Vísir - 24.12.1916, Qupperneq 3
VISIR.
3
ftíaiiala
lessíasai konungs
— Johs. Loft —
Sealtíel*) kom fram i dyrnar og
bað ungu stúlkurnar, sem voru að
dansa og syngja úti-fyrir, að hætta
hávaðanum eða færa sig fjær, af
því að Aron gamli lögvitringur
væri svo veikur; nú mundi hann
fá notið hvildar um stund eftir
sólarlagið, ef hljótt væri um.
Ungu stúlkurnar hættu gleð-
skapar-skvaldrinu umsvifalaust,
tóku saman höndum og hlupu á
brott. Og ungi hjarðsveinninn,
sem setið hafði flötum beinum á
jörðinni og leikið fyrir þær dans-
lagið á hljóðpipuna sína, spratt á
fætur og hljóp á eftir þeim með
pípuna i hendinni. Svo varð alt
hljótt þarna á götunni i Betle-
hem, og nú tók að rðkkva að
nóttu.
Ekki var Aron lögvitringur sofn-
aður, er ungi maðurinn kom inn
fil hans aftur, en hann lá hljóður
í rúmi sinu. Skinhoruð höndin
fitlaði við sauðskinnsfeldinn, sem
yfir hann var breiddur. Sealtiel
settist á gólfið við rúmið og beið
þögull fyrirskipana hins gamla
kennara sins.
Síðan i bernsku hafði hann fylgt
þessum aldurhnigna einstæðing á
ferðum hans, sem þjónn hans,
lærisveinn og skrifari. Og margt
hafði hann af honum numið,
bæði það, er vér mundum telja
hégómlega smámuni, og þó eigi
siður þær greinar hinnar fornu
speki, sem í sér fela hinn mikla
eðlis-styrkleik sannrar og lifandi
trúar.
Gagnstætt venju lögvitringanna
meðal Gyðinga hafði Aron sökt
sér niður i spádómana af mikilli
alúð og kostgæfni. Marga efnis-
rýra úrlausnar-skýringu hafði hann
lagt út i og lesið þolinmóða læri-
sveininum sínum fyrir. En þegar
hugurinn flaug upp í ljósheima
hins eftirvænta Messíasar, hóf
ungi lærisveinninn höfuðið, rauf
þögnina og sagði: „Vel hefir þér
mœlst, meistari!“ En Aron svar-
aði því jafnan á sama veg;
„Skrifa þú, Sealtiel, skrifa þú!“
tíamvizkusemin og nákvæmnin
var hin sama, hvort sem hann
var staddur á eyðimörkum skýr-
inganna eða í unaðs-Iundum fyrir-
heitanna.
Aron lögvitringur var af kon-
ungum kominn, af Júða-kynþætti,
Davíðs ætt. Það taldi hann sina
höfuð-vegsemd. Þrjá sonu hafði
hann eignast; tveir þeirra dóu í
Alexandriu og voru jarðaðir í
Jósafatsdal í Jerúsalem.
Þriðja soninn, Samúel lögvitr-
ing, hafði hann mist seinna. Með
Iiann hafði Aron flúið frá Jerú*
salem til Damaskus, þegar sá
orðrómur varð hljóðbær, að Heró*
des konungur, sem Gyðingar trúðu
Sealtíel (Schealtiel). Eg hefði
kosið að mega kalla hann Skjab
vm Þýði
til alls ills, hefði i hyggju að leita
uppi alla afkomendur Davíðs og
fyrirfara þeim á laun, hverjum
og einum. En með þvi að það
var alkunnugt, að Aron lögvitr-
ingur var hinn eini, sem hafði i
höndum fullkomna skrá yfir alla
einstaklinga konungsættarinnar
þá þorði hann ekki að haldast við
innan takmarka ríkisins, og var
því um nokkurt skeið landflótta-
maður i Damaskus. — En þegar
hann misti síðasta soninn, ónýtti
hann allar ættarskrárnar.
„Synir mínir voru ekki verð-
ugir þess, að vera forfeður Messí-
asar,“ sagði gamli lögvitringurinn
— og i sorg sinni ónýtti hann
ættartölurnar. En oft talaði hann
um þær, og á seinustu elliárunum
snerist hugurinn að ættvisinni með
æsku-áhuga og fræðimannlegri
röggsemd- Nú sagði hann ekki:
„Skrifa þú, Sealtíel; skrifa þú!“
heldur: „Mundu þetta, Sealtíel,
mundu það!“
En ættartalan var ekki gleymd,
þó að skrárnar væru að engu
orðnar. Aron mundi hvert einasta
nafn, hvert hjónaband. Um langa
vegu var honum tilkynt hver
barnsfæðing, og hvern hliðarlegg
ættarinnar þekti hann út í yztu
æsar. — — —
— Aron gamli svaf ekki, Hann
lá hreyfingarlaus i rúminu og tal-
aði við sjálfan sig. Á lampa bak
við höfðalagið logaði dauflegt ljós,
sem sló blaktandi bjarma á bera
veggina — og í húminu komu
fram gamlar minningar.
