Vísir - 16.04.1916, Blaðsíða 2
VÍSIR
VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi,
Inngangur frá Valiarstrætl.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
Id. 3-4.
Sími 400.— P. O. Box 367.
Morgunkjólar. Svuntur. Kvenn
& Telpukápur. Barnakjólar.
Álnavara. Cheviot.Silki. Slifsi o.fl
Saumastofan á Laugavegi 24
Övitahjal Landsíns.
Það er skrítin ritsmíð í Landinu
síðasta, og þess verö, að fleiri lesi
en kaupendur þess blaðs, vegna
þess að ritstjórinn hefir fengið styrk
til að semja íslenzka setningafræði.
Orein sú á að vera réttlæting á á-
stæöulausri árás, sem fyrir skömmu
var gerð á ritstjóra Vísis í blaöinu,
og því þykir ekki óviðeigandi að
taka hana hér til nánari athugunar.
Ritstjórinn, eða ritstjórarnir segja,
að ritstj, Vísis hafi ógnað sér íneö
meiðyrðamálshöfðun og sagt að
ekki væri víst að ritstj. Landsins
fengi að borga sekt, og ennfremur :
»hann á víst við, að vér verðum
settir beint í tugthúsið, sem þjófar
og falsarar. Já, miklir menn erum
við — öruggir sökum vináttunnar
við ráðherra, líklega ? —
Hverjir eru miklir menn ? Ritstj.
Vísis eða Landsins? Og hverjir
eru öruggir sökum vináttu við ráð-
herra ? Líklega er átt við ritstjóra
Vísis, en fyrir hverju er hann ör-
uggur ? Sinni eigin meiðyröamáls-
höföun gegn ritstj. Landsins?
Önnur málsgrein í þessari meist-
aralegu ritsmíö hljóðar svo:
»Annars ætti hann (þ. e. ritstjóri
Vísis) að lesa grein sína yfir aftur
og þá gæti éf til vill svo farið, að
hann tæki eftir meiðyröum f henni1)
og færi að lesa landslögin belur,
því eftir. grein hans að dæma virð-
ast komin á hann elliglöp og
minnisleysic.
Á ritstj. Landsins við það, að
það verði aö vera komin elliglöp
og minnisleysi á menn til þess að
geta fundið meiðyrði í umræddri
grein ? Eða bara við það, að þeir
sem þjáist af elliglöpum séu öörum
fremur sólgnir í að lesa lög, og
þá líklega einkum hegningarlögln ?
Hvaðan hefir ritstj. Landsins þá
reynslu ?
x) Þau hefir ritstj. Vísis ekki
undið enn.
Næsta málsgrein meistarastykkis-
ins kemur eins og fjandinn úr
sauðarleggnum og hljóðar svo :
»En hver er þá sannleikurinn í
þessu máli ? Hvað kosla lóðirnar ?
En þar þykist ritstjórinn víst vera
kominn að efninu, þó að það sé
nú ekki einmitt e fnið í «þessu
máli«.
Eins og lesendum Vísis er kunn-
ugt, réðist Landið á ritstj. Vísis
með meiðyrðum út af því að sagt
hafði verið frá því í bæjarfrétt í
\/ísi að Landabankinn ætti kost á
tveim lóöum, annari fyrir 100 þús.
kr. en hinni fyrir um 110 þús., og
sagöi Landið að Vísir væri látinn
skýra rangt frá þessu og leyna því
hvaö Ióð M. Z. kostaði í raun og
veru.
Um lóö M. Z. sagði Vísir ekkert
annað en aö hún stæði bankanum
til boða fyrir 100 þús. kr. og það
er ómótmælanlega rétt. Það eru
því vísvitandi ósannindi,
sem Landið fer með, er það heldur
því enn fram, að Vísir hafi skýrt
rangt frá þessu.
