Vísir - 02.03.1916, Blaðsíða 2

VÍSIR
VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi,
Inngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
U. 2—3.
Sími 400.— P. O. Box 367.
Friðartal.
—:o:—
Tveir verkamannaþingmenn bresk-
ir komu fram með þá fyrirspurn
til stjórnarinnar á þingfundi 23 þ.
m., hvort hún vildi ekki bjóða Þjóð-
verjum friðarkosti, Töldu þeir að
nú væri fullséð að hvorugur máls-
partur mundi sigra til fullnustu. —
Þegar framsögumaður hafði lokið
máli sínu, bað Asquith um oröið.
Var hann allharðorður í garð fyrir-
spyrjanda og þýska kanslarans, sem
nýlega hafði sagt í ríkisdeginum
þýska, að það stæði aðeins á Eng-
landi að friöur kæmist á. Hann
kvaðst áður hafa lýst yfir því, með
hvaða skilmálum Bretar vildu semja
friö; þaö hefði hann gert 9. nóv.
1914, þá hefði hann sagt: »Vér
vorum ófúsir á að grípa til vopna,
en vér munum ekki siiðra sverðið
fyr en Belgía — og nú vil eg
bæta við, einnig Serbía — hefir
fengið aftur alt sem hún hefir fórn-
að og meira til, ekki fyr en Frakk-
Iand er trygt gegn árásum, ekki fyr
en rétti smáþjóðanna í Norðurálfu
er fullkomlega borgið og ekki fyr
en hernaðarvald Prússlands er full-
komlega brotið á bak aftur.*
»Er hægt«, bætti hann við, og
\
barði hnefanum í boröið, »að segja
greinilegar til um hvaða friðarkosti
við viljum bjóða«. Hann kvaö ekki
um frið að ræða á öðrum grund-
velli en þessum.
Lusitaniumálið
ekki útkljáð.
Menn hafa haldið, aö deilan
milli Þjóöverja og Bandaríkjamanna
út af Lusitaniu væri á enda kljáð.
Höfðu Þjóöverjar í síðasta bréfi
sínu játað það, að ekki væri rétt
að beita kafbátahernaði, eins og
gert hafði verið þegar Lusitaniu
var sökt, ef þegnum hlutlausra þjóða
stafaði hætta af því. Hinsvegar
vildu þeir ekki kannast við að
slíkur hernaður væri lögmætur. Var
talið að Bandaríkjastjórnin mundi
láta sér lynda þetta svar, en það
hefir elcki reynst rétt, því að 24.
þ. m. er símað til enskra blaöa frá
Washington, að þar sé alment
álitið, að Wilson forseti muni inn-
an skamst biðja þingið um leyfi
til aö slíta stjórnmálasambandi við
Þýskaland, ef þýska stjórnin tregð-
ist lengur við að gefa fullnaðarsvar 5
í Lusitaniumálinu.
Eofar til hjá Eússum.
i
Dúman er nú loks sest á ráð- f
stefnu. Þingsetningardaginn kom
keisarinn sjálfur á fund og ávarpaði
þingmenn, en sfðar um daginn var
lesin upp yfirlýsing frá miklum meiri
hluta þingmanna. í þeirri yfirlýs-
ingu var sagt að þingmenn teldu
stjórnina ekki hafa verið starfi sínu
vaxna það sem af væri styrjöldinni,
enda mætti telja að hún hefði játaö
það með því að Goremykin for-
sætisráðherra væri farinn frá völd-
um. Segjast þingmenn vonast til
að stjórnin færi sér nú í nyt áhuga
þann, sem nú sé vaknaður í land-
inu fyrir þvf að Ieiöa ófriðinn til
farsælla lykta.
Á þessa yfirlýsingu hlustaði ríkis-
erfinginn, réðherrarnir,útlendirsendi-
herrar, þingmenn úr efri málstof-
unni og fjöldi annara manna. Mundi
slík yfirlýsing, sem þessi fyr á dög-
um hafa orðið til þess að duman
væri send heim og þingmenn ef til
vill hneptir i fangelsi. Rodzianko
forseti dumunnar þakkaði keisaran-
um fyrir að hafa komið á fundinn
og kvað það tákn þess að héðan í
frá ætlaöi hann áð vinna með dúm-
unni að velferð landsins. Rodzianko
mintist á sigurinn við Erzerum og
kvað hann fyrsta boða um fullkom-
inn sigur,
Sazanoff utanríkisráðherra gaf
þinginu skýrslu um hvernig sakir
stæðu. Kvað hann bandamenn hafa
T I L M I N N IS:
Baðhúsið opið v, d. 8-8. ld.kv. til 11
Borgarstskrifjt. í brunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op. v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K. F. U. M. Alm. samk. sunnd. 8'/a síðd
Landakotsspít. Sjúkravitj.tími kl, 11-1.
Landsbankinn 10-3. Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssímínn opinn v. d. daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og 4-7
Náttúrugripasafnið opið P/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7, sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknart'mi 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3.
Landsféhirðir ld. 10—2 og 5—6.
fullkomna samvinnu með sér, Forn
misklíð milli Rússa og Breta væri
nú horfin, Hann hvaö Rúmeníu
hafa valið það hlutskifti að sitja hjá
fyrst um sinn, en þjóðin fylgdi
bandamönnum að málum.
