Vísir - 07.01.1916, Blaðsíða 1

Útgefandi
HLUTAFÉLAG
Ritstj. JAKOB MÖLLER
SÍMI 400.
Skrifstofa og
afgreiðsla í
Hótel Island
SÍMI 400.
6. árg.
SESi Fösiudaginn 7. janúar 1916.
6, tbl.
1. O. O. F. 97179.
y Gamla Bíó J
Á refilstigum
(Junglen).
Lærdómsrík skáldsaga í 5 þátt-
um 200 atriðum eftir hinn mikla
jafnaðarmannaforingja
Upton Sinclair.
svtvw
v fevótd.
Leíkfólag Reykjavíkur.
Hadda Padda.
Sjónleikur í 4 þáttum eftir
Guðmund Kamban.
Verður leikín á laugardaginn
og sunnudaginn.
Pantaðra aðgöngumiða sé vitjað
fyrir kl. 3 þann dag sem leikið er,
annars verða þeir
þegar seldlr öðrum.
Islenski söngvasafn
— 1. bindi —
fæst hjá öllum bóksölum bæjarins
Kostar 4 krónur.
Bókaversl. Sigf. Eyniundssonar.
Freyjuspor
fást hjá
Ársæli Árnasyni,
Guðm. Gamaiielssyni,
Bókabúðinni á Laugavegi 22,
Bókaversl. Sigf. Eymundssonar
og
Isafoldar.
Mann vantar til að hirða 3
Lýr á heimili ná>ægt Reykjavík.
Hluiakona óskast yfir vetr-
arvertíðina á sama stað.
Upplýsingar í Bankastræti 11.
Jón Hallgrfmsson.
SIMSKEYTI
frá íréttaritara Vísis.
/
Kaupmannahöfn 6. janúar 1916.
Prinsinn af Wied er á leið iil Albanfu í broddi
nýrra hersveita.
Rússneska sóknarliðið er hæti stati hjá Czer-
nowiiz.
Vilhjálmur af Wied, sem tók viö ríkisstjórn í Albaníu eftir Balkan-
ófriðinn flúði þaðan úr landi skömmu síðar á ítölsku herskipi. En í
byrjun ófriðarins mikla gekk hann í þýska herinn og er nú Iíklega að
vitja ríkis síns með aðstoð Þjóðverja.
Of seint.
—o—
Aðvörun iil verkamanna.
Llody George, hergagnaráð-
herra Breta, hélt nýlega ræðu í
neðrimálstofu þingsins, sem þyk-
ir merkileg fyrir það hve ræki-
Iega hann tekur ofan í stjórn,
þing og þjóð fyrir tómlæti þeirra
í þessum ófriði. Segir hann að
Bretar hafi orðið of seinir á sér
í því nær öllum greinum, sem
að ófriðnum lúta.
Þetta eru aðalatriðin úr ræðu
hans:
Með því að spara hergagna-
útbúnaðinum sóum vér manns-
lífunum.
Hvorki hermennirnirnir né ó-
vinirnir vissu af þvi hve oss
skorti sprengikúlur í vor þegar
hergagnaráðuneyt'ð var sett á
stofn. —
Hermálasérfræðingarokkar trúðu
á fiísakúlur (shrapnel). Það leið
langur tími þangað til við sner-
umst að sprengikúlunum (high
explosives).
í maímánuði smíðuðu Þjóð-
verjar 250.000 sprengikúlur á dag,
en við ekki nema 2,500 sprengi-
kúlur og 13 flísakúlur.
Það var því ekki að undra þó
að mörgum væri órótt þá, bæði
á vígvöllunum og hér heima.
Eg hefi nú skýrt frá því hvað
smíðað var í maímánuði. Eg get
ekki sagt frá hvað smíðað var í
nóvembermánuði — ekki enn þá-
í seftembermánuði var eytt ó-
grynni af skotfærum. Þá stóðu
orustur í marga daga og janvel
svo vikum skifti og samt var
engin þurð á skotfœrum. Yfir-
maður herforingjaráðsins sagði
mér að hann væri ánægður með
birgðirnar. Þessar skotfærabirgð-
ir höfðum vér dregið saman á
fjórum mánuðum, en bjuggum
þœr til á ný á einum mánuði og
bráðum munum við geta það á
viku.
Okkur gekk seint að komast
í skilning um að mest væri und-
ir því komið af hafa sæg af stór-
um fallbyssum. Þær voru pant-
i aðar í sumar.
' Það er ekki hægt að mola
| skotgrafirnar og hergarðana nema
; með stærstu fallbyssunum.
Okkur gekk líka seint að skilja
hvaða þýðingu vélbyssurnar hafa
í hernaði. Nú er það mál kom-
ið í gott horf.
Mér er sagt að 90 af hverjum
100 manns særðra og fallinna
særist eða falli fyrir vélbyssu-
kúlum.
í ófriðarbyrjun létum við hvert
herfylki (battalion) fá 2 vélbyss-
: ur. Þjóðverjar létu hvert her-
fylki sinna manna fá 16 vél-
byssur.
Vélar, sem hafðar eru til að
smíða vélbyssur standa nú ó-
notaðar vegna þess að ekki er
hægt að fá æfða menn til að
stjórna þeim. Hvort við berum
sigur úr býtum í þessum ófrið
er undir því komið að æfðir menn
gefi sig fram. Við þurfum á 80
þús. æfðum smiðum að halda og
300 þús. verkamenn í nýju verk-
smiðjurnar.
Við þurfum að fá byssurnar
til þess að hernaðurinn gangi að
óskum næsta ár. Við verðum að
fá nógu margar sprengikúlur til
að mola þau varnarvirki sem eru
á leiðinni.
Nýja Bíó
Cleopatra.
Myndin verður
sýnd í heilulagi
í kveld.
INNILEGT þakklæti flytjum
við öllum þeim, er sýndu hlut-
tekningu við fráfall og jarðarför
okkar elskulegu móður og tengda-
móður, Oddnýjar Pálsdóttur.
Rvík 6. jan. 1916.
Jón Eiriksson.
Sigriður Guðbrandsdóttir.
En það eru ekki nógu margir
æfðir verkamenn í smiðjunum.
Því hafa óbreyttir verkamenn
ekki verið látnir koma í stað
æfðra manna?
Foringjar verkamanna sem sæti
eiga á þingi, eru því samþykkir,
en þegar á að koma því í fram-
kvæmd, þá kostar það harða
baráttu í hverju héraði, í sér-
hverri borg í sérhverri verk-
smiðju. — Verkamenn í verka-
mannafélögunum eru því mót-
fallnir.
Það er undir vinnuveitendum
og verkamönnum komið hvort
ófriðurinn verður leiddur til far-
sœllegra iykta eða herirnir eiga
enn að hrekjast um bloðvöllinn
í mörg ár. Verkamennirnir geta
svarað því.
En skyldi svarið ekki koma
of seint — óheillaorðin í þessari
styrjöld. Of seint farið af stað
hér, of seint komið þangað, of
seint tekin ákvörðun, of seint
ráðist í þetta, of seint undirbúið.
Það er eins og orðin »of seint*
hafi elt heri bandamanna. Og ef
við bregðum nú ékki skjótt við
er illa komið góðu málefni sem
svo margir hraustir drengir hafa
látið líf sitt fyrir. Eg bið verka-
menn og vinnuveitendur að láta
ekki skrifa »of seint« fyrir ofatl
dyrnar á verksmiðjunum.