Vísir - 10.03.1916, Side 2
VfSIR
VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi,
Inngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
U. 2—3.
Sími 400.— P. O. Box 367.
Morgunkjólar. Svuntur. Kvenn
& Telpukápur. Barnakjólar.
Álnavara. Cheviot.SiIki. Slifsi o.fl
Saumastofan á Laugavegi 24
Samtök bænda.
Hingað hafa nýlega borist blöð
bæði að norðan og sunnan. En
þó að áttirnar séu svona gagn-
staeðar, þá dylst manni ekki að
sama blíða blænum andar úr
þeim báðum til Reykjavíkur. —
Enda er það ekki að furða, þó
að mönnum norðan lands og
sunnan, og þá einkum sunnan,
sé hlýtt til Reykvíkinga, því að
allir vita að kaupstaðirnir bera
bróðurpartinn af byrðum lands
ins og þá aðallega Eeykjavík,
sem er þeirra lang-stærst. En
auk þess meiga Sunnlendingar
virða það við Reykvíkinga, að
Reykjavík er venjulega bezti
markaðurinn fyrir afurðir þeirra.
Og víst ber að virða aðra eins
ljúfmensku og þá, að kaupstaða*
Kvennhetjan
frá Loos.
--- Frh.
anum fyr en kúla hitti hana í
handfegginn og hún datt til jarð-
ar. Læknirinn þvoði sárið og
batt um það, en sagði okkur
jafnframt að kúlan væri enn í
úlfliðnum og hann gæti ekki náð
henni út með þeim útbúnaði
sem við höfðum. Móðir mín og
eg vorum mjög órólegar út úr
þessu, við bárum hana niður í
kjallarann og skitfumst á að vera
hjá henni, urðum einnig að hugsa
um hina veiku. Seinni part dags-
ins voru allir hinir særðu fluttir
burt, nema þeir sem ómögulegt
var að flytja. Fanst mér svo
mikill asi á öllum og læknirinn
var svo áhyggjufullur að eg
gat ekki stilt mig um að spyrja
hvað væri á ferðum.
„þjóðverjar gjöra gagnáhlaup,
og okkar mönnum gengur ekki
sem best“.
Jþetta voru voðalegar fregnir.
búar borga bændum verðlaun
fyrir að framleiða smjör og
sprengja þannig upp verðið á
viðbitinu fyrir sjálfum sér, til
þess að bændunum geti liðið
betur. — Enda er synd að segja
að bændur virði það ekki við
þá. Pað má t. d. sjá af því, að
þegar aðflutt feitmeti hækkar í
verði um 30% þá hækka bænd-
ur tólgina sína um 67%.
Það er óhœtt um það, að
bóndi er bústólpi og bú er land-
stólpi — en auðvitað verður
stólpinn að hafa einhverja undir-
stöðu. — Enginn stólpi getur
borið neitt uppi í lausu lofti.
Og ef undirstaðan skilur sitt
hlutverk rétt, þá liggur hún kyr
og lœtur sér nægja að fá að
njóta þess heiðurs að landslólp-
inn telji sér allan heiðurinn. —
»Ekki ber hesturinn það sem eg
ber«, sagði maðurinn, hann sett-
ist á bak fullklyfjuðum hesti og
hafði sjálfur byrði á bakinu.
En bændum þótti bóla á því
í sumar, að undirsfaðan œtlaði
að fara að ókyrrast. Sú uppá-
stunga kom fram á þingi, að
bændur væru látnir bera gjalda-
byrðina í réttu hlutfalli við kaup-
staðarbúa, og til bráðabirgða
var lagt útflutningsgjald á land-
afurðir.— Petta er auðvitað þvert
á móti bústólpalögunum og því
engin von að bændur aðhyllist
það alment. Og þess vegna eru
til orðin 2>samtök bænda«.
Var það ekki von?
Jú, og það því fremur sem
það bólaði á því að sumir þing-
Áttum við þá aftur að falla í
hendur óvinanna ?
„Ef að okkur ekki berst liðs-
auki----------læknirinn sagði
ekki meir, en auðséð hvað hann
hugsaði.
En til allar hamingju kom liðs-
auki um kveldið en nóttin var
samt slæm. Enn einu sinni hitti
sprengikúla húsið okkar.
Skömmu fyrir dagmál kom eg
frá systur minni og bauðst til að
hjálpa lækninum að vanda. Hann
var kominn í gott skap aftur og
sagði við við mig:
„þér fáið nú ekki að sjá þjóð-
verjana framar, það er búið að
reka þá alveg burt. Hermenn
vorir hafa sýnt aðdáanlegt þrek
og þol“.
þá gat eg ekki stilt mig, ótt-
inn og geðshræringin höfðu æst
mig, en nú fór eg að gráta.
„Hvað er þetta“, sagði lækn-
irinn sem vel skyldi hvað að
mér gekk, er. það þannig að þér
takið á móti góðum fréttum".
Eg sá samt fljótt að læknirinn
hafði rétt að mæla, því nú voru
flestir sjúklingarnir sóttir og það
á almennum sjúkravögnum.
þó að sigur Englendinga væri
bændur væru ekki sem biblíu-
fastastir í bústólpakenningunni
er þeir greiddu atkvœði með
verðhœkkunartollinum af útflutt-
um landafurðum. Pess vegna var
ekkert gagn að þeirra samtökum.
