Vísir - 07.01.1916, Blaðsíða 2

VÍ SIR
VISIR
A f g r e í ð s 1 a blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi.
Inngangur frá Valiarstræti.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
Aöalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
kl. 1-3.
Sími 400.— P. O. Box 367.
‘ÍÆttr os ÍStttttt,
gufuhreinsað, lyktarlaust.
Tilbúinn Sængurfatnaður.
Glæfraförin.
Saga frá Slesíu.
---- Nl.
L, neytti nú allrar orku til þess
að setjast upp. Þögnin sjálf varð
honum óbærileg. Og sifelt gall
við í eyrum hans neyöarópið um
uóttina. Hann reyndi að brölta að
stofunni, þar sem þau mæðginin
voru. Þau sváfu þar nú bæði. Þög-
ull virti hinn ógæfusami maöur þau
fyrir sér stundarkorn og tárin runnu
niður kinnar hans. Fyrir afglöp
hans áttu þau nú einnig í vænd-
um dapurt líf og erfiö kjör.
Með mestu herkjum staulaðist
hann ofan stigann og nam staöar
sem snöggvast við dyrnar; haust-
golan hresti hann við. Án þess
aö gera sér glöggva grein fyrir
ferðalagi sínu, reikaði hann að eim-
reiöabirginu. Hann vildi skoöa
vélina sína, því að öllum eimreið-
arstjórum þykir eins vænt um hana
og ef hún hefði haft skynjan og til-
finning, rétt eins og sjómaöurinn
hefir tekið ástfóstri skipið sitt, er svo
oft hefir strítt í ströngu og fært
hann heilan í höfn.
L. var nú kominn í byrgið og
þar var reyndar eimreiðin, er aðrir
starfsmenn höfðu komið þar fyrir.
Hann leit vingjarnlega til hennar
og eins og honum var títt, skoð-
aði hann hana í krók og kring, því
að hann bjóst við að hún hefði
orðið illa úti í þessari glæfraför.
Þá heyrir hann að baki sér skelli-
hlátur og var þar kominn einn
starfsmannanna, er mælti á þessa
leiðí
Þér eruð víst hingað kominn til
þess að skoða steikina yðar; eg bar
hana í burt og getið þér fengið
hana aftur.
Eimreiðarstjórinn skildi ekkert
hvað hann var að fara.
Hvað eruð þér að tala um steik
núna, því látið þér svona?
Nokkra næstu daga,
fást í Njálsbúð
ágætar kartöflur, hafrar og knúsaður maís
á sérlega lágu tæklfærisverði, í heilum pokum.
Hinn fór þá aftur að hlæja, en
sagði: Þér hljótið annars að hafa
gefið honum laglegt högg. Vélin
var öll blóöi drifin og beinin voru
öll undarlega brotin. Satt að segja
var þetta skaði, því að hann hefir
verið ansi félegur. Með þessum
orðum tók hann fram bein og horn
af fallegum hirti og bætti svo við:
Áreksturinn hefir riðið honum að
fullu. Hann hefir ekki verið vanur
að sjá eimreið á ferð um þetta leyti
nætur. Hann hefir sjálfsagt verið
aö stikla yfir brautina, þegar hann
sá Ijósin, en orðið steinhissa og
hvergi hrært sig. Hirtir haga sér
í þessum efnum jafn fávíslega og
kýr eða kindur, sem ómögulegt er
að mjaka af veginum.
L. hlýddi á manninn alveg agn-
dofa og reyndi að gera sér grein
fyrir því, sem gerst hafði. Það hafði
þá verið skepna, en ekki maður,
sem hann haföi grandað. Hjörtur-
inn var það þá. sem rak upp öskrið.
En þó hlaut að hafa orðið brautar-
slys, úr því að læknisins var vitjað
til særðra manna.
Starfsmaðurinn virtist skilja hugs-
atiir L. og mælti:
En það hefir nú ekki farið alveg
eins vel fyrir honum félaga yðar,
sem stýrði fyrstu lestinni í morgun.
