Vísir - 31.05.1916, Page 2
V ISI R
VISIR
Afgrelðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi,
Inngangur irá Vallarstrætl.
Skrifstofa á sama stað, inng. Irá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals irá
kl. 3-4.
Síml 400.— P. O. Box 367.
Smásöluverð í Rvík
f apríl 1916.
í öðru tölublaði »Hagtíðinda«
var yfirfit yfir smásöluverð á flest-
um matvörum og nokkrum ööruin
nauösynjavörum í Reykjavík frá því
í júlí 1914 og þangað til í janúar
þ. á. Hér birtist nú samskonar
yfirlit um verðið í byrjun apríl-
mánaðar. Er það meðaltal af verði
þvf, sem kaupmenn hafa gefið hag-
stofunni skýrslu um.
V ö r u -
t e g u n d i r.
Rúgbrauð st. (3 kg.)
Fransbr, st. (550 gr.)
Súrbr. st. (350 gr,)
Rúgmjöl kg.
Flórmjöl ■ —
Hveití —
Bankabyggsm. —
Hrísgrjón —
Sagógrjón alm. —
Semoulegrjón —
Hafragrjón —
Kartöflumjöl —
Baunir heiiar —
— hálfar —
Kartöflur —
Gulrófur —
Hvítkál —
Rauðkál —
Þurk. aprikósur —
Þurkuð epli —
Ný epli —
Rúsínur —
Sveskjur —
Kandís —
Melís högginn —
— óhögginn —
Strausykur —
Púðursykur —
Kaffi óbrent —
— brent —
Kaffibætir
Te -
Súkkulaði (suðu) —
Kakaó —
Smjör ísl. —
Smjörliki —
Palmin —
•'Tólg -
Nýmjólk —
Mysuostur —
Mjólkurostur —
Egg —
Nautak. steik —
— súpuk. —
Kindakjöt nýtt —
— saltað —
— reykt —
Kálfsk. (af ungk).—
Flesk saltað
- reykt
Kæfa
Fiskur nýr —
Lúða ný
Saltfiskur, þorsk. —
ufsi
Trosfiskur
Matarsalt.smjörs,—
Sóda
Brúnsápa(kryst.)—
Græn sápa
Stangasápa(alm.)—
Steinolía
SteÍnkoI (ofnk.) skpd.
vO
■ÓZ
o O in T3 ú
O* o> O a cS cS
‘n CL < u (O '3 . c u CL < *3 §2
«
au. au. au. au. 01 /0
80 72 80 50 60
30 28 30 25 20
13 12 13 10 30
32 31 35 19 68
44 42 41 31 42
40 39 38 28 43
48 46 47 29 66
39 38 38 31 26
69 65 53 40 72
62 61 5j 42 48
43 43 45 32 34
81 77 51 36 125
77 73 70 35 120
70 70 66 33 112
16 15 16 12 33
12 12 » » »
30 19 26 16 87
40 27 29 22 82
210 207 200 186 13
171 166 163 141 21
89 78 73 56 59
125 109 90 66 89
132 130 120 80 65
130 91 79 55 136
67 66 63 53 26
67 66 63 53 26
61 61 60 51 20
59 58 56 49 20
167 165 171 165 1
241 242 240 236 2
106 103 101 97 9
560 535 520 471 19
234 226 220 203 15
401 370 301 265 51
236 241 202 196 20
131 125 123 107 22
168 166 155 125 34
150 150 110 90 67
24 22 22 22 9
88 80 59 50 76
472 158 125 110 56
15 16 11 8 87
171 136 100 100 71
150 122 90 85 76
116 111 67 — 97
128 108 67 67 91
160 180 116 100 60
107 90 55 50 114
280 270 190 170 65
283 298 240 213 33
170 170 108 95 79
20 — 18 14 43
40 32 40 37 8
46 49 40 40 15
30 — 20 20 50
28 — 14 13 115
20 20 » » »
15 13 13 12 25
57 52 50 43 33
50 48 43 38 32
53 52 50 46 15
19 19 19 18 6
1100 800 875 460 139
Til samanburðar við verðið í
aprílmánuði síðastliðnum er hér
sett verðið á næsta ársfjórðungi á
undan, verðið um sama leyti fyrir
ári síðan og verðið rélt á undan
heimsslyrjöldinni. í siðasta dálki er
sýnt, hve miklu af hundraði verð-
hækkunin nemur á hverri vöru
síðan stríðið byrjað.
