Vísir - 21.02.1924, Blaðsíða 4

VISIR
"7
ianda inin^ til sjiálfstjseíSrar
hugsmiar um þetia mál, og tii
að siyðja og styrkja vom mál-
stáS, er til kæmi. Eg þarf ails
^igi a'5 verja uiálstaö Norð-
Hjanna, — það gera þeir sjálfir,
— þótt eg á hinn bóginn telji
sjálfsagt — og nauösynlegt fyrir
oss, — aS láta þá njóta fyUsta
sannmælis. — Takisl mér að
vekja ofurlítiö bergmál í liug-
i»n landa minna, er tilgang*.
lainum náð. Lind mun leita
sjávar, einnig í þessu máli.
j?að mun herra hiskupinn og
aðrir sanna á sinum tima.
pó er eitt atriði, þar sfem eg
að lokum mun leyfa mér að
bera hönd fyrir höí’uð Norð-
mmma, gegn árásutn, er fram
Itafa komið hér hcima, og nú
á ný í urmnælum herra biskups-
ins, sem eru á þessa leið*
,______En að öðru leyti (en
til selveiða) hafa Norðmenn
ekki litið við Grænlandi öldum
sanKUi.“-------Hefir herra bisk-
upinn virkilega gleyml ltirkju-
sögunni! Gleymt „postula Græn-
lands“, sem með fádæma >reki,
fórnfýsi og 15 ára óslitinni bar-
átlu fyrir kristindómi og sið-
menningu hefii' ritað uafn sitt
óniáanlega i nýrri sögu Græn-
lands, - gleymt Lófót-prestin-
um norska Hans Egedeí — pað
skiftir hér engu máli, þótt lang-
ai'i haus væri danskur, — Hans
lígede var uorskur inh í instu
hjartarætur. Ög hugsjón hans
-og þrá, — að finna aftur hinar
forn-norrænu hygðir á Græn-
hræðrum tíl hjálpar, — sú liugs-
un var gagnsýTð af íslenskum
sögum og' norskum munnmæl-
um uni Grænland-
1 fjögur ár Ixarðist Egede fyrir
þvi, að lá styrk og aðstoð til
Græniandsí'arar sinnar. Hann
leitaði lil konungs (Dana og
Norðm.) árangurslaust. Loksins
tókst honlim að stofna verslun-
arfélag með Björgvinjarkaup-
mönnum (1721) og með 40
mamis á skipi ásamt konu sinni
og sonum lagði hann á stað til
Grænlands sumarið 1721 og
lenti við Góðrarvonar-eyj u. Ems
og kunnugt er, fann Egede að
eins skrælingja (Eskimóa) fyr-
ir á Grænlandi. En hann lét eigi
vonbrigðin buga sig. Saga hans
er frásögn um frábært þrek og
irúfesli og dæmafáa i'órnfýsi i
kristindómsins þágu.
Hans Egede og menn lians
stofnuðu i Grænlandi nýlendu
þá, sern Danir þaldca sér nú.
Xorskt fé, norskir inenn og jafn-
vel eftir að cinokunarfélagið
danska Ind’ði fengið yfirráðin
yfir vcrsluninni, var meiri liluti
starfsmanna og kristniboða
norskir, alt fram að 1814. Og
Noregur greiddi „Grænlands-
skatt allan þann tíma. Hans
Egede og l’áil sonur hanskristn-
uðu Eskimóa (1721—40) og m.
a. norskra trúboða var Jörgen
Sverdrup prófastur hjá Eskimó-
um í 24 ár (17G4—88).
Norðinenn kalla þetta nýtl
lamlnám i Grænlandi, og þvi
verður vart neitað. (E. Bene-
diktsson kallar það „endurvitj-
un“ Grænl.). Sú bygð, sem nú
er á Gnenlandi, er því stofnuð
af Norðmönnum en eigi aí' Dön-
uin, og var norsk fram að 1814.
