Vísir - 19.07.1924, Síða 2

VÍSIR

Þekt bib alla&
belm.
Fæst i ölloa
verslanom.
Höfam fyrJrllggjandi:
„Vi-to“ skúripúlver,
Kristalsápu
Sóda
Blegsóda,
Handsápur,
Sápuspæni.
Marseiilesápu.
Til Þingvalla.
M er góða veðrið tii Þingvallaferða
Notið tæklfærið og ferðist með hinom þjóðfrægo
b freiðom
frá Steindðri.
Símar 581 (t?ær líoor).
Símskeyti
Khöfn 18. júlí. FB.
Gullgerð í Berlín.
í’ah þvkir fullsannaö, aS pró-
fessor Miethe í Berlín hafi tekist
aft' framleiöa gull úr kvikasilfri.
KostnaiSur viö aö framleiöa eitt
kílógram. meö aöferö hans, er 20
miljónir gullmarka, og hefir þessi
uppgötvun því enga fjárhagslega
þýöingu, en hins vegar stórkost-
lega vísindalega þýöingu fyrir
•atomrannsóknirnar.
Bannlögin í Noregi.
1 norska þinginu hafa fariö
fram harðar umræöur urn bann-
frumvarp Berge-stjórnarinnar. —
Var frtrmvarpiö felt í óðalsþing-
íntt á miövikudaginn meö 63 at-
kvæöum vinstrimanna og kom-
múnista gegn 49 atkvæöumi hægri-
manna og róttækra, ásamt nokk-
r.rra ntanna úr bændaflokknum.
Búist er viö því, aö úrslitin veröi
á líka leiö í lagþingintt.
Norska stjórnin segir af sér?
Á mánudaginn verður gerö til-
raun til samvinntt niilli vinstri-
ílokksins og hægriflokksins. Et
enginn árangur veröttr af þeirri
íilraun, ætlar stjórn Abrabám
Berge aö segja af sér, en Mo-
•winkel tekur viö.
Friðnn Þingvalla.
(Til ttpplýsingar viðvíkjandi
giröingttnum á Þingvöllum hefir
þjóöminjavöröurinn beöiö um aö
ljá eftirfarandi alhugasemdum
rúm, vegna greinar í blaðinu frá
14. þ. m. unt sama ntálefni).
Þingvallanefnd sú, sem myndttö
var fyrir allntörgum ártim, hefir
fyrir löngu lokiö störfum sínum
og tilveru. Girðingarnar og aörar
ráöstafanir til itmbóta á völlunum
voru löngtt ráönar áöur en nefnd-
in myndaöist, en hún var því sanr-
])ykk, a'ö þær yröu framkvæmdar.
Það er rétt, aö „gamli svipur-
inn“ cr horfinn af völlunum fyrir
norðan ána, bæðí ]jeim neðri og
efri; vegirnir frá 1907, sem skáru
sundur alla vellina og breyttu
jieini aö ntiklit leyti í rholdarflög,
cru horfnir og þakin grassveröí
flögin, þar sent þeir vortt og þatt
sem menn mynduðu umhverfis þá
er þeir vorn gerðir; gryfjur og
pælur í völlunum hafa verið fyltar ;
sorpd.ýngjttrnar umhverfis gisti-
húsið og rusl eftir gest: og gang-
andi á vtð og dreif unt alla vell-
ina hefir veriö flutt á burtu og
grafið niðiir; í stað bilstæðanna,
sem voru að eyöileggja allan gras-
svörö á Fangabrekku og sunnan
undir Köstulunum; hefir veriö
gert bílstæöi á hrauninu austan
viö gistihúsið og í staö allra veg-
anna og troðninganna urn völluna
neöri, hefir veriö geröttr eihn ak-
vcgttr, meöfram hallinum aö vest-
an, bak viö Kastalana og gistihús-
iö og siiöur hrauniö austan viö
neÖri völluna, en í staö vcgarins
og allra troöninganna um miöja
efri völluna liefir veriö gerötir ak-
fær reiövegttr á austurjaöri þeirra
og hraunimi fyrir austan þá.
Þannig hefir horfið „gamli svip-
urinn“, sem myndaðist aöallega
1907 og út frá þvi er ])á var gert.
En fyrir reglurnar, scm settar
voru, og starf umsjónarmannsins,
sem veriö héfir á Þingvöllum 4
síöustu sumurin til eftirlits og leiö-
beiningar, hefir víst smmtm þótt
]>ar ófrjálslegra, en öllum, sem
unna reglusemí, velsæmi og þrifri-
aöi, hefir án efa þótt þar vistlegra
síðan. Og þeim, sem ])ykja græn-
ar grundir fégurri sýnunt en rotttr
og moklarflög, finst vissttlega, aö
nú sé oröiö hlýlegra á völlunum,
og muni- Verða þegar alt er ve!