Ef verðið á öllum þeim vör-
um sem hér eru tiltœrðar, er tal-
ið 100 í júlímánuði 1914 eða
rétt áður en stríðið byrjaði, þá
verður það 152 í apríl þ. á., en 140
í janúar þ. á. og 125 í apríl f. á.
Ef slept er úr þeim vörum, sem
ei nna minst kveður að í búskap
alrnennings, svo sem káli og á-
vöxtum, te, súkkulaði og kakaó,
eggjum, fleski og hangikjöti, svo
og sápu og sóda, og verðið á
jiinum vörunum, sem eftir eru
er talið 100 í júlí 1914, þáverð-
ur það 154 í apríl þ. á., 142 í
janúar þ. á. og 126 í apr. f. á.
Verð á helztu matvörum og nauð-
synjavörum hefir þannig hækkað
hér í Reykjavík um meira en
500/o 'SÍðan stríðið byrjaði.
Bretar á vígveilinum
Utan við bæ þann í Norður-
Frakklandi, þar sem Bretar hafa
aðalherbúðir sínar, var ungur mað-
ur á hlaupum, Hann var ekki með-
«tmaður á hæð, Ijóshærður, grann-
holda, hann var berhöföaður, í
Jerseyjar-peisu, hvítum brókum með
ber kné. Hann hagaði sér sem
ungur íþróttamaður af Iífi og sál,
og mundi ekkí hafa vakiö neina
sérlega eftirtekt, ef vegurinn hefði
verið enskur og vigstöðvarnar ekki
aðeins í, fárra kilómetra fjarlægt. Ef
þér komið akandi eftir veginum f
stórri, grárri bifreið, eins og eg
gerði og með franskan liðsforingja
við hliöina á yöur, þá verðið þér
nú samt stöðvaður við og við á
fárra mínútna fresti, og varðmaður
miðar á yður byssunni sinni og
heimtar aö fá að sjá skjöl yöar og
skilríki.— En enginn heimtaöi að
h a n n sýndi sín skjöi. Hermenn-
irnir komu ekki fyr auga á hann
en þeir slógu saman hælunum og
heilsuöu með byssunni. Við fór-
um-því aö gefa gætur að mannin-
um og komumst þá aö þeirri niö-
urstööu, að við þektum hann í sjón
af öllum þeim myndafjölda, sem
við höfðum séð af honum í mynda-
blöðnnum. Maðurinn var hans
konunglega hátign prinsinn af Wales
sem eiuhverntfma f framtíðinni á að
sejtast í hásæti Englands sem Ját-
varður 8. Bretakonungur. Hann
var þarna snemma morguns að æfa
sig.
Sennilega hefir hann ekki verið að
gera sér það til skemtunar, þessi
ungi maður, að hlaupa 10—20
rastir fyrir morgunmafartíma, en það
var auðséð á honum, að hann hafði
ákveöið markmið fyrir augum. Hann'
var að stæla líkama sinn fil þess
að geta þolað lífið á vígstöðvun-
um Og eins og leiftri brigði fyrir
sáum við að þessi ungi maður var
ímynd þess ákveðna vilja, sem ríkir
á gjörvöllum vígstöðvum Breta. —
Hver einasti breskur hermaðu á
Frakklandi er sér þess meðvitandi
að hann er þátt-takandi í þeim
hildarleik, sem ekki á sér dæmi áð-
ur í veraldarsögunni, í hildarleik,
þar sem hann á í höggi við óvin,
afbragðs vel búinn að vopnum,
miskunnarlausan og grimman, og
honum er það þvf Ijóst, að hann
verður að æfa sig, látlaust og eftir
föstum reglum og búa sig undir
úrslitaorustuna, sem hann engan-
veginn er sannfærður um að hann
vinni sigur í.
