Vísir - 12.04.1916, Blaðsíða 2

VÍSlR
Zu
#
VISIR
A f g re i ð s I a blaösins á Hótel
Island er opin frá k). 8—8 á hverj-
um degi,
lnngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
kt. 3-S-4.
Sími 400,- P. O. Box 367.
Morgunkjólar. Svuntur. Kvenn
& Telpukápur. Barnakjólar.
Álnavara. Cheviot.Silki. Slifsi o.fl
Saumastofan á Laugavegi 24
Börn og taffiMs.
»Iðjuleysið er rót als íls«.
í flestum iöndum er það bann-
að með lögum, ?ð veita ung-
lingum innan ákveðins aldurs,
áfenga drykki á gistihöllum og
gildaskálum, aldurstakmarkið er
víðast hvar ákveðið 18 ár.
Skyldi nokkur maður telja slíkt
ákvæði hégóma?
Pað er auðskilið, áð það er
ekki auðvelt að framfylg|a þessu
ákvæði stranglega í stórborgum,
eins og t. d. Kaupmannahöfn.
Eftirlitið með því að það sé gert
er þar afar erfitt.
Hér á íslandi álíst nú líklega
engin þörf slíkra lagaákvæða,
síðan bannlögin gengu í gildi,
því að hér má ekki selja áfengi
hvorki á gildaskálum né annars-
staðar. — En er öllu þar með
borgið ?
Sennilega kemur oss öllum
saman um það, að áfengi sé skað-
lfg‘ eitur fyrir óþroskaða ung-
linga. En svo virðist sem mönn-
um hafi sést yfir það, að lífið á
kaffihúsunum, þó að ekki sé neytt
þar neinna skaðlegra drykkja,
getur eitrað bœði líkama og sál
barnanna, sem þangað xænja kom-
ur sínar; en börn má vel kalla
óþroskaða unglinga innan 18 ára
aldurs.
Vegna þess að mér er mjög
umhugað um alla viðleitni til að
vernda uppvaxandi æskulýð fyrir
öllum háska, sem honum stafar
úr ýmsum áttum, hefir mig tekið
það sárt að komast að raun um
að veikgeðja unglingum er hér
leyft, ekki að eins að sækja kaffi-
hús og gildaskála, heldur einnig
að taka þátt í billardspili. 14 ára
gamlir drengir eru þar hugfangnir
áhorfendur og, að því er virðist,
aefðir spilarar.
Vegna þess að ekki mun unt
að taka fyrir þetta með aðstoð lag-
anna, hefi eg álitið það skyldu
mína að Ieiða athygli manna að
þessu óheilla ástandi með þess-
um línum, en ekki ólíklegt að
líkt sé ástatt víða.
Að spila billard er í sjálfu sér
saklaus og góð skemtun. En alt
öðru máli er að gegna, þegar
spilað er í veitingahúsi, þar sem
alt er fult af tóbaksreyk, spilað
um peninga og við menn af
ýmsu tagi, sem oft og einatt
velja umtalsefni og láta sér um
munn fara orð, sem síst ættu að
koma börnum fyrir eyru.
Eg hjka ekki við að kalla það
g I æ p, gegn óþroskuðum ung-
lingum, að leyfa þeim að þyrp-
ast í kring um billardinn og yf-
irleitt að leyfa þeim að venja
komur sínar á slíka opinbera
staði nema í fylgd við foreldra
sína.
Oftast nœr mun foreldrunum
vera ókunnugt um fyrstu skref
sona sinna á þessari hálu braut,
en hugsanlegt er þó að þau séu
ekki ætíð stigin í leyfisleys'i.
• En svo geigvænlegt hugsunar-
leysi er óskiljanlegt. Fjár þess,
sem þarf til að taka þátt í lífinu
á kaffihúsunum, sem ekki kostar
svo lítið, virðist æskulýðurinn
hafa aflað sér m.eð heiðarlegri
vinnu. En ekki er hægt að hugsa
sér ver farið með erfiðislaunin, en
að lauta þau þverfa í vasa ann-
ara á þennan hátt.
Eg ætla ekki að reyna að lýsa
því, hverjar afleiðingar spila-
menskunnar geta orðið á þess-
um aldri, þœr getur hver og einn
gert sér Ijósa hugmynd um. —
Þegar spilafyknin hefir náð tang-
arhaldi á manninum, veit enginn
hver endirinn kann að verða. En
enga sök er hægt að gefa drettgj-
j unum á þessu, það eru aðrir, og
þá einkum foreldrarnir, sem bera
ábyrgðina. —
Drengjunum þykir gaman að
því, af því að þeir sjá fullorðna
menn gera það, herma eftir til
?ð sýnast vera fullorðnir, eins
og í svo mörgu öðru.
Allir hugsandi menn hljóta að
hafa megnustu óbeit á slíku og
heimta að löggjöfin taki hér f
taumana og upphefji þetta óheilla
ástand.
Mikil og erfið vinna er lögð
í það, bæði í skólum og heima-
húsum, að ala upp æskulýðinn.
Á þá að þola að það sem á þann
hátt er bygt upp, verði rifið nið-
ur á annán hátt.
