. að haustí.
— Það gerðist á pesisu þingi, að
Magnús dösent flutti pistíl um
einokun. Var svo að heyra, sem
honum þætti einokun Daná á ís-
landi vera endurborin í frv., af
því að íslenzka rlkið á að taka
að sér söluna. Bein verzlunarsam-
bönd við framleiðendur var hon-
um heldur ekki mcir en svo gef-
ið um og dró kosti þeirra í efa.
Og fleira mælti hann í sama
anda.
Nú þóttist Sigurður Eggerz ekki
mega láta ljós sitt standa undir
mælikeri og sté í pontuna. Tók
hann upp inntakið úr pistli
Magnúsar og vitnaði um „frjálsa"
samkeppni, t:em hann sagðist trúa
a. Lárus í KlaustrL kvað einokun-
arræður þeirra Magnúsar og Sig-
urðar akki geta verið fluttax í
alvöru, því að þeir hljótí að vera
skynsamari en svo, að þeir sjái
ekki, hvílík fjarstæða það er að
iíkja einkasölu ríkisins við ein-
okun Dana hér forðum, og væru
slíkar tölur fimbulfamb eitt og
leikaraskapur. Sigurði þótti Lár-
us gera lítið úr ræðu sininá og
kvað hana hafa verið þrungna af
rökum. Hins vegar leizt áheyrend-
um svo, sem hún yrði nánast
táknuð í Alþíngistíðindunum með
heilli blaðsíðu af upphrópunar-
merkjum, en Sigurður var hinn
ánægðasti og hélt víst, að þetta
myndi „ganga í fólkið“.
Fjármál o. fl
Loks var 5 frv., sem öll eru
komin frá e. d., vísað umræðu-
laust til 2. umr. og nefnda. Þau
voru þessi: Um stofnun síldar-
bræðslustöðva á Norðurlandi.
Visað til sjávarútvnd. Frv. Erl-
ings Friðjónssonar um útflutn-
ingsgjald af síldarlýisi og af öðr-
um síldarafurðum og frv. Ingv-
ars Pálmasonar um aukningu
verðíolls og vörutolis. Var þeim
öllum visað til fjárhagsnd.
Eins og frv. um útflutnings-
gjöW af síldarafurðum og af
síidaírlýsi eru, ættu tekjur rík-
isins samkvæmt þeim að aukast
um a. m. k. 100 þús. kr.. á ári.
— Samkvæmt verðtollsfrv. hækk-
ar tollurinn um 50%. Gildir það
frá 1. júlí í ár til ársloka 1930.
Samkvæmt vöruíollsfrv. verður 3
kr. tollur af hverri smálest af
kolum, í stað 1 kr. nú, og einnig
nái tollurinn til tunna undir síld
eða kiöt og tilsniðins efniis í þær,
1 kr. af hverjum 50 kg„ en nú
eru tunnurniar tollfrjálsar. Þau
lög gildi einnig frá 1. júlí. Upp-
haflega var einnig í frv. þessu,
að salttollurinn skyldi hækka úr
1 kr.. í 1 kr. og 50 áura af smú-
lest og að 30 aura tollur kæmi
á hver 50 kg. kornvöru. Fulli-
trúum Alþýðuflokksins í e. d.,
Jóni Baldvinssyni og Erlingi FriS-
jónssyni, tókst ad koina í veg
fyrir kornvöruto Tnn og hœkkun
salttollsins og samkvæmt tillög-
um þeirra var það hvo.rt tveggja
felt úr frv. —
Kl. IOV2 í gærkveldi lét forseti
deildarmenn greiða atkvæði um,
hvort fundi skyidi enn haldið á-
fram. Var það felt með 14 atkv.
gegn 8, og lauk fundinum þar
með.
Lei'ðrétt ng. í næstsíðasta dálki
þingfrétta í gær, 3. 1. a. n.., átti
að standa: Hljóti því að ver'ða
gengið að húsinu einna fyrst
[eigna Einars M. Jónassonar].
Norski kommunistaflokk-
urinn klofnar.
___
Eftir því, sem útlend jafnaðar-
mannablöð herma, klofnaði kom-
múnistaflokkurinn í Noregi í
byrjun þessa mánaðar. Ósamlynd-
ið í flokknum stafaði af því, að
Sokkar,
mikið úrval
nýkomið.
Verðið mik-
ið lækkað.
Sokkabúðin.
Alþjóðasamband kommúnista í
Moskva réðst heiftúðlega á verka-
mannastjómina, sem sat að völd-
um í Noregi, og kallaði hana
„auðvaidsverkfæri'1. Meiri hlutínn
(7 gegn 5) af stjóm norska kom-
múnistaflokksins ákvað að gera
slíkt hið sama, og hefir þegar
hafið árásina. Ot af þessarii á-
kvörðun flokksstjónnarinnar hafa
svo þektustu foringjar flokksins,
þau Olav Scheílo, Jeanette Olsen
Og Emil Stang, sent flokksstjárn-
inni bréf og lýsa yfir því, að þau
geti ekki verið í flokknum leng-
ur. Um leið hafa þau æskt upp-
töku í norska jafnaðarmanna-
flokkinn (Arbejderpartiet). Olav
Scheflo var einn af þremur full-
trúum kommúnista í þinginu,
svo að atkvæðamagn jafnaðar-
manna eykst þar, ef hann
fær upptöku, sem telja má víst.
Bráðlega kemur grein hér í blað-
inu um norsk stjómmál.
£rl©md siimslSceytlc.
Khöfn, FB., 14. marz.
Wahabítar og Hedjazkonungur.
Frá Lundúnum er símað: Sam-
kvæmt nýjustu fregnum í brezk-
um blöðum, þar á meðal í Ti-
mes, þá lítur út fyrir, að fregnir
þær séu vafasamar, sem blöðin
höfðu áður birt, þess efnis, að
70 ára reynsla
og vísindalegar rannsóknir
tryggja gæði kaffibætisins.
enda er hann heimsfrægur
og hefur 9 sinnum hiotið
gull- og silfur-metalíu vegna
framúrskarandi gæða sinna.
Hér á landi hefir reynsian
sannað að VERO er miklu
betri og drýgri en nokk-
ur annar kaffibætir.
Notið að eins Vero.
Það marg borsar sig.