Vísir - 02.04.1924, Blaðsíða 3
RISII
Tilgangurinn. Aö því er segir
3 skýrslu herníálaráöuiigýtisins er
íilgangurinn meö förinni sá, aö
revna til þrautar hvort fluglistin
er' komin á þaö stig, aö hægt sé aö
íljúga meS sömu vélinni i misjöfnu
loftslagi og viö ólik skilyrði. För-
in á aS ver'ða nokkurs konar þol-
xaun fyrir flugvélarnar og menn-
ána, sem þeim stýra. Fn jafnframt
vcröur feröin ’vitnisburöur um
íramtakssemi og ftillkomnun
.Bandaríkjaflughersins sérstaklega.
A'örar þjóöir gera herskip sín út
5 leiöangra til aö heimsækja erlend
ríki, og ]>essi för veröur einskonar
leiöangur af slíku tagi. Koma flug-
inennirnir viö í 22 ríkjum.
Nú er eftir aö vita, hvort förin
'lekst. Bretar reyndu í fyrra aö
fljúga kring um jöröina, og kom-
ust ekki lengra en til Indlands.
En óliku er hér sarnan aö jafna,
því útbúnaöur er allur ólíku betri
Tiú. En ])ó cr flugiö ekki lengra
á veg komiö en svo, aö ekki er
Iiægt aö fullyröa, aö Jiessi tilraun
takist. Alt er undir veÖráttunni
'komiö. 1 þessu sambandi skal þess
gétiö, aö flugiö yfir Atlantshafiö
or ekki talinn erfiöásti hluti leiö-
arinnar. Káflinn frá Noröur-Kína
til Calcutta er talinn viösjárverö-
astur, vegna staövindanna á því
svæöi.
fara feti framar en eg tel sanngjarnt,
saemilegt og hagkvæmt fyrir landa
mína. — Eg hefi um 20 ára skeiS
þrásinnís tekiS svari landa minna í
Noregi, er mér hefir virst á þá vera
hallaS á einhvern hátt. Hefi eg til
þess oftast notiS tilstyrks fjölda
mætra NorSmanna, og mun því
seint gleyma. Hér heima fyrir tel
eg skyldu mína sem góSs Islendings,
aS taka málstaS NorSmanna, ef
óréttilega er á þá hallaS, og mér
virSist landar mínir fara lengra
gegn þeini, en fært er og hættulaust.
í þessu máli á eg sjálfur engin
„svín á skógi“, engra hagsmuna aS
gæta; hvorki sauSfé á beit, né síld
í vændum. Sómi lands míns, rétt-
mætir hagsmunir og vinsamleg viS-
skifti viS grannþjóSir vorar —- í
þessu máli NorSm. og Svía — eru
mér fyrir öllu í þessu máli Og eg
skal játa þaS hreinsl(ilnislega, a-S eg
mundi harma þaS mjög, ef kjöttolls-
máliS skyldi verSa til sundurlyndis
og úlfúSar milli íslendinga og
NorSmanna. Til þess var engin
ástæSa og hefSi aldvei þurft til aS
koma, ef hörmuleg mistök hefSu
eigi valdiS.
Kjöttollurinn
og íisklveiðalöggjoiin.
I. Kjötiollsmálið.
íslenska fullveldið hefir verið
4rýsna örvhent á utanríkismál sín.
Nú er kjöttollsmálið alkunná að
verSa að vandræðamáli á síSustu
stundu. Var þó það mál svo ein-
falt og auðvelt viðureignar sem
frekast verður á kosið. Hefði mátt
vera búið að ráða því til lykta fyr-
ir all-löngu vand.ræðalaust, ef sæmi-
leg fyrirhyggja og þekking á að-
stöðu málsins í Noregi hefði skipaS
ögn hærri sess hjá oss en raun er
■ á brðin.
V.., •
GreinargerS min.
pegar eg nú ræðst í að ræða
mál þetta allrækilega frá báðum
hliðum til þess að gera almenningi
sæmilega ljóst, það sem flestum er
því miður áltof ókunnugt um, ætla
eg fyrst að gera dálitla grein fyrir
aðstöðu minni til málsins. Verður
þá engin sanngjörn ástæða til mis-
skilnings, né til að leggja orð mín
út á verra veg eftir á.
