Vísir - 15.05.1916, Blaðsíða 2

VlSIR
VISIR
A f g r e 1 ð s 1 a blaðsins á Hótel
lsland er opin frá kl. 8—8 á hverj-
urn degí,
Inngangur frá Vallarstrartí.
Skrifstofa á sama stað, inng. frá
j Aðalstr. — Ritstjórinn li! viðtals frá
' kl. 3-4
Sími 400,- P. O. Box 3o7.
Málverkasýning.
[>essa daga sýnir Gísli Jóns-
son málari, verk sín í Iðnskóla-
húsinu.
Hann sýndi í fyrsta sinn Reyk-
víkingum málverk eftir sig í fyrra-
vetur og vakti sú sýning almenna
eftirtekt, þóttu margar af mynd-
um þeim er hann þá sýndí, gefa
góðar vonir um að hér væri fram
að koma nýr listamaður hjá þjóð
vorri, og eigi hvað sízt fyrir það,
er kunnugt varð að þessi maður
hafði engrar tilsagnar notið, ekki
lært einföldustu teikningu, eður
átt kost á að kynnast listaverk-
um annara málara. Várð sýning
þessi til þess, að hann í fyrra
sumar var fenginn af mönnum
hér til þess að ferðast norður í
land, til að mála nokkrar mynd-
ir þaðan. Auk þeirra mynda,
sem hann var. fenginn til að mála
af sérstökum stöðum, tók hann
ýmsar aðrar af landslagi þar sem
honum þótti einkennilegt. Einn-
ig hafði hann dvöl um tíma í
í fyrravor og aftur í vetur við
þingvallavatn og tók allmargar
myndir þaðan, helzt úr Nesja-
tandi, eru margar þeirra allein-
kennilegar, s. s. af krummunum
frá Hestvík, mjög vel gerð mynd,
firá þingvöllum að vetrarlagi o.fl.
Af myndum að norðan, mun
vekja einna mesta eftirtekt mál-
verk af Hrauni í Yxnadal, fæð-
/
ingarstað Jónasar Hallgrímssonar.
. t'
Á miðri mynd sést Hraundrangur
gnæfa við himin í baksýn, hjúp-
aður daufu kvöldskini, á 3 öðrum
myndum sést Hraundrangur, sýna
þaer allar einkennilegt og mikil-
fengt landslag.
Á margar fleiri mætti minnast;
á sýningunni eru alls yfir 100
myndir og því margt að sjáfyrir
þá er inn koma, sem vonandi
verða margir. því fremur sem
inngangur er að eins 25 aurar.
Mörg af málverkunum munu
fást keypt, og ættu þeir, er góð
ráð hafa, að kaupa sér þar mynd-
ir til að prýða heimkynni sín og
styrkja listamanninn.
M. G.
—--------\
í þýzkum blöðum sem borist
hafa, er getið um Harald Sigurðs-
son píanóleikara, er leikið hafði
á lærisveinahljómleik hljómlista-
skólans í Dresden og vakið mikla
athygli, svo sem sjá má af eftir-
farandi umsögnum.
í „Dresdener Neueste Nach-
richten® 31. marz segir svo:
„Af hinum mörgu opinberu læri-
sveinahljómleikum, þá rak nú lest-
ina í Iðnaðarhöllinni hljómleikur
lærisveina Hljómlistaskóla Dres-
denar, þeirra sem lengst eru komn-
ir og þroskaðastir eru.
Sú frámmistaðan sem mestum
þroska Iýsti og engan lærisveins-
blæ bar lengur á sér, var hjá H.
Sigurðssyni, gáfuðum íslendingi
lærisveini Rappoldi-Kahrer. Hafði
hann þegar síðastliðið ár vakið á
sér athygli fyrir miklar gáfur og
ágæta kunnáttu. — Hann lék Es-
dúr-konsert Liszts með leiðsögn
lærisveina-hljóðfæraflokksins og
bar meðferð hans með sér skýr-
an persónublæ, innilegan og djúp-
an skilning; kunnáttunni skeik-
aði hvergi og oft lék hún í hendi“.
Blaðið „Lokalanzeiger“ segir:
„Lokahljómleikur Hljómlista-
skólans var enginn „lærisveina-
hljómleikur“, heldur komu þar
fram ungir meistarar. — Hinn há-
gáfaði íslendingur H. Sigurðsson
fangaði hugi manna með frábærri
meðferð á Es-dúr-konsert Liszts,
og kom hann þar fram sem einn
hinn fremsti Liszt-leikari nútím-
ans. Ekki einungis var leiknin
ljómandi, heldur vann hann sér
og fylstu viðurkenning sem sjálf-
stæður listamaður, sem hefir per
sónuþroska til að bera og kann
að láta séreinkennin njóta sín. —
Hann er frá hinum ágæta skóla
Láru Rappoldi-Kahrer".--------
Fleiri þýzk blöð taka í sama
streng, og má búast við að Har-
aldur eigi glæsilega framtíð fyrir
sér, úr því að hann nær slíkri
viðurkenningu á jafn vandlátum
stað og í Dresden.
Frakkland og Holland
eftir Piersson prest, Hollending.
Trú og líf.
Skoðanir manna eru mjög skift-
ar í Hollandi, ekki svo mjög um
stríðið, sem um þær þjóðir, er í
stríði eiga. Hollendingurinn er í
eðli sínu óháður og mjög sér-
kennilegur, hann er yfirleitt síður
með en móti: mótsnúinn
Bretum, Frökkum og þjóðverjum.
