Alþýðublaðið - 31.07.1957, Page 7

Miðvikudagur 31. júlí 1957
AlbÝSublaSV*
7
Oslo, sunnudaginn 14. ji'ilí.
SÍMINN HRINGIR kl. 7.30 að
morgni og vekur mig. Það er
glaðasólskin úti fyrir gluggan-
um. Ég nudda stírurnar úr aug-
unum og stekk fram úr rúminu.
•— Bölvaðir ekki-sen morgun-
hanar hugsa ég, og tek símann.
,,Hans Sundrönning hérna
megin. Góðan daginn“, er sagt
í símann. „Veðrið er dásamlegt,
við komum og sækjum þig
klukkan ? . . . Er það ekki á
Frognervegen 29?“
,.Jú, alveg rétt. Þökk fýrir
. . Góðan daginn vildi ég sagt
hafa“. — og samtaiinu er lokið.
Eg hraða mér í fötin, raka
mig og þvæ — allt í mesta
flaustri . . . Jú, það er ekki um
að villast, sólin skín í dag — dá-
samlegt veður, eins og Sund-
rönning hafði sagt. — Kvöldið
áður hafði þó verið dunandi
rigning, og ég hafði lagt mig til
svefns í þeirri fullvissu, að ekk-
ert yrði úr þessu ferðalagi, því
að sjálfsagt myndi rigna áfram.
Og hvert var nú annars ferð-
ínni heitið? Upp að Storsjöen í
Heiðmörk, um 100 km. ieið frá
Osio, hafði Hans Sundrönning
sagt daginn áður, þegar hann
bauð mér í þessa ferð með þeim
fyrirvara: „ef veður leyfir“.
Þá hafði Káre Wiíhelmsen
folaðamaður við Arbeiderbladet
yknnt mig fyrir Hans Sundrönn
Ing niðri í ráðhúsi, en Sund-
rönning er einn af bæjarfull-
trúum Osloborgar, og formaður
Álþýðuflokksins í Oslo. Er við
tókum tal saman, rifjaðist það
raunar upp fyrir okkur, að við
höfðum hitzt í Oslo tvisvar sinn
um áður, árið 1949 og aftur
1950.
Nú sagði Sundrönning mér
frá því, að hann ætti í vænd-
um að koma til íslands í ágúst
í sumar, og langaði sig mest til
að geta fengið að fljúga með
hinum nýjuViscoúntvélumFlug
félagsins, sem ekki væru nema
hálfan fjórða klukkutíma milli
Oslo og Reykj avíkur. Önnur ósk
sír. í sambandi við þessa ferð 1
væri að sjá Þingvelli og Gull- j
foss, og í þriðja lagi fýsti sig j
að koma að laxveiðiá, þar sem j
sly ngur veiðimaður væri að fást'
við „þann stóra“. I
Eitthvað af þessum óskum !
hans rætast áreiðanlega. Að:
minnsta kosti er trúlegt, að!
hann fái að koma til Þingvalla i
og Gullfoss; fyrir því mun borg i
arstjórinn í Reykjavík sjá, en
erindi Sundrönnings hingað er
að sitja höfuðborgaráðstefnu
Norðurlanda, sem haldin verður
í Reykjavík dagana 17.—19. ág-
úst.
Hluti af tjaldbúðum Framfvlkingarinnar við Storsjöin
Ingölfur Kristjánssqn:
1 um með börnunum þessa tíu
daga.
Þarna í tjaldbúðunum átti ,
Sundrönning og kona hans tvær !
dætur, og Ekbergshjónin eina j
dóttur, og voru þær allar ánægð
ar með dvölina enda þótt ekki
hefði viðrað upp á það bezta til
útilegu síðustu dagana.
Þessar tjaldbúðir voru eins !
og lítið, vel skipulagt þjóðfé-
lag, þar sem kjörorðið var sam- :
hjálp og samábyrgð. Var svæð-
inu skipt niður í ,,bæi“, sem j
hver um sig hafði sinn borgar-
stjóra — og þarna var póst.hús,
sjúkrahús og aðrar stofnanir,
sem tilheyma hverju þjóðfélagi
. — og vissulega var ekki van-
, þörf á sjúkrahúsinu, því að bar
1 lágu nokkur börn með rauða
II.
Eg var auðvitað tilbúinn
klukkan 8, þegar Sundrönning
og kona hans komu. Úti í bíl
biðu önnur hjón, Ekberg og
kona hans, en Ekberg þessi er
fulltrúi í bæjarskrifstofunum,
og er sá hinn sami, er leiddi
Jens Guðbjörnsson hér um árið
í allan skilning um stofnun og
rekstur íslenzkra íþróttaget-
rauna.
Var nú lagt af stað út úr
foorginni. og er rúmlega hálf-
tíma akstur út fyrir bæjartak-
mörkin. Síðan var ekið um hin-
ar fögru sveitir í grennd við
Oslo, þar sem bændabýli eru á
foáðar hend.ur og vingjarnlegar
sveitakirkjur með ótrúlega
stuttu millibili, enda er guð-
rækni þarna í meira lagi; og
komst ég áþreifanlega að raun
um það síðar — og bitnaði þetta
þó aðallega á maga mínum.