gróiö. En til þess, að ]>aö nái aö
veröa, hafa vellirnir vcriö girtir
fyrst ttm sinn. Reynt var aö kom-
ast hjá giröingum, en þaö kom
brátt í ljós, að án þeirra heföu
vallarbæturnar oröiö eyöilagöar
jafnharðan afttir nteö hrossatraöki
meöan jörð var ógróin. I’á var girt
þannig, aö allir gátu gengiö ttm
völluna, en -gert ógreitt um reið-
ar og hrossarekstur. Og svo er enn
á efri völlunum. En er kom í ljós,
að ntenn gengu ekki um neðri völl-
una, þótt þeir væru ])eim opnir,
voru Jjeir umluktir girðingu á
alla vegu, fyrir þá sök, að hestar
sóttu á þá sunnan yfir ána, en stór
flög eftir vcgina ]>ar frá 1907]
voru einmitt klædd í vor og þttrfa
slétturnar næöis til aö gróa. —
Um efri völhtna geta allir fariö
crm, ]>eir eru ógirtir fram meö Iia.Il-
inum; en kvartað er nú yfir aö
ýmsir noti sér af ])esstt og láti
hcsta siiia á cfri völluna, ]tvert á
móti regiunum. Kemur }>etta sér
]>ó illa, því að nú er nýbúið aö
þekja yfir moldarveginn um þá
írá 1907.
En þótt þessir vellir sé« þann-
ig girtir nú og verði að vera })aö
meöan nýjtt grundirnar eru aö
gróa, tekur alþingisstaöurinn forni
vissulega opnum örmum móti öll-
um góöunt gestum og „gömlum
kunningjitniT - Sú notknn,sem áö-
ttr átti sér stað á umgirtu svæöun-
unt, var þar öllum gróöri og fegurö
til eyöileggingar. Eáir rnunu svo
skyni skroppnir, aö þeir hafi ekki
séð þaö og sjái ekki nú, aö hér
er verið aö gera nauðsynlegar ttm-
bætur tif fegttrðarauka, lækna þau
sár á fögnt landi, sem fram ertt
komin fyrir skeytingarleysi og
skort á feguröartilfinning og rækt-
arsemi viö hinn fornhclga sögu-
staö. — Tfin girtu svæöi ciga helsi
ekki aö vera neinum til afnota,
fyrst um simi aö minsta kosti, en
mönnum til yndis og ánægju/ og ]
það eru þatt og veröa því frem- ;
ur því betur sem ]>att eru varin,
etnkum nú. — TTér hefir ekki ver-
iö girt fvrir gangandi mönnum, :
og ekki vert fyrir neinn aö gera
mikið orö af mannhættu fyrir sig
af þessum giröingum. — Ilvað
sem liöur slíkunt ráöstöfumtm á
fjölsóttum stööum annars staöar,
er þaö vist, aö hér ertt {tær ráö-
stafanir, sem geröar hafa veriö,
nauðsynlegar, ef verulegar lag-
færingar á áorönum skemdum
eiga aö ná frant að fara. — Nei,
vitanlega hcfir enginn fyrr kvart-
aö undan þessttm friötmarráöstöf-
iinum opinberlega, og ekkj held-
ttr viö umsjónarmanniim á staðn-
utn; ]>ær eru svo skiljanlegar og
eölilegar eins og á stendúr. —
Þaö er einmitt untferö vagna og
hesía, sent reynt hefir verið að af-
stýra með giröingnimm.en ckki um-
ferö gangandi ntanna. — Elestir,
cent til Þingvalla korna, nutnu
finna þar fremur til annars en
þessara giröinga, en menning
snmra kann aö vera á þá htnd, aö
]>eir hafa þar atigun helst opin
fj'TÍr gaddavír.
Unt ráöstafanir hins nýja staö-
arhaldara skal hér ekki rætt, en.
þaö aö eins tekiö fntm cnn eitni
sinni, aö eftir að ÞingvelJir hættii
að vera ]>ingstaöur og mc.Kan þar
er ekki almenningur, cn staöitr-
inn að eins hluti af ábýíisjörð'
prestsins ]>ar, hefir hann að Hk-
indum fullan rétt til, ekki aÖ eins
aö taka þar tjaklskatt aí mönn-
unt, heldur jafnvel fyrirbjóöa
, þekn þar alla dvöl og unnferö ulan
! vega. Vitanlega er staSurinn al-
í ])jóöareign, en hann er, að ]>ví er
viröist, t hendur fenginn einstak-
Iing til fnllra einka-afnota, af-
^ dráttarlaust nö heita má. Að
minsta kosti viröist mtverandi
staðarhaldari líta svo á. Viö stö-
ustu veiting staðarins mátti þó
o 1 1 u m vera orðið þaö ljóst, hví-
lik vandræði geta af þessu stafaö.
T.n framtíðin mun ócfaö færa
sérhverjttm manni hcím santtinu
ttm ]>að, aö þessi staöur á aö vera
rlmenningur; ekki almenningur
þar setn hver og einn getur haft
alt }>aö í frarnmi, sem honum kann
að detta í hug þar, ekki heldttr
almenningur eins og einhver óval-
inn staötir í óbygðum, heldur sá
helgireitur, sent hver maöttr líttir
á meö Iotningu og ánægjti, og vill