Vísir - 10.08.1916, Page 4
V I S I R
Yfirráðin
á hafinu.
Þjóðvcrjar halda |jví vafalaual
enn frani opinbcrlega, aö þeir hafi
unnið sigur í sróorustunni viö
Jótlandsstrendur. — En þrátt fyrir
þá staðhæfingu þeirra, þá cr cng-
inn efi á því, aö utan Þýzkalauds
trúir því enginn, auðvitaö að þeim
undanskildum sem cru í bindindi
meö aö vefengja þaö sem í þýzk-
um blöðum stendur. — Yfirráöin
á hafinu eru enn í höndum Eng-
lendinga, þaö sést bezt á því, aö
síðan 1. júnf hefir ekkert heyrzt til
þýzka flotans.
Og hvernig ætti það öðruvísi að
vera?
f upphafi ófriðarins var brezki
flotinn helmingi stærri en sá þýzki.
Kafbáta áttu Bretar líka helmingi
fleiri. Bretar höfðu í ófriðarbyrjun
ötl tæki til að byggja 4—5 skip á
móti hverju einu, sem Þjóðverjar
gátu bygt, og má nærri geta hvort
Bretar hafa látið þá fara fram úr
sér síðan. — Og í marzmánuði
skýrði flotamálaráðherrann brezki
frá því, að flotinn hefði veriö auk-
iun um eina miljón smálesta síöan
í ágúst 1914, en stærstu orustu-
skipin eru 38 —40 þús. srnál.
En þó að Bretar hafi unniö sig-
ur í orustunni við Jótland, og þó
að þýzku sigurfregnimar hafi að-
eins verið breiddar út til þess að
gleðja fólkið heima fyrir, og þó aö
hlutlausar þjóðir geri ekki annað
en að brosa að slaðhæfingunni um,
að Þjóðverjar hafi rekið enska flqt
ann á flótta, þá hlýtur þó vöxtur
þýzka flotans á síöari árum að vekja
alrnenna undrun. Og aödáanlegan
dugnað og fyrirhyggju hafa þýzku
flotaforingjarnir og skipshafnirnar
sýnt í þessari sjóorustu, þar sem
þeir lögðu flotanum svo að segja
í giniö á brezka ljóninu, en gátu
þó komið honum undan.
Fyrir 52 árum síðan, 1864, var
þýzki fiotinn ekki voldugri eu það
að d a n s k i flotinn gat lagt hafn-
bann á Þýzkaland. Þegar sást til
danskra herskipa uröu þau þýzku
í skyndi að leyta hafnar. En nú
eiga Þjóöverjar svo öflugan flota,
oiustuskip og bryndreka svo ægi-
lega, aö þeirn er lagt gegn sjálfum
enSka flotanum.
En þó hafa yfirráð Breta a haf-
inu aldrei verið jafn gagngerð og
í þessum ófriöi. í Napóleons-
styrjöldinni var franski flotinn t. d.
Bretum miklu hættulegri en þýzki
flotinn nú. Þegar orustan viö Tra-
falgar var háð, þar sem Nelson
hafði 28 skip en Frakkar 32, voru
Bretar á nálum um úrslititi og þeg-
ar sigurfrcgníii barsl þeim, varcins
og fargi væri létt af þjóðinni. —
En þegar orustan við Jótlands-
strendur var háð í vor, voru Brct-
ar svo vissir um sigurinn fyrirfram,
að þcgar frcgnirnar komu af or-
ustunni, ollu þær megnum von-
brigðum, af því aö þyzki flotinn
var ekki gersigraður.
Nú eru Brclar ckki á nálutu.
Þeir eru öruggir á bak viö flotann
sfnn, sem er cins og óvinnandi
veggur utnhve fis Bretlatid og held-
ur vörö í öllum sjö heimshöfunum.
Þeir vita aö flotinn er svo stór að
hann getur ekki beöið ósigur, að
hann er fljotandi víggiröing sem
þýzki úthafsflotinn, hve ægilegur
sem hann er, getur ekki rofið.
En af öðrum ástæöum hugsa
Bretar þó til sjóorustunnar við Jöt-
landsstrendur meö skelfingu. Ekki
vegna þess hve mörg skip þeir
mistu, þessi fljótandi slálbákn, sem
kostuöu miljónir og sukku eins og
steinar, syrgja þeir ekki, skip eiga
þeir nóg og alt af er hægt aö
byggja í skörðin, þó dýrt sé. —
En aldrei hafa jafn margir menn
iátiö lífiö í nokkurri sjóorustu og
þessari ægilegustu orustu, sem sög-
ur fara af. Og þaö skarð sem þar
er höggviö, verður ekki eins auö-
fylt.
Hernaðarleg þýðing orustunnar er
ekki verulega mikil, og hún verður
að því leyti ekki borin saman við
Trafalgarorustuna, þar sem skorið
var úr því, hver ætti að hafa yfir-
láðin á hafinu. Orustan við Jót-
land staðfestir aöeins yfirráö Brela.
Hún sýnir þaö aöeins, eins og
Bandaríkjablað eitt kemst að oröi,
að þýzka úthafsflotanum er haldið
í fangelsi á bak við Helgoland, og
í hvert sinn sem hann reynir að
strjúka, rekur fangavörðurinn, brezki
flotinn, hann inn aftur.
