Vísir - 13.03.1924, Blaðsíða 3

ffism
var honum veittur frestur til 1924.
í „Nor.sk Slatskalender", 0»
triiinig i námsskrám Háskólans ér
Tiróféssor Nó'rclal talinn’" kennari
riö Háskóla NorSmánna frá 1.
uilí T924. Hefir útnefning' hans
vaki'S mikia og álrhenna gleSj í
Noregi. — Og ætti hún einnig'að
vera oss íslendingum fagnaöar-
u'fni. Hví ])(itt jafnmætur niaður
)g prófessor Sigurfiur Nordal sé
.ar ómissandi. er hitt engu síður
vist, aiS erlendis, og allra helst í
Noregi, mun hann afla landi voru
•og sjálfum sér margfalt meiri
rægoar og frama, en honum naundi
auðið verKa liéj- heima! — AS
10—15 árum liönum bjóðum vér
. hann velkominn heim aftur úr vík-
iug, og þökkum honum hve mjög
"'Iiann þá hefir atikið veldi íslenskr-
-:;ar, tungu og íslenskrar sögu!
Helgi Valtýsson.
Börn á hrjósti.
Gunnlaugur Claessen,. læknir,
'hefir undanfarið skrifaS í „\risi“
‘iiokkrar hugvekjur, sem hanri á
oakkir skilið fyrir, og nú síöast
i g;er. um naufisyn þess, aS konur
hafi börn sín á brjósti. Er það
’jiarft vcrk, að bencla konum á
skykht sína í því efni, og ])á ekki
'íSur, að benda þeirn, sem viljann
’liafa til ]>ess. á ráö til aö láta börn
-in njóta móöurmjólkurinnar sem
' íengst. En mér viröist þa'ð' óprýða
’iessa grein læknisins, aö þaö er
syo aö sjá, sem hann vilji nota
þetta mál til aö ala á stéttaríg, sent
:;ú er nokkuö fariö aö bóla á hér
hjá oss á síöuslu timum, því aö
iæknirinn viröist vilja skifta kon-
um hér í hænum, aö þessu leyti i
• tvo flokka, eftir stéttum; „konur
. af hinum svo nefndu æöti stétt-
-úm. sem ýmsar séu ekki nægilega
samviskusamar í þessu efni, en
freistist tíl aö vénja börnin af eft-
ir fáar vikur, til þess að geta lifaö
frjálsara lífi en eila ; og hins vegar
alþýðukonur, sem leggi meiri rækt
við ungbörnin í þessu tilliti, og
hafi margar börtiin á brjósti hátt
á annað missiri“. Mér finst ]»etta
oröalag læknisins líkjast dálítið
lýösmjaðri, og er auðséð, að hann,
vill gjarnan að skrif sín láti vel
í eyrum al])ýðufólk,s hér 'í bæ.
Eg skal ekki lasta það, að svoköll-
uðum æðri stéttuni sé sagt til
syndanna, ef ástæða er til. En á
liverju byggir læknirinn það, að
hinar svokölluðu æðri stéttir hér
1 bæ séu skeytingarlausari í þessu
efni heldur en alþýðan? Liggja
fyrir nokki-ar skýrslur um það?
Er það háft eftir Ijósmæðrum?
Eða er þaö eftir athugurium lækn-
ím'its sjálfs? Með svo nefndum æðri
stéttum býst eg við, að læknirinn
eigi einkum við cmbættismenn og
kaupmenn, en eg ]>ykist þekkjá
syo vel til ])essara stétta hér í
bænum, að eg get ekki viðurkent,
meðan ekki liggja fyrir frekari
sannanir, að þessar ásakanir lækn-
isins til þessara stétta sérstaldega,
öðrum fremur, séu á rökum bygð-
ar. Og einmitt þess vegna gramdist
mér orðalagið í grcin læknisins.