Eins og gefur að skilja hafði
ég engan tíma til þess að fá mér
kaffisopa eða nokkra hressingu,
áður en ég var sóttur um morg-
uninn, og fann nú til átakanlegr
ar svengdar, er við höfðum ekið
spölkorn frá borginni. Eg hafði
orð á því, að gott væri að fá
sér kaffisopa, þegar komið væri
að einhverjum greiðasölustað,
og sagði Ekberg að nóg væri
af greiðasölustöðum á leiðinni.
Og brátt komum við að þeim
fvrsta, — en þar var lokað.
Klukkan var þó langt gengin í
tíu, svo að fólk hlaut að vera
komið á fætur, en þar sást eng-
in hrevfing. Við ókum því enn
um stund, þar til okkur bar að
öðrum veitingastað, en þar var
sama sagan: lolcað! Og enn ók-
um við. Á þriðja greiðasölu-
staðnum var fólk á rjátli, en
þar var ekki að fá vott né þurrt.
Og hér fengum við skýringuna.
Það stóð yfir messutími í sókn-
inni, og meðan var bannað að I
selja veitingar, og' yfirleitt væri j
litið á alla höndlun sem argasta j
guðlast um hámessutímann, '
sagði sá fróði maður, sem fyrir
svörum Varð á hlaði úti.
Við urðum því að halda þarna
frá við svo búið, og ókum nú
langan spöl, — og höfðum lík- j
lega verið komin inn í aðra
sókn, eða þá að við höfðum hitt
þar fyrir magnaða heiðingja,
því að þarna var okkur seldur
beini! Þetta var á gömlu herra-
setri í Heiðmörk, og hafði hús-
inu verið breytt í veitingahús.
Þarna pöntuðum við okkur
brauð og kaffi og létum færa
okkur út á hlað; vildum heldur
sitja þar við borð í sólskininu,
en inni í dimmum stofum herra
setursins, en meðan við biðum
eftir kaffinu fórum við öll í
,.stikk“ okkur til afþreyingar,
og notuðum til þess steinvölur,
sem við fundum á hlaðinu.
Eftir kaffið og brauðið, varð
maginn miklu ánægðari en áður
— og ég held jafnvel, að sveit-
in hafi orðið fegurri í augum
mínum en meðan hungrið þjak-
aði mig.
Litlu síðar ókum við af aðal-
bjóðveginum, sem hingað til
hafði verið malbikaður, en þeg-
ar beygt var inn á hreppaveg-
inn unp með Stórsjó, sleppti
malbikinu og við tók malarveg-
ur, eins og þeir tíðkast hér
heima. með þeirri undantekn-
ingu þó. að eitthvert bindiefni
var í mölinni. þannig að rykið
þvrlaðist ekki eins og aska, og
bíilinn var jafn gljáfægður og
hreinn þegar komið var á leið-
arenda og þegar lagt var af stað.
III.
Þegar lagt var af stað, vissi
ég satt að segja ekki, hver til-
Nokkur börn við inngönguhliðið til tjaldbúðanna.
gangurinn var með þessari ferð: i hunda, og hafði hjúkrunarlið-
hélt að þetta væri eins og hvert j ið nóg að gera að sinna þeim.
annað sunnudagsferðalag, ein- j Þegar við komum í tjaldbúð-
ungis til þess að skoða landið ! irnar, var liðið framundir há-
og njóta sumarblíðunnar. En degi, og stóð fyrir dvrum að
það var ekki einungis þetta. Á snæða hádegisverð, Unglingarn
ir voru flestir léttklæddir, en
þó í bláum treyjum, en það er
einkennisbúningur Framfylk-
ingarinnar. Fyrsta manneskjan,
sem við hittum þarna var frú
Gerhardsen, sem kom á móti
okkur niður stiginn frá tjald-
búðunum og bauð okkur vel-
komin. Var hún klædd stuttbux
um og eins og unglingarnir í
stað einum við Stórsjó voru
nefnilega tialdbúðir „Fram-
fvlkingarinnar" æskulýðssam-
taka Alþýðuflokksins, og þar
dvöldu nú rúmlega 500 Osloar-
börn og unglingar, og höfðu ver
ið þarna í tíu daga útilégu.
Þarna voru líka ungmenni frá
Stafangri, Kristjanssund, Þránd
heimi og víðar að úr Noregi, og
smágestahópur frá Danmörku
Ingólfur Kristjánsson.
og Svíþjóð. Til slíkra lands-
móta eða útilegu efnir norski
Alþýðuflokkurinn, eða ung-
hreyfing hans á hverju sumri,
en vngstu liðsmenn unghreyf-
ingarinnar eru í „Framfylking-
ur.ni“, en leiðtogi hennar og
eins konar verndari er frú Ger-
hardsen, kona Einars Gerhard-
sen forsætisráðherra, og hafði
hún dvalizt þarna í tjaldbúðun-
blárri treyju, en berfætt og skó
laus. Hafði rignt mikið daginn
áður, svo að töluvert var blautt
um í tjaldbúðunum. Fólk gekk
því annað hvort í stígvélum eða
berfætt, og sagði frú Gerhard-
sen, að sér fyndist miklu ein-
faldara að vera berfætt; — það
væri auðveldara að þvo sér um
fæturna, en þurfa að þvo bæði
skó og sokka!
