Vísir - 07.08.1924, Page 3
VlSIR
V erksmið justúlkan
verður besta sögubók ársins.
Hjólreiðakeppni.
Svo sem auglýst befir veriS hér
•í blaSinu, fer fram hjólreiSakeppni
tiér sunnudagana io. og I/. ]). m.
I>renn verSlaun verSa veitt. Þeir,
sem taka vilja þátt í mótinu eiga
aS snúa sér til Egils Guttorms-
sonar, bóksaia (Eimskjipaféljags-
húsinu). Éjnhverjir eru þegar fyr-
ir nokkru teknir aS æfa sig.
Hsja
fór kl. 6 í morgun frá SauSár-
króki.
T'lugvél
frá einu ameríska herskipinu var
hér á sveirni yfir bænum í gær,
•og þótti mörgum gaman á aS
horfa. *
Bæj ar st j ó rnarf undur
verSur haldinn í dag kl. 6 síS-
clegis (ekki kl. 5). 9 mál á dag-
-skrá, ]>ar á meSal útsvarskærumál.
Húsnæðis- og atvinnuskrifstofa
verSur opnuS á Grettisgötu 19
'tiér i bæ. Er þaS gert til aS bæta
~úr þeim skor.ti, sem veriS hefir
á slíkri stofnun. J'.r þaS ætlunin,
aö menn þeir, sem í húsnæSisvand-.
ræSufn eru, komi þangaS, svo og
íþeir, sem hafa herbergi til leigu.
Einnig er þaS ætlunin, aS menn
-snúi sér þangaS, þeir, er komast
vilja í vist eSur aSra atvinnu, og
svo Jeiti þeir, sem fólks er vant,
til skrifstofunnar. Skrifstofan ann-
ast, eins og sjá má á augl. hér í
'bJaSinu, alls konar lögfræSisstörf,
-semur kærur og s],efnur og flytur
iTiál fyrir menn í undirrétti, en
'tekur fyrir væga þóknun. S.
Hestamannafélagið Fákur
efnir til Jtriöju og síSustu kapp-
■reiSa á þessu sumri sunnudaginn
17. ]). m., eins og auglýst var hér
Dagnr í Wembley.
(Eftir beiSni Visis hefir Björn
■ Gla-fsson skrifaS lýsing ])á, sem
hér fer á eftir, af heimssýningunni
bresku, er vakiS hefir athygli um
-allan heim. Þangað streyma menn
nú úr öllum löndum því aS, sýning-
in er sögS aS vera lún merkilegasta
• og stærsta sem haldin hefir veriS.
Höfundurinn lýsir hér hvaS fyrir
-aúgun ber á einum degi í hinni
nýbvgöu sýningaborg í Wembley).
,,AUur heimurinn er leiksviS og
mannfólkiö alt a'Seins leikarar."
Þessi setning hjá Shakespeare
kom mér í hug þegar eg gekk inn-
xvrir múra hinnar nýju sýningar-
borgar i Wembley. Þetta var um
hádegisbil og mannfjöldinn kom
; þéttum straum inn á sýningar-
•syæSiS. cn úti fyrir stóöu flutn-
ingafekin í þúsundatali.
Ilinn margliti, iSandi hlæj-
andi. talandi mannfjöídi var sam-
bland af flestum þjóSum verald-
arinnar. Allir voru þarna komnir
5 sömu érindum, a'S sjá þetta
í blaðinu í gær. IGappreifSunum
í sumar hefir veriS vel tekið af
almenningi, enda á þaS svo aö
vera, því aS á betri skemtun og
þjóSlegri er hér tæplega völ um
þessar mundir. — Auk þess eru
kappreiSamótin likleg til aS hafa
gagnsemi í för meS sér, því aS
þau eiga aS hvetja menn til aS
ieggja meiri stund á góöhestarækt
en veriS hefir, en það getur orSiS
vænlegt til hagnaöar fyrir hesta-
eigendur. MarkaSur fyrir verulega
gó.Shesta verSur lengi öruggur hér
í Reykjavík, þó aS ekki sé hugsaS
um útlendan markað í bráS. —
SkeiSvallarnefndin hefir nú heit-
iS 300 kr. verSlaunum handa þeim
vekringi, er rennur skeiöiS, 250
metra, á 25 sek. cöa skemri tíma.
SkeiSIiestarnir á kappreiSunum í S
sumar hafa þótt undarlega til-
komulitlir og ófráir, og ólíkir því
sem bestu skeiShestar gerSust hér
fyrir 10—20 árum, en þessi háu
verölaun eiga aö veröa hvöt til
beirra manna, sem eiga besta vekr-
inga, aö láta þá ekki vera heima
þenna dag.
