Alþýðublaðið - 22.05.1957, Blaðsíða 7

Miðvikuadgur 22. maí 1957
Aigsýgublagfg
'A líðandi stund
Miðvikudasúr 22. maít
Virðirtj) Alþingis - Gisfikúsaskortar - „Verkfali" á þiitgi - SjálislæðisiöRRií
Gerbreytiisg í bsnkamálem - N'fskípan menningarmála -- Flugmál - Kerrsna sundkeppnin - VeðríS
I
ÞEIM, sem leggja leið sína í
áheyrenda bekki Alþingis þykja
þingmenn oft sýna furðulegt
tómlæti með að sitja þingfundi.
Jafnvel ei fullyrt, að deildir
Alþingis séu marga fundi lítt
eða ekki meir en hólfskipaðar,
og er enginn vafi á, að virðingu
Alþingis út á við er háski búinn
af þcssu virðingarleysi sumra
alþingismanna við þann trúnað,
er kjósendur hafa sýnt þeim
ineð að velja þá til setu í
seðstu stofnun þjóðarinnar.
Sjálfstæðisflokkurinn talar
nú injög um, að störf Alþingis
gangi óvenjuseint, en á sama
tíma eru þingmenn hans þing-
manna hirðulausastir að sitja
þingfundi, sumir hverjir.
Slær þó formaður flokksins,
Olafur Thors, þar öll met. Hefir
hann t. d. ekki sézt í þinginu
það sem af er þessum mánuði.
Síðastliðinn iniðvikudag var
fundur í sameinuðu þingi, og
voru mörg mál á dagskrá. En
svo illa var mætt á þingfundin-
um, eða þingmenn svo lausir
við, að forseti varð að láta hvað
eftir annað smala þingmönnum
í þingsal, til að koma frain
nauðsynlegum atkvæðagreiðsl-
um, og var þó engu leift, að
nægileg þátttaka næðist, sök-
um fæðar viðstaddra þing-
manna.
Nú er þingmönnum greitt
sómasamlegt þingfarakaup,
jafnt þeim sem illa mæta og
hinum, er vel sækja fundi Al-
þingis og rækja nefndastörf. En
einhverntíma hefðu það þótt
óheiðarleg vinnubrögð að taka
kaup fyrir enga vinnu, eins og
t.d. Olafur Thors nú gerir á
Alþingi, og ekki helzt verka-
mennum og fátækum launþeg-
um slíkt uppi.
Það mun Iíka hafa komið
fram sú tillaga hjá þingmönn-
um, sem blöskra þessi þing-
vinnusvik, að taka beri upp
þann hátt, að greiða þingmönn-
um ekkert þingfararkaup þá
daga, sem þeir mæta ekki á
þingfundum og boða ekki lög-
leg forföll. Væri slíkt vissulega
athugandi tilraun til að freista
þess að fá sísofendurna til að
vakna.
bókmenntum, tónlist, mýndlist
og hagnýtum lærdómi.
í hinum nýju frumvörpum er
einnig að finna ákvæði, sem
iryggja Félagsheimilasjóði auk-
ið fé, en hann hefur verið í
fjárþröng. Sömuleiðis er trvggt,
að Þjóðleikhús og Sinfóníu-
hljómsveitin geti starfað fram-
vegis, án þess að eiga yfir höfði
sér sífelldar þrengingar vegna
fjárskorts.
Að öliu samanlögðu er hér
um stórmeikan lagabálk að
ræða, sem víða mun sjá stað
til góðs á næstunni.
Það skal tekið fram, að
Morgunblaðið hefur ekki getið
um þessa nýskipan í menning-
armálum. Aðalritstjóri er fyrr-
verandi menntamálaráðherra.
7
Sólskinsmorgun fyrir skömmu
arfjarðar. Myndin sýnir ungar
Hvar mjmdarskapur bæjarfé-'
lagsins? Til hvers er að vera að
laða ferðafólk til landsins, með-
an svo er ástatt með gistihúsin
hér í sjálfri höfuðborginni?
GISTIHUSALAUS HÖFUÐ-
BORG. Fátt er það, sem ferða-
manni finnst eins tilfinnanlegt
við Reykjavúk og hin mikla
vöntun á sómasamlegum gisti-
húsum. Senniiega er Reykja-
vík gistihúsasnauðasta höfuð-
borg í heimi.
Þegar frá er talið Hótel Borg,
er ekkert hinna 3ja hótela bæj-
arins hægt að nefna 1. flokks
hótel hvað húsakost snertir, og
raunar er Borgin orðin gamal-
dags. Verra er þó hitt, að hún
er langtímum saman nær full-
skipuð fastagestum eða lang-
dvalargestum, m.a. þingmönn-
um, og því illgerlegt að fá þar
inni.