í viðskiftum hans við aðrar þjóð-
ir lýsir sér fremur mótblær en
samúð. Af upptuna hans, upp-
eldi, reynzlu og samvistarverum
stafar það, að hann verður mót-
snúinn einum, en ekki auðtækur
öðrum.
það er framþróun iðnaðarins
þýzka og verzlunarmök, sem hafa j
eðlilega skapað samband milli Hol-
lendinga og þjóðverja. Og það
eru þessi „vingjarnlegu" viðskifti,
er nú hafa haldist áram saman,
sem eru því til fyrirstöðu að Hol-
lendingar breyti í einni svipan á-
liti sínu á þjóðverjum. þó þarf
ekki lengi að tala við þá til þess
að ganga úr skugga um, að þeir
gera glöggan greinarmun á þjóð- j
verjum og Prússum, og að þeim !
er lítið um Prússann, þó þeim sé
meinlaust við hina. Má af ýmsu
sjá vott þessa. J
Jafnframt því að þeim hrýs hug-
ur við drotnunarandanum prúss
neska, er ríkir um alt þýzkaland,
eru þeir Hollendingar þó all-marg
ir, er hafa óbeit á Bretum, sem
standa þar á móti. þó að þeir
sjái Breta nú bandamannamegin,
þá er samt endurminning liðinna
atburða of fersk í huga þeirra,
enda afstaðan ekki eindregin. þeir
eru mótsnúnir Bretum, en ekki
meðmæltir þjóðverjum.
Yfirleitt beinist hugur Hollend-
inga að Frökkum, og þó kennir
þar nokkurs kulda. það hlýtur
að vera eitthvað líkt í skapsmun-
um þessara þjóða. Og merkilegt
er það, að Hollendingar, er um
hríð sættu áhrifum siðbótar Lút-
ers á 16. öld, hurfu frá henni
síðar og aðhyltust af alhug Kal-
vínstrúna, en Kalvín var frakk-
neskur. Skapferli þeirra er á-
þekkara skapferli Frakka en þjóð-
verja.
Síðar varð Holland griðastaður
þeirra, er flýðu úr Frakklandi, þá
er ónýtt var tilskipunin í Nantes1).
Runnu þar saman kynstofnar
þeirra og þótt hollenzki blærinn
hafi haldist eftir sem áður, gætir
frakkneska eðlisjns þar allmjög.
Margar hollenzkar ætfir eru af
þessum aðkomumönnum komn-
ar. þaðan stafar þá vilvild þeirra
til Frakka; er og frakknesk tunga
ennþá kunnust alþjóð manna.
þó hefir þetta velvildarþel átt
í, vök að verkjast á síðari tímum.
Um þessar mundir ríkir að vísu
vorkunnsemi til handa Frökkum
1) Tilsk. í Nantes er gefin út 13.
apr. 1598 af Hinriki konungi IV. til
tryggingar trúfrelsi siðbótarmanna
(Hugenotta), en ónýtt af Lúðvíki kon-
ungi XIV. þ. 23. okt. 1685.
TIU W I N N 1 S:
Baðhúsið opið v. d. 8-8, Id.kv. til 1)
Borgarst.skriíil. í fcrunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op. v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk. Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opirui 10-4.
K. F. U. M. Alm. samk. sunnd. 8'/, siðd
Landakotsspit. Sjnkravitj.tfmi kl. 11-1.
Landsbankinn 10-3. Bankastjórn til.við-
* tals 10 12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssimiun opinu v. d. daglangt (8-0)
Helga daga 10-12 og 4-7
Náttiirugripnsafnið opið 1 ,/t-2‘/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7. sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-0.
Stjórnarráðsskrifstofuriiar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknarlími 12-1
Pjóðmenjasafnið opið sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustrætí 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Tannlækningar á þriðjttd. kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á rr.ið-
vikud. kl. 2—3.
Landsféhirðir kl. 10—2 og 5 —6.
og sem betur fer hefir nú þrótt-
ur, þor og hetjumóður Frakka
þegar eflt þessa samkend; hún
eykst dag frá degi og er nú að
verða að þakklátri aðdáun.
En þess er þó að gæta, að
Frakkland v a r ekki mikilsvirt,
með því að það var ekki nógu
alkunnugt. Alment var það met-
ið eftir þeirri hliðinni, sem vissi
að almenningi útí frá: hneykslis-
málurn, klækisögum og „guðlasti
i orðum“. þeír, sem færir voru
um að dæma öðruvísi um Frakk-
land og Frakka, vissu þó fullvel,
að bak við þessar blekkingar-
blæju duldist annað Frakkland
miklu ágætara — en þeir voru
fáir, þessir menn. Ef þeir tóku
málstað þess og bentu á kostina,
hið göfuga og veglega, var ekki
öðru að mæta en tortrygni. —
Menn sögðu: „Jæja, ekki vissi
eg nú það fyrc. Oft hefir mig
tekið það sárt, hversu mikið tóm-
læti Frakkland hefir sýnt í því,
að sýna almenningi g ó ð u hlið-
arnar.
þar sem nú skoðanir Hollend-
inga voru auðvitað skiftar í þessu
efni og þeir höfðu enga ástæðu
til þess að fleygja sér nauðung-
arlaust út í ófrið — hvar sem nú
upptaka hans er að leita — sem
að sjálfsögðu hefði steypt eymd
og volæði yfir land þeirra, er það
svo undarlegt, þótt þeirhafi strang-
lega gætt hlutleysis síns, jafnframt
; því sem þeir hafa gert sér far um
* að bæta úr bágindum þeirra manna,
sem í fullu trausti hafa knúið á
náðardyr þeirra? Egþykistmega
fullyrða, að enginn sanngjarn mað-
ur lái þeim það né áfelli þá.
Frh,