—- En þá loka Danir Grænlandi
fyrir Norðm. og öllum heimi, er
þeir með svikum Bourke hal’a
talið stórveldunum trú um, að
Grænland, Island og Færeyjar
haí’i verið dönsk lönd frá ómuna
,tíð. — pegar þessara sögulegu
staðreynda er gætl, má ineð
sanni segja, að Danir liéldu há-
tiðlega 200 ára minningu Norð'-
inannsius Hans Egede sumarið
VINNA
Stúlka óskast i vist nú þegar.
A. v. á. (3(»1
lvjallaraherbergi óskast lil
leigu sírax. Uppl. i síma 1023 á
daginn og i síina G02 ld. 8—0
síðdegis. (865
Góð ibúð óskast M. maí.
Skriflegt tiliioð sendist á skrii'-
stofu Rafmagnsveitunnar. (362
Skilvís leigjandi, sem heí'ur
t’asla atvinnu, óskar eftir góðu
húsplássi, íninst 2 herbergjuni
og eldhúsi, ásamt nauðsynleg-
um þæginduni. — Fyrirfram-
gi’eiðsla mánaðarlega. Tilboð
óskast send afgi*. Vísis fyrir n.
k. sumiudag, merkt „skilvis*‘.
(359
Tapast hefir telputaska með
rúmum 8 krónum í. Skilist á
Vesturgötu 50 B. (370
Mjólkurbrúsi fundinn, innar-
lega á Laugaveginum. A. v. á.
(369
1921 á ínjög einkennilegan hált,
því það var þá, að þeir hugðust
að loka einnig Austur-Grænlandi
fyrir Norðmönnum! — — —
Ummæli herra biskupsins í
þessa átt eru þvi i meira lagi
ósamkvæm sögrulegúm stað-
reyndum.
Helgi Valtýsson.
Félagsprentsmiðjan.
KAUPSKAPUR
Barnastóll lil sölu. Verð kr„
10.00, og barmikerra á kr. 83.0(J.
A. v. á. (367
Ný konuuóðu og klæðaskáp-
ur lil sölu nieð tækifærisverði
á Lindargötu 8 A. uppi. (8ö('
Kvengriimibúuingur. lii söln
eða leigu. GrettisgiHu 12. (364
Stofa til leigu, ljós og liitr
fylgir. A. v. á. (368
Ný kommóðá til sölu á O'ðms--
götu 8 B. (36i '
Möttull (’iskasl keyptur. Uppl.
í Tjarnargötu 10. (858
Hús, 2 hæðir og ibúðarkjall-
ari, raflýst og í ágætu stamti, við
miðbæinn, er lil sölu, al' sjer-
stökum ástæðum fyrir mjiig
iágt verð, ,ef samið er iyrir lok
þ. m. A. v. ú. (357
Lítið biiðarborð tii sölit með
tækilærisverði. Uppl. i síma
1050. (356
Notuð islensk frímerki eru kéypt
í Stýrimannaskólanum cftir kl. 8
síöcl. (3.V
Noluð föt til sölu, ódýrt. O.
Rydelsberg, Laufásveg 25. (308 -
BíSjiíS ætíð um Maltextrakt-ölið
frá ölgerðinni Egill Skallagríms-
son; fæst í ílestum versiunum.
Á Grettisgötu 2 er lii leigi
gi’iniubúningur, einnig tek eg að
mcr að sauma grimubúninga,
eftir pöntun. Guðbjörg Guð-
mundsdóttir, sími 1232. (868
!
ENGINN VEIT SÍNA ÆFINA
Þegar eg lít á það finst mér ótal leiðinteg
andlit stara á mig.vt
„,.Eg veit hvaS er að,“ sagöi Rai’e. „Baro-
iS er orði'ö þreytt á inniveranni og þráir að
; sjá hlómin og sólina og aö fá a» leika sér
áti, Við skulum vefja hana innan í ábreið-
nna. Svona, svona! Eva verðttr ,,tíka aö iifa. "
j Er ekki svo Eva?“
Eva kinkaöi kolli brosandi.
fíann lagði hana á Fegubekkiim en þaðan
gal hún litið út um gluggaim. Uakklætiö
skeín út úr augum hennar.
aö vera viö öllu búin. Hún horíöi enn á hina
ungu konu, er Eva hrópaöi t undrun: í
„Sjáöti, lvafe, sjáðu.“
„Þekkirðu hana. Eva? Iívaö —“
Hann sneri sér aö Maude.
