Vísir - 29.08.1924, Blaðsíða 2

ftsm
Notið „Vi-To'
Kraftskurepúlver.
Það hreinsar alt og hreinsar best.
Síldarmálin.
pað hefir að vonum vakið mikið
umtal einkum norðanlands, síðan
]?að komst upp, að notuð höfðu ver-
ið of stór síldarmál í síldarbræðslu-
verksmiðjunum við Eyjafjörð. Hefir
þetta raunar verið kent að eins einni
verksmiðjunni, þeirri í Krossanesi, en
það er þó fullvíst, að fleiri verk-
smiðjur eiga um ]?að sammerkt-
Sagt hefir verið, að útgerðarmenn
nyrðra hafi kært yfir því að þessi
mælis-svik ætti sér stað. En svo er
ekki. pað var eftirlitsmaður frá lög-
gildingarstofunni, sem kom því upp.
pað á nú að leggja niður löggild-
ingarstofuna, fyrir einhuga atbeina
íhaldsflokksins og framsóknarflokks-
ins á þingi. petta síðasta ár, sem
]?essi stofnun átti eftir að lifá", ætl-
aði hún m. a. að nota til ]?ess að
athuga mælitæki síldarverksmiðj-
anna. Og ]?að kom fljótt f ljós, að
sú athugun var ekki óþörf. í fyrstu
verksmiðjunni, sem eftirlitsmaðurinn
kom í, Krossanesverksmiðjunni,
reyndist það svo, að þar voru ein-
göngu notuð of stór síldarmál, og
reyndist stærðarmunurinn 20—30
ltr. eða 13—20%, miðað við 150
litra mál, sem er lagt til grundvall-
ar fyrir allri síldarsölu til verksmiðj-
anna. I þessari verksmiðju voru til
rétt málHöggilt, norsk 150 litra mál.
En það er upplýst, að þau mál séu
aldrei notuð. Málin, sem notuð eru,
voru öll ,,heimatilbúin“. — I ann-
ari verksmiðju, skamt frá, sem nú
er að byrja starfsemi sína, reyndust
öll málin líka of stór, þó að ekki
munaði þar eins mildu. Og þar voru
engin rétt mál til. í öðrum verk-
smiðjum var ástandið Jíkt- pó munu
dæmi til þess, að minsta kosti á ein-
um stað, að notuð séu h'ka of lítil
mál. par sem svo er ástatt, er það
bersýnilegt, að um hirðuleysi er að
ræða, en ekki annað verra. En þar
sem öli málin reynast of stór, og
einkum þó þar, sem rétt mál voru
til, en notuð eingöngu of stór mál,
virðist tilgangurinn beinlínis vera
sviksamlegur, og er mál þetta því
mjög alvarlegt.
Auðvitað varðar það við lög, að
nota rangt mál í viðskiftum. pað
varðar við lög, þótt ekki sje það
gert í því skyni að hafa af viðskifta-
mönnunum. En sje það gert vísvit-
rndi í því skyni, þá varðar það
þungri refsingu, eins og hver önnur
svik í viðskiftum.
pað er sagt svo, að þetta mál
eigi nú að falla* alveg niður. pað
hefir jafnvel frést að norðan, að at-
vinnumálaráðherra, sem staddur var
þar nyrðra, hafi komist að þeirri
niðurstöðu, að um sviksamlegan til-
gang gæti ekki verið að ræða, og
úrskurðað, að enga rekistefnu skyldi
út af þessu gera! En það liggur í
augum uppi, að slíkt getur með engu
móti átt sjer stað. Afskifti atvinnu-
málaráðhprra af þessu máli hafa
væntanlega ekki verið önnur en þau,
að koma því til leiðar, að fram-
vegis yrðu notuð rétt mál í verk-
smiðjunum. Vísir hefir góðar heim-
ildir fyrir því, að þetta hafi líka
reynst fullerfitt! Framkvæmdastjóri
Krossanesverksmiðjunnar var mjög
tregur til að breyta nokkuð til. Alveg
ófáanlegt var, að tekin væri upp lög-
giltu, 150 litra, málin. En það varð_
loks að samkomulagi, að málin, sem
notuð höfðu verið, skyldu löggilt
sem 170 litra mál, en þau þeirra,
áem mælst höfðu enn stærri, skyldu
minkuð. Var þetta síðan gert og
auglýst, að notuð yrðu þar fram-
vegis 170 litra mál. Með því er
væntanlega borgið hagsmunum
þeirra, sem framvegis skifta við
verksmiðju þessa. Hvernig farið hef-
ir verið að annars staðar, er Vísi
ókunnugt.
En máli þessu er að sjálfsögðu
ekki lokið með þessu. Atvinnumála-
ráðherrann hefir engan enda getað
bundið á það, því að það er að sjálf-
sögðu dómsmálaráðherrans, að skera
úr því, hvort nokkuð skuli .aðhafst
af hálfu réttvísinnar, út af því, að
rangt mál hefir verið notað í þess-
um verksmiðjum. — Auðvitað verða
þeir menn, sem selt hafa verksmiðj-
unum síld, að höfða einkamál gegn
þeim, til þess að fá skaða sinn bætt-
an. pað snertir í rauninni ekkert þá
hlið málsins, sem að því opinbera
snýr. — En verði það látið öldungis
óátalið af réttvísinnar hálfu, þó. að
útlendingar, sem slík viðskifti fá að
reka hér á landi, hafi af landsmönn-
um stórfé, með því að nota röng
mælitæki, þá er hætt við því, að
virðingin fyrir réttarfarinu í landinu
fari að þverra bæði utan lands og
innan.