Flest börn eiga heimili, en er
þá nauðsynlegt að þau sæki kaffi-
hús? Eru ekki heimilin betur til
þess fallin að stytta þeim stundir
í frístundum?
Eg hefi dvalið að einst stutt-
an tíma hér á Sögueynni, en eg
hefi haft næg tækifæri til að sjá,
að unglingarnir eru látnir ganga
of mikið iðjulauusir.
Á gelgjuskeiðinu, þessum ár-
um sem mörgum drengjum reyn-
ast svo hættuleg, þarf drengur-
inn eins mikið á hjálp að halda
og á barnsárunum, en að eins á
hjálp til að hjálpa sér sjálfur. —
ímyndunarafi hans er auðugt og
haqn er nœmur fyrir áhrifum ut
an að og getur það auðveldlega
orðið til þess að leiða hann á
glapstigu. Oft getur hann ekki
sjálfur gert greinarmun á góðu
og iilu. — Pess vegna er hann
hjálparþurfi. Pað verður að leiða
hugsanir hans inn á rétta braut. j
Hverju landi er það áríðandi,
að uppvaxandi kynslóð sé vel
undirbúin og heilbrygð á sál og
líkama, er hún á að fara að leysa af
hendi ætlunarverk fullorðins ár-
anna.
Ef heimiiin megna ekki að sjá
börnunum fyrir nægu viðfangs-
efni, verða aðrií að taka í taum-
ana, til þess að hinir góðu kraft-
ar og viljaþrekið, sem börnin eru
gædd af náttúrunni, fari ekki til
ónýtis. — í flestum löndum hafa
. menn séð þetta, og af ríkjanna
hálfu eru allar tiiraunir í þessa
átt studdar með ráðum og dáð.
Hér skal eg að eins benda á
»slojd«, sem allflestir drengir
myndu hafa áhuga á.
Enn meira hefir skátahreyfingin
hrifið hugi drengianna. Sö hreyf-
ing hefir nú rutt sér braut um
heim allan og er talin þýðingar-
mesta uppgötvun á svæði upp-
eldismálanna, sem gerð hefir ver-
ið á síðari tímum, og árangur
sá sem orðið hefir af henni svar-
ar fyllilega til þeirra vona sém
menn hafa gert sér.
Skátahreyfingin hefir þann fá-
gæta kost, að hún er geðþekk
öllum drengjum á öllum aldri í
öllum löndum. Og beztu með-
mæli hennar er hin mikla út-
breiðsla sem hún hefir náð. Hvít-
ir, gulir, rauðir og svartir drengir
safnast saman undir merkinu:
„Verið tilbúnir“. Allir þjóðflokk-
ar, allir trúarflokkar sameinast hér
í bróðurlegri eindrægni.
Ætti þá ekki þessi hreyfing að
geta átt verkefni hér á íslandi?
A. Bonde.
T I L M I N N I S:
Baðhúsið opið v. d. 8-8, Id.kv. til 11
Borgarst.skrifst. í brunastðð opín v. d
H-3
Bæjarfóg.skrifst, Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
íslandsbanki opinn 10-4.
K. F. U. M. Alm. samk. sunnd. 8'/, siðd
Landakotsspít. Sjúkraviij.tími kl. 11-1.
Laudsbankinn 10-3. Bankastjórn til við-
tals 10-12
. Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
: Landssiminn opinn v. d. daglangt (8-9)
^Helga daga 10-12 og4-7
Náttúrugripasafnið opið U/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7, sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6;
Stjðrnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknartími 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kf. 12—l,§g|
Eyrna-, nef- og hálslækningar á fðstud.
kl. 2-3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
.Augnlækningar i Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3,
Landsféhirðir kl. 10—2 og 5—6.
S*tv&\3 attgl^svYigav
tvmatvU^a.
Leiðrétting.
í dag sé eg þess getið í »Vísi«,
að sumir bæjarbúar hafi aflað elds-
neytis með því að tína koksmola,
sem borist hafa út í ösku hjá gas-
stöðinni og er það rétt, en hitt er
ósatt að nú sé þvertekið fyrir það,
því að stöðin hirði molana sjálf.
Sannleikurinn í því er sá, að nú
meðan verið er að Iosa kolaskipið,
sem kom til stöövarinnar með hinn
margþráða kolafarm, hefír ekki verið
hægt að aka öskunni á hinn venju-
lega stað, heldur hefir oröið að aka
henni inn á afgirt svæði. Ætti því
öllum að skiljast að það er ekki
hægt að hafa fjölda fólks sem hefst
þar við til að tína úr öskunni; því
það mundi verða aðeins til taíar og
óþæginda fyrir þá sem vinna viö
Gasstöðina.
Þetta er svo auðskilið að eg efast
ekki uni að jafnvel sá, sem hefir
borið »Vísi« söguna, sem sennilega
er einn af þeim, sem notað hefir
þetta ódýra eldsneytí, skilji það.
10. apríl 1916.
G. E.
Björgunarskip
Hollenzka stjórnin hefir gert út
skip, sem á að vera á sveimi í Norð-
ursjónum til að bjarga mönnum úr
lffshá|ka. Tók stjórnin upp þessa
nýbreytni eftir að Þjóðverjar hótuðu
að skjóta í kaf vopnuð kauptör.