— Peir eru «leppur embættis-
mannanna* segir »Sveitakarl« í
»Suðurlandi.«
Betra er seint en aldrei, og
gott var það að bændurnir vökn-
uðu til meðvitundar um það,
hver hætta landinu stafar af yfir-
gangi kaupstaðarbúanna, sem
ráða yfir 6 — sex — sætum
á alþingi af 40.
Reykvíkingur.
Erzerum
Tyrkir láta lítið af því, að fall
Erzerumborgar hafi haft nokkra
hernaðarlega þýðingu. En í ensk-
um blöðum er hernaðarþýðing borg-
arinnar talin afarmikil, og það bygt
á því, að vígi hennar drotna yfir
vegunum frá Trebizond norður
í Kákasus og austur í Persíu, frá
þeim hægt að teppa allar sam-
göngur um þessa vegi. Rússar
hafa lengi kunnað að meta þýðingu
kastalanna þar, bæði fyrir hernaðar-
og verzlunarsamgöngur. í ófriðn-
um við Tyrki árið 1829 tók rúss-
neski hershöfðinginn Paskevitch
borgina með áhlaupi, en þegar frið-
ur var saminn í Adrianopel fengu
Tyrkir hana aftur. 1878 umkringdu
Rússar borgina, en ekki kom til
þess að þeir tækju hana þá og í
mikið fagnaðarnefni, þá lá samt
illa á mömmu minni og mér út
af systur minni. Henni versnaði
auðsjáanlega, úlfliðurinn var stokk-
bólginn og hún hafði hita.
Læknirinn skoðaði hana og
sagði að nauðsynlegt væri að
skera burtu kúluna, en til þess
þyrfti hún að fara á spítala: En
næsti spítalinn var í bænum
B e t h u n e og það var löng leið
einkum þegar litið var til þess
að við þurftum að bera Margrétu
litlu, því hún gat ekki gengið,
svo veik var hún.
Samt sem áður, það var eina
ráðið, húsið okkar var alveg að
hrynja og svo var mér einnig
sagt að allir íbúar Loos ættu að
fara burt; herstjórnin enska ótt-
, aðist að þjóðverjar gætu falið
sig og þókst vera borgarbúar og
þannig njósnað og gjört ógagn.
í síðasta sinni leituðum við í rúst-
unum af húsi okkar og tókum
saman aleiguna, en hún var ekki
orðin fyrirferðar meiri en að við
gátum haft hana í tveimur vasa-
klútum I
þá fyrst gjörðum við okkur
ljósa grein fyrir fátækt okkar og
hvað við höfðum mist.
T I L M I K N IS:
Baðhúsið opið v, d. 8-8, Id.kv. til 11
Borgarstskrifit. í brunastöð opín v. d
11-3
. Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K. F. U. M. Ahn. samk. sunnd. 81/, siðd
Landakotsspít. Sjúkravitj.tími kl. 11-1. ■
Landsbankinn 10-3. Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssíminn opinn v. d. daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og4-7
Náttúrugripasafnið opið P/,-21/, síöd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7, sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknartími 12-1
Þjóðmenjasafnið opiö sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3.
Landsféhirðir kl. 10—2 og 5—6.
friðarsamningunum komu Þjóð-
verjar því til leiðar, að Tyrkir fengu
haldið borginni. Vígin umkverfis
borgina eru 18 að tölu í 4—8
enskra mílna fjarlægð frá kastalan-
um. — Að vísu voru þessi vígi
hvergi nærri eins vel útbúin og ný-
ustu og sterkustu vígi Norðurálfu,
en Þjóðverjar höfðu lagt mikið
kapp á að styrkja þau og flutt
þangað fallbyssur frá Þýzkalandi.
Framsókn Rússa á þessum slóð-
um4 getur haft feiknaþýðingu fyrir
aðstöðu Tyrkja í ófriðnum, eins og
skýrt hefír verið frá í loftskeytum,
fyrst og fremst meö því að hindra
samgöngur þeirra við Bagdad, og
gæti svo farið að her Tyrkja í Meso-
potamíu yrði umkringdur eða sam-
bandi hans við aðalherstöðvarnar
Við gátum samt ekki lagt aí
stað enn, því skothríðin var svo
áköf í kringum bæinn, að hætt-
an mundi hafa veriö of mikil.
Um kveldið sá eg franska ein-
kennisbúninga og varð heldur
glöð við, það var svo langt síð-
an að eg hafði séð þá. það var
lögreglulið, sem átti að fylgja
íbúunum burt. En þeir báðu
um vagna handa konum og börn-
um og vildu ekki fara fyr en
þeir kæmu. Samkomulag komst
samt á með þeim og lögreglulið-
inu, þannig að allir karlmenn
ættu að fara næsta dag, en kon-
ur og börn bíða eftir vögnum.
Lögregluliðið var ásamt nokkr-
um enskum hermönnum um nótt-
ina í kjallara nokkrum. Mamma
mín og eg vorum óþolinmóðar
að komast burt vegna telpunnar
og ásettum okkur því að fara
með karlmönnunum næsta morg-
un. —
þegar klukkan var tæplega 7
næsta morgun vorumvið ferðbúnar
og gengum þangað sem lögreglu-
liðið hafði verið um nóttina. Á-
lengdar sáum við að eitthvað
mundi um að vera þar, og þegar
við komum að staðnum sáum