Ritíregn
*—o—
Óðinn, XX. árg\, i.—6.
blað, jan.—júní 1924.
Óðinn er nú kominn á tvítugasta
■ árið og fer batnandi með aldrinum
og veit eg að mörgum þykir vænt
um það, þvi að nógu margt er samt
til í okkar synduga heitni, sem talið
er að fari versnandi. — Á fyrri
Reynslan sýnir að Dualop bifreiCahringír endact tuðDfel
betur hér á vegunum en aðrar tegundir. Strigúan 1 Doa^S®
hringom springur ekki, svo hsegt er aC slita sérhverjum
út. — Dunlop hringir eru bygðir i Bretiandi.
Yerð á bestu tegundj Dekk: Slöngnr: V ‘ •. /
30x3 Cord kr. 67.00 kr. 9.25. i':jJ - -
* ? * 30x3ya — —l 81.00 1—1 9.75
31x4 — , K—i 97.00 12.00 > ■*jH /j! •fI
33x4 — —. 119.00 HT-i 13.65
5 32x4y2 — ►—i 162.00 15.75 ffli
34x4% ~ »——l 170.00 17.00 ó í
33X5 — t—-H 209.00 — 18.30 Á-ó f * ':
35x5 — —1 225.00 19 50 r, :•
815X120 — 135.00 15.75
880x120 — 148.00 H—1 17.00
BifreiSaeigendur, fleygiC ekJd úl peníngum fyrir dýxaii
og endingarminni hringi, NotiC DUNLOP. »—< Nýjajr hirgdg
í hverjum mánuCj. y
Jóh. Ólaísson & Co.
árum sínum var Öðinn „einkum og
sé í lagi“ æviminningabíað heima-
stjórnarmanna, og þótti mörgum
nóg um það góðgæti alt, en síðan
]>eir menn gengu til þurðar í land-
inu, hefir Óðiiin litli o>rðið að leita
sér viðfanga annars staðar, og auð-
vitað hefir hann batnaö við það til
mikilli muna, svo sem að likindum
lætur. Og eg get sagt það fyrir
mitt leyti, að nú orðið þykir mér
það einna lakast við hann, hvað
hann er sjaldan á ferðinni. Þaö
varður svo mikið af blessuðum
kveðskapnum i honum, þegar hann
kemur svona margfaldur í roðinu,
og það er nú einhvérn veginn
svona um margt af nútíðarkveð-
skapnum okkar, aö hann er eins
og heldur lystugri i smáskömtum.
Þetta liefti, sem nú er á ferð-
inni, er einkar fjölbreytt að efni og
víða læsilegt. Mikið er þar að
vanda af rímuðu máli eftir ýmsa
höfunda, og flest í betra lagi,
þetra enr vant er, og sumt ágætt,
svo’sem kvæði Jakobs Thoraren-
sens og Sigurjóns Friðjónssonar.
Þau tvö skáld eru mjög ólík að
eðlisfari, en yrkja bæði vel. Góðar
eru líka sumar visur Jóns Magn-
ússonar, og er þeina manni oflítill
gaumur gefinn, því að hann virð-
ist vera prýðilega hagorður.
Helstu greinarnar i heftinu eru
Jæssar: Hilmar Finsen, lands-
höfðingi, (með þremur myndum)
eftir Sighvat Bjarnason, fyrv. ,
bankastjóra. Voru á þessu ári, 28.
jan., liði# 100 ár frá fæðingu þess
merkismanns. —• Næsta grein heit-
ir: Frú Þóra Melsted, skrifuð í
minningu 100 ára afmælis frúax-.
innar. Greinin er eftir Boga Th.
Melsteð, og hefi eg ekki lesið hana
Spratt’s Laymor
er hænsafóður samsett ein-
göngu úr varpaukandi
efnum. Það er margreynfc
að fóður þetta á hvergi
sinn líka til þess að anfea
varp, Sérstaklega útbáiC
hænsafóður, sem getor
gefið 50°/o eg£ en
venjutegt fóður, verður hið
langódýrasta í notkun, þótt
hvert pund sé dýrara af
því en hinu sem lélegra er.
ReyniðSpratt's „Ltymor*,
ÞÚKBllK 8VE1N880H & So.
I
enn. Þá Kernur grein cftir Guðnt
G. Hagalín um Jákoh sl^áld Thor-
arensen, æviatriði hans og skáld-
skap, röskJega skrifuð og vinsara-
lega. — B. R. St. skrifar um Cait
J. Guðmundsson, kaupmann, ''qg
Petru Jónsdóttur, komi hans. Pí
kemur grein eftir X um Fiip
Björnsson og Bergþóru Helgadótt-
ur, hjón á Geirólfsstöðum, í Skritf-
dal. Tr. Þ. ritar um Kristleif bónda.
Þorsteinsson á Stóra-Kroppi |
Borgarfirði, hinn mesta merkí%-
mann, fróðan og hagorðan vel. Þáf
ér smágrein, nafnlaus, um Ír®
Óline Gunnlögsson (d. >1923):,
komi Jakobs stórkaupm. Gu»b-
lögssonar í Kaup mannshöfa.
Næsta grein heitir: Málstmta*
norska eftir Adolf Försund, norshf-
an mentamann er dvaldist hér í-
bænurn síðastl. vetur. Þá kemur
næst lönggreirt: Eimskipafélag Ift-
lands 1914"— 17. jan. — 1904.
Fylgja grein þessarí margar mynd-