Síðustu 10 árin hefi eg íylgst vel
með í þessu efni, einmitt meðai
j)essara stétta, og hefi oft dáðst
að Jveim áhuga og ]»rautseigju,
sem jvessar konur hafa sýnt í ])ví
að halda brjóstamjólkinni fyrir
börn sín sem lengst, ])ó þær kanske
fæstar hafi haft ráð á að lifa á
eggjum og jiess konar góðgæti,
sem læknirinn, eftir ummælum
hans í greininni að dæma, virðist
álíta, að allir geti veitt sér nema
verkamenn. Eg þekki fjölda marg-
ar konur í þessum stéttum, sem
hafa haft börn sín á brjósti hátt
á annað missiri, og jafnvel sumar
á ])riöja missiri. En eg }»ekki ekk-
ert dæmi ]>ess, að konur úr þess-
; um stéttum hafi vanið börn sin
af brjósti eftir fáar vikur, „til þess |
að geta lifað frjálsara lífi“. Iín
sjálf veit eg af eigiu reynslu, að
allar konur geta ekki haft böm
sín á brjósti eins lengi og þær
vildu, þrátt fyrir alla ástundun í
því efni, en á J»að er ekki minst
í gr-ein læknisins, heldur að eins
vauræksbi úm kent. En þó eg
þekki ekki daemi til slíks, vil eg
alls ekkí véfengja, að einstaka
koriá kunni að finnast í jvessum
síéttum, sem ummæli læknisins
geti átt við, en svo margay eru
]>ær áreiðanlega ekki, áð réttmætt
sé að álása þessum stéttum öðr-
um frcmur um vanrækslu í þessu
'efni.
13. mars 1924.
Embaettismanriskona.
Ath. Greinir jwcr, sem hr. G.
O. hefir ritað í Vísi öðru livcrju
að undanförnu, hafa vakíð mikla
cftirtékt, og margir lescndur blaðs-
ius látið í Ijós ánægju yfir þeim
við ritstjórann, bæði mumdega og
Iri'éflega. iHafa og ráðleggingar
hans verið mjög gagnlegar, og
svo óbrotnar, að hver, sem vill,
getur fært sér þær í nyt..—- Gott
er að vísu, að rætt sé um tillögur
læknisrns, og því cr ofanskráð
grein birt, en þess vill Vísir geta
um leið, að honum finst ekki, að
síðasta grein hr. G. Cl. hafi gefið
tilefni til allra þeirra ályktana,
sem embættismannskpnan dregur
| a£ henni.
ni hér mrnst. Em það er öntmr hHtS
á þessu tnáli, — eins og lúósýning-
una yfirlertt, — siem algerlega hcf-
ír verið gengið fram fejá, en
eg finu alveg sérstaka ástæðu tii
að mirmast á; það er raúsikm í
láóinu. ReykvikingaT eru elskir aS
söng og hljóðfæraslætti. — Svo
lief ir maður ástæðu til að álykta af
oflofinu, sem sumir eru sökkhlaðn-
>r með. En hafa menn ekki tekiS
cftir því, hver músikin í Nýja Btö
er? Skriffinskart hefir þagað um
hana, en margur bíógestur, sem
tónlist arm, hefir borið henni vei
sögu. Og það sem satt er talað,
ætti ekki að þurfa að fara í fehtr
fyrir almenuhigi, og síst getur það-
verið æskilegt, þegar nm göfgandi**'
list er að rseSa. I
Sjálfsagt hefir margur fundiö,
að hljóðfærasláttur viö kvik-
myndasýniugu getur verið og ár
aS vera eins konar sál í myndiimi..
Eað hefSu rnenn meðal annars átt
að geta fundið í Nýja Bíó, þegar
Iíadda- Padda var sýnd.
Nýja Bíó er svo heppið, að hafat-
músikina í höndum Þórarins Guð-
mundssonar, manns, sem þetta var
sagt um fyrir nokkrum árum:
Hann getur spilað sig inn í hvers
manns sál, ef htm er ekki úr steiní.
Músík hræðranna, Itórarins og
Eggerts er auðþekt úr öðru, sem
Reykjavík á af því. tægi. I'að er
ekki of mikið sagt, ]»ó nhtmæli
bíógesta, slík sem þessi eru, sjáist
á prenti: Myndin var góð _________
— múslkin var ág æ t.
Dess sksl iffijM seit er.
Undanfarið hiefir Nýja Bió sýnt
TTöddu-Pöddu Guðmundar Karob-
ans. Leikurinn er athyglis veröur;
ekki að cins fyrir ísfendinga, —
þó fyrst og fremst sé hann það,
og með sérstökum hætti, — held-
ur einnig fyrir bíógesti víðs vegar
um heim. A þessa hlið hafa blöð-
Vitur Akurcyringur sagði í einu
norðanblaðinu um árið., að Þór-
arni mætti likja við Jækni, sem
brnduT um saTÍn og mýkir meinin.
Maðurinn vissi hvað hatin söng;
hann var læknir sjálfur.
i Illjóðfæraleikurinn í Nýja Bíó
er atriði, sem máli skiftir, þegar-
sýnrnga er að einhverju getið, og
itiér er örðugt að skilja, hvers***
vegna engiun hefirr orðið til þessí
að minna á það. JBíógestur.