„Meistari!“ mælti Sealtíel, „má
eg tala við þig?“
„Tala þú, sonur minn“.
„Þegar þín missir við, þá veit
enginn framar — enginn eins og
þú — hvar ættmenn Davíðs eru
niður komnir. Er það ekki mis-
ráöið?“
Öldungurinn svaraði engu.
„Vilt þú fyrirgefa mér, meist-
ari, að eg hefi dirfst að skrifa upp
aftur á bókfells-vöndlana mina,
það sem þú varst búinn að safna
og semja“.
Öldungurinn var enn hinn ró-
legasti.
„Hví gjörðir þú það, Sealtíel?“
spurði hann.
„Sökum þess, að eg vil lifa
mörg ár enn, sé það vilji hins
hæzta — blessað sé nafn hans —
og bðrn mín munu lifa og þéirra
börn og ættarskrárnar geymast,
og Messías konungur mun koma
og þá verður einhver að geta
fallið honum til fóta og sagt: Sjá,
heilagi ísraels konungur, hér eru
nöfn forfeðra þinna; sannarlega
ert þú Davíðs sonur!“
„Messias konungur þarfnast þess
ekki. Hann er eins og morgun-
roðinn. Mundi upprennandi sólin
þurfa að færa sönnur á það, að
hún sé gjöf hins hæzta? Þarf
Messías annað en ásjónu sína til
að sanna vinum sínum hver hann
er, eða mundu ekki orð hans
nægja gagnvart óvinunum?“
„Sannarlega hefir þú rétt að
mæla meistari. En Messías kon-
ungur mundi eigí að síður heiðra
þig í gröf þinni, fyrir að hafa
verndað um heiður hans, áður
en þú fékkst hann augum litið“.
Sealtíel sótti bókfellsvöndul sinn,
og rakti sundur frammi fyrir öld-
ungnum. — En þá heyrðist fóta-
tak, eins og farið væri geyst um
götuna og numið staðar úti fyrir.
Það var eins og eldur brynni
úr augum hans, er hann sá skraut-
legu skriftina, en eigi varð þó
gleðinnar vart í rödd hans er
hann spurði: „Hefir þú nú skrif-
að rétt? Látum oss athuga það!“
Það var sannarlega undrunar
verð nákvæmni, sem Gyðingar
beittu við skrásetning og allan
frágang ættartalna á þeim tímum.
Og þó að vér berum ekki skyn á
slik verk, mundum vér eigi að
síður hafa hlotið að horfa á það
með lotningarfullri aðdáun, er
þessir tveir lærðu menn lásu yfir
ættartöluna með sívaxandi áhuga
og vandfýsni og báru sig saman
um hin einstöku atriði hennar.
Sjúki öldungurinn hlustaði á og
hreyfði höndurnar til samþykkis
jafnótt og Sealtíel las. Og þó að
smátt væri um hrósið og lítið
bæri á gleði Arons, var þetta þó
hátíðleg stund fyrir Sealtíel. Fyr-
ir honum vakti þetta: „Með þessu
vinnum við að vegsemd og heiðri
Messíasar konungs".
„Sealtíel!“ Hann hætti að lesa.
„Þetta eru hlibargreinar ættar-
tölunnar, sonur minn; en hin
beina Daviðs ætt, hvar hefir þú
skrifað hana? Þú ert ekki enn
farinn að lesa mér nöfn þeirra,
sem fyrirheitin hljóða um“.
„Meistari! Eg hefi skráð hverja
einustu hliðargrein; en aðal-ættina,
þá, sem engar óskyldar konur eða
Levítar koma nærri, hana dirfð-
ist eg ekk að skrásetja án þíns
leyfis. Minnumst þess að Heró-
des konungur er enn á lífi “.
„Rétt er þaö og vel mælt“.
Það fór kuldahrollur um öld-
unginn. Sealtiel breiddi ofan á
hann. Og þegar hann hugði að
hann væri sofnaður, læddist hann
út. Hann stóð úti fyrir dyrunum,
viðbúinn að hlaupa inn, ef öld-
ungurinn kallaði á hann.
