Vísir - 09.04.1916, Síða 2

VfSlR
VÍSI R
Áfgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl, 8- 8 á hverj-
uni degi,
Inngangur frá Vallarstrælf.
Skrifstofa á sama stað, iiing. frá
Aöalstr. — Ritstjórinn til viðtais frá
kJ. 3-4.
Sírni 400,— P. O. Box 367.
Morgunkjólar. Svuntur. Kvenn
& Telpukápur. Barnakjólar.
Álnavara. Cheviot.Silki. Slifsi o.fl
Saumastofan á Laugavegi 24
Bjariiaborgar kaupin,
Umræður í bæjarstjórninni.
Fátækranefndin hafði eins og
áður hefir verið skýrt frá lagt til
að bærinn keypti húseignina
Bjarnaborg fyrir 38 þús. kr. —
10146,50 hvíla á eigninni í veð-
deildarlánum, 9 þús. kr. reikn-
ingslán í íslandsbanka, og afgang
kaupverðsins kr. 18853,50 greið-
ast við undirskrift kaupsamnings,
en seljandi njóti tekna af eigninni
til 1. október og greiði vexti af
láninu til þess tíma.
Ágúst Jósefsson kvaðst
vera mótfaliinn kaupunum —
þyrfti að gera miklar breytingar
á húsinu til þess að það gæti
talist í leigufæru standi og yrði
kostnaður mikill við það. Húsið
væri of lítlð til þess sem það
væri ætlað, bærjnn þyrfti meira
húsnæði handa þurfalingum sín-
um. Bærinn tapaði á því að
ka.upa gamalt hús og ætti miklu
fremur að byggja heldur en að
taka stórt lán til þessara kaupa.
þetta yrði heldur ekki til þess að
ráða fram úr húsnæðisleysinu í
bænum, bæjarstjórnin yrði að
ráða fram úr því, en það yrði
ekki gert nema með nýbygging-
um. „íbúðatalan eykst ekki þó
að bærinn kaupi gamalt skrifli®.
— Benti loks á að húsið væri
sérstaklega óhentugt til þessara
nota vegna eldhættunnar, en gera
mætti ráð fyrir að húsið yrði fult
af farlama fólki og börnum.
Jörundur Brynjólfsson
kvaðst hafa verið mótfallinn þessu
máli á síðasta fundi. Játaði að
það gæti verið erfitt fyrir fátækra-
nefnd, að útvega húsnæði handa
þeim sem hún ætti að sjá fyrir,
henni væri miklu þægilegra að
hafa húsið. En það mætti ekki
leggja svo mikla áherslu á það,
að gera fátækranefndinni hægra
fyrir, að bænum væri gerð með
því skaði og hneysa. Kvaðst hafa
talað við mann sem búið hefði í
húsinu, og hefði hann sagt að
það væri illa bygt í upphafi og
heiði verið haldið illa við. það
væri bygt áður en núgildandi
byggingarsamþykt hefði veriö til
orðin. Bærinn yrði því að kosta
miklu til aðgerðar á því. Spurði
hvoit iátækranefnd vildi ábyrgj-
ast, að hægt yrði að selja það
aftur fyrir það verð sem nú ætti
að gefa fyrir það, að því við-
bættu sem kostað yrði til þess.
það væri rétt, að heppilegra væri
að leggja fé í hús, en að leigja
hús handa þurfalingum, en leitt
að menn hefðu ekki séð það fyr.
Og mikið æskilegra að byggja
ný hús en að kaupa gömul. Verð
á byggingarefnum mundi ekki
lækka fyrstu 5—10 árin. Farm-
gjaldið mundi lækka að stríðinu
loknu en verð hækka á efni full-
komlega sem því svaraði. Kvaðst
hafa komið í Bjarnaborg og séð
þar tvær íbúðir; þær væru ekki
verri en greni gerðust. Kjallari
og háaloft óbrúkandi og mundi
kosta 5—6 þús. kr. að gera við.
Verðið yrði því ekki 38 heldur
43—44 þús. kr. Kaupin bæta
ekki úr húsnæðisleysinu. —
Fátækranefnd fær húsaskjól handa
sínum mönnum með því að reka
aðra út, sem svo ef ti| vill verða
að leita til fátækranefndar til að
fá húsnæði. Og yrði því hagur
fátækránefndar litlu betri eftir en
áður.