ENGINN VEIT SÍNA ÆFINA m
Jóruversbúum. f’ar sem fljótið hafði sprengt
jörðina, fundúst nýjar gullæðar. Ný, ramger
stifla var bvgð. Og þo-nokkru áður en Rafe
varð vinnufær, iðaði alt i starfi og fjöri í ver-
inu. Ný knæpa haföi ver’ið reist, með surnar-
svölum og már^litum glerúrii í gluggunum.
< )g nýreist veitingahús prýddi þorpið ; í blöö-
um víösvegar um landið var farið að auglýsa
Jóruver seni „Jarðneská Paradís, sælustað
ferðamannsins“ o. s. frv. Það var farið að
veita Jóruveri eftirtekt í umheiminum. Og alt
af var eitthvað nýtt ý. döfinni í verinu. Þeir
voru búnir að kaupa prentsmiðju og bráðum
átti „Jóruverspósturinn“ að hefja göngu sína.
Þeir 'gátu sem sagt ekki verið lengur án dag-
blaðs. Og til þess að reka endahnútinn á, var
sett upp skrifstofa í einurii kofanum, og ]>ar
var auglýst: „Já, við seljum hús og lóðir“.
Það kom til orða, að breyta nafni þorpsins.
Sumum fanst „Jóruver“ ekki nógu fint. Marg-
ar tillögur um nýtt nafn kömu fram, og voru
flest ónothæf, en ]»ó kastaöi fvrst tólfunum,
er Bill stakk upp á nafninu: „Wisky-ver“.
Þá fanst hinum nóg ura, og hélt verið sínu
ygamla nafni.
Innan iun alt þetta var Rafe eins og dauður
maður, eöa ntaöur, sem engan þátt getur tek-
ið i neinu, sem fram fer i kring um hann og
cnga ánægja getur af neinu haft. Hann var æ
sér og talaöi vart við nokkurn mann, nema þá
helst Joe, og tvo eða þrjá aðra gamla vini.
Öðrum skildist hve sárt hann var leikinn, og
Iétu hann í friöi; hugðu, að timinn myndi
lækna sár hans, og þá myndi hann taka aftur
gleði síua.
En Rafe átti örðugt með að átta stg á þessu
öllu. Iiann gat ekki gleymt þvt liðna, og hon-
um fanst, að framtíö sín mundi ekkí verða
rósum stráð. Hann vissi þó vel, að veggurinn
milli hans og Maude var hruninn til grunna
við dauða Fennie. En þó hann væri 11Ú frjáks
maður, fanst honum minningin um Fennie
Ieggjast eins og skuggi á framtíð sína. Hamr
hafði aklrei verið verðugur ástar Fenníe, fanst
honum. Iiann óttaðist. að „giftmg“ hans og
Fennie myncli verða á allra vitorði, og lionum
fanst, að hann hcfði dregið Maude niður í
skarnið, að hann yrði orsök þess, að hún yrði
umtalsefni illviljaöra ]»vaður-sálna. 'ílann leit
svo á, að hann hefði varpað skugga á «afn
hennar og að hann væri ekki þess verðugur,
að fara á fund hennar, til þess að endurnyja
ástárheit sin.
En hann þráði hana dag hvern og hverja
nótt. En hann vissi, að hann gæti aldrei á
fund henttar farið.
Þá er hann var komínn á vetvang, bíðu hans
allmrög bréf. En itann svaraði engu þetrra,
las ekkeit þeirra. Hann vildi einangra sig og
reyna að gleyma öllu.
Kvöld nokkurt sátu ]>eir sarnan í kofanum,
Perganjent Joe og Rafe. Joe fór alt í etnu a>S
ræskja sig og gaut augunum til Rafe‘s. Hana
reyndi aS vera öfoTvitnislegur á svlpinn, er
hann mælti:
„Nú muntu bráðum ftalda á buTtu aflrtr,
Rafe, er ekki svo? Þú ert aflur aS gildna og
braggast nú, þó að mikiS vanti nú á, að þÚL
sért eins liTessilegur og í gamla daga.“
Joe þagnaði og horfði á hann. Rafe hlustaðt,
fölur og fár, og það var eins og haim vaars
mcð Ttugann langt, íangt í burtu.
Joe hélt áfram:
„Þú mynclir hafa sérstálclega gott áf ferð-
'inni. Á lietmí myndirðu ná þér alveg. ITérna
áttu fckki að vera nu, cfrengur minn. Þu getur
ekki gcngið tvö skref, án þess að sjá eitthvað,
scm mrmtir þig á Fenrtie. Og það hefir slænv
ahrif á þig. Farðu bnrtu í bili, dreiigur miiiri.
Þá verðuTðu nýr maður.J
„Eg fer eléki,“ sagði Rafe með hægS. .nLé;;-