Þar hefir legið við stórslysi, enda
þótt honum verði ekkert gefið að
sök. Rétt við stöðina hefir hann
rekist á vagn fullan af fólki, sem
var að fara til torgsins. Bóndinn,
sem fyrir var, hefir orðið óþolin-
móður og ekki búist við lestinni
svo nálægt og hefir svo lyft upp
slánni og farið leiðar sinnar. En
á brautinni hefir vagninn kollvelst
af árekstrinum. Vagninn fór í mola,
en annars fór alt skaplega. Ein
kona fótbrotnaði, önnur handleggs-
brotnaði, en bóndinn og sonur hans
féllu í öngvit, en meiddust ekki.
En hvað er að yður hr. L.?
Starfsmaðurinn gat meir en orðið
forviða, því að L. hljóp upp um
hálsinn á honum og faðmaði hann
að sér, en grét eins og barn . . .
Eímreiðarstjórinn hafði brotið ský-
laus fyrirmæli og hlaut að sæta refs-
ingu. En sakir góðrar hegðunar
varð hún væg. Um mánaðamótin
var honum vikið frá stöðu sinni.
Schlutow lækni varð auðvitað ekk-
ert gefið aö sök, heldur hafði fórn-
fýsi hans og greiðvikni aflað honum
enn meira álits og fjölgaði skifta-
vinum hans.
Þetta ævintýri varð hljóðbært í
grendinni og enn minnast þeir, sem
þektu L. eimreiðarstjóra, þessarar
glæfrafarar.
almetvtútvc^.
Mjólkurkaupmennirnir.
Vegna greinar, sem birtist í Vísi
á Gamlársdag f. á., eftir Helga Gísla-
son á Brekku, skrifa eg þessar fáu
línur. Eg ætla mé ekki að dæma
um það, hvort mjólkin er seld of
dýrt á 22 a. pt., í samanburði við
aðra fæðu, en eitt er víst, að mjólk-
in er of dýr í samanburði við mjólk-
urverð annarsstaðar á, landinu og í
öðrum löndum, t. d, í Kaupmanna-
höfn koötaði pt. af pasteuriseraðri
mjólk 16 a., og það er einnig víst
að ekki fá mjólkurkaupmenn meira
fyrir mjólkina með því að búa til
úr henni smjör. T. d. mætti minn-
ast á það að einn bóndi hér aust-
anfjalls seldi brúarsmiðum landssjóðs
ca. 100 pt. á dag af nýmjólk á 12
a. pt. og kvaðst hann aldrei hafa
haft jafnmikið upp úr mjólk sinni,
langtum betra að selja mjólkina á
12 a. heidur en að búa til úr henni
smjör. Mér er einnig kunnugt um
það, að meðan foreldrar mínir höfðu
kúabú, þá seldu þau mjólkina aldrei
fyrir meira en 12 a. pt. (óskilin
mjólk) og þótti exki neitt tap á því.
Eg kem nú að aöalefni þessara
lína og það er að athuga reikning
H. G. Eg ætla ekki að breyta í
neinu frá þeim tölum eða dæmi,
sem H. G. hefir sjálfur sett í grein
sinni í Vísi 31. des. f. á., en eg
geri ráð fyrir að dæmið hafi ekki
átt að vera mjólkurkaupm. í óhag.
H. G. gerir ráð fyrir aö kýrin mjólki
2200 pt. um árið á 22 a. pt. gerir
kr. 484,00. Þurfi 14 pd. af töðu
í mál á 4^ e. í 240 daga gjörir
kr. 302,40, hagatollur í 4 mánuði
kr. 16,00. Samtals kr. 318,40. Mis-
munur kr. 165,60 í ágóða af hverri
kú eftir útreikningi H, G. eða ca.