Hann mintist og á Svíþjóð og
kvað Norðurlöndum enga hættu stafa
afj Rússum, Þeir ætluðu sér ekki
að ná þar í íslausar hafnir, heldur
á alt öðrum stað.
I
Margar nýjar, góðar, ódýrar og alveg óþektar tóbaks og cigarettu tegundir eru nýkomnar í Landstjörnuna.

Kvennhetja n
frá Loos.
--- Frh.
gott, eg skal rannsaka málið“,
en það fór altaf á sömu leið:
kærandi var fluttur burt úr bæn-
um, enginn vissi hvert. það var
ekki hægt að reiða sig á neitt
sem herstjórnin lofaði og hún
bannaði ýmislegt, sem engum
gat komið til hugar að væri hægt
að banna. Okkur leið því enn
ver en áður.
Hersveitin saxneska fór burt
í hennar stað kom 157. hersveit-
in, í henni voru mest Pólverjar,
en liðsforingjarnir voru auðvitað
Prússar.
Hermenn þessir voru þreyttir
og raunalegir á svipinn, en þeg-
ar yfirboðarar þeirra atyrtu þá,
var eins og þeir réttu úr sér og
tækju annan svip. það var auð-
séð að þeir voru vanir refsingum.
Einn dag kom einn af þessum
hermönnum inn til okkar og
sagði á heldur góðri frönsku og
í kurteisum róm: »Viljið þér
lána mér nál og þráð til þess að
gera við einkennisbúning minn“.
Eg gerði það og á meðan hann
var að sauma, spurði hann mig
hvort eg hataði ekki Prússa. —
Eg svaraði engu, því eg hélt að
'hann ef til vill væri að koma
mér til að vera óvarkár. Eftir
stundarþögn endurtók hann sömu
spurningu. þá gat eg ekki stilt
mig lengur:
„Jú, sannarlega hata eg þá“.
þá hvíslaði hann: „þér megið
trúa því, það er ekki skemtilegt
að eiga að hlýða prússneskum
liðsforingjum, sem neyða menn
áfram með skammbyssur í hönd-
unum“.
Hann sagðist vera ættaður úr
þorpi rétt á takmörkum þýska-
lands og Rússlands og var hon-
um nauða illa við Prússa. En af
því að hafa lifað svo lengi með
þjóðverjum, þá var honum illa
við Englendinga, en honum var
vel við Rússa.
Eg notaði mér af frönskukunn-
áttu hans til að spyrja hann um
afstöðu heranna og hann gat
nokkurn veginn sagt mér hana.
þegar hann fór út frá okkur
mætti hann prússneskum liðsfor-
ingja og af því að hann var ekki
nógu fljótur að heilsa honum,
þá slóg hinn hann með svipu
sem hann hafði í hendinni. Pól-
verjinn hengdi höfuðið og var
auðséð að honum þótti miður,
að eg skildi hafa séð meðferð
liðsforingjans á honum.
Loksins kom 14. júlí, þjóðhá-
tíðardagur okkar. Daginn áður
voru festar upp auglýsingar á
öllum götuhornum svo hljóðandi:
1. »Enginn má minnast þjóð-
hátíðardagsins, varðar það dauða-
hegningu".
2. „Enginn má draga franskan
fána á stöng, varðar það dauða-
hegningu.“
3. „Enginn má staðnæmast á
götum bæjarins, varðar það dauða-
hegningu."
það var lítil hætta á því, að
þessar fáu hræður sem eftir voru
í Loos, færu að gjöra uppreisn
gegn hervaldi þjóðverja, en þessi
auglýsing sýnir samt, að óvinir
vorir kunnu að meta föðurlands-
ást vora.
þenna dag gátum við því mið-
ur ekki sýnt hana öðru vísi, en
að hugsa um þá, sem fallið höfðu
fyrir ættjörðina. Við systkinin
fórum fyrst með blómsveiga á
gröf föður okkar, en því næst
prýddum við allar grafir franskra
hermanna fögrum blómum. Rign-
ing var allan daginn og jók það
á þunglyndi okkar...........
Svo liðu margir dagar, langir
og leiðinlegir.
Enn einu sinni gerðu þjóð-
verjar leit í húsum og rústum,
tóku öll reiðhjól, sem þeir fundu
— þrjú hjá okkur — og létu
jafnvel svo lítið að tína saman
gamlarblikkdósir í sorphaugunum.
Allan júlí og ágústmánuð féllu
niður í Loos að meðaltali 200
sprengikúlur á dag, og samt var
það ekkert í samanburði við stór-
skotahríðina í maí!
Fólkið hafðist við í kjöllurun-
um og reyndi að búa um sig þar
eins vel og unt var; ensíðan við
vorum nærri köfnuð í kjallaran-
um okkar, þá létum við það ráö-
ast, og vorum kyr i borðstofunni
á neðsta lofti í húsinu okkar. —
þó eg væri óvön múrsmíði, tókst
mér samt að fylla verstu götin á
veggjunum, en ekki vil eg hrósa
vinnu minni, veggirnir voru ekki
fallegir.
þýskir liðsforingjar komu við