Vísir - 20.07.1911, Blaðsíða 2

62
V I S I R
Raddir
almennings.
Höfrtin,
Það var ekki lítill spenningur í
fólki lijer í vetur, fyrir og um þing-
tíman, út af því hvernig liafnar-
málinu mundi reiða af hjá þinginu.
Margir óttuðust að þingmennirnir
úr sveitunum, og fjarlægri sýslun-
um mundu verða málinu erfiðir, og
máske koma því fyrir kattarnef. Og
þá virtist það vera alvarlegt áhuga-
mál allra borgarmanna undantekn
ingalítið, og allrar bæarstjórnarinnar,
að málið fengi framgang hjá þing-
inu. Þó einhverjar undantekningar
hafi verið til, sem af eigingirni eða
sjervisku heldur hefðu kosið hafnar-
gjörð einhverstaðar annarstaðar t. d.
við Skerjafjörð, eða Hafnarfjörð
eða hver veit hvar, þá ljetu þessir
fáu ekkert á sjer bæra í vetur. Vissu
að það var ekki til neins, og
húktu svo þegjandi í sínu horni.
Alþingi reyndist Reykvíkingum
vel. Það afgreiddi hafnarmálið mjög
viðunanlega fyrir bæinn, svo ao nú
var þeim steini rutt úr vegi máls-
ins. Þótti nú flestum sem því máli
væri borgið, og sáu þegar í anda
hafskipin liggja í röðum meðfram
»bólverkinu.« Farþega, skipsmenn
og bæarbúa ganga þurrum fótum
fram í skipin og úr þeim í land, og
vöruvagnana þjótandi frá og til
skipshliðanna. Þetta var eitthvað
annað en bátaflutningurinn gatnli
milli skips og lands. Hann varnú
saga tóm. Og það þurfti reyndar
ekki svo mikið bjartsýni til að líta
þannig á málið. Þetta sýndist
nokkurnveginn sjálfsagt áframhald
af því sem komið var.
Síðan þingi sleit hefur lítið eða
ekkert verið rætt eða ritað um mál-
ið. Það hefur sem sagt þótt vera á
öruggum vegi til að komast í kring.
Þangað til nú nýlega að kemur
hljóð úr horni, og það heldur illa
samróma við vonaróðinn.sem sung-
inn liafði verið til þessa. Hljóðið
úr horni sagði nefnilega: — Þ'að
fæst hvergi Ián til hafnargjörð-
arinnar fyrirhuguðu í Reykja-
vík.
Jeg held að menn hjer sjeu ekki
búnir að átta sig á þessum boð-
skap. Haldi annaðhvort, að þetta
sje flugufregn, eða þá að lítið sje
enn til reynt, og muni þetta því
fljótt lagast, Að öðrum kosti skil
jeg ekki, að bæarmenn og blöð
þeirra tæki þessari fregn með svo
mikilli ró — eða ljettúð — einsog
mjer virðist vera gjört.
Jeg trúi fregninni — trúi því að
búið sje að reyna mikið, mjög
mikið til þess að fá lán erlendis til
hafnargjörðarinnar hjer, en árangurs-
laust. Og jeg tel þetta einhverja
hina verstu frjett sem þessari borg
gat boríst.
Það þykir nú kannske í fljótu
bragði ótrúlegt, að erfitt sje nú að
fá Ián erlendis fyrir höfuðstað ís-
lands. En mjer fyrir mitt leyti
þykir nú raunar ekkert trúlegra, en
að hvorki Reykjavík nje yfir liöfuð
ísland eða íslendingar, hafi nokkurt
lánstraust erlendis, eins og búið er
að útdjöfla öllu íslensku í auguni
annara þjóða. Námu-»svindlið« hefur
víst enn ekki aflað álits í útlöndum,
veðdeildarbrjefin eru komin ofan í
95 pct. og' fæst þó enginn kaup-
andi að, svo fallega er búið að fara
með álit banka landsins, og svo
kemur nú aðflutningsbannið, sem að
minsta kosti í sumum löndum mun
ekki auka viðskiftum okkar álits eða
fylgis. Og ofan á allt þetta bætist
að síðustu þing hafa fá þau þjóð-
þrifamál haft með höndum, sem
aukið geti álit annara þjóða á oss
og vakið samhug þeirra með oss.