Eg þori að fullyrða, að eg hafi
lylgt kjöttollsmálinu frá upphafi
með eins miklum áhuga og nokkur
annar Islendingur, og þótt eg hafi
eigi fyrr en nú ritað eitt orð um
málið í íslensk blöð, hefi eg ritað
allmikið um það í norsk blöð síð-
astl. \/z ár og einnig haft bréfa-
skifti um málið við ýmsa merka
rnenn í Noregi.
Eg er viðbúinn því, að sumir
íandar mínir muni telja mig draga
;aum Nordmanna í þessu máli. Svo
er þó alls eigi. Eg mun hér eigi
til samanburðar — jafnvel eindreg-
inna íhaldsblaða („Orebladet") og
bændablaðanna, sem þó hafa eigin
hagsmuna að gæta, svo maður
nefni eigi frjálslyndu þjóðræknis-
blöðin („Tid. Tegn“, „Gula Tid-
end“ o. m. fl.). Má þá segja sem
álfkonan forðum: Ójafnt höfumst
við að!
Frh. Helgi Valtýsson.
I
I
Rangt sliýrl frá.
í íslenskum blöðum hefir þrásinn-
is verið rangt skýrt frá mikilvægum
atriðum í kjöttollsmálinu — vænt-
anlega áf ónógri þekkingu, sem oft
hefir verið lítt afsakanleg. Flefir
þetta valdið beiskju og misskilningi
og hleypt hita í málið með köflum.
Hefir þá verið beitt stóryrðum í stað
raka, og það orðið til að spilla
gangi málsins í Noregi bæði síðastl.
sumar og eigi síður upp á síðkastið.
Megum vér íslendingar því að
miklu sjálfum oss um kenna, að eigi
hefir sótst málið fljótar og betur, en
raun er á.
pví hefir þrásinnis verið haldið
fram hér heima, að Norðmenn vildu
eigi semja við oss og drægju kjöt-
tollsmálið óhæfilega á langinn,
brytu jafnvel gefin heit sín o. s. frv.
- Alt er þetta af misskilningi og
lítilli þekkingu mælt. — pannig
hefir verið um sumar af allra harð
orðustu greinum „Tímans\ og eins
mun vera um hina afar gagnsæju
og óbilgjörnu grein hr. Ólafs Thors
í „Morgunblaðinu“ 25. f. m. Segir
hann þar m. a. (í tilefni af breyt-
ingu þungatolls í verðtoll):
„ . ... Ekki er nú til mikils
mælst, og mundi Norðmenn lítið
muna um að bregðast vel við, enda
má fullyrða, að svo hefði orðið fyr-
ir löngu, ef ofhygnin hefði ekki
hvíslað að þeim, að hér væri leik
ur á borði, og nú mundi ráð að
neyta aflsmunar og hagnýta neyð
bændanna til þess að hnekkja sjálfs-
vörn þeirri er felst í fiskiveiðalög-
gjöfinni, og mætti þá Norðmenn
njóta góðs af.“
petta eru ill orð og ósamboðin
svo góðum dreng sem hr. Ólafur
Thors eflaust er. Stafa þau óefað
af ónógri þekkingu á málinu, og er
illa farið, að svo skuli vera hjá
þeim, er um það ritar af jafn mikl
unr myndugleik og hr. Thors. Er
full ástæða til að benda á hin vin-
samlegu ummæli norskra blaða
Utan af landi.
Holti u. Eyjafjöllum 1. apr.
Veðrátta hefir verið óvenjulega
hæg í vetur. Undanfarið hefir ver-
ið frostlaust og ágætt veður og er
jörð farin að grænka kringum bæi.
Níu skip ganga til róðra í Eystri-
og Vestri-Eyjafjallahreppum og er
afli þeirra sem svarar 120—150 í
ílut.
Fyrir nokkru er látinn hér í sveit-
mni Sigurður Sigurðsson, fyrrum
bóndi á Seljalandi, bróðir Tómas-
ar heitins á Barkarstöðum og þeirra
systkina. Bjó hann í fjölda mörg
ár á Seljalandi. — FB.
TILKYNNINð
Nýja 1 j ósmyndastofan, Kirkju-
stræti 10. Viö tökunr myndir
heima hjá fólki, ef þess er óskað_
(4t
Gistihús er opnaö í Hafnarstrætí
20, uppi. Góö og ódýr herbergi.
