Vísir - 04.03.1916, Blaðsíða 2
VÍSIK
tandsspítalinn.
í síðasta »Læknablað« skrifar
Gunnlaugur læknir Claessen ítar-
lega og þarfa grein um lands-
spítalamálið. Og vegna þess að
gera má ráð fyrir að »Lækna-
blaðið« eigi tiltölulega fáa les-
endur meðal almennings, hefir
Vísir fengið leyfi höf. til að birta
kafla úr greininni, sem einkum
gætu orðið til að vekja almenn-
an áhuga fyrir málinu. í inngang-
inum segir meðal annars:
»Eg geri ráð fyrir að þjóðina
vanti ekki vilja til þess að koma
á fót Landsspítalanum, því allir
vilja hlynna að þeim sem sjúkir
eru, en almenning skortir áreið-
anlega hugmynd um, hve spítala-
vandræðin í Rvík eru mikil eins
og er, hve mikinn heilsumissi
og jafnvel líftjón það bakar Rvík
og öllu landinu, að hér skortir
spitala með nútimans fullkomn-
asta útbúnað í öllum greinum.
Vér þörfnumst spítalans ekki ein-
göngu vegna þess að margir
sjúklingar — utan bæjar og inn-
an — geta ekki fengið rúm á
Landakotsspítalanum, vér þörfn-
umst einnig Landsspítala til þess
að læknaefni vor, hjúkrunarkon-
ur og Ijósmœður geti fengið
góða mentun hér á landi«.
Síðan bendir höfundur ræki-
lega á hve nauðsynlegur Lands-
spítalinn sé í sambandi við lækna-
kensluna á Háskólannm og fyrir
framhaldsmentun lækna, eftir að
þeir hafa lokið prófi. Fæðingar-
T I L M I N N I S:
1 Baðhúsið opið v, d. 8-8, ld.kv. li) H
í Borgarst.skrifjt. í brunastöð opín v. d
í 11-3
IBæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Ilslandsbanki opinn 10-4.
K. F. U. M. Alm. samk. sunnd. 81/, siðd
Landakotsspít. Sjúkravitj.tími kl, 11-1.
Landsbankinn 10-3. Bankastjórn til við-
\ tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssiminn opinn v. d. daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og4-7
Náttúrugripasafnið opið r/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7. sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-b.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknart'mi 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
k). 2—3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3.
Landsféhirðir kl. 10—2 og 5—6.
stofnun ætti að vera ein deild
spítalans, hún er bráðnauðsyn-
leg vegna lækna og ljósmæðra-
efna, sem hingað til hafa ekki
átt kost á annari kenslu í yfir-
setufræði en bóklegri. — Mjög
margir lœknar jafnvel tekið próf
án þess nokkurntíma að sjá fæð-
ingu og eru þó oft settir læknar
strax og þeir koma frá prófborð-
inu. En ijósmæðraskólinn ætti
að sjálfsögðu að eiga heima á
fœðingarstofnun spítalans. Auk
þess mikil þörf á fœðingar-
stofnun, bæði vegna ógiftra
kvenna sem ala börn, og margar
eiga hvergi höfði sínu að að
halla, og eins mundu jafnvel gift-
ar konur nota stofnunina, sam-
kvæmt þeirri reynslu sem fengin
VISIR
Áfgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi,
lnngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sama stáð, inng frá
Aöalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
ki. 2-3.
Sími 400.— P. O. Box 367.
Hver gætir réttinda
IslandsP
Allir kannast við Whiteakers
A 1 m a n a c k . Það er handbók
hvers manns á öllu Bretlandi og í
vitnað um víða veröld.
íslands er þar getið sem annara
landa.
Þessa árs útgáfa er nýkomin hing- •
að, enda var hún eigi fullprentuð
fyrr en eftir nýár, til þess að hægt
yröi að koma þar að sem ítarleg-
ustum og nýjustum upplýsingum.
rrásögnin um ísland er ekki
nema fjórðungur blaðsíðu, en þó
hefir tekist að hnoða þar saman
furðanlega mikilli fávisku og ill-
kvitni í Ísíands garð.
í fyrsta lagi er áfengi talið í
fremstu röð aðfluttra nauðsynja og
meðal þeirra vörutegunda, sem mest
er flutt af tii landsins. í öðru iagi
heitir ráðherrann Sigurður Eggerz.
í þriðja lagi er svo komist að orði,
að gerðir s a m k o m u n n a r (ekki
Parlaments) sé að meira eða minna
Ieyti undir eftirliti stjórnarinnar í
Kaupmannahöfn. Loks er í fjórða
lagi slcýrt frá því, að ísiand sé
Kvennhetjan
frá Loos.
--- Frh.
tók stórskotahríðin að verða
ákafari og eg tók eftir því að
sprengikúlurnar voru af annari
gerð og miklu stærri.
Mér mun altaf minnisstæð fyrsta
viðkinningin, sem eg hafði af
þessum kúlum.
Eg stóð á þröskuldinum og
ætlaði út, þegar eg heyrði hvin,
ekki mjög háværan, en svo kom
voðaleg sprenging. Reykjarstrók-
urinn var svo þéttur að eg sá ekk-
ert, það setti að mér ákafan hósta
og mig sveið í augun. Óttaleg
hræðsla greip mig og ósjálfrátt
tók eg höndunum upp að hálsi
og brjósd til að vita hvort eg
væri særð. Fann eg þá einhverja
slepju loða við treyju mina, eg
dró að mér hendina og sá að
hún var öll blóðug, og þó að eg
ekkert findi til hélt eg, að eg
væri særð. En þegar reyknum
fór að létta og eg var farin að
hátta mig, sá eg að það, sem
sé danskur taglhnýtingur (Danish
dependancy).