Til Þingvalla
fóru i morgun yíirmenn af
Bandaríkjaherskipunum, sem hér
liggja, nokkurir fregnritarar,flug-
mennirnir Wade og Ogden, borg-
arstj. K. Zimsen o. f 1., sem gestir
rikisstjórnarinnar. ForsætisráS-
herra og fjármálaráSherra fóru
meö þeim og höföu til aSstoöar
nokkura leiSsögumenn. Fóru þcir
í 12 bifreiSum.
I lifsháska.
(í júnímánuSi í sumar varS
enskt farjiegaskip fyrir ásiglingu
í Atlantshafi og lá viS stórslysi.
Reykvíkingur einn, sem var á
skipinu, hefir skrifaS fóstru sinni
um þetta ægilega slys, og hefir
Vísir fengiS útdrátt þann úr bréfi
hans, sem hér fer á eftir. BréfiS er
dagsett 22. júní, og var höfundur
bréfsins þá aS sigla upp .eftir St.
Lawrancefljótinu á skipinu „Mon-
treal“, sem hann bjargaSist á).
„Þá er nú loksins svo langt kom-
ið ferSinni, aS eg er aö sigla upp
St. LawrenoefljótiS, og er klukku-
tímaferð til Quebec. Nú er kl. 9
aS kveldi, svo aS eg verS um borð
í nótt og fer í land kl. 10—11 í
fyrramálið, og þá á járnbrautar-
lestina, er gengur til Leslie i Sas-
katchewan-fylki, og er þessi síð-
asti áfangi þriggja sólarhringa-
ferS. — Þetta er annars meiri ferS-
in, — tekur. heilan rnánuS, frá því
eg fór aS heiman, og er eg þreytt-
ur orðinn eftir. Nú skal eg geta
]>ess, er fvrir mig kom á þessu
ferðalagi. Á þessu stóra skipi, er
eg fór á frá Glasgow („Metaga-
ma“) lenti eg í lifsháska. Ó, þaS
var voSalegt! Viö fórum á staö
á „Metagama" frá Glasgow 13. þ.
m„ og fengum ágætisveSur alla
leiS, sól og logn. En þann 18. og
19, fengum viS svartaþoku. Þann
19. (kvenfrelsiscj^ginn íslenska)
vaknaSí eg og allir aSrir eins og
vant var kl. 8 um nsorguninn,, til .
aS borSa morgunverö, en þá var ;
svartaþoka og logn, og fór skipiö
hálfa ferS. ViS boröuöum hægt og
rólega, og fóru svo allir farþegar
aS skemta sér í skemtisalnum, og
eg meS. En kl. 9)4 heyrist voSa-
dynkur og skipiö fer á hliSina.
Allir þjóta úpp á þilfar. Börn og
konur gráta; alt breytist á auga-
bragSi í voSaneyS, — meö öSrum
orSum: gleSin snýst í grát. AnnaS
skip haföi siglt á „Metagama“ og
brotiS hana svo mikiö, aS hún tók
aS sökkva í sama bili. Allir þutu
upp á ])ilfar. Yfirmenn skipsins
undraverk sem Englendingar sjálf -
ir kalla stundum stærsta búðar-
glugga heimsins. Þetta var eins
og stórt leiksviS, sem breska ríkið
hafði útbúiS þarna og allir „leik-
ararnir“ komu þarna búnir, eins
og náttúran, þjóöerni þeirra,
menning og vitsmunir höfSu boð-
iS þeim.
Hvítir menn, gulir, brúnir og
svartir gengu þar hver viS annars
hliS. Þar var engi kynflokka-
skifting. Þetta var eining hins
breska heimsveldis. Þarna gengu
blámenn frá Afriku í snjóhvítum
fötum, hnakkakertir meS stóra
havanavindla milli tannanna og
létu sem þeir ættu alt og alla
Þarna voru Indverjar í jakkaföt-
um meS hvíta túrbana á höföinu,
Kínverjar meö fléttur niSur í knés-
bætur og hendurnar á maganum.
cowhoys í gæruskinnsbuxum ni'eð
Mexico-hatta á höfSjnu, Háskotar
í stuttpilsum og afríkanskir prins-
ar í duggarapeysum.