Verðmunurinn á þessum tveim
lóðum skiftir engu máli. Aðalatriðið
er hvor lóðin liggur betur. Verö-
munurinn er meiri á Arnarhólslóö-
inni, og ætti ritstj. Landsins að geta
sannfært sig um að bankastjórnin
v/11 þó ekki byggja á henni. Og
þó munar þar ekki 10 heldur
yfir 60 þús. krónum,
Aö lóö M. Z. sé ekki hæf fyrir
»framtíðarbanka« eins og ritstjóri
Landsins segir, nema viöbót fáist
frá bænum, er sama óvitahjalið og
annað sem hann segir í þessari
grein. Og ef bankanum veröur
ekki í öðru verulegar áfátt sem fram-
tíðarbanka, mega menn vel við una.
Stærðarmunur lóöanna er þýö-
ingarlaus. Ef bygt verður á lóð
M, Z. þarf bankinn ekki nema 900
fermetra, en verði bygt á bæjarlóð-
inni þarf hann að kaupa 1560 fer-
metra. Hann getur haft sama gagn
af þessum 900 fermetrum og af
hinum 1560 og getur því óhikað
gefið jafnmikið fyrir þá, þó aö hver
fermeter sé þar dýrari. — Þetta veit
ritstjóri Landsins sjálfsagt vel og ligg-
ur því nærri að halda að mælgi
hans um verðmun hvers fermeters
í hverri lóö miði að því einu að
villa mönnum sýn. — Þess myndi
hann aö minsta kosti geta til um
aðra.
Það má vel vera, að ritstjóra
Landsins sé það ekki Ijóst, hvort
þaö sæmi endurskoðanda bankans
aö skýra frá nokkru, bankanum við-
komandi, nema í samráði við banka-
stjórnina. En hvaö koma þær efa-
semdir ritstjórans almenningi við?
Endurskoðandi bankans veröur
að haga sér eftir sinni velsæmistil-
finningu í þessu efni, og til þess
mun þingið sem kaus hann hafa
æiiast.
Ritstjóri Visis telur það ótv'ræða
skyldu sína að skýra rétt frá þessu
máii sem öðrum, enda hefir liann
gert það.
En ritstjóri Landsins fer vísvit-
andi með ósannindi í garð ritstjóra
Vísis, og má vel vera að til þess
sé ætlast af honum.
Ofriðurinn
og siglingar vorar.
Fyrir skömmu síðan barst Vísi
sú fregn í símskeyti, að Bretar
hefðu ákveðið að selja ekki öðr-
um skipum frá Norðurlöndum
kol, en þeim, sem kæmu með
farm til Englands. Um líkt leyti
var sagt að Þjóðverjar hefðu á-
kveðið að leggja algert hafnbann
á England. — Og við því má
búast, þegar Bretar faraað fram-
fylgja þessari ákvörðun um kol-
in, að þá hlýfi Þjóðverjar eng-
um skipum sem tii Englands fara
eða þaðan koma, og jafnvel skjóti
! þau í kaf fyrirvaralaust, vegna
| þess að þá vita þeir með vissu
| að þau hafa vörur meðferðis til
! Englands, eða hafa haft.
Það er nú í sjálfu sér full ilt,
ef íslendingar verða neyddir til
að flytja allar vörur sínar til Eng-
| lands. En verra er að eiga kaf-
, báta Þjóðverja yfir höfði sér, ein-
mitt vegna þeirra þvingunarráð-
stafana Englendinga.
Það er enn ókunnugt hvort
Englendingar eru farnir að fram-
fylgja þessu ákvæði um kolasöl-
una, að því er kémur til skipa
frá Danmörku, Noregi og Sví-
þjóð. En til þessa hafa skip okk-
ar getað fengið kol hjá þeim,
skilyrðislaust. — Framkvœmdar-
stjóri Eimskipafélagsins gerði fyr-
irspurn um það til skipstjórans
á Ooðafossi, þegar skipið var
komið til landsins, og fékk það
svar að Goðafoss hefði fengið
kol, en- að iíkur væru til að Bret-
ar myndu eftir 25. þ. m., hætta
að selja öðrum skipum kol en
þeim, sem flyttu farma til lands-
ins. —
Ef svo fer, að skip vor verði
að hlíta þessu, þá er œði vafa-
samt hvort rétt er að láta skip
Eimskipafélagsins sigla þessa leið.