þorv. þorvarðsson:
Eg gæti unt fátækranefndinni þess
að fá húsið til að fyrra hana
vandræðum. En eg er hræddur
um að afleiðingin verði sú, að
aðrir verði í vandræðum og komi
svo til borgarstjóra og segi hon-
um að hann verði að útvega sér
húsnæði. þeir sem veitlægir eru
hér í bænum geta krafist þess,
þó að þeir þyggi ekki af sveit.
Á síðasta fundi var ráðgert að
húsið yrði keypt fyrir 38 þús. kr.
og borgarstjóra heimilað að semja
um þau kaup. En nú hefir sú
breyting orðið á að seljanda er
ætlað að njóta leigu af húsinu til
hausts, í hálft ár. Hann á að vísu
að borga vexti af skuldum sem á
húsinu hvíla, en fær strax út-
borgaðar 18 þús. kr. og nýtur
vaxta af þeim. Húsaleigan er
4000 kr. á ári og fær seljandi
því 2000 kr. í vasann umfram
það sem ráðgert var. Verður
því verð hússins 40 þús. kr. —
Eg veit ekki hve mikils virði
eignin er, en eg geri ráð fyrir að
.hún borgi 10% af þessari upp-
hæð. — En svo koma aðgerð-
irnar. Efsta loftinu hefir verið
lýst hræðilega fyrir mér. Bær-
inn getur ekki látið sér sæma
að húseignir hans fullnægi ekki
kröfum heilbrigðis- og bygginga-
samþykta. En gera má ráð fyr-
ir að þær aðgcrðir sem til þess
þarf, kosti ekki minna en 8 þús.
kr.; verðið verður þvi 48 í stað
38 þús. kr. — það er erfitt að
skera úr því, hvort ódýrara verð-
ur að byggja nú eða seinna, en
það er mál þeirra manna, sem
þeim hlutum eru kunnugir, að
5—10 ár imtni líða áður en nokk-
uð lækkar og á því að bíða þann
tíma. — það hefir verið sagt að
bærinn eigi ekki að sjá þeim
| fyrir húsnæði, sem ekki eru sveit-
lægir í honum. En þörf atvinnu-
' rekendanna gerir kröfu til fleira
fólks. Mér finst ekki of mikið
að ætlast til þess af aðalatvinnu-
rekendum bæjarins, að þeir legðu
saman í að byggja húsnæði yfir
fólkið, sem streymir til bæjarins
vegna atvinnureksturs þeirra. —
Hvað munar slíka menn um að
leggja 10—15% af gróðanum í
slíkar byggingar. þeir verða að
hugsa um fleira en hirða gróðann.
það er ekki nóg, að þeir sem
vinna hjá þeim hafi nóg að borða
og drekka, þeir verða líka að
hafa hús yfir höfuðið.
Fátækranefnd segir að húsa-
leigan hækki upp úr öllu valdi.
En því fremur ætti bærinn að
byggja, og byggja svo mikið að
það hefði áhrif á húsaleiguna.
Ef bærinn kaupir Bjarnaborg,
þá álít eg ekki að hann eigi að
hugsa um að selja hana aftur,
heldur láta húsið „ganga sér til
húðar“ og byggja aftur á lóðinni,
því að staðurinn verður ágætur í
framtíðinni til að býggja á hon-
um. — En áður en til atkvæða
verður gengið, verð eg að fá að
vita, hvað stór lóð fylgir húsinu,
hvað það er virt til brunabóta
og hve rnörgum eða miklum hluta
þurfalinganna er liægt að koma
þar fyrir. Leigan sem borguð er
fyrir þá er 9000 kr., en hve mik-
inn hluta þeirrar upphæðar losn-
ar bærinn við að greiða ef hann
kaupir Bjarnaborg ?
Borgarsjóri: Eg furða
mig dálítið á því, að umræður
skuli snúast um þetta mál í kvöid
eins og raun er áorðin. Ekkert
nýtt hefir komið fram í málinu
síðan á síðasta fundi. þá var
það tekið fram, að þetta yrði
ekki til þess að bæta úr hús-
næðisleysinu í bænum, en menn
komu sér saman um að ekki væri
annað ráð betra fyrir hendi en
að kaupa. það var tekið fram,
að þetta mætti ekki tefja fyrir
framkvæmdum á byggingum og
talað um að ráðlegt mundi vera
að bærinn bygði meira en hann
nauðsynlega þyrfti. handa þurfa-
lingum, til að hafa hemil á húsa-
leigunni í bænum. Eg skil ekki
hvers vegna nú þarf að hefja
þessar sömu umræður aftur og
ætla mér ekki að halda sömu
ræðuna nú sem eg hélt þá. —
En eg skal aðeins lýsa því yfir
að verði fátækranefnd ekki séð
fyrir húsnæði fyrir 1. október,
þá sé eg ekki fram á að hún
geti séð þeim fyrir húsnæði til
i vetrarins sem henni ber. Ef
I
j þetta hús verður ekki keypt, þa
! verður að kaupa önnur hús eða
| byggja fyrir þann tíma. Og eg
' sé ekki fram á að hægt verði að
byggja, vegna þess að byggingar-
efni er algerlega ófáanlegt. Bygt
myndi verða úr járni og stein-
! steypu. En járn er svo ófáanlegt,
að iandsjóði hefir ekki enn tek-
; ist að fá járn til brúargerða, sem
koma atti í nóvember og hefir
nú landsverkfræðingurinn farið
utan til að reyna að ráða fram !