Sími 445. (47
Nýja Ijósmyndastofan, Kirkju-
stræti 10. Skólar eða skóladeildir,
sem ætla sér aö sitja fyrir, komi
til okkar og semji um verö. (451
I
TAPAÐ-FUNÐIÐ
I
Svartir fingravetlingar töpuöust
frá Vesturgötu fram í Kaplaskjól.
A. v. á. (50
r
HÚSNÆÐI
1
Bæjarfi ™
Einar H. Kvaran
flytur erindi í Nýja Bíó annaö
kveld kl. ?/>, um rilraunir þær
sem S. R. F. í. hefir gert meö
miölinum Ejner Nielsen. Aðgöngu-
ir.iöar fást í bókaverslun ísafoldar
og veröa jafnt seldir utanfélags-
mönnum sem öðrum.
Fyrirlestur
um hvernig syndaflóðið kom,
ætlar dr. Adrian Mohr að liakla í
lðnó í kvöld, eins og augl. var í
blaðinu í gær. Fyrirlesturinn verö-
ur íluttur á íslensku. Áður hefir
jicssi maður skrifað ýmsar greinar
um íslendinga og ísland, t. d. í
„Leipziger-dagblaö“. Greinamar
heita „Hvar liggur ísland?“, „Hiö
nyrsta konungsríki“ og „Mál ís-
lendinga". Ber hann íslendingum
vel söguna, og segir landiö vera
mjög fagurt. TJm laugardagana
segir hann, að þeir dragi nafn af
því, aö allir „baði sig“ þann dag.
Svo sétt fslendingar hreinlegir. Og
væri óskandi að satt væri. Því ó-
þrifnaðarorð hefir lengi legið á
íslendingum. En með íþróttahreif-
ingunni liafa nýjar og liollar stefn-
ur náð hér fótfestu (t. d. böð og
baðferðir), til ómetanlegs gagns.
Þá hefir þessi Þjóöverji einnig
skrifað í önnur þýsk blöð, t„ d.
Múnchener Neueste Nachrichten",
„Deutsche Allgemeine Zeitung",
og er þar meðal annars bent á
það, að ísl. séu engir eskimóar,
cins og surnir útlendingar virðast
enn halda.
Bæjarbúar eru mmtir á
Bazarinn og kvölclskemtunina,
scm ThorvaldsensfélagiS heldur í
Ung hjón óska eftir 1—2 her-
bergjum og eldhúsi. Áreiðanleg
greiðsla. Upx>l. Grundarstíg n_
Sími 1081. (64
1 herbergi og eldhús til leigu.
A. v. á. (57
Til leigu 2 sólríkar stofur, ásamt
cldhúsi, á besta stað í bænum.
Uppl. Grjótagötu 4. (54
Tðnó á morgun, kl. 1—6 og kL
8)4, til ágóða fyrir Barnauppeldis-
sjöðinn. Á bazarnum veröa margir
fallegir og ódýrir munir, hentugir
fyrir sumargjafir. ASgangur ó-
kej’pis. Kl. 2 Orkesturmusik, kl. 3
bÖgglauppboð. Þess skal cnnírein-
ur getiö, að dans fer fram, undir
stjóm hr. Sig. Guðmundssonar,
<Ianskennara. Um 20 þörn sýna 5
dansa, og ern börnin klædd sér-
stökum skrautbúningum.— Kvöld-
skemtunin er kl. 8)4, og er mjög
fjölbreytt, eins og sést á auglýs-
ingunni í biaðinu gær, og gefst
bæjarbúum lcostur á að styöja gott
íyrirtæki.
Dansleikur Fram.
Þeir, sem hafa fiantaS aSgöngu-
miöa aö dansleik félagsins, verSx
»S hafa viíjað aðgöngumiSa fyrir
föstudagskvöld til Rosenbergs, a5
öðrum kosti verða þeir seldir öðr-
um.
Þýsku botnvörpungarnir,
sevn Fylla tók í landlvelgi, voru
sektaðir í gær um 10 þúsund krón-
ur hvor, og veiðarfæri og afli gert
upptækt.
Gullfoss
kemur liingað í nótt.
Aflabrögð.
Af veiöum komu í ga-r: Glaöirr
(90 tn.), Otur (100 tn.), Leifur
hepjmi (90 tn.), íslendingur (24
tn.), ÞiIsJcijnö Seagull, 9 þúsunci
fiska.
Minnisbók
meS almanaki, órfá eintök, íast
í Félagsbökhandinu.