Vísir - 31.03.1924, Blaðsíða 2

fftSXR
Nýkomið:
Lankur,
Rúsínur,
Florsykur,
Strausyknr,
Gerhveltl,
Óáýrastn m]ólkartegnndirnar ern: DOLMEN, HAMLET, A E.
eiðhjólagúmmí.
Með siðustu skipum fengum við afbragðs reiðhjófadekk og
slöngur, er við seljum með hinu afar lága eftirtalda verði:
Dekk 28X11/* * kr. 5,50.
Slöngur 28X11/* — 2 00
Jöh. Olafsso-n & Co.
Sirni 584. Simi 584.
Várkaldur
ier enn úr hlaöi í Morgunblaðinu
29. ]). m. og stefnir nú hóti nær
vegi en'áJJur; kallar hann þessa
síðari för sína svar. „Svariö" hefst
þá á því, aö gefa i skyn, aö eg
hefi misskiliö orð hans, viljandi
eöa öviljandi. Viljandi geröi eg
þaö nú reyndar ekki; bjóst sem
sé tæpast viö, aö þar yröi of feit-
sn gölt ah flá, þó aö öllu væri til
skila lialdiö, og jafrivel heldur
fært á betra veg. En fyrir hinu
haföi eg sjálfur þau orö, aö eg
þættist ekki meira en. svo viss unx
aö geta hent hugsanir hans á lofti,
í ]xví glæfragervi, sem þær nú
voru.
#
Várkaldur tilfærir þes'si orð mín
tim „anda“ greinar sinnar, „aö út-
rýma beri hiö allra fyrsta því, sem
enn er eftir af latínu í skólanum
og leiða svo bókmentafræði á þann
bás“, og kveöur þau ekki rétt, —
en slær svo út í aðra sálma. Jæja,
látum þá Várkald sjálfan mæla af
munni fram (í niöurlagi fyrri
greinar sinnar) : ;,A8aIatriöiö,
meginspurnirigin í skólamálunum
er og verður: Á hinn læröi skóli
nö bera trénaöar. ávaxtarlausar
greinar? Sé svo, ]xá er sjálfsagt
aö láta latínunni hann eftir. Eöa
-— á hann að bera sigrænar grein-
ar, sem gefa af sér ávexti, er aldrei
fyrnast. Þá þarf hann aö öölast
lífsafl* það, sem faliö er í íslenskri
fungu og hókmentum og erlendum
spekiritum. Hallist menn á þessa
sveif, hverfa „latínugránarnir“ úr
sögunni, en kyndilherar kynslóö-
arina fylla skarö þeirra. Eetur aö
svo færi.“ Ætli ummæli mín fari
þá ekki nokkuð nærri lagi, ef eitt-
hvaö nýtilegt verður úr þessu
tnoldviöri vinsaö ? Þess má þó geta
hér, að íslenskuna nefndi eg ekki
af ásettu ráði; hún er sem sé fyrir,
þó að æskilegt væri auövitaö aö
auka kenslu í henni. En bókmenta-
fræðin er fyrst og fremst fyrir-
sögn Várkaldsgreinarinnar fyrri,
auk þess ný í þeim húningi, er hér
itm ræöir, og loks segir höf. um
hana í síðari greiit sinni: „-
aö inn þyrfti að koma ný lærdóms-
grein, sem meiri lífsandi væri í.“
Sagöi eg heldur ekki (eftir grein-
arhöfundi). aö hún ein ætti aö
skipa sæti latínunnar.
* Leturbreytingar allar geröar
hér.
Um hlutverk skólans hiröi eg
ckki aö fara fleiri oröum en cg
hefi þegar gert, og heldur ekki um
skilning Várkalds á þvi máíi, en
til ,,skýringarauka“ á þeim um-
mælum í síöari grein hans, aö hann
lxafi „aklrei haldið, aö góöir em- \
■ hættismenn ættu ekki aö korna frá j
I læröa skólanum engu síöur en góö- j
j ir vísindamenn", verö eg aö biöja I
j menn aö ráöast í aö lesa hans eigin
j orð í fyrra hluta fyrri greinarhans,
hyrja á oröunum: „Til jiess a'ö
gera mál mitt ljóst----o. s. frv., I
og létta helst ekki fyr en komiö j
er út að greininni: „Þess vegna ■
krefjast menn------“ o. s. frv. Veit j
þó ekki, hvernig lesandanum kann ]
aö reiöa af á þeim refilstigum, og J
er seinasti áfanginn („Einstökn j
, menn“ o. s.' frv.) mér ekki fær. ;
j Viö ummæli mín um mína kenn-
< ara (og aöra yfirboðara) er mér
Ijúft að kannast, — og telur Vár-
> kaldur slíka menn einnig mundu
j verið hafa eftir sínu höfði, en
• kveöst þó ekki hafa haft af ncimt
j ]xví líku að segja hjá sínum kenn-
!urum (mér og öörum). Þeir hafa j
r.ú samt veriö þeir sömu stimir 5
| hverir, kennararnir mínir og hans,
ef svo er, sem sumum sýnist, og
hann er nú reyndar búinn aö játa
sjálfur, aö hann hafi í þessum
skóla verið fyrir skemstu. Heiir
hann þá orðið olnbogabarn þar,
sem víöar.
1 annarri grein sinni segir Vár-
* kaldur, aö hann sé „allkunnugur
Mentájskólanum, anda þeim, sem
rikir meðal pilta og jafnvel flestra
kennaranna-----------“, etx í hinní:
„Mjög fáir piltar þekkja þá (þ. e.
kennarana) nokkuö sjálfa eöa
skoðanir þeirra á nokkru máli.“
Minnist svo á „miskilnihg" og „ó-
ánægjtt" milli kennara og nem-
ánda, og skal ekki út í það farið
hér, enda hefi eg hvorugs oföiö
var.
Vill Várkaldttr í ganini eða al-
vöru halda því fram, að áhrifa
hestu sagnaritara okkar hefði mið-
ur gætt, ef þeir heföu jafnframt
rifað á latínu?
í grein minni á dögunum lét eg
eins vel á mér skilja, að Várkald-
ur kynni aö vera meöal þeirra, er
batnandi væru, enda maöurinn á
því reki. Sé eg nú, aö einnig þau j
ummæli mín fá að nokkuru staö- j
j ist, ]>ví að orö hans um grískuna )
| fara í rétta átt, og um „myglaöa |
skjalíö“ í fyrri greín sinni segir
hann nú: „En hinu játa eg, aö
skoöa má latínuna frá ööru sjónar-
miöi, því, hvem stuöning hún veiti
mönnum tií að nema önnur mál.
Þaö má vel vera, að til þess sé
hún ónússandi-------. Því mundi eg
vilja, að þegar læröi skólinn er
ckki fengur tvískiftur, yröi hún
kend í tveim neðri fiekkjunum.
Mætti hún og vera kjörgrein í efri
bekkjunum.“
í viöurkenningarskyni fyrir
þessa óvæntu bragarbót hefi eg,
honum til hngarhægöar, aldrei
minst á reynslu í þessari grein. En
— betúr má, ef duga skal, Vár-
fealdur!
Páll Sveínsson.
M.A, A.ih.tU .ilf .ib ttr jUslxJt

