Vísir - 22.03.1916, Blaðsíða 2

VÍSIR
VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hðtel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj*
um degi,
Inngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
Id. 3—4.
Sími 400.— P. O. Box 367.
6d\^iast \ fcænum
Morgunkjólar. Svuntur. Kvenn
& Telpukápur. Barnakjólar.
Álnavara. Cheviot.SiIki. Slifsi o.fl
Saumastofan á Laugavegi 24
r
I gildrunni.
Frh.
Stj'órn ríkisins var tilneydd að
hefja »ófrið« gegn þeim, Fyrst af
ðllu varð að veiða þá, og víðsveg-
ar í ríkinu voru bygðar hinar svo
kölluðu flóttamannaherbúðir. Það
eru nýir bæir, bygðir úr tré. Þar
eru bæði kirkjur, skóli, veitingahús
og verzlun, Var flóttamönnunum
lofað aö þeir skyldu fá þar bæði
föt og húsnæði ókeypis og lækifæri
«1 að vinna, ef þeir vildu. Já, guð
komi til, auðvitað alt í mesta frjáls-
ræði, bara nokkurra vikna hvíld,
bara þangað til herskarar hans há-
tignar væru búnir að reka fjand-
mennina út úr héruðum þeim, sem
þeir höfðu náð á sitt vald.
Á þenna hátt tókst að ginna flesta
þessa ófriðarflækinga inn í kvíarnar.
En þegar inn var komið var með
þá farið sem fanga. Alveg einsog
herfangar fengu þeir þegar í stað
númer í stað nafns. Þeir voru gufu-
hreinsaðir, þó að þeir væru hreinir;
snoðkliptir, þó að þeir væru sköll-
óttir og þrifaðir, þó þeir hefðu aldrei
nein óþrif séð. Síöan var öll fjöl-
skyldan vistuð f tómum básum í
stórum húsgeymi, þar sem fyrir voru
nokkrir tugir fjölskylda. Og Iíkaði
þeim þaö eitthvað miður — þá var
ekkert um það að fást. Þeir voru
komnir inn fyrir girðingarnar og á
þeim var að eins eitt hlið, og það
er fúslega opnað fyrir öllum sem
inn vilja fara. En út kemst enginn
fyr en herstjórnin leyfir það og það
verður ekki fyr en óvinirnir eru
reknir úr Iandi og alt er komið í
röð og reglu í þeim hluta Iandsins,
sem flóttamennirnir eiga heima í.
1 Austurríki hafa veriö reist 13
flóttamannahæli, og er hvert þeirra
á stærð við meðalborgir í Danmörku.
Utan frá minna þau á trébæi ný-
byggja, sem slegið er saman á nokkr-
um dögum á grassléttunum í Amer-
íku. Miili bygginganna liggja þráð-
beinargötur, en þær eru ekki annað en
for og poliar. Hér og þar eru sölu-
búöir, þar sem verzlað er með vasa-
spegla, tóbak, blöð, skóreimar og
bréfspjöld. Þarfir mannanna eru
fáar og vanalega óþarfar.
Flóttamannahælinu í Gmund mun
vera bezt stjórnað. Þegar eg kom
þangað voru þar 30 þús. íbúa.
En frá ófriðarbyrjun höfðu dvalið
þar samtals um 78 þúsundir; höfðu
sumir verið fluttir til annara hæla,
aðrir verið teknir í herþjónustu, en
einar 13 þús. höföu fengið heim-
fararleyfi og vitjað aftur rústanna,
sem einu sinni voru heimili þeirra.
í kirkjugarðinn voru komnar 15
þúsundir, sem höfðu orðið farsótt-
um ófriöarins að bráð.
Það hefir kostað 7 milj. kr. að
byggja bæinn og reksturskosnaður-
inn var 1 miljón á mánuði. Hver
fulioröinn flóttamaður kostar ríkið
þannig um eina krónu á dag.
íbúarnir voru upphaflega flestir
af kynþætti Litlu-rússa og Ukrainu-
búa. Síðar bættust við Slovenar og
Kroatar frá ítölsku Iandamærunum.
Gengu þeir í þjóöbúningum sínum
með rauöum, bláum og gulum legg- i
ingum og kom af því einhver grímu- |
Ieikabragur á bæinn.
Bjarnaborgarkaupin.
f blöðunum sé eg þess getið að
bæjarstjórnin sé í þann veginn aö
kaupa Bjarnaborg handa þurfamönn-
um bæjarins fyrir 38000 kr. og er
þessi fyrirhyggja hennar mjög róm-
uð. En mér lízt ait annan veg.
Mér sýnist þetta hið mesta van-
hyggjuráð. Hvorki þó vegna þess,
að húsiö sé of dýrt né of kalt, eða
ílt til íbúðar á annan hátt. Um
þá hluti hefi eg ekki hugsað, en þó
gætu þeir komið til álita. Heldur
vegna þess að húsið er voðalegast
allra húsa í að búa og verst úr að
bjarga, eða bjargast, ef eldsvoða ber
að höndum. Það er hátt mjög og
margar íbúðir á efsta lofti, en stigar
víöast brattir og þröngt um þá.
