Vísir - 11.01.1916, Blaðsíða 2

VÍSIR
SSá
VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi.
Inngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sania stað, inng frá
Aöalstr. — Ritstjórinn ti) viðtals frá
U. 1—3.
Sími 400.— P. O. Box 367.
* o$ JÖunn, j;
^ i gufuhreinsað, lyktarlaust. J
\ | Tilbúinn Sængurfatnaður. J
Samverjinn,
—o—
Oss, sem veitt höfum Samverj-
anum forstöðu,1 er bæði Ijúft og
skylt aö þakka fyrir »gamla árið«
áður en Samverjinn tekur til starfa
í þriðja sinn.
Eins og margur kann að muna
hófust matgjafir Samverjans 15.
janúar og hættu í marsmánaðariok
í fyrravetur. Aðsóknin var nokkuð
svipuð og veturinn 1914, gestirnir
aö sönnu töluvert fleiri, en heim-
sendar máltíðir miklu færri en þá.
Alls var úthlutað rúmum 16 þúj-
und máltíðum þennan hálfan þriðja
mánuð, og störfuðu að því til skiftis
38 konur, allar kauplaust neina 4,
er fengu dálitla þóknun. Ein vann
kauplaust 39 daga og fimm aðrar
um og yfir 20 daga.
Þegar byrjað var, áttum við 140
kr. í sparisjóðsbók frá fyrra ári og
töluvert af áhöidum, en þrátt fyrir
alla dýrtíð, bárust gjafirnar svo ört,
að ekki þurfti að grípa tii sjóðsins,
og þegar Samverjinn hætti í fyrra,
var »sparisjóðurinn« orðinn 242 kr.
69 aurar, vöruieifar auk þess virtar
á 191 kr. 62 aura og áhöld talin
fullra 95 kr. virði. Þó var flest öll
matvara mikið dýrari en 1914 og
kostnaður því tillölulega svo miklu
meiri, að þar sem hver máltíð tald-
ist oss kosta um 10 aura veturinn
1914, var máltfðin í fyrra um 16
aura. En bæjarbúar reyndust Sam-
verjanum ágætlega og gáfu til hans
1559 kr. og 90 aura í peningum
og 1297 kr. og 92 aura í vörum.
Mér er því Ijúft að segja nú fyrir
hönd allra starfsmanna Samverjans
— og gesta hans: Gleðilegt nýár
og hjartans þakkir fyrir liðna árið.
Börnin, sem heimsóttu oss í fyrra,
eru farin að spyrja: »Hvenærbyrj-
ar Samverjinn?« og nú tekur hann
til starfa á miðvikudaginn kemur og
verður opinn alla virka daga fyrst
um sinn frá kl. 11 til 2.
Vér efumst ekkert um aðstoð
bæjarbúa, sem gjöfum geta miðlað.
Rétt fyrir jólin var oss send ket-
tunna og nokkurt feitmeti og því
bætt við, að »það væri óþarfi að
vera nokkuð að »kvittera« fyrir það
i blöðunum*. — Fátæklingarnir
mundu margir taka hlýlega í hönd
gefandans, ef þeir fengju færi á
því.
Það er búist við að gestirnir verði
aðallega fátæk börn og gamalmenni
eins og í fyrra.
Eftirlitið verður eins gott og
framast eru föng á. Komi börn eða
aðrir til Sainverjans frá þeim heimil-
um, sem oss, stjórnendum hans, eru
ókunn, verða þau að hafa með sér
skrifleg meðmœli borgarstjóra, fá-
tækrafulllrúa, prests eða eínhvers
annars valinkunns manns, sem
kunnugur er viðkomandi heimili.
Máltíðir verða ekki sendar út í bæ
nema til sjúklinga, og þá þvf að eins,
að læknir, yfirsetukona eða hjúkr-
unarkona óski þess skriflega, —
því að munnleg skilaboð fara stund-
um í vanskiium. — Séu einhver
bágstödd heimili eða fátæk gamal-
menni svo einurðarlítil að þau vitji
ekki Samverjans að fyrrabragði, vænt-
um vér þess, eins og að undan-
förnu, að einhver kunnugur segi
oss til þeirra, og verða þau þá
heimsótt.
Þrátt fyrir óvenjumikla, atvinnu í
vetur, er margur bágstaddur, eins
og allir kunnugir vita, enda er mat-
varan æði dýr fátæklingum um þess-
ar mund.r.
í fyrra keypti Samverjinn mjólk
fyrir nærri 500 kr. og brauð fyrir
200 kr., — auk þess sem gefið var,
og meira en Iítið af hafranigrjón-
um og hrísgrjónum. Þær vörur
eru dýrar um þessar mundir, en
vonandi rætist vel úr, og fegnir
vildum vér komast að föstum og
góðum samningum við einhvern
mjólkursala og brauðsala í vetur.
— Munið eftir kolunum —, það
þarf töluvert af þeim.
Frú María Pétursdóttir veröur
ráðskona Samverjans, eins og að
undanförnu, og eru stúlkur og kon-
ur, sem vilja hjálpa til að bera fram
matinn, beðnar sð snúa sér til henn-
ar. Vér þurfum 5 eða 6 slíka sjálf-
boðaliða daglega. — Ráðsmenn
Samverjans eru þeir Flosi Sigurðs-
son trésm., Þingholtsstræti 15, og
Guðjón Jónsson Laugavegi 72, taka
þeir á móti matgjöfum og annast
flutning þeirra, ef óskað er. Bókari
Samverjans er Páll Jónsson versl-
unarmaöur eins og áður og Júl. Árna-
son verslunarstj. gjaldkeri, og veitum
vér peningagjöfum viðtöku, og sömu-
Ieiðis treystum vér því að ritstjórar
dagblaðanna taki við slíkum gjöf-
um til Samverjans eins og fyrri
árin.