Bæjarfréttir.
I
□ EDDA 5024417
Rítstjóraskiftí.
Þorsteinn Gíslason er hættur rit-
stjórn Morgunblaösins, og taka
þeir við blaöinu á morgun Jón al-
þingismaður Kjartansson og Val-
týr ráöunautur Stefánsson. Er nú
siitið sambandi því, sem verið hef-
ir meö Mbl. og Lögréttú, og held-
ur Þorsteinn áfram að gefa hana
út, en í ráði mun að taka „ísafoId“
upp og gera hana aö vikuútgáfu
MbJ. — Vilhjálmur Gislason mag-
ister, sem verið hefir meðritstj. i
Mbl. nofekkra mánuði, hættir þeim
starfa frá þessum mánaðamótum.
»
Silfurbrúðkaup
eiga á morgun frú Johanne og
O. J. Malmberg, framkvæmdastj.
lif. Hamar. /
Sextugs-afmæll
á í dag frú Sigríður Ásgeirsdótt-
ír frá Hjarðarholti.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavík 6 st., Vest-
roannaeyjum 5, ísafirði x, Akur-
eyri 5, Seyðisfirði 2, Grindavxk 6,
Stykkishólmi 6, Raufarhöfn o,
Hólum í 'Hornafirði 2, Þórslxötn
í Færeyjum -4- 1, Kaupmannahöfn
-4- 1, Utsire 2, Tynemouth o, Leír-
vík o st. — Loftvog hæst viö Fær-
eyjar. Suðlægur á Suðurlandi og
Norðurlandi. Horfur: Suð]æg átt,
cn hvessir líklega á suðvestan á
suðvesturlandi með kveldinu.
mm
PAS
Karamellnr
ta&a öila oðru sæigæti
frazn.
Umboðsmenn

»ÚRBCR SYBIRSSOK & €0„
K. P. í.
Æfing í kveld, allar raddir^
klukkan átta, í Safnhúsfnu.
Af veiðum
komu í gær: Skúli fógeti (iog
tn.) og Belgaum (rúrnar 90 tix);
og í morgun Draupnxr (um 70 tn.)
og Geir (um 70 tn.).
Es. Esja FB.
fór á strandferðatímahiiiim sið-
astliðið ár, sem var frá 24. apríf
til 30. nóvember, afls 14 ferðx'r í
kring um landið. Að meðaltaii mtm
skipið hafa flutt í hverri ferð tmi:
550 farþega; x einni ferð, þegar
fæst var, rúmlega 400, og þegar
flest var rúmlega 700, cða samtals
um 7.500 farþega. Af vörum hefir
skipið flutt samtals 3446 smálestir
af ýmiskonar vörum og þar að;
auki um 22.000 teningsfet af íimbri
og öðrum vörum, sem mældar eru
efíir rúmmáli.
i Hýja Bíó
er nú sýnd amerísk mynd, sexxií
hveitir „Keppinautar í ástuni“.
Aðalhlutverkin tvö eru veí leikiri'
og flest önnur sæmilega. Eimx;
kafli myndarinar gerist á hafs-
botni og gefur sá kaflinn dágóða.
hugmynd um kafara að verkí þar.
Sitthvað mætti að nrxynd þessari
finna, en hún er að mörgu leyti
skemtileg, t. d. leíkur barnanna £
1. þætti er ágætur.
f Gamla Bxó
er sýnd mynd, sem heitir „Um-
hugsunarefni". Kvikmynd þessi
var gerö undir stjórn Cesil B. de
Mille, og j)ó hann sé frægastur
fvrir íburðarmiklar myndir, þá
hefir hann í þetta skiftið tekið
áhvifamikið efni úr daglega lífinu
og tekist ágæílega. Myndin er cfn-