Gistihúsarekstur í Stúdenta-
görðunum yfir sumarmánuðina
bætir nokkuð úr þann tímann,
en hvergi nærri fyllilega.
Hvar er metnaður Reyk-
víkinga í þessum málum? Hvar
. hið lofaða einstaklingsframtak?
BJARNI BENEDIKTSSON
hafði í síðustu viku forystu um
það, að Sjálfstæðismenn gerðu
„verkfall“ í neðri deild Alþing-
is. Óskaði Bjarni, sem alltaf er
að skammast yfir „aðgerðar-
leysi“ Alþingis, eftir því að
fundur á laugardag félli niður.
Þegar foiseti synjaði þeirrar
bónar, varð Bjarni svo reiður,
að hann og fylgifiskar hans
neituðu hvað eftir annað að
j taka þátt í atkvæðagreiösium,
| og gekk Bjarni síðan út úr saln-
i um ásamt flestum Sjálístæðis-
| mönnum deildaiinnar. Voru
j þeir í hliðarherbergjum og
hlýddu ekki kalli til atkvæða-
I greiðslu.
Þessi skapvonzkutilraun
Bjarna til að tefja og spilla
þingsköpum er ekkert eins-
dæmi. Bjarni er sí og æ raus-
andi utan dagskrár um eitt og
annað, oft með dylgjur og ásak-
anir.
Að þessu sinni ætlaðist
Bjarni til, að þingið frestaði
fundum sínum, svo að hann
gæti sjálfur farið í pólitískum
erindum norður í land! Þegar
ekki var tekið tillit til þess,
flutti hann þrjár dylgjuræður
utan dagskrár og kallaði síðan
liðsmenn sína til verkfallsins.
Þannig gengur hin „harðvít-
uga stjórnarandstaða“ íhalds-
ins fyrir sig á Alþingf!
4
SÍÐASTLIÐINN föstudag
voru lögð frarn á Alþingi þrjú
stjórnarfrumvörp um skipu-
lagningu bankamála í landinu.
Ilelztu nýmælin í þessum frum-
vörpum eru, að seðlabankinn
er settur undir sérstaka stjórn
og Útvegsbankinn h.f. er gerður
að ríkisbanka. Jafnframt eru
ýmis ákvæði um breytingar á
i stjórn bankanna.
var byrjað að breiða saltfisk til þerris hiá Bæiarútgerð Hafn-
stúlkur við að breiða. (Ljósm. Alþbl. O. Ól.)
Ríkisstjórnin hafði í upphafi,
lýst því yfir, að hún mundi taka
bankamálin til athugunar. j
Sjálfstæðisflokkurinn hafði á
undanförnum árum sölsað und-
ir sig yfirstjórn bankanna, sett
trúustu þjóna sína þar í stöður
og notað aðstöðu sína til áhrifa
og valda í þjóðfélaginu. Mis-
beiting þeirra á lánsfé varð ekki
þoluð lengur, ef ríkisstjórnin
átti að geta unnið viðreisnar-
störf sín í efnahagsmálum til
nokkurrar hlítar. Voru mörg
dæmi þess, að þýðingarmiklum
atvinnufyrirtækjum var haldið
í fiársvelti, en í gæðinga og
vafasama gróðabrallsmenn var
ausið fé. Þegar frambjóðendur
Sjálfstæðisflokksins fóru út á
landsbyggðina, gátu þeir í
skjóli yfirráðanna í bönkunum
lofað gulli og grænum skógum
í peningalegum efnum, enda
var það ekki sparað, sérstak-
lega ef litlu munaði milli flokk-
anna. Fólst í þessu mikil póli-
tísk spilling.
Margt fleira mætti um mis-1
beitingu Sjálfstæðismanna íi
bönkunum segja, en slíkt er al- !
þjóð svo kunnugt, að óþarft er
að rekja það lengur. Stjórnar- j
flokkarnir hyggjast nú hnekkja
þessu óheillavaldi íhaldsins,
enda ærist það nú meir en
nokkru sinni fyrr, og íhalds-
blöðin ganga berseksgang, síðan
bankafrumvörpin komu fram.
Það er góðs viti. Vinstri kjós-
endur geta fagnað hverju slíku
kasti.
En við Sjálfstæðismenn er
það eitt að segja, að þeir geta
nú sjálfa sig fyrir hitt í þessum
efnum.
Ofstæki og misbeiting valds
v^rður aldrei til lengdar þolað
í lýðfrjálsu landi.
SJÁLF3TÆÐISMÖNNUM
leiðist Jón Pálmasson.
í fyrri viku var frumvarp til
laga um lax- og silungsveiði
til umræðu í neðri deild al-
þingis. Landbúnaðarnefnd var
klofin um málið. Lagði meiri
hlutinn, sem Gunnar Jóhanns-
son hafði framsögu fyrir, til
að frumvarpið yiði samþvkkt
að mestu óbreytt eins og efri
deild hafði afgreitt það frá sér
en minnihlutinn, Jón Pálma-
son, þm. Austur-Húnvetninga,
bar fram 22 breytingartillögur
við frumvarpið.