Iivarvetna hljómuSu erlendar
tungur hver viS aöra í kynlegu ó-
sarrsræmi. En hér lilustar engi né ,
gefur gáum þótt aö baki heyrist
nýr og óþektur hljómur einhvers
erlends máls. Hver sem kemur tií
Wembley, er viS ])ví búinn aS sjá
og heyra hiö ólíklegasta. Þessi
mikla sýning er nr.eira en iSnaöar
og vörusýning, hún er fundarstaS-
ur þegna Bretakonungs. Hún sýnir
á hinn furSulegasta hátt hvernig
citt ríki, sem hefir yfir aS ráSa
kynflokkum og þjóSum er tala
hundraS mismunandi tungur, get-
ur sameinaö alla krafta sína ti!
eins verks.
Allir eru á hraöri ferö til þess
aS geta séö som mest. Einn dagur
í Wembley liöur fljótt og þegar
rökkva tekur og Ijósin taka viö
af dagsbirtunni cr margt eftir
óséö.
Wembley er smáborg, sem öll
hefir bygö veriS vegna sýningar-
innar. Ekki var hún ennþá fullger
og víSa var veriS aö vínna aö
götulagningu og öSru, sem full-
gera ])urfti. Göturnar heita allar
eitthvaS og var Rudyard Kipling,
enska skáldiö, fenginn til þess aS
gefa þeim nöfn er væri i samræmi
við stil og anda sýningarinnar.
Þar er Drake’s Way, King’s Way,
„Praya“ o. s. frv. eftir því hvar
þaö er og hvaöa þjóöflokkur heíir
komu og skipuöu öllum aö láta á
síg iifbelti (sundbelti), því að:
skipið sykki. Eftir litla stund vorii
allír komnir meS sundbelti. Þetta
var 60 mílur undan Cape Race
(austasta höfða New-Foundlands)
og þvi langt undan landi. SkipiS
lá á hliSinni og hélt áfram, aS
sökkva, en hitt skipiö hvarf sam-
stundis, eftir áreksturinn, út f.
þdkuna og sást ekki framar.
Á „Metagama“ voru 700 farþeg-
ar, en bátar til fyrir aöeins 300 j
sem sagl, bátar aSeins til fyrir
konur og börn. Flestallir karlmenn
uröu aS deyja. Eg var mjög ró-
legur, fór ofan i klefa minn, og
lét á mig sundbelti mitt. Og
hvaö heldur þú aö hafi svo gerst,
kæra fóstra? Eg baðst íyrir. Bað
guö af alhug aö íyrirgefa mér
syndir minar, baS hann að láta
mig ekki veröa fyrir meiöslum,
heldur deyja góöum sjódauöa. Eg
er viss um, aS eg hefi aldrei af
alhug beSiö guS fyrr en þá, því aS
eg var viss um, aö þetta yrSi mín
síöasta bæn til hans. — Þegar bæn
minni var lokiö, var eg eins og
annar maður og varö rólegur og
glaöur í mínu hjarta yfir því, að
nú væri eg aS fara heim til mins
besta heimilis. Eg fór upp á efstu
þiljur og stóS þar og horföi á
neySina sem ríkti á meSal fólks-
ins. Þa.S var voSalegt aS sjá.
Aldrei hefi eg séS annaö eins og
vona aS eg þurfi aldrei aö sjá
framar. Konur .og börn grétu og
æddu um í dauðans ofboSi. Björg-
unarbátar voru settir á flot og
konur og börn látin ofan í þá-
Karlmenn ætluSu hrönnum saman
aö æSa ofan í bátana, en heil sveit
manna stóö viö boröstokk skips-
ins og böröu alla karlmenn frá;
sem ætluSu ofan í bátana. ViS-
stööulaust heföu ])eir sökt bátun-
um, hefðu þeir i þá komist. Eg
þar sína bækistöö. Um göturnar
renna litlir eimvagnar fyrir þá.
sem erfitt eiga meö gang, en vilja
sjá sem hinir.
Veitingastofur og tóbaksbúðir
eru þar á liverju strái. Veitinga-
staðirnír rúma samtals nálega tutt-
ugu og íitmn þúsund manns í einu.
Þar er banki, pósthús, símastöð,
feröa.mannaskrifstofa og yfirleitt
flest eins og í bæjum, sem menn
búa í og reka sín daglegu viSskifti.
Þegar menn koma fyrst inn á
sýningarsvæSiö vita þeir ógerla
hvert þeir eigi helst að snúa sér
eða hvar þeir eigi að byrja. Sýn-
ingahallirnar standa i ])yrping og
vegir í allar áttir. Hvert land hefir
sérstakt hús fyrir það, sem þáðan
er sýnt og eru húsin "bygð í .sér-
stökum stil hvert um sig, cftir
venju og byggingarlagi hvers
lands. Þar sjást helluþök Vestur-
Ianda og turnar Austurlanda, Þar
sjást garSar með gosbrunnum og
suSræuum gróöri.
Frh.