° úr því. Heldur ekki hefir tekist
að fá járn í vatnsgeyminn sem
byggja á á Rauðarárholtinu, Ce-
ment er einnig ófáanlegt, hefir
ekki verið hægt að fá nein til-
boð um að útvega Cement í
vatnsgeyminn, vegna þess að það
fæst ekki flutt. Eina' vonin að
fá Eimskipafélagið fyrir mijjigöngu
landsstjórnarinnar til þess að
flytja það sem þarf til þess að
koma upp vatnsgeyminum svo
að bæjarbúar geti verið nokkurn
veginn óhultir fyrir eldi. — Vegna
þessara erfiðleika sé eg ekki ann-
að vænna en að kaupa Bjarnar-
borg. Tjáir ekki að tala um það
hvað hefði mátt gera á fyrri ár-
um. Og þó að takast kynni að
ná í byggingarefni, þá yrði það
ekki fyr en í júní og því ómögu-
legt að húsið yrði nothæft *til
íbúðar 1. október. Bærinn gæti
ekki látið flytja í húsið hráblautt,
það gæti verið skaðlegt heilsu
manna. Yfirleitt of snemma flutt
í steinsteypuhús. — þó því að
bæjarstjórn vilji gera sitt ítrasta
til að byggja, þá er það ófram-
kvæmanlegt, og verða menn því
að hugsa sig vel um áður en
þeir hafna þessu tilboði.
það vantar mikið á að reikn-
ingur þorv. þorv. sé réttur. Hús-
ið fæst ekki keypt fyr en l.okt.
ög því að eins þá, að 18000 kr.
borgist nú þegar. Ef bærinn gæti
komist að þeim kjörum, að ekk-
I ert þyrfti að borga fyr en 1. okt.
þá spöruðust vextir, sem þó næmu
ekki meiru en 350 - 500 krónum.
þeirri upphæð mætti bæta við
kaupverðið. þó má draga þar
frá litla upphæð, um 100kr., sem
húsaleiga þeirra þurfalinga, sem
nú búa í Bjarnaborg, verði hækk-
uð um frá 14. maí, ef ekki verð-
ur úr kaupum, en annars ekki.
Verðið er mjög lágt. Upphaf-
lega vildi seijandi fá 39 þús. kr.
en var þó loks hægt að þoka
verðinu þetta niður. Til bruna-
bóta er það virt á 39 þús. kr. en
lóðin er eitthvað um 2000 fer-
álnir og því 5000 króna virði.
Aðgerða þarf töluverða á kjallara,
helzt að steypa gólf í hann, laga
bakdyratröppurnar, bera ofan [
lóðina, pappaleggja herbergi o.
þ. h. Byggingafróðir menn sem
skoðað hafa húsið áætla kostn-
að við aðgerðir um 4—5 þús. kr.
í mesta lagi og ætti sú áætlun að
vera ábyggilegri en áætlanir bæj-
arfulltrúanna. Húsið stæði þá
bænum í 42—43 þús. kr., en nú
eru borgaðar rúmar 4 þús. kr. í
leigu ettir það, og á að hækka
hana upp í 4500...4600 kr. þó
aö vextir séu reiknaðir 6% ætti
að mega afskrifa 1000 krónur af
verði hússins á ári. Liðu þá ekki
mörg ár áður en húsið yrði kom-
ið niður í svo lágt verð, að
hægðarleikur ætti að vera að selja
það fyrir bókfært verð. En eins
og menn vita, er það tíska hér
að selja hús fyrir sama verð eða
hærra en gefið hefir verið fyrir
það fyrir mörgum árum, án til-
lits íil aldurs og íyrningar. En
eg er sömu skoðunar og þorv.
þorv. um það að bærinn eigi
ekki að hugsa um að selja aftur,
heldur byggja á lóðinni síðar meir.