Það er ekki svo fallegt, hvorki í
nánd nje tilsýndar, að sjá þing-
menn fátækrar þjóðar, sem flest er
í kalda holi hjá, eyða fullum helm-
ing þess tíma, sem þeir eru kosnir
og launaðir til að verja landi og
lýð til gagns og sóma, í eigin-
girnisþras um hver valdasessinn
skuli skipa, og bítast eins og óarga
dýr um bráðina í landsjóðnum.
Pólitíska ástandið í landinu er að
verða það forað, sem tortímir öllu
góðu og þörfu þjóðarstarfi, eins
hafnarfyrirtæki Reykvíkinga eins og
öðru.
En samt sem áður verða nú
Reykvíkingar að hefjast handa í
þessu hafnarmáli og gjöra allt, sem
hugsanlegt er að gjöra til að koma
málinu í fljóta framkvæmd. Það er
lífsspursmál fyrir bæinn, að farið verði
að vinnaað hafnargjörðinni tafarlaust.
Það þarf að byrja á því verki nú
á komanda hausti, ef nokkur Ieið
verður fundin til að gjöra það
mögulegt.
Mundi nú ekki íslandsbanki geta
hlaupið undir baggann og lánað
fjeð? Hann er nú orðinn eina
reipið hjer, sem að nokkru liði er
nú í seinni tíð, eða hvað ætli ís-
lensku botvörpuútgerðinni liði, ef
hann hefði ekki verið, og sama má
víst segja um fleiri fyrirtæki. Þó
bankinn kannske ekki gæti látið
lánið eins ódýrt, eða nieð eins hag-
kvætnum kjörum, eins og menn iiafa
vonast eftir að fá það erlendis, þá
væri samt ekki áhorfsmál fyrir Reyk-
víkinga að taka það, bara ef það
fæst. Það verður aldrei með þeim
ókjörum, að ekki verði stórhagurað
taka það, á móti því, að bíða enn
von úr viti með hafnargjörðina, og
ekki einungis glata með því móti
allri þeirri atvinnu, sem hafnar-
gjörðin veitir bænum, og hjer er
svo átakanleg þörf fyrir, heldur og
láta aðra verða á undan með hafn-
argjörðir sínar, t. d. Þorlákshöfn, og
stofna þar með fyrirtækinu í þann
voða, sem getur drepið það í fæð-
ingunni.
Bæarstjórnin verður nú að hefj-
ast handa, og það fljótt. Hafn-
leysi borgarinnar, atvinnuskortur
borgaranna, samkeppni annara staða
o. fl. o. fl. — allt eggjar hana nú
lögeggjun — að Iáta nú höndur
standa fram úr ermuin.
Á höfninni þarf að byrja
í haust.
Reykvíkingar.
Dulnefni.
í engu eru þeir íslendingar sem
í blöð rita eins samtaka og í þvi
að rita undir dulnefni. Hjer um
bil í hverju vikublaði, sein út kem-
ur, eru ein eða fleiri ritgjörðir, með
dulnefni undir; oftast eru þessi
dulnefni einhver nafnskrýpi útlend
eða innlend. Þó skarar Vísir —
eða þeir sem í hann rita — langt
frani úr öðrum blöðum, með dul-
nefnaritgjörða-fjölda, t. d. í 4. flokk
Vísis eru 71 ritgjörð og undir 64
af þeiin eru dulnefni; þó eru ekki
taldar með þær ritgiörðir er Vísir
hefur birt úr öðrum blöðum, sem
fleslar eru með dulnefni.
Þessi dulnefnaritun er orðin sönn
þjóðarplága, enginn getur metið til
verðs það tjón sem þjóðin bíður
af þessum myrkraverkum (= dul-
nefna-ritun). Þeir menn, sem rita
undir dularnefni hljóta að bera
mjög litla sómatilfinningu fyrir sjálf-
um sjer og siðferðistilfinnig þeirra
lilýtur að vera afar-sljóf. Það liefur
ætíð verið talin ragmenska og ves-
almenska að hyljast í myrkri og