33°/o* En nú ber að athuga það,
hvað framleiðslan á heyinu koster
hjá bóndanum. Ætli bóndinn græði
ekki á heyinu allt að 50%efhann
fær 4 x/2 e. fyrir hvert pd. af því?
t Ætli heyið kosti bóndann mikið
meira en 2 a. pundið? Að öllum
líkindum hefir það ekki kostað meira
síðastl. sumar (bein útgjöld). Eftir
því ætti ágóðinn af heyinu að verða
| 100% °g viröist það vera vel við-
unandi til að lifa af. Sem dæmi
mætti nefna það, að margir gera
sér það að atvinnu að heyja á sumr-
um og selja heyiö á 3 til 3 7* e.
pd. hér á bryggjunni og verða þó
að kaupa dýru verði slægjurnar hjá
jarðeigendum og kosta miklu til
flutnings á heyinu. Nú munu bænd-
ur segja, aö hér sé um úihey að ræða
en ekki töðu, en mér er spurn, verð-
ur bóndanum tilfinnanlega dýrari
taðan en lausamanninum útheyið,
TIL M I N N I S:
Baðhúsið opið v. d. 8-8, ld.kv. til 11
Borgarst.skrifd. i brunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K. F. U. M. Alm.samk.sunnd.87j síðd
Landakotsspít. Sjúkravitj.tími kl, 11-1.
Landsbankinn 10-3, Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssíminn opinn v. d, daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og 4-7
Náttúrugripasafnið opið V/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7, sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknartími 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd, fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans •
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2-3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3.
þegar hann verður að kaupa dýrar
slægjur og dýran flutning? Eg vil
þá minna H. G. á að hann hefir
gleymt að færa til reiknings áburð-
inn frá kúnum og mun verðmæti
hans jafnast á við verðmismun töðu
og útheys. Sem frekara dæmi fyrir
framleiðslukostnaði á heyi get eg
af eigin reynslu skýrt frá, að í hitt-
eðfyrrasumar var eg við heyvinnu
í eina viku uppi á Kjalarnesi og
heyjaði með einum kvennmanni 36
kapla, varð að gjalda 75 a. fyrir
hvern kapal í slægjulaun og kaupa
niótor ásamt uppskipunarbát til að
sækja heyið og ennfremur að kaupa
hesta til að reiða heyið til sjávar.
Seldi eg heyið á 3 til 3 V2 e« Pd-
og varð þó ágóðinn ca. 50 kr. —
fimtíu krónur — um vikuna. Hvað
ætli bændur græði þá á heyinu sínu
ef þeir fá 4J/2 a. fyrir pd. í því
árferði sem var síðastl. sumar? Ýms-
ar glósur, sem H. G. sendi Morg-
unbl. og Hafnfiröinginum í grein
sinni, læt eg afskiftalausar, býst við
að hlutaöeigendur svari fyrir sig, ef
þeim þykir það þess vert. Að end-
ingu vil eg minnast Iítilsháttar á
hinn göfuga!!! hugsunarhátt sem
virðist hafa komið fram hjá sumum
mjólkurkaupm., að reyna aö okra á
fátækum gamalmennum, börnum og
sjúklingum. Þeir viðast vera komn-
ir til meðvitundar um það að þessir
menn, gamalmenni, börn og sjúkl-
ingar, verði að kaupa sér mjólkina,
hvað sem hún kostar, vegna þeBS
að þeir geta ekki án hennar verið.
En ekki eru öll sund lokuð fyrir
þessu fólki, sem mjólkurframleið-
endur virðast vera hróðugir yfir. Til
cr ein aðferð, eins og blaðið Dags-
brún hefir bent á, og það er að
bærinn (Reykjavík) taki að sér mjólk-
urframleiðsluna fyrir bæinn. Það
myndi verða mikill hagnaður fyrir
bæjarsjóð og bæjarfélagið í heild
sinni, þótt bærinn ekki seldi mjólk-
ina nema 18—20 a. pt. eins og hún
var seld fyrir nokkru og það þó að
framleiðsla hennar hafi verið dýrari
en nú sökum ótíðar, En mikið vill
altaf meira og engir setja sig nú
meira á móti landslögum og rétti,
né hrópa hærra en mjólkurfram-