Að svo mæltu þakka eg fyrirfram
öllum styrktBrmönnum Samverjans,
1916. Þeim verður jafnan heimilt
að skoða gestabók Samverjans, þeg-
ar starfið er byrjað. Eftirlit þeirra í
því efni er oss kærkomið.
Reykjavík, 7. jan. 1916.
fyrir hönd Samverjans.
Sigurbjörn Á. Gíslason.
auc$^s\tiga*
UmauUga.
Herstjórn Bandamanna»
Yfirhershöfðingjar bandamanna
á vesturvígstöðvunum, Joffre og
French hafa báðir látið af herstjórn.
— Hverjar orsakir liggja til þess,
verður ekkert vitað um. Þeir sem
við taka af þeim eru ekki nýir
menn á vígvellinum, heldur hafa
þeir hvor um sig haft á hendi yfir-
stjórn herdeilda frá byrjun ófriðar-
ins og er niikið látið af þeim báð-
um sem herforingjum.
Castelnau heftr haft á hendi stjórn
þess hluta Frakkahers sem barist
hefir í Elsass og þykir hann hafa
stjórnað honum afburða vel og hef-
ir hann nú tekið við af Joffre.
En sá sem við hefir tekið af
French heitir sir Douglas Haig. —•
Hann hefir stjórnað fyrstu herdeild
Breta frá byrjun ófriðarins og hlot-
ið mikið lof í skýrslum French. —
Eftir orustuna við Aisne sagði French
t. d. í skýrslu sinni: »Framgöngu
fyrstu herdeildar stýrði sir D. Haig
af svo mikilli greind, hugrekki og
festu, að hann náði þeim stöðvum
sem eg á það algerlega að þakka,
að eg gat haldið velli í meira en
þriggja vikna ákafri orustu á norð-
urbakka fljótsins*.
Um leið og French lét af her-
stjórninni gaf hann út ávarp til her-
sveitanna og lýsti í því sorg sinni
yfir því, að veröa að skiljast við
þær áöur en sigur væri unninn.
Kveðst hann þess fullviss, að þess
verði ekki iangt að bíða.
Raddir hinna
sanngjörnu.
Verðlagsnefndin og mjólkin.
Síðan ákvæðið um hámark mjólk-
urverðs var sett, hefir mikið verið
um það talað hér í borginni og
hafa borgarbúar verið mjög ánægðir
yfir að svo skuli vera komið, sem
komið er, og hlakka nú yfir þeim
ímyndaða sigri, sem þeir þykjast
hafa unnið á mjólkurframleiðendum,
sem sé þeim: að nú geti þeir ekki
lengur notað sér neyð borgarbúa
(eins og þeir komast að orði).
En mér dettur í hug hið gamla
spakmæli: »Sá hlær best sem síðast
hlær*.
Eðlilegasta afleiðingin af gjörræði
þessu, sem framið hefir verið gagn-
vart mjólkurframleiðendunum; er sú,
að þeir myndi samtök og hætti allir
í einu að selja mjólk f borginni.
Verið getur að hin háa verðlags-
nefnd hafi gert ráð fyrir að svo
myndi fara, jafnframt og hún ákvað
hámark mjólkurverðs, og samstund-
T I L MINNIS:
Baðhúsið opið v. d. 8-8, ld.kv. til 11
Borgarst.skrifjt. í brunastöð opin v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk. Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K. F. U. M. Alm. samk.sunnd. 81/, siðd
Landakotsspít. Sjúkravitj.tími kl, 11-1.
Landsbankinn 10-3, Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssimmn opinn v. d. daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og 4-7
Náttúrugripasafnið opið P/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7. sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vífilsstaðahælið. Hcimsóknarb'mi 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3.
Skyr
fæst daglega í bakaríi
Kr. B. Símonarson,
Vallarstræti 4.
is gert ráðsfafanir í þá átt að sporna
við þeim óþægindum, sem mjólkur-
leysi gæti haft í för með sér, þó
enn sé það hulið almenningi. En
óvenjumikla fyrirhyggju sýndu þá
vorir mikilsvirtu yfirboðarar, ef svo
væri.
Þó aldrei nema nefndin hefði nú
gert þetta, þá er athæfi þessu engin
bót mælt með því. Það hljóta allir
að sjá að slíkt eru hrein neyðar-
úrræði að lækka verðmæti þeirrar
vöru, sem framleidd er í landinu
með því að ákveða hámark verðs-
ins. Það liggur í augum uppi af
hvaða ástæðu vara kemst í hærra
verð heldur en hún þarf vegna fram-
leiðslukostnaöarins (þegar ekki er
um öfluga verslunarhringa aö ræöa)
Það er vegna þess að framleiðslan
er of Iítil samanborið við eftirspurn-
ina. Þess vegna er nauðsynlegt
þegar slíkt kemur fyrir að greiða
svo fyrir framleiðslunni að hún verði
glæsilegur atvinnuvegur. Með því
er hjálpað til að auka vöruna, og
við aukninguna hlýtur verðið að
lækka. Til þess ættu einhverjir af
þeim mörgu mönnum, sem kostaðir
eru af fé landsins til að gæta hags-
muna þjóðarinnar að verja kröftum
sýnum, en ekki til þess að beita
kúgun við þær stéttir þjóðfélagsins,
sem sýna viðleitni til að bjarga sér
á sjálfstæðan og heiðarlegan hátt.
Guðmundur Jónsson.