Loks eru ensku hermennirnir
farnir að sjá, hve ægilega alvarlegir
tímar fara í hönd. Þeir eru hættir
að syngja »Tipperary», hættir að
gorta af því hvað þeir ætli að gera
þegar þeir komi til Berlínar. Þeir
hafa lært að bera alla virðingu fyrir
orustuþrekinu sem falið er undir
broddhjálminum þýzka. Þeir vita,
að þeir eru sjálfir eins og hnefa-
leikalærlingar, sem ætla að fara að
berjast við jöfunvaxna heimsmeist-
ara í íþróttinni. Þeir vita, að mót-
stöðumennirnir kæra sig kollótta
um hnefaleikareglurnar, sem Iá-
varðurinn frá Queensbury setti
sarnan hérna á árunum og
sparka í kviöinn á þeim ef færi
gefst. Reynsian hefir gert þá hyggna
og þeir setja járngadda neöan á
skósólana sína og hnúajárn á fiug
urna og eru staðráðnir í að neyta
allra bragða framvegis.
Frh.
Dýrtíðin.
í Hagtíðiudunum hefir verið birt
eiukarfróðleg skýrsla um verðhækk-
un á vöium hér í Rvík, frá því
ófriðurinn hófst og fram í byrjun
síðastl. aprílmán. .Kemur þai í ijós
með sönnum rökum þaö sem margir
vissu áður, þó sumir hafi veriðsvo
sanngjarnir (!) að mótmæla því, að
hin meguasta dýrtíð á sér nú stað
hér í Rvík. Vöruverðið hefir hækk-
að um 40%, sem er það sama,
og að krónan hrekkur nú ekki
T I L M I N N I S:
Baðhúsið opið v. d. 8-8, ld.kv. til II
BorgarsLskrifat. i brunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op. v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, l.aufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K, F. U. M. A!m. sarnk, sunud. 81/, siðd^
I.andakotsspit. Sjúkravitj.tími kl, 11-1.
Landsbankinri i0-3. Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasufn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssiminn opinn v. d, daglangt (8-6)
Helga daga 10-12 og4-7
Náttúrugripasafnið opið l‘/,-2l/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7. snnnd. 9-1
Saniábyrgðln 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vifilsstaðahælið. Hcimsóknartími 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd, fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustrætt 12 i
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud,
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Taunlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar i Lækjargötu 2 á ír.ið-
vikud. kl. 2—3.
Landsféhirðir kl. 10—2 og 5—6.
Iengra en 60 aurar gerðu fyrir ó-
friðinn. Samt er í þessari skýrslu
einn mikilsverður liður ótalinn, sem
enginn getur þó komist hjá að
borga, og það er húsaleigan. Um
hvað mörg prócent hefir hún stígið?
Ennfremur er sagt að sé í ráði
að hækka mjólkina upp í 30 aura,
brauðin upp í 1 kr., steinolíufatið
upp í 75—80 kr. og kol upp í 16
kr. skpd.
Þá má ekki gleyma því að út-
svör á bæjarbúum hér fara sífelt
hækkandi, og alt sem til falnaðar
heyrir.
Á hverjum kemur nú þessi hækk-
un niður? Eingöngu á þeim sem
vinna fyrir ákveönu kaupi í króuu-
tali. Það verður þeim ómögulegt að
kljúfa þessi auknu útgjöld, hversu
sparlega sem á er lialdið. Það sér
hver heilvita maður, sem meö sann-
girni vill líta á málið,
Eru engin ráð til að bæta eitt-
hvað úr þessu? Eða ætlar enginn
að skifta sér neitt af því ? Til
hvers höfum vér bæjarstjórn, verð-
lagsnefnd, velferðarnefnd og lands-
stjórn hér í þessari borg, ef þetta
á að »dankast« svona þangað til
alt er um seinan ?
Nei. Nú þarf aö taka til skjótra
og góöra úrræða, og það strax, ef
duga skal, Kákið það í fyrra er
einkis nýtt.
Það dugar ekki að láta einstaka
menn, eða félög gera sér allan
fjölda bæjarbúa að féþúfu. — Vill
ekki »Vísir« gangast fyrir borgara-
fundi um þetta nauðsynjamál.
Reykjavíkingur.