(Lauslega þýtt).
Jón Norðmann
hélt koncert í gærkveldi í Báru-
húsinu. Eg vona að flestir söng-
elskir Reykvíkingar hafi verið þar
— sjálfra þeirra vegna, því þetta
kveld var veruleg nautn. — Við
eigum ekki von á slíkri skemtun
annati í bráðina, músíkvinirnir í
þessum bæ, sem að hlýða á Jón
Norðmann. Hann er ungur og
glaður og prúðmenskan og sak-
leysið í listinni hans er unun
ein. Hann tekur áheyrendurna
með sér og þeim er alveg óhætt
að reiða sig á forustu hans í
þessari list.
Viðfangsefni Jóns voru aðdá-
Símskeyti
frá fréttaritara Vísis
Khöfn 9. ágúst
f ítalir hafa náð þýðingarmestu stöðvum Austurríkismanna hjá Goerz
og tekið þar 8000 fanga.
Rússar hrekja Austurríkismenn undan sér, einkum hjá Stanislau.
anlega vel valin — smekkvísin
og skilningurinn á þörfum okk-
ar hérna auðsæ þar líka. Hann
byrjaði á Wandererfantasie Schu-
berts, og lék hana öllum til gleði.
En þó mun hann leika hana enn
þá betur er hann hefir náð full-
um þroska. — Næst lék hann
nokkur af himnesku gullkornun-
um hans Chopin, Etude, Noc-
turne og Scherzo. — Það gerir
hann varla betur síðar. Eg held
því fram að það verði varla bet-
ur gert hvað öll höfuðatriði á-
hrœrir. Dæmalausan fjársjóð á
þessi kornungi maður. Sá fjár-
sjóður er listamönnum í hans
grein meira virði en gull og ger-
semar. Fjársjóðurinn er skapið.
Það er himinborið.
Hin önnur viðfangsefni: Les-
chelzky: Cansonetla toscana og
Liszt: Liebestraum og Remin-
iscenses de Lucia de Lammer-
moor voru leikin af sömu list.
Það leynir sér ekki að Jón Norð-
mann er efni í listamann, seni mun
gera garðinn frægan. Hann á þá
andans glóð, sem er fullkomin
trygging þess að við megum treysta
því að hann veröi, þegar náminu
er lokið og þroskanum er náð —
einn hinna útvóldu — þeirra fáu
útvöldu.
Það var í vetur sagt í Þýzka-
landi um Harald Sigurösson frá
Kaldaöarnesi, það sögðu dómend-
ur, sem láta ekki að sér hæða í
þessari grein, að hann væri þegar
einn hinna færustu listspilara nú-
tímans. — Eg vona að þeir sömu
dómendur fái áður en yfir lýkur,
ástæðu til að segia um Jón Norö
mann, að hann sé meðal beztu
Chopin-spilata samtíöar sinnar, Eg
þori að veðja. . . .
Beztu þakkir fyrir gærkvöldiö,
Jón Norðmanti. Eg vona aö eg
megi eiga von á mörgunt slíkum
síðar. P.
Tapast hefir eyrnalokkur með
bláum steini. A. v. á. [45
Hvít hæna töpuð. Finnandi
geri viðvart á Laugav. 22 (steinh).
[46
er nauðsynleg öllum, einkum á
ferðalögum. Vegur að eins 23/í
kgr. íslenskt stafrof. Auðveld1
meðferð. — Þolir alla samkepni.
Fljótur afgreiðslutími.
Finnið
B. STEFÁNSSON, Austurstr. 3.
KAUPSKAPUR
Langsjöl og þríhyrnur
fást alt af í Garðarsstræti 4 (gengið
upp frá Mjóstræti 4). [43
Saumaskapur
á morgunkjólum, barnafötum o. fl.
er tekinn á Vesturgötu 15 (vestur-
endanum). [217
Morgunkjólar fást beztir í Garða-
str. 4. [299
Bókabúðin á Laugavegi 4 selur
brúkaðar bækur, Lágt verð. [3
Morgunkjólar fást og veröa sauni-
aöir í Lækjargötu 12 A. [30
Herbergi tit leigu fyrir ferðafólk
í Lækjargötu 12 B. [305
Herbergi meö húsgögnum til
leigu í Bárunni. [14
Herbergi og eldhús óskast í
miðbænum eða við Skólavörðu-
stíg frá 1. okt. A. v.. [38
1 eða 2 herbergi með aðgangi
að eldhúsi óskast til leigu frá 1.
okt. — Uppl. á Hverfisgötu 84
niðri. [43
Til leigu ein sólrík stofa með
húsgögnum fyrir einhleypa nú
þegar eða 1. okt. á Laufásvegi
38. [44
Kona með son sinn 8 ára gaml-
an óskar eftir 2 herbergjum með
eldhúsi í kyrlátu og góðu húsi,
frá 1. næsta mánaðar. — í stað
eldhúss gæti smáherbergi með
vatni og gassuðuvél komið
til mála. Uppl. gefur Helgi Bergs.
Sími 249. [47
Prentsmiðja Þ. Þ. Clementz, 1916.