Nú býst eg við, ef þarna væru
hafðir þurfamenn, þá yrði þar margt
barna, kvenna og gamalmenna. Skil
eg ekki hvernig bæjarstjórnin ætlast
til að það fólk, og jafnvel hvaða
fólk sem er, fái bjargast, ef snöggur
bruniverður,efeidurkemurupp íöðr-
um enda þess — eða hvar sem er
raunar — í ofsaroki, og vindur
stendur á eldinn eftir húsinu endi-
löngu. Eg fyrir mitt leyti álít ó-
hugsandi annað en að fjöldi fólks
færist þarna, ef svo vildi til. Veit
eg að bæjarstjórnin viil ekki stuðla
að slíku, en býst við að hún hafi
ekki hugsað þetta. — Nú bendi eg
henni á það, og vil ráða henni til
að hætta við kaup á Bjarnaborg í
þessu skyni, ef þau eru ekki gerð.
Veröi kaupin ógerð þegar Hnur
þessar koma út, og kaupi bæjar-
stjórnin samt, þá vona eg, ef ilia
fer, að hún minnist þess, að hún
hafi verið vðruð við að þarna væri
háski fyrir höndum, en þá skil eg
ekki hvað hún hugsar.
20. marz 1916.
Árni Árnason
(frá Höfðahólum).
Kvlin í fil
Kvennalundin kærleiksrík
hvíslar bak við tjöldin:
Hér er gott að vera í Vík
vinur minn á kvöldin.
Hér hefir Bakkus ráðin rík
rétt á bak við tjöldin.
Því er gott að vera í Vík
vinur minn á kvöldin,
Persónuleg pólitík
prýðir bæjarvöldin,
en hún er bezt að vinna í Vík
vinur minn á kvöldin.
Þó þú klæðist falskri flík
fyrirgefur öldin,
ef þú leikur vel í Vík
vinur minn á kvöldin.
Hjálmar þorsteinsson.
Bretar
i Mesopotamíu.
Lake hershöfðingi Breta í Meso-
potamíu símaði til Englands snemma
A í þessum mánuði aö hersveitir Ayl-
mer hershöfðingja væru komnar til
Es-sims, sem er 7 mílur enskarfrá
Kut-el-Amara. Réöst hann þar á
stöðvar Tyrkja, en gat ekki hrakið
þá f burtu þaðan.
Mexiko og Bandaríkin
Snemma í þessum mánuði gerðu
ræníngjar í Mexíkó innrás í Banda-
ríkin. Náðu þeir meðal annars
T I L MINNIS:
Baðhúsiö opið v. d. 8-8, Id.kv. til 11
Borgarstskrifát. í brunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk. Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K, F. U. M. Alm. samk. sunnd. 81/, siðd
Landakotsspít. Sjúkravitj.tími kl. 11-1.
Landsbankinn 10-3. Bankastjóm til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssíminn opinn v. d. daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og4-7
Náttúrugripasafnið opið P/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7, sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vífilsstaðahælið. Hcimsóknartími 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd, fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud, og föstud.
kl, 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar i Lækjargötu 2 á mið-
vikud. ld. 2r-3.
Landsféhirðir kl. 10—2 og 5—6.
borginni Coumbu á sitt vald og
tóku að ræna og brenna. Herlið
Bandaríkjamanna var þar skamt frá
og rak þá burtu úr borginni og
suður fyrir landamærin. Ræningjar
þessir eru sagðir vera úr fiokki
Villa uppreisnarforingja. Ibúarnir
í Texas viija Iáta senda her suður
fyrir Iandamærin til þess að ráða
Villa af dögum og friða landið.
Er mælt að Bandaríkjastjórnin muni
gera það hvórt sem hún fær leyfi
Carranza forseta til þess eða ekki.
Aukakosning
á Englandi.
Það hefir verið siöur á Englandi
síðan sarasteypuráðaneytið var mynd-
að í fyrra vor, að láta ekki nema
einn mann vera í kjöri af hálfu
gömlu stjórnmálaflokkanna við auka-
kosningar,
Fyrir nokkru bauð enskur flug-
maður, Pemberton BiIIing, sig fram
við aukakosningu og kvað það stefnu
sína að láta gera öflugri ráðstafanir
gegn loftárásum Þjóðverja en stjórn-
in hefði gert. Féll hann við þá
kosningu. En 11. þ. m. fór fram
kosning í öðru kjördæmi og þar
var Pemberton Billing kosinn með
meira en 1000 atkv. meiri hluta.
Þykir þessi kosning benda til þess
að alþýða manna á Englandi sé ó-
ánægð með aðgerðir stjórnarinnar í
loftvarnamálinu.