Það stóð á miðnætti.
Yið næsta hús stóð hópur manna.
Það voru hjarðmenn utan frá hag-
lendinu. Þeir kvöddust og Seal-
tíel sá þá tínast burtu einn og
einn. Einn þeirra gekk þar um
er Sealtíel stóð. Andlit hans
ljómaði af gleði, og Sealtíel spurði
hví hann væri svo glaður.
„í nótt er fæddur sonur af
Júda-kynkvisl — og við sáum
hann“. — Meira sagði hjarðmað-
urinn ekki, en hélt áfram leið
sína, eins og hann vildi ekki láta
spyrja sig frekar.
Annar gekk framhjá. Hann
var alvarlegur á svip og augun
tárvot.
Sealtíel spurði hann frétta.
„Sonur er fæddur af Davíðs*
ætt! Drottinn guð ísraels blessi
hann!“ — Og svo hélt hjarð-
maðurinn áfram — eins og hon-
um væri ekki um frekari spurn-
ingar.
Sealtíel vissi til þess, að Jósef
byggingameistari og heitmey hans
voru stödd í húsi þar í grendinni.
Og nú gekk hann þangað. Um-
mæli hjarðmannanna höfðu ein-
hver þau áhrif á hann, að hann
varð að fara og sjá, það sem þeir
höfðu séð.
Þegar hann kom aftur, lá Aron
vakandi og mjög illa haldinn af
andþrengslum, sem þjáðu hann
hvert sinn er hann sofnaði. Seal-
tíel hagræddi honum; og þegar
öldungurinn var búinn að ná sér
aftur, tók hann til máls með mikl-
um ákafa:
„Skrifaðu Sealtíel, skrifaðu!
Skrifa þú konungsættartöluna!
Mér segir svo hugur um, að ég
lifi ekki af þessa nótt“-
Sealtíel bjóst til að skrifa. Og
svo skrifaði hann af miklu kappi,
nafna-raðir hinna horfnu ættliða
— hins göfugasta aðals meðal
ísraelsmanna, sem að vísu hafði
ekki til síns ágætis annað en
bjarma stórfeldrar vonar — en
þó þeirrar vonar, er engin önnur
konungsætt hafði slíka átt.
Og seinasta nafnið var Jósef.
Þegar skriftinni var lokið, mælti
Sealtíel:
„Meistari, Jósef frá Nazaret er
hér í borginni“.
„Eg veit það, Sealtíel, hann
kom eins og við til manntals-skrá-
setningarinnar“.
„Heitmey hans er fæddur son-
ur x nótt, rétt fyrir miðnætti“.
„Skrifa þú, Sealtíel: Jósef
byggingameistara er fæddur son-
ur; nafn hans er okkur enn ó-
kunnugt“.
—- Nóttin leið. Öldungurinn
gerðist órólegur. „Lestu fyrir
mig“, mælti hann; „lestu um
brottnumdu greinarnar af Daviðs
ætt!“
„Já, meistari, og ég skal lika
lesa fyrirheitin um son Davíðs“.
Lærisveinninn las, en öldung-
urinn tók fram i fyrir honuin og
fór að tala um sonu sina.
Og svo tók hann til máls, með
endurnýjuðum áhuga á ættskrán-
um; „Jósef byggingameistara er
fæddur sonur; hefir þú séð barn-
ið?“
„Já, eg sá það meistari, með-
an þú svafst. Faðir þess stóð
við jötuna, þar sem barnið lá,
en móðirin hvíldi þar hjá“.
„Talaðir þú við þau?“
„Já, meistari, en þau svöruðu
mér engu. Eg kom inn til þeirra,
þau þögðu; Jósef leit við mér og
benti á jötuna. Og svo var að
sjá, sem allir Betlehemsbúar legðu
þangað leið sina. Þeir komu,
litu á nýfædda sveininn og fóru
svo aftur. Hjarðmenn nokkrir
höfðu komið þar á undan mér,
en þeir sögðu mér ekkert Og
sama var um foreldrana, þau
sögðu ekkert við mig“.
„Þau eru þagmælsk!“
„Á eg að halda áfram að lesa?“
„Sealtiel? Breið þú yfir höÞ
uð þér og hafðu yfir bænina, sem
við erum vanir að biðja, þegar
barn er fætt í ísrael“. Öldung-
urinn hóf upp hendurnar, og nú
fluttu þeir eina af hinum dýrlegu
bænum, sem forfeðurnir góðu
höfðu látið að erfðum.