Og þarna gekk hún um meðal
„barnahópsins síns“, greiddi úr
vandamálum þeirra, sem ein-
hverja aðstoð þurftu með, og
tók þátt í störfum umsjónar-
fólksins, en með hverjum flokk,
eða ,,bæjarfélagi“ er sérstakur
sveitarforingi, stúlkur eða pilt-
ar.
Var nú tekið að bera á ,,borð“
undir berum 'nimni í skóginum,
og leiddi hver borgarstjóri sitt
lið afsíðis inn í skóginn, en þang
að var komið með stóra mjólk-
urbrúsa fulla af súpu, og blikk-
kassa með kjötbollum, sósu og
grænmeti, og hver fékk skammt
að á sinn disk. Einstaka hraust-
legur strákur nöldraði yfir því,
er hann hafði lokið sínum sex
kjötbóllum, að hann væri svang
ur, og þetta væri fjári lítið, sem
þeir fengjuj að borða! En stúlk-
urnar, sem voru neyslugrennri
og fundu til með mathákunum,
gáfu þeim það, sem þær gátu
ekki torgað.
IV.
Þegar þetta fimmhundruð
manna þjóðfélag hafði borðað
nægju sína — og hafði gengið
til starfa sinna og leikja, —
var gestunum boðið að borða
þarna úti í guðsgrænni náttúr-
unni milli trjánna. en á eftir
hoifðum við á leiki tjaldbúð-
arfólksins; drengirnir breyttu
þar margvísiegar íþróttii', knatt
leiki og fleira. og stúlkurnar
iðkuðu leiki við sitt hæfi. All-
stór hópur bæði drengja og
telpna gat þó ekki tekið þátt
í leikjunum; höfðu þau skvldu-
störfum að gegna — að þvo upp
og taka til á matstaðnum í skóg
inurn; en hverjum fyrir sig bar
að auki að hugsa um sitt tjald
og viðleguútbúnað, og var ekki
all lítill metnaður milli „bæj-
anna“, að snyrtimennska og um
h'iða öll skaraði fram úr ná-
j grannabænum. Yfirleitt virtist
þarna ríkja stjórnsemi og reglu
j semi í hverri grein.
I tjaldbúðunum var gefin út
fjölritað dagblað. og voru helztu
fréttir blaðsins þennan dag:
nevðarástand í tjallbúðunum í
steypiregni daginn áður. Þá
munaði minnstu, að allt færi á
flot, og vatnið rynni inn í tjöld-
in Umsjónarfólkið hafði nóg að
starfa við að grafa skurði og
rásir milli tjaldanna, og hug-
hreysta þá, sem böl vætunnar
ætlaði að buga. En í dag voru
allir glaðir og ánægðir og raun-
ir gærdagsins næstum gleymd-
ar. Nú var viðrað og þurrkað
við hvert tjald; á hverju stagi
héngu svefnpokar til þerris, bux
ur, sokkar, sk.yrtur og önnur
plögg.
Um miðjan daginn var haldin
útisamkoma með fjölbrevttri
dagskrá skammt frá tjaldbiiða-
svæðinu, en stað þennan á
æskulýðshreyfing Alþýðuflokks
ins þarna í héraðinu, og komu
hundruð manna úr sveitinni,
bæði fullorðnir og börn til þess
að vera viðstaddir samkomuna.
Þarna sungu hin 500 bláklæddu
ungmenni glaða og hrífandi
söngva, auk þess sem margt
fleira var til skemmtunar. Þá
flutti frú Gerhardsen snjalla
ræðu, og beindi einkum orðum
sínum til æskunnar, hvatti hana
til dáða og drengskapar, og
minnti á hlutverk hennar í þjóð
lífinu — kvnslóðarinnar, er ætti
að erfa landið og skila því fram
á leið í hendur hinna næstu.
V.
Dagurinn var að kvöldi kom-
inn, áður en við vissum af. og
klukkan að ganga 9 kvöddum
við þetta litla þjóðfélag æsku-
lýðsins uppi við Stórsjó, og ók-
um aftur til Osloar. Sólin var
farin að lækka á lofti og sló
eullnu gliti á trjátoppana.
Messutíminn var líka löngu lið-
inn, og nú voru engin helgí-
sp.jöll lengur að fá sér hress-
ingu á greiðasölustöðunum með
fram þjóðveginum, enda var
þar nú fleira um manninn, en
er við ókum framhjá þeim um.
morguninn. Um kvöldið klukk-
an hálfellefu komumviðtilborg
arinnar aftur. Ánægjulegur dag
ur var á enda og gott að hvílast.
Og það var líkast því, er maðux
lagði sig á koddann og lokaði
augunum, að maður hefði verið
í bláberjaheiði — fyrir augum
manns svifu eintómir bláir
flekkir — bláu treyjur ungling-
anna í Framfylkingunni.
I. K.