Svo bar við, meðan Jón gerði
grein fyrir breytingartillögum
sínum, að allir Sjálfstæðisþing-
mennirnir hurfu úr þingsaln-
um — nema þrír.
6
í SÍÐASTLIÐINNI VIKU
lagði menntamálaráðherra fyrir
þingið 3 írumv., sem í raun-
inni miða að nýskipan í menn-
ingarmálum. Er hér um að ræða
eflingu Menningar sjóðs og Fé-
lagsheimilasjóðs, Tryggingu á
rekstri Þjóðleikhúss og Sinfón-
íuhljómsveitar og stofnun Vís-
indasjóðs.
Stofnun Vísindasjóðs er algert
nýmæli. Er gert ráð fyrir, að
sjóðurinn fái 800 þús. kr. af
tekjum Menninarsjóðs til styrkt
ar vísindastörfum í landinu,
bæði raunvísindum og hug-
vísindum. Er hér á ferðinni hið
mesta nauðsynjamál, svo mjög
sem þjóðinni ríður á vísinda-
ránnsóknum í atvinnuhátt-
um og hvers konar greinum
öðrum. Má fyllilega gera ráð
fyrir, að Vísindasjóður þyki hið
happamesta spor í menningar-
átt, er stundir líða.
■ I 1. gr. frumvarpsins um
Menningarsjóð segir svo „Hlut-
verk Menningarsjóðs er að
styðja íslenzka menningu með
því að efla listir og vísindi".
Þetta er hið veglegasta hlut-
verk, og engin von á öðru en
finna verði sjóðnum nýjar tekj-
ur, svo hann geti rækt það
sómasamlega. Er nú gert ráð
fyrir, að tekjur hans verði 2,5
milljónir kr. Mestum hluta þess
ara tekna er ráðgert að afla
með 1 eða 2 kr. gjaldi á að-
göngumiða að dans- og kvik-
myndahúsum. Er þannig tryggt,
að sjóðurinn geti rækt hið
merka menningarhlutverk að
efla listir og vísindi og látið
til sín taka í öllum greinum,
ÞRIÐJA samnorræna sunci-
keppnin hófst í síðustu viku og
stendur yfir sumarmánuðina.
Þessari keppni í sundi milli
Norðurlandanna er fyrst og
fremst komið á til að örva
áhuga fólks fyrir sundíþrótt-
inni. Þess vegna er hún heii-
brigð og gagnleg.
Sund er holl íþrótt og fögur.
Hún eykur hreinlæti og góða
umgengni, ef vel er á haldið,
stælir líkamann og styrkir þol.
En hún er ekki síður gagnleg.
Islendingum er nauðsyn að
kunna sund, eins og mörg dæmi
sanna.
Það er því full ástæða til að
örva alla til þátttöku í asm-
norrænu sundkeppninni. Hún
er í rauninni ekki íþrótta-
keppni í þröngri merkingu
þess orðs, heldur leið til að fá
fólk til að læra holla og nyt-
sarna iþrótt, örva það til að iðka
hana og njóta hennar.
8
NYLEGA bættust íslenzka
flugflotanum tvær flugvélar af
mjög vinsælli gerð, þær Gull-
faxi og Hrímfaxi Flugfélags ís-
lands. Verða þær að teljast ís-
lenzkum samgöngum mikill
fengur. Þær stytta leiðina til
annarra landa til mikilla muna,
og var þó skammt orðið áður.
Ekki verður því heldur sleppt
að Loftleiðir eru að eignast
tvær nýjar vélar einnig, svo
að skammt er á milli stórra tíð-
inda í flugmálum þjóðarinnar
nú.
Breytingarnar á samgöngu-
málum íslendinga hafa verið
miklar og ærið stórstígar síð-
asta áratug, og aldrei fyrr slík-
ar. Nú er ísland í þjóðbraut, og
fljótar farið til Kaupmanna-
hafnar, Lundúna, Ósló eða
Stokkhólms, en áður var í bií-
reiðum milli Reykjavíkur og
Norðurlands. Þetta eru miklar
og merkar breytingar, sem
minnzt verður í sögunni ser/.
stórra tímamóta. En það er ein:i
ig önnur breyting orðinn á með
tilkomu flugvélanna, breyting,
sem stundum er gleymt, þega/
flugmál eru rædd. Flugsan:-
göngur hafa gert landið ekld
síður lítið en það hefur mjókh-
að hin breiðu höf, sem áðu-r
skildu hólmann frá umheimir -
um. Hann er ekki lengur ein-
Framhalcl á 11. síðu.