Félagið á að eins tvö skip og
tjónið er ómetanlegt ef þau miss-
ast. Rétlara væri þá að hefja
beinar ferðir milli Ameríku og
íslands. Þaðan getum vér fengið
aliar nauðsynjar vorar og eigum
ejckert slíkt á hættu.
Ferðirnar til Danmerkur eru
orðnar svo tafsamar, að litlu mun-
ar á þeim og Ameríkuferðum.
En ef svo fer, sem allar iíkur
eru til, að bannað verði að flytja
afurðir vorar til Norðurlanda, er
TIL IVi I U N £ S:
Baöhúsið opiö v. d. 8-8, Jd.kv. lil I!
Borgarst.skrifit. í brunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K, F. U. M. Alm. samk, sunnd. 81/, siðd
Landakotsspit. Sjúkravitj.tími kl, 11-1.
Landsbankinn 10-3, Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssiminn opinn v. d. daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og 4-7
Náttúrugripasafnið opið Þ/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7, sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknart<mi 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustræti 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud,
kl. 2-3.
Tannlækningar á þriðjud, kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3.
Landsféhirðir kl. 10—2 og 5—6.
áreiðanlega best að leggja þau
ekki í þá hættu að flytja þær
til Englands, meðan nokkur þýsk-
ur kafbátur er á sveimi í Norð-
ursjó.
Saltskiiyrði Engiendinga eru
svo ströng, að ólíklegt er að
brotið verði gegn þeim. Hver
maður sem salt fær, verður að
skuidbinda sig til þess að sækja
um leyfi ensku ræðismannanna
til að flytja út þær vörur sem
salfið hefir verið notað í, þó ekki
eigi þær að fara til Norðurlanda,
Hollands eða óvinaþjóða Breta.
En ef vörur eru sendar til ann-
ara staða en leyft hefir verið,
iiggja við sektir er nema tvöföldu
verði varningsins. Er því ráðleg-
ast að selja allar vörur á höfn
hér og láta kaupandann sjá um
flutninginn, ef því verður við
komið.
Það má telja víst, að Þjóð-
verjar hafi ekki skotið á skip
okkar, þó til Englands færu, vegna
þess að þau hafa fiutt þeim mat-
væli. En ef vér nú göngumst
undir skuldbindingar um að flytja
Þjóðverjum engar vörur, þá ligg-
ur í augum uppi að þeir muni
láta oss gjalda þess ef þeir fá
færi á því. Ög þó að kolasölu-
skilyrðið verði ekki látið ná til
íslenskra skipa, er hætt við að
þau geti ekki óhult siglt um Norð-
ursjó. Með saitskuldbindingunni
hafa íslendingar gengist undir
að flytja engin matvæli til Norð-
urlanda, og eins og hér er ástatt
er kolaskilyrðið því óþarft til að
koma í veg fyrir matvælaflutn-
inga til Þýskalands, þar sem öll
matvseh sem héðan flytjast eru
söltuð.
Pað má því búast við því, að
pegar er matvælaflutningar frá
Islandi til Norðurlanda teppast,
hvort sem um er að kenna kola
eða salt-skilyrðum Englendinga,
þá muni þýsku kafbátarnir skoða
skip okkar sem óvinaskip. — En
í þá hættu má ekki leggja skip
Eimskipafélagsins.
En óhætt mun að treysta því
að þessi hætta sé ekki yfirvof-
andi nú. Gullfossi mun engin
hætta búin í þessari ferð, vegna
þess að vörur þær sem hann
flutti voru engum skilyrðum
bundnar. — En úr þessu verður
að fara gætilega.