„Þaö er þessi vinur minn, Maude Hún
hefir komið, en hvers vegna veit eg ekki.
Og Eva virðist þekkja liana.“
„Eg sá tiana meÖ þér í Edinborg," sag'ði
Eva.
..Eg og ungfrú Markham sátum í vagn-
inuin. Þá komuni viö auga á þig og liana.
Eg viidi kalla á þig, en hún aftraöi mér frá
„Rafe“, mælti hún. „Þú hefðir átt aö veraþví. Og hún sagöi mér aö iegja þér ekki aé
stúlka, hjúkrunarkona eða eítthvað þess hátt -viö hefðum séð þig.
ar. Þú ert svo gó'ður. Oo þú getur þér aft
af til hvers við stúlkurnar óskum eftir.“
Maude og Rafe hlógu dátt aö orðum henu-
ar sem snöggvast, en liættu skyndilega. er
þau sáu svipbreytingu í andliti hennar.
Hún.staröi út, eins og hún heíði al't í einu
komið auga á eitthvaö.
Maude leit þegar í sömu átt.
Ung kona gekk upp að húsinu. Maude tóic
■Mndir eins eftir að hún var ung og faileg.
Hún iiélt aö þaö væri einhver aö finna ráös-
komtria, kannskc saumakonan. sem átti aíi
aðstoöa viö aö sauma brúðarkjól hennar. Því
Maude hafði byrjaö slíkan undirbúning 5
laumi. öún þekti Rafe og vissi, að best var
Og það hefi eg ekfci lieldur gert.“
Síðustu orðin mæiti hún hreykin.
„Eg er úti á þekju um þetta alt saman,
Stranfyre. Hver er hún “
,;Hún er þessi vinur minn frá Edinborg,
sctn cg talaði um.
Hún heitir Fennie, Fennie Wilde.“
Rafe var vandræðalegur og hikandi.
„Fennie Wilde,“ sagðí Maude og hló aö
undrunarsvipnum á andliti hans, þó að J>etta
kæmi henni á óvart:
„lin þér sögðuð ekki, að þessi vinur yðar
væri stúlka. Stranfyré.“
„Nei, þér leyfðuö mér ekki að taía út. Þér
lögöuð liönd yöar á mniaa miuriA
„Já, eg veit þaö, vinur minn. Eg vildi ekk
láta yöur halda. aö eg væri forvitin og af
skiftasöm. — Eti segið mér |)að nú."
„Fennie er gamall vinurtminn frá Jóruveri
Við vorum leiksystkin. Og heimi þótti vænt
um föður minn og honutu um haua. Him et
„besti drengur". Yöur mun geöjast aö henni.'
Hann hætti snögglega og hann óttaöist. aö-
Maude myndi eigi skilja. en lntn mæiti bros'-
andi:
„Eg veit. aö mér muui geÖjast að heuni. Eg
veit, aö mér muni geðjast að öliuni æskuvin
um yðar. Hve fögur og vtjl bygð hún er. Þét
voruð smekkvís, er þér völduö .hana sem ieik
systur. En þvi hcimtuöuö þér ekki aö íá að
segja mér, að hér væri um stúlku að ræöa ? W.
heföi eg getað boðið lienni hingaö og kynst
tienni. En það er of seint aö taia um þaö
Hún er komin — til þess að finna yður."
„Anðvitaö“. sagöi Rafe viöutan. ,,Eg hefð:
átt aö skýra yöur frá þvi öllu. eti Travers —/’
Maude mælti skarplega:
„Tra'vers! þekkir hann hana?"
„Já,“ sagði Rafe og reyndi aö ráða þá gátr
livernig hami gæti greítt úr þessari flækji
svo öllutn líkaði.
„Hann koni með liana til Edinborgar. Hant
hélt —. Nú fyrst sé eg, að það var rangtd
„Að hverju Jeyti var þaö rangt? Hver vonr:
afskifti Travérs af þessit?.“