Það væri nógu gaman að fá vit-
neskju um, hver »væri fréttaritari«
héðan fyrir rit þetta svo að hægt
væri að sýna honum viðeigandi
virðingu fyrir starf það, er hann
hefir af hendi leyst fyrir ísland, En
hvað sem því líður, þá ætti þetta
eina dæmi að vera fullnægjandi til
þess, að færa landsmönnum heim
sanninn um það, að til langframa
megi þeir eigi vera jafn skeytingar-
lausir um utanríkismálefni sín sem
hingað til.
í fyrra var greinarstúfur í Vísi,
þar sem stungið var upp á, að hér
yrði stofnað féiag til þess að gæta
réttinda íslands í útlöndum og efla
þekkingu á því, úr því að stjórnin
teldi sér það óskilt. Auðvitað var
ekkert mark tekið á þessari mála-
leitan, eins og við mátti búast í
landi, sem innlimun í verki er
daglegí brauð.
Eg nenni ekki að rekja þetta mál
af nýju, en skai þó geta þess, að
slíkt félag ætti að geta gert íslandi
mikið gagn. Meðal annars ætti það
aö gefa útgefendum alfræðibóka á-
byggilegar upplýsingar um Iandið,
og þar með fyrirbyggja að óábyggi-
legum mönnum og illviijuðum hald-
ist uppi að ófrægja Iandið með
ósannindum og innlimunarslúðri.
íslendingur.
Morgunkjólar. Svuntur. Kvenn
& Telpukápur. Barnakjólar.
Álnavara. Cheviot.Silki. Slifsi o.fl
Saumastofan á Laugavegi 24
toldi við fötin mín voru hold-
flipur, heilaslettur og blóð. Eg
hljóðaði upp yfir mig. Sprengi-
kúlan hafði tætt í sundur nokkra
þjóðverja, sem stóðu fyrir utan
húsið okkar og nokkuð af trefj-
unum hafði lent á mér; en sjálf
var eg ósærð.
Næstu dagana á eftir sáum við
frönsk loftför svífa yfir Loos.
Við fögnuðum þessum sendi-
boðum landa vora, því þeir
glæddu vonina um að hjálpin
væri í námd.
þegar Frakkar þannig höfðu
njósnað vörpuðu þeir sprengi-
kúlum niður á stöðvar þjóðverja
og kom það oftar en einu sinni
fyrir, að eldhúsin þeirra sprungu
í lofi upp einmitt þegar matur-
var tilbúinn og átti að fara að
útbýta honum. Verra var það
fyrir þá að Frakkar sprengdu
skotfæraforðabur þeirra og var
um tíma þröngt í búi hjá þeim
með skotfæri.
En brátt var bætt úr þessu
og einnig barst þeim svo mikill
liðsauki að þeir áttu bágt með að
koma sér fvrir í kjöllurunum.
Eitt af því, sem herstjórnin
þýska hafði gjört sér til gamans,
var að breyta nöfnunum á stræt-
unuro og skýra þau þýskum
nöfnum.
þegar liðsaukinn kom heyrð-
ust eilíf köll: „Fimtíu menn
komast fyrir í Kronprinz-
s t r a s s e, sextíu í G r o s s-
herzogstrasse o. s. frv.“
En jafnframt heyrðum við á
tali þeirra að það voru Englend-
ingar, sem hér voru komnir til
að ráðast á þá.
í annari viku septembers var
skothríðin hræðileg. þrisvar
sinnum lenti kúla á húsið okkar,
það sem eftir var af þakinu fór
fyrst, svo kom ein kúla og rót-
aði upp öllum garðinum okkar
og loksins lenti ein í eldhúsinu
og var þá hristingurinn svo mik-
ill að eg datt.
þegar eg nú hugsa um það,
þá skil eg ekki hvernig eg ent-
ist til altaf að vera að stoppa í
götin og reyna að gjöra við bú-
staðinn okkar, eg vissi þó svo
vel að þessar aðgjörðir stæðu
ekki stundinni lengur.
21. september fór eg til Lens,
og var eg þá farin að verða
vongóð um, að eitthvað mundi
rætast úr þessu öllu, man eg að
eg sagði við kunningjakonu mína
þar:
„það er ef til vill í seinasta
sinni, sem eg þarf að biðja „1 e s
Boches"*) um fararleyfi hing-
að“.
„því haldið þér það ?“
Eg finn það á mér“ svaraði eg,
„að lausnarstundin er í námd“.
Og sannarlega, víku síðar var eg
komin frí og frjáls til Béthune!
það eru þessir ógleymandi en
óttalegu dagar, þar sem mér
auðnaðíst að taka þátt í frelsis-
baráttunni, sem eg nú mun reyna
að lýsa.
þó að skothríöin hefði verið
mikil þá varð hún enn meiri eft-
ir þann 22. sept. þó að hættu-
legt væri að vera í húsinu okk-
ar, þá var hættan ekki öllu
minni í vanalegum kjöllurum,
því margir þeirra gjöreyddust.
En stundum leituðum við hælis
í kjallara, *sem þjóðverjar höfðu
múrað upp af því að liðsforingjar
þeirra höfðu haft aðsetur sitt þar,
en þeir voru nú í skotgröfunum.
Að kveldi hins 24. sáum við
*) Þannig kalla Frakkar nú alment
Þjóðverja.